ونتو و لومباردی؛ دو منطقه ای که در ایتالیا برای استقلال بیشتر رفراندوم برگزار کرده اند

در حالی که تمام مردم دنیا نظاره گر نتیجه تقلای کاتالونیا برای استقلال از اسپانیا هستند، دو منطقه در ایتالیا که از آبادترین و ثروتمندترین مناطق این کشور به شمار می آیند روز یکشنبه این هفته با قاطعیت آرا و در یک رفراندوم غیرالزام آور رأی به استقلال بیشتر خود از رم دادند. به گفته ی مقامات رسمی این دو منطقه، بیش از ۹۵ درصد رأی دهندگان که در مناطق ونتو و لومباردی رأی خود را به صندوق رفراندوم ریخته اند به این رفراندوم رأی «آری» داده اند. مناطق ونتو و لومباردی در شمال ایتالیا قرار داشته و بیش از ۳۰ درصد درآمد ناخالص ملی این کشور را تامین می کنند.

به گفته ی سخنگوی مرکز برگزاری این همه پرسی در ونتو، بیش از ۵۷ درصد افراد واجد شرایط در پای صندوق های رأی حاضر شده و این مقدار در لومباردی تنها ۳۹ درصد بوده است. این رفراندوم ها توسط فرمانداران این دو منطقه که هر دو از حزب راست گرای شمالی هستند انجام شده است، حزبی که از دیرباز به جدایی از دیگر نقاط ایتالیا تمایل داشته و برای محدودیت و کنترل بیشتر بر روی هزینه ها، مهاحرت، آموزش و سلامت تلاش می کند. ۵ منطقه در ایتالیا تاکنون به استقلال نسبی دست یافته اند که از آن جمله می توان به ساردینیا و سیسیل و البته فریولی-ونتزیا اشاره کرد که در همسایگی ونتو قرار دارد. لومباردی در واقع شامل شهرهای میلان می شود و ونتو نیز شهر ونیز را به عنوان پایتخت خود دارد.

چه چیزی باعث برگزاری رفراندوم شد؟

رفراندوم توسط روبرتو مارونی فرماندار لومباردی و لوکا زایا فرماندار ونتو سازماندهی شد. نتیجه ی این رفراندوم الزام آور نیست اما رهبران محلی بر این باورند که نتایج آن به آن ها این الزام و قدرت را خواهد داد که برای بدست آوردن قدرت اداری بیشتر با دولت مرکزی گفتگو نمایند. مارونی قبل از برگزاری رفراندوم به سی ان ان چنین گفته بود:” ما قصد داریم قدرت کافی برای در هم شکستن مقاومت دولت را بدست بیاوریم. ما می خواهیم که این منطقه را خود مدیریت کنیم، مناطقی را مدیریت کنیم که با مشکل سیل مهاجرت روبرو هستند. برای ما مهم تر از همه چیز حفظ منابعمان است”.

برخلاف رفراندوم استقلال در کاتالونیا که توسط دولت اسپانیا غیرقانونی اعلام شده است، قانون اساسی ایتالیا اجازه برگزاری چنین رأی گیری هایی را می دهد. اولین بار در ایتالیا، رأی دهی در لومباردی از طریق صفحات کامپیوتری و از طریق یک نرم افزار اینترنتی انجام گرفت اما در ونتو این موضوع به همان شکل متداول و سنتی انجام شد.

چرا این رفراندوم ها باید مهم انگاشته شوند؟

سیاستمدارانی که از این رفراندوم ها حمایت کرده اند بر این باورند که اقتصادهای موفق مناطث آن ها نباید تاوان هزینه های سنگین مناطق فقیرتر جنوب کشور را بدهند. مارونی از دولت مرکزی خواسته که مالیات ها در منطقه ی لومباردی دستکم ۵۰ درصد کاهش یابد زیرا به گفته ی او منطقه ی تحت کنترل او ۵۴ میلیارد یورو بیشتر از آن که از دولت بودجه دریافت می کند برای اقتصاد ایتالیا درآمد زایی دارد. در ونتو نیز، زایا بر این باور است که اختلاف درآمدها و هزینه های این منطقه حدود ۲۰ میلیارد یورو بوده و باید بسیاری از درآمدهای این منطقه از طرف دولت مرکزی برگردانده شود.

این رفراندوم ها تلاش دارند که آرای حزب شمالی را در انتخابات عمومی سال آینده افزایش دهند. متئو سالوینی، رهبر حزب شمالی در مصاحبه با روزنامه ی کوریره دلا سرا گفته بود:” اگر بگویم که هیجان زده هستم کم گفته ام، نمی توانم برای رأی گیری بیش از این صبر کنم. در نهایت پس از ۳۰ سال یک روز رسمی برای برای مشارکت مردم در این پروژه ی استقلال تعیین شده است، مطابق قانون اساسی، به رسمیت شناخته شده و کاملاً قانونی. ونتویی ها و لومباردی ها که ۱۵ میلیون نفر هستند قادر خواهند بود نظر خود را در مورد استقلال بیشتر و پول بیشتر اعلام کنند. این یک پیروزی برای آزادی است”.

آیا این موضوع به یک الگو تبدیل شده است؟

این رفراندوم ها در زمانی برگزار می شود که گروه های جدائی طلب فعالیت و قدرت بیشتری پیدا کرده اند. تصمیم بریتانیا برای خارج شدن از اتحادیه اروپا و تنش ادامه دار بین کاتالونیا و دولت مرکزی اسپانیا و همچنین بحران استقلال اقلیم کردستان عراق سه مورد از مهم ترین موارد استقلال طلبی در یک سال اخیر هستند. به نظر می رسد که دومین رفراندوم استقلال اسکاتلند از بریتانیا نیز به زودی به انجام خواهد رسید اگر چه چنین جریانی در سال های اخیر قدرت گذشته خود را از دست داده است. در خارج از اروپا نیز کُردهای عراق با قاطعیت آرا رأی به استقلال کامل از دولت مرکزی عراق دادند و در کامرون نیز جدائی طلبی آشوب هایی را در پی داشته است.

اما در ایتالیا شرایط کاملاً متفاوت به نظر می رسد. در دهه ۱۹۹۰، حزب شمالی برای استقلال پادانیا تلاش می کرد که در مناطق شمالی کشور ایتالیا قرار داشته و مناطق لومباردی در غرب و ونیز در شرق رودخانه ی پو را در بر می گرفت. اکنون رویای داشتن ایالتی کاملاً مستقل با موفقیت در مقیاس ملی در انتخابات سال آینده گره خورده است. زایا در گردهمایی حزب متبوع خود در این باره چنین گفته است:” از دیدگاه قانونی و حقوقی هیچ شباهتی با رفراندوم برگزیت دیده نمی شود. اهداف تفاوت های بسیاری با هم دارند. رفراندوم ونتو از لحاظ بین المللی و قوانون اساسی ملی هیچ مشکلی ندارد. برخلاف برگزیت، این موضوع نتیجه مثبتی خواهد داشت. رفراندوم ونتو تاثیر بسیار خوبی بر جای خواهد گذاشت”.