خودشیفته‌ها چه ویژگی‌هایی دارند؟

نشانه‌هایی برای شناخت نارسیسیسم‌ها

برخی از ما وقتی می‌خواهیم میزان خود تحویل گیری بیش‌ازحد دوستانمان را به آن‌ها یادآوری نماییم از واژه «نارسیسیسم» به مفهوم خودشیفتگی استفاده می‌کنیم.

در روان‌شناسی خودشیفتگی بیانگر عشق افراطی به خود است و از لغت یونانی نارسیس به مفهوم نرگس گرفته‌شده است. در افسانه‌ها نوشته‌شده که نارسیس، مرد جوان زیبارویی بوده که به عشق دیگران نسبت به خود بی‌اعتنایی می‌کرده تا اینکه یک روز لب چشمه‌ای می‌رود و هنگام آب نوشیدن، صورت خود را در آب می‌بیند و فریفتهٔ خود می‌شود. او برای در آغوش کشیدن تصویر درون آن می‌پرد و غرق می‌شود. خدایان هم به خاطر این ناکامی او را به گل نرگس تبدیل می‌کنند تا همیشه بر لب آب بروید و خود را تماشا نماید.

نارسیسیسم‌ها توهم موفقیت نامحدود و درخشان بودن در همه حوزه‌های زندگی رادارند و به همین خاطر خیلی با دیگران صمیمی نشده و نمی‌توانند با اطرافیان خود حس همدردی و یکدلی داشته باشند. این افراد عموما مملو از حس دشمنی با دیگران بوده و خودبین و پر نخوت هستند.

بااینکه تشخیص چنین خصلت‌هایی در آدم‌ها بسیار ساده است، اما باید بدانید که خودشیفته‌ها انسان‌های بسیار زیرکی هم هستند و به‌آسانی خصوصیت‌های منفی خود را بروز نمی‌دهند. آن‌ها باسیاست تمام به‌گونه‌ای رفتار می‌کنند که نتوانید نارسیسیسم بودنشان را تشخیص دهید.

به همین خاطر در این مطلب نشانه‌هایی را برایتان یادآوری نموده‌ایم که با مشاهده آن‌ها می‌توانید به خودشیفته بودن اطرافیان خود پی برده و در حد امکان از این تیپ شخصیت‌ها دوری نمایید. در ادامه مواردی را نوشته‌ایم که یک انسان خودشیفته هرگز آن‌ها را انجام نمی‌دهد.

شخصیت واقعی خود را نشان نمی‌دهند

خودشیفته‌ها بسیار محافظه‌کار، مخفی کار و زیرک هستند، به همین خاطر هرگز شخصیت واقعی خود را رو نمی‌کنند و در ملاقات‌های ابتدائی نمی‌توانید به ویژگی‌های اخلاقی واقعی آن‌ها پی ببرید. رفتارشان به‌گونه‌ای است که شاید به‌اشتباه تصور کنید که بسیار مهربان و دوست‌داشتنی هستند، اما تا زمانی که ارتباطتان با آن‌ها قوی و پررنگ نشود، متوجه روحیه حقیقی آن‌ها نخواهید شد.

موجب امنیت طرف مقابل خود نمی‌شوند

نارسیسیسم‌ها در ارتباطات دوستانه و عاطفی خود، به امنیت و آرامش فرد مقابل اهمیتی نمی‌دهند و برایشان مهم نیست که شما حس خوبی دارید یا خیر. حتی در این مورد، برتری داشتن نسبت به شما به وی حس لذت می‌دهد به‌گونه‌ای که اگر احساس عدم امنیت داشته باشید، او در مقابل به‌طور کامل خیالش راحت و خوشحال خواهد بود.

هرگز اجازه نمی‌دهند چهره بدی از وی مشاهده کنید

خودشیفته‌ها نمی‌توانند باور کنند که انسان بدی باشند و به همین خاطر بسیار اصرار دارند که دیگران نیز همین طرز فکر را در مورد آن‌ها داشته باشند. در مواقعی که احتمال محرز شدن هویت واقعی آن‌ها وجود داشته باشد، به‌گونه‌ای رفتار می‌کنند که تقصیرها گردن فرد مقابل بیفتد و برایشان هم مهم نیست که چه احساسی به شما دست بدهد. حتی اگر خود را محکوم کرده و از خود متنفر شوید هم برای این شخصیت‌ها اهمیتی ندارد زیرا همه فکرشان این است که خودشان خوب جلوه کنند.

نمی‌گذارند کنترل اوضاع از دستشان خارج شود

کنترل نداشتن روی اوضاع موجب عصبانیت و غمگینی این افراد می‌گردد. همیشه اصرار دارند که نه‌تنها روی رفتار خود، بلکه دیگران به‌طور کامل مدیریت داشته باشند تا همه امور به‌دلخواه آن‌ها پیش برود. این روند به خودشیفته‌ها حس امنیت می‌دهد، مخصوصا اگر مطمئن باشند که شما بدون هیچ پرسشی تمامی خواسته‌های آن‌ها را اجرا خواهید کرد.

از موضع خود کوتاه نمی‌آیند

افراد خودشیفته به‌راحتی می‌توانند بگویند ماست سیاه است و در این رابطه به حدی با شما بحث خواهند کرد تا قانع شوید که حرف آن‌ها صحت دارد. بحث کردن با این‌گونه افراد اتلاف وقت است زیرا به‌هیچ‌عنوان از موضع خود کوتاه  نیامده و حرف بقیه را قبول نمی‌کنند. بعلاوه، به‌صورت ذاتی قدرتی دارند که قادر هستند در مورد مساله ای که به کمال به آن واقف هستید، شمارا به‌اشتباه انداخته و احساس شک در دلتان ایجاد کنند.

هرگز دیگران را با خود برابر نمی‌بینند

انسان‌های خودشیفته اعتقادشان این است که یک سر و گردن بالاتر از بقیه هستند و هیچ‌کسی توان برابری با آن‌ها را ندارد. بنابراین هنگامی‌که بخواهید برابری یا برتری خود را به آن‌ها نشان دهید، همه تلاش خود را به خرج خواهند داد تا ثابت کنند که به‌اندازه آن‌ها توانایی ندارید.

کاری که برای آن‌ها سودی نداشته باشد را انجام نمی‌دهند

وقتی یک انسان خودشیفته شمارا برای شام دعوت می‌کند، به‌هیچ‌عنوان فکر نکنید از روی شفقت و مهربانی بوده؛ به‌احتمال‌زیاد پس‌ازاین لطف کوچک، از شما تقاضاهای بزرگی خواهد داشت.

زیر بار اوامر دیگران نمی‌روند

به‌هیچ‌عنوان سعی نکنید به یک خودشیفته دستور بدهید. آن‌ها انسان‌های خودپرستی هستند و اگر موضع قدرت خود را درخطر ببینند، بدون شک اگر همان وقت نتوانند، در آینده آسیبی به شما وارد خواهند کرد تا دیگر از این فکرها به مغزتان خطور نکند.

احساسات خود را انکار می‌کنند

نارسیسیسم ها نیز همانند دیگر انسان‌ها، احساس دارند. اما ترجیحشان این است که به آن بها نداده و احساساتشان را انکار می‌کنند. این‌گونه افراد دائم با خودشان تکرار می‌کنند که هیچ حسی ندارند و چیزی برایشان مهم نیست و همین تلفیق باعث می‌شود تا کارهای عجیب و وحشتناک انجام دهند.

شنونده‌های خوبی نیستند

آن‌ها به حرف‌های شما گوش نمی‌کنند فقط منتظر هستند تا حرفتان تمام شود که خودشان شروع به صحبت کنند. برایشان هم مهم نیست که شما در چه موردی صحبت می‌کنید، زیرا آن‌ها حرف خود را گفته و عقاید خودشان را مطرح می‌نمایند.

پایبند نیستند

اگر در دوستی و ارتباط خود به نارسیسیسم ها کم‌توجهی کنید، این انتظار را داشته باشید که شمارا ترک نمایند. آن‌ها اگر چیزی که  توقع دارند را دریافت نکنند، ناراحت شده و بدون توجه به احساسات درونی، به دوستی‌هایشان پایان می‌بخشند. این شخصیت‌ها عموما دوستان خود را از میان انسان‌های باکلاس انتخاب می‌کنند تا حس خاص بودن داشته باشند. به‌ندرت پیش می‌آید که پیرامون یک خودشیفته انسان غیر جذاب، معمولی یا دوست‌نداشتنی ببینید.

مؤدب بودن را نمی‌پسندند

خودشیفته چون تصور می‌کنند با همه فرق دارند، بنابراین چندان هم پایبند قواعد اخلاقی نیستند و خود را از هر قانونی معاف می‌پندارند. ازاین‌رو بعید نیست الفاظ تمسخرآمیز یا تحقیرکننده زیادی از آن‌ها بشنوید.