چرا زیر چشم ها گود افتاده و سیاه می شود؟

اغلب در پاسخ به این سوال که چرا زیر چشم هایم گود افتاده و سیاه شده، اطرافیان به ما می گویند که احتمالا به خاطر کم‌خوابی، خستگی و بیدار ماندن تا دیروقت است.

این ادعاها کاملا صحت دارند، اما ژنتیک نیز در این امر بی تاثیر نیست.

آیا می دانید دقیقا چه اتفاقی می افتد که دایره ای سیاه در اطراف چشم‌‎هایتان ظاهر می شود؟

حلقه های سیاه رنگ پِری‌اوربیتال در نتیجه نمایان شدن رگ های خونی و خون داخل آنها از لایه نازکی از پوست زیر چشم هاست که آنها را با وضوح بیشتری (نسبت به بقیه بخش های صورت) نمایش می دهد.

بد نیست بدانید که پوست اطراف حدقه چشم ها، پوست پِری‌اوربیتال نام دارد و ضخامت آن حدودا ۰.۵ میلی‌متر است. این در حالیست که ضخامت پوست بقیه بدن تقریبا ۲ میلی‌متر است.

همچنین باید اشاره کنیم که دلیل آبی دیده شدن رگ های خونی، به این خاطر است که پوست انسان امواج نوری آبی/بنفش را بسیار بیشتر از نور قرمز رنگ منعکس می کند. این موضوع با یک توهم بصری نیز تشدید می شود. در واقع پوست اطراف رگ های ما بسیار قرمز تر از خود رگ ها به نظر می رسند از این رو کنتراست ایجاد شده، آبی بودن رگ ها را واضح تر نشان داده یا به عبارت دیگر، رنگ آبی آن را تقویت می کند.

البته، افرادی که پوست های خیلی تیره یا خیلی روشن دارند، رگ‌هایشان بنفش یا قرمز تیره دیده می شود.

گودی و سیاهی دور چشم

دلایل مذکور در بالا در مورد گودی و سیاهی دور چشم هم مصداق دارند. یعنی، دایره های آبی رنگ تیره عموما در نتیجه بازتاب نور از رگ‌های خونی زیر سطح پوست اطراف چشم هاست.

در نتیجه بالا رفتن سن، پوست انسان خاصیت کشسانی و توان ترمیمی خود را از دست می دهد. به همین خاطر، نازک تر می شود. برای همین است که اغلب دایره های سیاه رنگ در اطراف چشم های افراد پیر و مسن دیده می شود. در این افراد، میزان و کیفیت خوابشان در پدیدار شدن یا نشدن حلقه های سیاه رنگ پِری‌اوربیتال هیچ نقشی ندارد.

از دیگر دلایل ایجاد کننده سیاهی اطراف چشم ها، پدیده ای موسوم به هیپرپیگمانتاسیون پری‌اوربیتال است؛ یعنی شرایطی که باعث تولید بیش از حد ملانین در پوست زیر چشم ها می شود. نتیجه این تولید بیش از اندازه نیز، تیره شدن رنگ پوست است.

البته این امر بیشتر در افراد رنگین پوست و کسانی که سبزه هستند مشاهده می شود.

به صورت کلی هم باید گفت که عوامل متعددی در تشدید گودی و سیاهی اطراف چشم ها موثر هستند. یکی از آن ها، اکسیداسیون خون های نشت کرده از رگ های خونی پری اوربیتال است. در نتیجه این امر، رگ های اطراف چشم آسیب دیده، خون نشت کرده و شما شاهد کیسه های تیره رنگ در اطراف چشمان خود خواهید بود.

البته این امر هیچ ضرر و خطری بدنبال ندارد و با درمان صحیح برطرف شده و چشم دوباره به حالت اول باز می گردد.

از دیگر عواملی که شانه به شانه سیاهی چشم ها در حرکت است، کیسه هایی پری‌اوربیتال است. سیاهی اطراف چشم ها اغلب با پف زیر چشم همراه است. در جوانان این کیسه ها اغلب در نتیجه تجمع مایعات در زیر چشم، بیماری، حساسیت، یا مصرف بیش از حد نمک پدیدار می شود. مصرف نمک زیاد موجب جذب بیش از حد آب در بدن می شود. این مساله به رگ های خونی اطراف چشم ها فشار می آورد و به همین خاطر زیر چشم ها پف کرده و سیاه دیده می شوند.

گفتنی است که پف زیر چشم در نتیجه کهولت سن نیز پدیدار می شود.

با همه این تفاسیر، احتمالا هنوز برایتان سوال است که آیا سیاهی دور چشم می تواند در نتیجه خستگی زیاد باشد؟

پاسخ این است که بله. اما خستگی، دلیل اصلی و همیشگی سیاهی دور چشم نیست.

برای شفافیت موضوع باید بدانید، وقتی بدن خسته و کم انرژی است، تولید کورتیزول افزایش پیدا می کند تا انرژی لازم برای هوشیاری و قدرت بدنی شما را تا حدی تامین کند. در میان همه مواد شیمیایی بدن، کورتیزول سبب افزایش میزان خون در رگ ها می شود. نتیجه این امر گشاد شدن رگ هاست تا این میزان از خون در آنها جریان داشته باشد.

همان طور که در بالا اشاره کردیم، سیاهی دور چشم در نتیجه بهتر دیده شدن رگ هاست. پس، وقتی رگ ها باد می کنند، یعنی بیشتر و بهتر دیده می شوند و به همین خاطر است که در نتیجه خستگی، زیر چشم سیاه دیده می شود.