با مکاتب هنری؛ نقاشی های باورنکردنی هایپر رئالیسم [قسمت اول]

از «هایپر رئالیسم» تا «فرمالیسم» در بررسی مکتب های هنری جهان

با مکاتب هنری؛ نقاشی های باورنکردنی هایپر رئالیسم [قسمت اول]

در رسانه ها و تحلیل آثار هنری به خصوص در عرصه نقاشی، طراحی و معماری، همواره با سبک ها و روش های مختلفی رو به رو هستیم که منتقدان و تحلیل گران آثار هنری، از آن اسلوب ها به عنوان بستر بررسی و تحلیل آثار استفاده می کنند. اما برای عموم مردم که دانش فنی درباره آثار هنری، تئوری ها و فلسفه هنر ندارند، این اصطلاحات اندکی نا مفهوم است.

گزارش امروز روزیاتو قصد دارد در چند گفتار، به زبان ساده مکتب های هنری ایران و جهان را معرفی کند. در قسمت اول، به معرفی مکتب هایی همچون رئالیسم، فرمالیسم و ناتورالیسم می پردازیم.

چرا باید با مکاتب هنری آشنا شویم؟

شاید این پرسش در ذهن شما ایجاد شود که چرا یک پزشک، صنعتگر، کارمند امور اداری یا دانشجوی ادبیات و حتی اقتصاد، باید با مکاتب هنری آشنا شود. همانطور که درصدی از جمعیت کشور روی سهام در بازار بورس کشور سرمایه گذاری می کنند و متخصص اقتصاد و کسب و کار هم نیستند، آشنایی با مکاتب هنری نیز سبب می شود اشراف اطلاعاتی شما نسبت به هنر افزایش یابد.

افزایش دانسته های درباره مکاتب هنری و ارتقا‌ی دانش فهم آثار هنری و فلسفه طراحی و اجرای آن سبب می شود که شما به مقوله هنر، تنها به جنبه تزیینی و تفننی آن نگاه نکرده و از این فرصت، برای سرمایه گذاری  و تحلیل روی آثار هنری بهره مند شوید.

قطعا کسی می تواند تابلوهای نقاشی خوب را به قیمت های مقرون به صرفه خریداری کند که دانش هنری خوبی داشته باشد و از این طریق خواهد توانست سود قابل ملاحظه ای از اقتصاد هنر بدست آورد. همانطور که در گزارش فروش میلیاردی ۳۳ تابلو نقاشی ایران در نمایشگاه هنر دوبی ۲۰۱۷ خوانده اید، برخی از آثار به ظاهر معمولی نقاشی ایران، با رقم های چند صد میلیون تومانی در حراجی کریستیز به فروش رسیدند.

خرید و فروش آثار هنری لزوما نیازمند مدرک کارشناسی یا ارشد یا دکترای هنر و فلسفه آن نیست. با اطلاعات معمولی و دانش به روز شده در عرصه هنر نیز می توان به مرور زمان، به اشراف اطلاعاتی خوبی دست یافت و در این عرصه شروع به فعالیت کرد.

علاوه بر این، کسانی که مکاتب هنری و فلسفه هنر را می دانند و درک می کنند، قدرت تخیل و تحلیل شان به نسبت افرادی که سر رشته ای از این موارد ندارند افزایش پیدا می کند. این مقوله می تواند در توان افزایی آنها در زندگی و تنوع بخشی به سبک زندگی دیجیتالی زده امروزی، نقش به سزایی ایفا کند.

همانطور که امروزه میلیون ها نفر از هموطنان به دنیای جالب و هیجانی بورس روی آورده اند، آشنایی با هنر و مکتب های هنری و اصطلاحات آن می تواند مفید باشد. این مسئله فرصت های خوبی را در زمینه های مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایجاد می کند.

قطعا کسب آگاهی و دانش درباره مکاتب و سبک های موجود در تاریخ که نمونه هایش را در گالری گردی و موزه گردی در ایران و جهان مشاهده می کنیم، به ما کمک می کند که بفهمیم چرا هنرمندان به شیوه خاصی آثار خود را طراحی می کنند.

فهم درست مکاتب هنری، راه مطلوبی برای دیدن بهتر آثار هنری است. دیدن بهتر با دیدنی که عموم مردم یک اثر را می بینند تفاوت دارد. شاید همین فرق های به ظاهر ساده است که جیغ ادوارد مونک نروژی بیش از ۱۲۰ میلیون دلار قیمت گذاری می شود و آثار یایویی کوساما،‌ هنرمند ۹۰ ساله ژاپنی با رقم های میلیون دلاری خرید و فروش می گردد.

فهم تفاوت های ظریف و تلاش برای شناخت فلسفه پدید آمدن آثار هنری را می توان با شناخت مکاتب هنری بدست آورد. سلسله مطالبی که در این گفتار و گفتارهای آینده ارائه می شود، تلاش می کند به معرفی سبک های مختلف هنرهای تجسمی به خصوص در طراحی و نقاشی و مجسمه سازی بپردازد.

مکتب هایپر رئالیسم

مکتب هایپر رئالیسم یکی از مکتب های هنری است که معمولا در رسانه های این عرصه زیاد درباره اش می شنویم و می خوانیم.

کلمه غربی «Hyper Realism» در ترجمه لغت به لغت به معنای فرا واقعیت است. فرا واقعیت به سبکی در نقاشی و مجسمه سازی اطلاق می گردد که یک عکس یا نمونه واقعی از چیزی را با جزییات دقیق تداعی کند. از این مکتب و روش هنری  به عنوان تحولی در ساخت آثار نقاشی و مجسمه یاد می کنند.

اگر شما در نگاه اول به یک نقاشی، تصور کردید که اثر پیش روی شما یک عکس واقعی است، حتما با سبک هایپر رئالیسم مواجه شده اید.

M01
جلوه ای از مکتب فرا واقعیت در نقاشی

هنرمندانی که در این عرصه فعال هستند، کار زیاد و ممارست طولانی را برای خلق آثار هنری پر ظرافت در دستور کار قرار می دهند.. توانایی تکنیکی تولید نقاشی که آنقدر به واقعیت نزدیک باشد که با عکس اشتباه گرفته شود را هر هنرمندی در اختیار ندارد.

در این فرآیند، آنقدر بر عدم دخالت در واقعیت تاکید می شود که کار ماشینی به نظر می رسد. یک فرد توانمند تلاش می کند که قابلیت بی نظیرش در پشت کار پنهان شود. این هنر، دنیای واقعی و فیزیکی را جدی می گیرد به گونه ای که خروجی کار، گاها واقعی تر از واقعیت به نظر می رسد.

MO2
نقاش فرا واقعیت در حال نقاشی گلی نارنجی رنگی است که تشخیصش به عنوان نقاشی سخت است.

البته باید توجه داشت که در این مکتب، آنچه اهمیت دارد، عدم تحریف واقعیت است. در خلق آثار این مکتب هنری، بعضا ده ها عکس با کیفیت بالا از یک شی یا منظره گرفته می شود تا به جزئیات توجه شده و در طراحی، همان چیزی پدید آید که در واقعیت دیده می شود.

کانالتو،‌ هنرمند ایتالیایی و ریچارد استس را می توان از نقاشان موفق این مکتب دانست. این روش از سال ۲۰۰۰ میلادی در آمریکا آغاز به کار کرد و یک جنبش هنری مستقل نوظهور در غرب به شمار می رود. شما می توانید ۴۰ اثر هنری این مکتب را در این لینک مشاهده کنید.

m1
شاید شما هم فکر کنید که این تصویر، یک عکس است. در حالی که اثری استادانه از «Diego Fazio»، هنرمند مکتب هایپر رئالیسم است.
m2
شیوه طراحی با مداد نقاشی دیگه فازیو که اثری در مکتب هنری فرا واقعیت را خلق می کند.
m30
تصویر یک لیوان کریستال پر از آب را مشاهده می کنید که چند تکه پرتقال حلقه شده در آن قرار دارد و مقداری از آب لیوان به خارج ریخته شده است. این تصویر یک عکس نیست. نقاشی اکریکلیک استاد «Jason de Graaf» در مکتب فرا واقعیت است.
m31
دو تصویر از جیسون د گراف که توت فرنگی داخل خامه و گوی های شیشه ای که تصویری از یک عمارت بر روی آن منعکس شده را به تصویر می کشد.
m32
تصویری از ابزار نقاشی روی بوم؛ نقاشی فرا واقعیت جیسون د گراف،‌ هنرمند فرانسوی.
m33
نقاشی رنگ روغن، اثر «Robin Eley» را مشاهده می کنید که مردی بور را در داخل یک کیسه که به دورش پیچیده شده نشان می دهد.
m34
مجسمه هایپر رئالیسم اثر هنرمندانه ای از Ron mueck.
m35
تصویر سر یک انسان خوابیده که مجسمه ای طراحی شده توسط ران مائک در مکتب فرا واقعیت است.
m37
درب نوشابه از نزدیک؛ نقاشی هنرمندانه «STEVE MILLS» در مکتب فرا واقعیت.
M38
تکه های چوب استوانه ای که روی آن ها کلماتی حکاکی شده؛ نقاشی هنرمندانه استیو میلز بریتانیایی در مکتب فرا واقعیت.
M39
روزنامه های دولا شده در قفسه یک کتابخانه.
M40
تصویری که پسر خندان شرق آسیا را نشان می دهد؛ نقاشی با مداد Paul Lung در مکتب فرا واقعیت.
m41
تصویر دو گربه مختلف در حال خواب و بیداری که نقاشی با مداد پائول لونگ در مکتب فرا واقعیت است.
m42
دو تصویر از ظروفی که در ظرفشویی هستند. تصویر پایینی نیز ظرف میوه را نشان می دهد که چند حبه انگور سیاه بر روی میز غلط می خورند. نقاشی های فرا واقعیت Roberto Bernardi، نقاش ایتالیایی.
m43
دختر بچه ای خندان با چشمان سبز رنگ؛ نقاشی فرا واقعیت SAMUEL SILVA با تکنیک «BALLPOINT PEN»
M44
نقاشی سه بعدی اختاپوس در یک ظرف غذا؛ اثری هنرمندانه از Keng Lye هنرمند نقاش چینی.
m45
تصویری که به سختی می توان باور کرد عکس نیست.
m46
عکس پرتره یک فرد عینکی مو مشکی؛ نقاشی Juan Francisco Casas با خودکار بیک آبی.
m47
اثری فرا واقعیت از یک میز توسط Erich Christensen.
m48
نقاشی فرا واقعیت رنگ روغن است؛ اثر Terese Elliott
m49
طراحی با مداد سیاه از چشم انسان اثر Lynch Smith.
m50
نقاشی سه بعدی اثر RISUKE FUKAHORI در مکتب هایپر رئالیسم.
M51
نقاشی سه بعدی اثر RISUKE FUKAHORI در مکتب هایپر رئالیسم.
M52
نقاشی رنگ و روغن که تصویر یک چهار راه را در روز بارانی از داخل شیشه جلوی خودرو به تصویر می کشد؛ اثری فرا واقعیت از Gregory Thielker.
m53
تصویر شیشه جلو خودرو در روز های بارانی، اثری فروا واقعیت از گریگوری تیلکر.
m54
تصویر نقاشی با مداد فرانکو کلان که جلوه ای از فرا واقعیت است.
m55
پسرک سیگاری اثری از فرانکو کلان.
m56
تصویر نقاشی با مداد PAUL CADDEN که دو جوان سیگاری را در خیابان نشان می دهد.

M57

مکتب فرمالیسم

مکتب دیگری که در این گفتار اشاره می کنیم، مکتب فرمالیسم است. عده ای عقیده دارند که فرمالیسم هنری به این موضوع توجه دارد که ارزش یک اثر هنری، فقط وابسته به فرم آن یعنی چگونگی ساخت و ویژگی های بصری خواهد بود.

mo3

ددر مکتب فرمالیسم، تمام موارد ارزشمند یک اثر در خودش اثر نفهته است و زندگی هنرمند، هدف از طراحی و ساخت اثر و عوامل مکانی و زمانی در درجات بعدی اهمیت قرار دارند.

تاریخچه فرمالیسم به سال ۱۹۱۴ میلادی باز می‌گردد؛ سالی که «ویکتور شکلوفسکی» در روسیه رساله ای به نام رستاخیز واژه منتشر کرد که به عنوان نخستین سند ظهور مکتب فرمالیسم شناخته شد. بر پایه نظری دیگر، فرمالیسم را نخستین بار کلایو بل (clive bell) مطرح نمود و توضیح داد که اثر هنـری، خودمختار و مستقل از جهان خارج است.

بل عقیده دارد که معیار ارزش‌گذاری نقاشی، مضمونِ تصاویر نیست، بلکه جـوهره حقیقی نقاشی در جستجو و کشف فرم متجلی می‌شود. هنر مدرن به‌ خوبی از این دیدگاه استقبال کرد و از آن برای پیشرفت خود کمک گرفت. دیدگاه‌ های «گرین‌ برگ» سبب می گردد که تاثیرات نگره فرمالیسم بر رشد و تحول هنر مدرنیست بهتر شناخته شود.

آشنایی با مکتب ناتورالیسم

mo4

مکتب طبیعت گرا یا ناتورالیسم، از جمله مکتب های محبوب هنری است که در نقاشی های بسیاری در قرن بیستم و بیست یکم مشاهده می شود. ناتورالیسم (Naturalism) یا طبیعت‌ گرایی که زمزمه‌ های آن در نیمه دوم قرن نوزدهم به گوش می‌ رسید، اصطلاحی در تاریخ هنر و نقد هنری برای توصیف بخشی از هنر است که در آن، طبیعت همان گونه که به نظر می‌آید، بازنمایی می‌شود.

اصطلاح ناتورالیسم به مثابه مکتبی خاص در نقاشی، نخستین بار توسط “بلوری” درباره پیروان “کارواجو” به کار برده شد. به زعم او آن ها به تقلید وفادارنه از طبیعت (خواه زشت، خواه زیبا) می‌ پرداختند. همچنین “کاستانیاری” منتقد فرانسوی اصطلاح ناتورالیسم را جایگزین رئالیسم کرد تا بر عین‌ گرایی و پژواک‌ های فعالیت علوم طبیعی تاکید بیشتری بگذارد.

بنا به نظر طبیعت‌ گرایان، وراثت و محیط تعیین‌ کننده اصلی تقدیر انسان هستند. فرق این مکتب با رئالیسم در این است که در آثار رئالیستی انسان همیشه از محیط پیرامونش مهم‌ تر بوده، اما در ناتورالیسم اهمیت انسان از اهمیت اشیاء بیشتر نیست.

mo5

هنر کلاسیک یونان را جلوه کامل طبیعت‌ گرایی تلقی می‌ کنند و هنر رنسانس ایتالیایی را تجدید حیات آن می‌ دانند. بر اساس چنین استدلالی است که در هنرهای نامبرده، اثر هنری همانند آینه زیبایی طبیعی را بازمی‌ تابد.

مکتب فیگوراتیو

mo6

هنر فیگوراتیو به آن دسته آثار هنری تجسمی اطلاق می شود که در آن نمودی از دنیای واقعی وجود داشته باشد. این اصطلاح عموما در مقابل هنز انتزاعی به کار می رود. طراحی و نقاشی فیگوراتیو به آن دسته از طراحی و نقاشی هایی گفته می شود که بر اساس حالت ها و وضعیت مختلف اندام انسانی ترسیم شده و طی آن، مطالعه و بررسی مورد نظر طراح صورت می گیرد.

mo7

این نوع طراحی ها شامل اسکیس، طراحی های دقیق و طراحی از فرم دست و پا هستند.

مکتب اگزیستانسیالیسم

mo8
تابلوی جیغ اثر ادوارد مونک نروژی که جلوه ای از مکتب اکسپرسیونیست بوده و گران ترین تابلوی نقاشی به فروش رفته تاریخ هنر است.

مکتب اگزیستانسیالیسم (existentialism) از جمله مکتب های کمتر شناخته شده برای عموم علاقمندان به دنیای هنر است. این مکتب بر خلاف فرمالیست ها،‌ به دنبال انسان و مفهوم وجودی او بوده و ماهیت انسان را از وجود وی مجزا می داند. از نظر اگزیستانسیالیست ها، فقط خدا است که ماهیتش جدایی ناپذیر بوده است.

image1

درباره این مکتب بحث های زیادی وجود دارد. بعضی معتقدند که ماهیت انسان را باید در وجود او جستجو کرد. به طور معمول ما بر اساس پیش زمینه و دانشی که در مورد پدیده ای داریم به واقعیت می رسیم. در حالی که اگزیستانسیالیسم ها عکس این روش را به کار می گیرند و تلاش دارند بدون دخالت ذهن و منطق به واقعیت ها برسند.

در آثار ادبی و هنری این سبک، نوعی انرژی منفی، نا امیدی، دلهره و تشویش و آشوب مشاهده می شود و نوعی پوچی در برابر دنیا قابل احساس است. نگاه حسرت آور به گذشته، بخشی از نگاه اگزیستانسیالیسم و طرفداران این مکتب را جلوه می دهد.

مکتب گوتیک

اگر به رم، میلان، وین و فلورانس سفر کرده باشید،‌ حتما آثاری از سبک معماری و هنری گوتیگ را در عمارت های تاریخی مشاهده کرده اید.

گوتیک (Gothic) سبک هنری رایج در نیمه دوم قرن دوازدهم میلادی در شمال اروپا است که تا قرن شانزدهم دوام یافت. واژه “گوتیک” نیز همچون بسیاری از عناوین سبک های هنری در آغاز بار معنایی منفی داشت و به صورت تحقیر آمیز به کار گرفته شد.

ویدیوی زیر در ۵۸ دقیقه شما را با معماری کلیساهایی که با سبک گوتیک ساخته شده اند آشنا می کند.

 این واژه توسط هنرمندان ایتالیایی دوره رنسانس ابداع شد تا این شیوه معماری را که به مثابه سبک توحش محکوم می کردند، توصیف نمایند. به نظر آنها این سبک معماری قوم گوتها بود که میراث هنر کلاسیک امپراطوری روم را از بین برد.

از این رو معنای تحت الفظی “گوتیک” منسوب به قوم “گوتها” است. سبک گوتیک، بر اساس آثار معماری تشخص می یابد؛ به ویژه در کاربرد قوس های نوک تیز (جناغی)، پشت بند های اوج کشیده و تزئینات توکاری مشبک بسیار زیبا و ظریف. در مفهوم عام تر واژه گوتیک به تزئینات نقوش و نقاشی های دوره ای اطلاق می شود که معماری گوتیک شکل گرفت.

در قسمت های بعدی، با دیگر مکاتب هنری جهان آشنا می شویم.

منبع: ایسنا ، رشد ، artyfactory ، Artstory
مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
۳ نظر

ورود

  • Amirreza اردیبهشت ۱۳, ۱۳۹۶

    فراواقعگرایی را برایه سبک سورئالیسم بکار میبرند.
    اثر جیغ هم سبک اگزیستانسیالیسم نیست، اکسپرسیونیست است

  • محمد اردیبهشت ۱۳, ۱۳۹۶

    من که هنوز باورم نمیشه اینا نقاشی باشند

  • Niknaz اردیبهشت ۱۳, ۱۳۹۶

    این مطلب مخصوصا براى ما که دانشجوى هنریم بسیا کاربردى و مفید بود?