جت جنگنده F-35 Lightning II یکی از پیشرفته ترین و پیچیده ترین هواپیماهایی است که تاکنون تولید شده است. در حالی که لاکهید مارتین پیمانکار اصلی این پروژه است، در واقع شبکه بسیار گسترده تری از پیمانکاران اجزای مختلف این هواپیما را تولید می کنند. بسیاری از قطعات F-35 توسط متحدان ایالات متحده در سراسر جهان تولید می شود. در اینجا برخی از پیمانکاران و مشارکت کنندگان فرعی اما مهم این پروژه و قطعه یا قطعاتی که می سازند را به شما معرفی خواهیم کرد.
۱- Northrop Grumman
کمپانی Northrop Grumman بعد از بوئینگ و لاکهید مارتین، شریک اصلی پروژه است
جایگاه در پروژه | شریک اصلی |
نوع مشارکت | سیستم های آویونیک، قسمت میانی بدنه، پوسته قسمت بالای بال، سرویس های دوام، توسعه |
نکته | یکی از پیشروها در زمینه طراحی پنهانکاری |
Northrop Grumman یکی از دو پیمانکار شریک مهم این برنامه است (دیگری BAE Systems). این کمپانی بمب افکن های استراتژیک B-2 Spirit و Northrop B-21 Raider را تولید می کند. علاوه بر این، نورثروپ گرومن یکی از اصلی ترین رقبا برای برنامه F-35 بود (در پایان، فقط لاکهید و بوئینگ نمونه های اولیه تولید کردند).
نورثروپ بدنه میانی F-35، پوسته ها و روکش های بال بالایی، رادار AN/APG-81 AESA و زیرسیستم های ارتباطی را تولید کرده و خدمات بقا را ارائه می دهد. نورثروپ گرومن در این باره میگوید: «نورثروپ گرومن فعالیتهای طراحی فیزیکی را برای محفظه های داخلی سلاحها رهبری میکند و با لاکهید مارتین در فعالیتهای طراحی عملکردی همکاری دارد».
۲- BAE Systems
کمپانی BAE Systems حدود ۱۳ تا ۱۵ درصد از جنگنده اف-۳۵ را تولید می کند
جایگاه | شریک اصلی |
نوع مشارکت | قسمت عقب بدنه، دم، آویونیک، کد کامپیوتری |
مکان | اغلب بریتانیا |
BAE بزرگترین پیمانکار دفاعی بریتانیا بوده و یکی از شرکای اصلی برنامه F-35 است. BAE درباره مشارکت خود در این پروژه می گوید: «به عنوان یک شریک کلیدی، ما ۱۳ تا ۱۵ درصد از هر هواپیما، به استثنای سیستم پیشرانه، را در اختیار داریم، و نقش اصلی را در این برنامه در بازارهای متعدد ایفا می کنیم». BAE همچنین میگوید: «ما دههها تجربه در برخاستن کوتاه و فرود عمودی را از هواپیمای Harrier خود به ارمغان آورده ایم که فناوری F-35 از آن استفاده کرده است و مسئول اصلی طراحی در قابلیتهای حیاتی از جمله سیستم سوخت، فرار خدمه و سیستم پشتیبانی حیات هستیم».
این پیمانکار بدنه عقب، بخش های دم، برخی تجهیزات آویونیک، کد نرم افزاری (از جمله برای نمایش کابین خلبان)، مدیریت سوخت و موارد دیگر جنگنده اف-۳۵ را تولید می کند. BAE یکی از مشارکت کنندگان اصلی این برنامه از زمان آغاز آن بوده است. در حالی که بخش عقب بدنه هر جنگنده F-35 در بریتانیا ساخته شده است، شرکای BAE در استرالیا و کانادا کارهای دیگری را انجام می دهند – مانند بخش دم.
۳- Pratt & Whitney
کمپانی Pratt & Whitney موتور همه جنگنده های اف-۳۵ را تولید می کند
جایگاه | شریک مهم |
نوع مشارکت | موتور F135 |
هزینه | تقریبا، ۱۵ میلیون دلار در هر فروند |
در قلب F-35 یک موتور توربوفن پس سوز F135 ساخت پرت اند ویتنی قرار دارد که برای این هواپیما ساخته شده است (این موتور با موفقیت از GE/Rolls-Royce F136 پیشی گرفته است). F135 نسخه توسعه یافته از موتور F119 (که برای F-22 Raptor ساخته شده است) است. موتور F135 حدود ۲۸,۰۰۰ پوند پیشرانه تولید می کند که این عدد با پس سوز به ۴۳,۰۰۰ پوند می رسد.
کل هزینه یک F-35 حدود ۱۰۰ میلیون دلار است و موتور سهم قابل توجهی از این عدد را به خود اختصاص می دهد که حدود ۱۵ دلار است. در حالی که پرت اند ویتنی ممکن است رولز رویس را در این رقابت شکست داده باشد، رولز رویس همچنان در نسخه F-35B به دلیل تولید سیستم موتوری موسوم به LiftSystem (رولز رویس تنها شرکتی است که فناوری STOVL را تولید می کند) مشارکت بزرگی دارد. F135 در دو نوع عرضه می شود – یکی برای انواع F-35A و F-35C و دیگری برای نوع F-35B.
۴- Raytheon Technologies
کمپانی Raytheon بسیاری از مهمات و آویونیک کلیدی اف-۳۵ را تولید می کند
جایگاه | شریک مهم |
نوع مشارکت | مهمات، آویونیک |
موشک ها | AMRAAM, AIM-9X Sidewinder |
Raytheon یکی دیگر از پیمانکاران مهم برنامه F-35 است که بسیاری از قطعات حیاتی آن را تامین می کند – آنطور که Raytheon می گوید: «ما F-35 را نمی سازیم – ما فقط قطعات مهم را می سازیم. هر بار که F-35 کاری انجام می دهد، احتمال زیادی وجود دارد که یک محصول RTX در آن کار نقش داشته باشد».
نکته قابل توجه اینکه Raytheon سلاح های دقیقی را تولید می کند که F-35 از آنها برای نبرد هوا به هوا و برای حملات هوا به زمین استفاده می کند. همچنین این کمپانی یک سیستم ناوبری ساخته که به فرود هواپیما بر روی ناوهای هواپیمابر و فرودگاه های سخت کمک می کرد. Raytheon همچنین سیستم های مختلف آویونیک دیگر مانند حسگرها، تجهیزات ارتباطی و رادارها را تامین می کند.
۵- Collins Aerospace
کمپانی Collins سیستم نمایش کلاهخودی نسل سوم جنگنده اف-۳۵ را می سازد
جایگاه | شریک مهم |
نوع مشارکت | آویونیک، سیستم های ارتباطی، کلاهخود نمایشگردار خلبان |
صندلی ایجکت | رقیب اصلی Martin Baker US16E |
Collins Aerospace سیستم نمایشگر کلاهخودی جنگنده اف-۳۵ را می سازد که به خلبانان نشان می دهد که چه اتفاقی در آسمان رخ می دهد و به آنها آگاهی موقعیتی فوق العاده ای می دهد. کالینز میگوید: «رابط نسل بعدی سیستم نمایشگر نصب شده روی کلاهخود Gen III در جنگنده F-35 به خلبانان امکان دسترسی بصری به مقادیر زیادی از اطلاعات پروازی، تاکتیکی و حسگر یرا برای آگاهی از موقعیت، دقت و ایمنی پیشرفته میدهد.» کالینز علاوه بر نمایشگر کلاهخودی، در ساخت سیستم های آویونیک و ارتباطی هواپیما نیز کمک می کند.
در حالی که کالینز یکی از تامین کنندگان پیشرو صندلی های اجکتوری است، F-35 ها به صندلی های اجکتی رقیب بریتانیایی این شرکت یعنی Martin Baker US16E مجهز شده اند. پیمانکاران مهم دیگری نیز در این برنامه حضور دارند، از جمله Spirit AeroSystems (که بدنه جلو و بال ها را تولید می کند) و Leonardo (که سیستم حبابی کابین خلبان و آویونیک تولید می کند).
بدون نظر