روز جهانی پیشگیری از خودکشی؛ معرفی بازیِ خانمان‌سوز نهنگ آبی

«روز جهانی پیشگیری از خودکشی» که همه ساله در ۱۰ سپتامبر و در سراسر جهان برگزار می‌شود، برای افزایش آگاهی عمومی نسبت به خودکشی و پیشگیری از آن در نظر گرفته شده است. آمار نشان می دهد هر ۴٠ ثانیه یک نفر در دنیا جان خود را می‌گیرد. این درحالیست که به گفته سازمان بهداشت جهانی، خودکشی پدیده‌ایست قابل پیشگیری!

خودکشی رفتار و پدیده‌ای ضداجتماعی است که معمولا در پی فشارهای اجتماعی و خانوادگی شکل می‌گیرد. بیشتر خودکشی‌ها از فشارهای روانی ناشی می‌شود. فشارهایی که عوامل گوناگونی مانند تنهایی، بی‌هدفی‌، احساس خلأ در زندگی، بیکاری ‌و مشکلات اقتصادی دارد. در کنار تمامی مشکلات روانی ناشی از افسردگی، عواملی همچون استفاده بیش از حد از الکل‌ و سوء‌استفاده‌های جنسی نیز از دیگر دلایل اقدام به خودکشی هستند.

به گفته کارشناسان الگوهای خودکشی در زنان و مردان و همچنین در گروههای سنی متفاوت است. در تحقیقی که سازمان پزشکی قانونی انجام داده است، زنان در سنین پائین تر بیشتر از مردان اقدام به خودکشی می‌کنند. همچنین گفته می‌شود، زنان عمدتا در سنین پایین آسیب پذیرتر هستند، درحالی که مردان در سنین بالای ۱۸ سال بیشتر دست به خودکشی می زنند.

گفتنی است، ۵۴ درصد شیوه های خودکشی در ایران با استفاده از طناب و به روش حلق آویزی صورت می گیرد. این روش در مردان بیش از زنان مورد استفاده قرار می‌گیرد، پس از آن نیز قرص و اسلحه گرم در رتبه‌های بعدی قرار دارد که اسلحه گرم بیشتر در مناطق غربی مورد استفاده است.

همچنین مشخص شده که ۱۵ درصد خودکشی ها مربوط به خودسوزی است. خودسوزی زنان یکی از بزرگترین آسیب های اجتماعی در استان های غربی ایران بشمار می‌رود.

بد نیست اشاره کنیم که براساس برخی تحقیقات، خودکشی افراد سرشناس و محبوب باعث رواج و تشدید آمار خودکشی در آن رده سنی خاص می‌شود. فریدلر دبیر برنامه ملی پیشگیری از خودکشی در آلمان در این رابطه بیان داشته: «سال ‌۲۰۰۹ میلادی بعد از اینکه روبرت انکه دروازه‌بان تیم ملی آلمان در سن ۳۳ سالگی دست به خودکشی زد‌، تعداد خودکشی مردان جوان در این رده سنی به شدت افزایش یافت.»

طبق آمارسازمان بهداشت جهانی خودکشی سیزدهمین عامل مرگ در دنیاست. خودکشی علت اول مرگ و میر نوجوانان و افراد زیر ۳۵ سال نیز هست.

چرا برخی به مرز دل کندن از زندگی می‌رسند؟ آیا افسردگی اولین گام در مسیر خودکشی است؟

خودکشی از نظر روانشناسی و علوم اجتماعی پدیده‌ای است که به سه عامل مهم ارتباط دارد: عوامل محیطی که شامل پدیده‌هایی چون بیکاری، جنگ یا مسائل مربوط به همه جامعه می‌شوند.

عوامل فردی عموما شامل اتفاقات غیرقابل پیش بینی هستند. یک سوم خودکشی‌ها توسط کسانی انجام می‌شود که بطور ناگهانی کار خود یا عزیزی را از دست داده‌اند یا با رویداد ناگواری روبرو شده‌اند که نتوانسته‌اند چاره‌ای برای آن پیدا کنند.

عامل سوم هم عامل شخصیتی است. برخی افراد به‌خاطر مسائل خانوادگی و شرایطی که در کودکی داشته‌اند، شکنندگی‌های روحی دارند و خیلی سریع‌تر در قبال مسائل بیرونی از خود واکنش نشان می‌د‌هند.

بازی نهنگ آبی، شروعی برای پایان زندگی

در میان عوامل رایجی که تاکنون وجود داشته، اخیرا پدیده عجیب و ترسناکی در دنیای مجازی بسیاری از والدین را به وحشت انداخته است؛ بازی نهنگ آبی! که شروعی برای پایان یک زندگی است.

بازی نهنگ آبی که آن را با نام چالش نهنگ آبی نیز می‌شناسند، یک بازی اینترنتی است که اخیرا، در میان کاربران برخی کشورها محبوبیت زیادی پیدا کرده است. در آن چندین هدف برای کاربر تعریف می‌شود که باید آ‌ن‌ها را به صورت مرحله به مرحله طی پنجاه روز انجام دهد.

تاثیر بازی‌های کامپیوتری روی نوجوانان و حتی جوانان غیر قابل انکار است. اما در میان همه بازی‌های سرشار از خشونت، نهنگ آبی یک قاتلِ بی‌رحم بشمار می‌رود که به سلب قدرت تفکر و تصمیم‌گیری در نوجوان‌ها می‌انجامد. در این بازی، با سوءاستفاده از تکنیک‌های روان‌شناسی، خشونت را به حد اعلا رسانده و فرد را به جنون می‌رسانند، به طوری که بدن خود را به صورت عمدی زخمی کرده و در نهایت خود را می‌کشد.

نام‌گذاری این بازی از پدیده به ساحل نشستن نهنگ‌ها می‌آید که نشانی از خودکشی است. به عقیده برخی محققان، این نوع از نهنگ‌ها برای خودکشی خودشان را به ساحل می‌کشانند.

دلیل جذب برخی نوجوان‌ها به این بازیِ مرگ این است که عموما این قشر از جامعه دوست دارند توانایی‌های خود را به دیگر نشان داده و از گفتن کلمه نه واهمه دارند، از این رو، گفتن کلمه بله به فرمان‌های بازی، آن‌ها را بزرگ و نیرومند جلوه می‌دهد. کنجکاوتر بودن نوجوانان، دلیل دیگر جذب آن‌ها به این بازی است.

بازی نهنگ آبی چیست و از کجا و چه زمانی شکل گرفت؟

فعالیت بازی نهنگ آبی در سال ۲۰۱۳ میلادی شکل گرفت. اما گفته می‌شود، نخستین مرگ در اثر این بازی در سال ۲۰۱۵ اتفاق افتاد.

فیلیپ بوکین (Philipp Budeikin)، یک دانشجوی روان‌شناسی بود که از دانشگاه اخراج شد. وی مدعی ساخت بازی نهنگ آبی است. فیلیپ هدف خود را تلاش برای پاک‌سازی جامعه با حذف انسان‌هایی که هیچ فایده‌ای ندارند اعلام کرد.

کاربر باید به طور مرتب بازی نهنگ آبی را اجرا کرده و اغلب یک تصویر از خود ارسال کند تا مجوز راهیابی به مرحله بعد را به دست بیاورد. در نخستین مرحله از او خواسته می‌شود یک نهنگ آبی را بر روی دستش ترسیم کند. بریدن لب یکی دیگر از خواسته‌های دردآور این بازی است که در یکی از مراحل آن از کاربر خواسته می‌شود.

بیدار شدن در ساعت ۴:۲۰ دقیقه صبح، بالا رفتن از یک تاور کرین، حک کردن یک عبارت خاص بر روی دست خود با خراشیدن پوست، فرو کردن سوزن به داخل دست یا پا، ایستادن بر روی پل و یا سقف خانه، گوش دادن به موسیقی و مشاهده ویدیوهای ارسال شده توسط مدیران، از جمله مراحل بازی نهنگ آبی هستند.

در این بازی طی مراحل، رفته رفته اطلاعاتی از کاربر کسب شده و بعدها، به صورت مستقیم و غیر مستقیم برای وی بازگو می‌شوند. به همین دلیل فرد نوجوان تصور می‌کند مدیران بازی واقعا قادر به مشاهده وی از نزدیک و کنترل اعمال او هستند.

سپس قربانی، از یک مرحله به بعد، احساس می‌کند کنترل بازی از دستش خارج شده و مجبور به ادامه آن است، چرا که ممکن است با توقف بازی تهدید شود!

مراحل بازی مرگ‌بار نهنگ آبی به شرح زیر است:

۱- نوشتن «f57» روی دست با تیغ و فرستادن عکس برای ادمین. (f57 نام یک گروه مرگ مشهور در وی کی است، وی کی هم شبکه اجتماعی مورد علاقه رایج روس زبان‌های اروپا است)

۲- بیدار شدن ساعت ۴:۲۰ صبح و تماشای کلیپ‌های روانگردان و ترسناکی که ادمین برای شما می‌فرستد

۳- بریدن بازو با یک تیغ حتی روی رگ‌ها، اما نه عمیق، تنها ۳ برش، فرستادن عکس برای ادمین

۴- کشیدن یک نهنگ روی یک کاغذ و فرستادن عکس برای ادمین

۵- اگر آماده‌اید تا یک «نهنگ» شوید روی پایتان کلمه Yes، (بله) را برش بزنید و اگر نه چند بار خودتان را برش بزنید تا تنبیه شوید

۶- ماموریت سری

۷- بریدن «f40» روی دست و فرستادن عکس آن

۸- نوشتن عبارت #i_am_whale روی استتوس وی‌کونتاکته (شبکه اجتماعی روس)

۹- غلبه بر ترس

۱۰- بیدار شدن ساعت ۴:۲۰ صبح و رفتن به پشت بام، هرچه بلندتر بهتر

۱۱- کشیدن یک نهنگ با تیغ روی دست و فرستادن عکس برای ادمین

۱۲- تماشای کلیپ‌های روانگردان و ترسناک در تمام مدت روز

۱۳- گوش کردن به موزیک‌هایی که توسط ادمین برایتان فرستاده می‌شود

۱۴- بریدن لب‌ها

۱۵- گرفتن سوزن در دستان و دست زدن

۱۶- انجام کاری دردناک با خودتان که باعث شود آزار ببینید

۱۷- رفتن به بالاترین پشت بامی که می‌توانید پیدا کنید و ایستادن روی لبه بام برای مدتی

۱۸- رفتن روی یک پل و ایستادن روی لبه برای مدتی

۱۹- بالا رفتن از یک جرثقیل یا حداقل تلاش برای این کار

۲۰- ادمین تست می‌کند که شما قابل اعتماد هستید یا نه

۲۱- مکالمه با یک «نهنگ» (بازیکنی دیگر مثل خودتان) در اسکایپ

۲۲- به پشت بامی بروید، روی لبه بام بنشینید و پاهایتان را آویزان کنید و تکان دهید

۲۳- یک ماموریت سری دیگر

۲۴- ماموریت سری دیگر

۲۵- ملاقات با یک نهنگ

۲۶- ادمین روز مرگتان را به شما می‎گوید و شما باید قبول کنید

۲۷- بیدار شدن ساعت ۴:۲۰ صبح و رفتن به مکانی که در آن ریل قطار وجود دارد، هرجا که شد

۲۸- صحبت نکردن با هیچ کس در تمام مدت روز

۲۹- سوگند یاد کنید که یک نهنگ هستید

۳۰ تا ۴۹- هر روز بیدار شدن ساعت ۴:۲۰ صبح، تماشای کلیپ‌های ترسناک، گوش دادن به موزیک‌هایی که برایتان فرستاده می‎شود، زدن یک برش روی قسمتی از بدن (هر روز)، صحبت با یک نهنگ

۵۰- پریدن از ساختمانی بلند و گرفتن جانتان

به امید روزی که تمامی جوامع بشری از چنین رویدادهای تلخ و ناگواری در امان و دور باشند.