کناره‌گیری رائول کاسترو از رهبری حزب کمونیست و کوبای بدون برادران کاسترو بعد از ۶۳ سال

رائول کاسترو ، برادر فیدل کاسترو و دبیر کل کنونی حزب کمونیست کوبا که دارنده قدرت اصلی در این کشور کمونیستی به شمار می رود، اعلام کرده است که بزودی از مقام خود کناره گیری خواهد کرد. رائول این مقام را در آوریل ۲۰۱۱ گرفته و جانشین برادرش شده بود. کمونیست های کوبا به رهبری فیدل کاسترو در سال ۱۹۵۹ با ساقط کردن دولت نظامی دیکتاتوری فولگنسیو باتیستا به قدرت رسیدند. رائول کاسترو یکی از آخرین بازماندگان «نسل تاریخی» است که انقلاب ۱۹۵۹ را رقم زدند.

بدین ترتیب کاسترو ۸۹ ساله به طور رسمی در پایان کنگره هشتم حزب کمونیست کوبا (PCC) که در هاوانا برگزار خواهد شد، از مقام خود کناره گیری خواهد کرد. با تشدید بیماری برادرش، رائول ابتدا مقام ریاست جمهوری و سپس دبیر کلی حزب کمونیست کوبا را از برادرش به ارث برد. او قبل از این مقام ها، فرماندهی ارتش کوبا را در اختیار داشته و در دوران انقلاب نیز رهبری گروهی از گریلاهای کوبایی را بر عهده داشت. فیدل کاسترو در نوامر ۲۰۱۶ در سن ۹۰ سالگی درگذشت. میگل دیاز- کانل که در سال ۲۰۱۸ به عنوان رییس جمهور کوبا جانشین رائول کاسترو شد، اصلی ترین گزینه برای جانشینی وی در مقام دبیر کلی حزب کمونیست کوبا به شمار می آید.

در کوبا، ریاست جمهوری و دبیر کلی حزب کمونیست قدرتمندترین جایگاه های سیاسی کشور به شمار آمده اما قدرت رییس حزب کمونیست کوبا مقداری بیشتر از رییس جمهور است. آدا فرر، تاریخ نگار کوبایی در مصاحبه با الجزیره در این باره گفته است: «هیچ کس نمی داند چه اتفاقی در راه است. هیچ کس نمی داند که بعد از ۶۰ سال، نبود خانواده کاسترو در قلب کوبا چطور خواهد بود». کوبا سال هاست با فقر و صف های طولانی برای اقلام خوراکی دست و پنجه نرم می کند. در سال ۲۰۱۱، رائول کاسترو برخی اصلاحات بازاری را در واکنش به شرایط اقتصادی ناگوار مردم در این کشور ایجاد کرد که ایجاد کارهای خوداشتغالی جدید را ممکن می ساخت. بر اساس این تغییرات، اداره رستوران های خانوادگی به شکل خصوصی و همچنین رانندگان تاکسی خود اشتغال نیز امکان پذیر شد.

این تغییرات در کشوری که به شدت تمامی قدرت و کنترل امور را در دست داشته بی سابقه بود و اولین نشانه های فاصله گرفتن از سیاست ۵۰ ساله فوق تمرکزگرایی در کوبا بود. بدنبال به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷، مذاکرات و همکاری هایی که بین کوبا و ایالات متحده در زمان باراک اوبا آغاز شده و به بهبود روابط بین دو کشور منجر شده بود، پایان یافت و این موضوع فشار اقتصادی را بار دیگر به کوبا وارد کرد.

مایکل باستامانته، نویسنده کتاب «جنگ های حافظه کوبا» می گوید که رائول کاسترو با چالش های بزرگی مواجه است: «به نظر من، با توجه به معضلاتی که به ارث برده و چالش هایی که با آن مواجه بوده، جایگاه او جایگاهی نیست که کسی به آن چشمداشتی داشته باشد. آنقدر تاکید بر روی تداوم زیاد بوده است، بر روی تاکید او برای تلگراف های شفاف به دنیای خارج، که من میخاییل گورباچف نیستم، که چیز قابل توجهی از دیدگاه خود را نشان نداده است». اقتصاد کوبا در سال ۲۰۲۰ و بدنبال شیوع کرونا بیش از ۱۱ درصد کوچکتر شده است.

در تلاش برای بهبود اوضاع اقتصادی کوبا، در ماه فوریه اعلام شد که کسب و کارهای خصوصی کوچک در بسیاری از حوزه های اقتصادی مجاز خواهند بود. بدین ترتیب تعداد فعالیت های کاری خصوصی از ۱۲۷ مورد به بیش از ۲۰۰۰ مورد افزایش یافته است. در حال حاضر تنها ۱۳ درصد از نیروی کار کوبا خود اشتغال هستند.

بیشتر بخوانید: حکومت برادران کاسترو در کوبا پس از ۶۰ سال چگونه به پایان رسید؟