زنانی که مرد شدند: دختران قسم‌خورده آلبانی

در یک روستای دورافتاده در کوهستان های شمالی کشور آلبانی، زنانی زندگی می کنند که ظاهر و کارهایشان مردانه است.

زنان این سرزمین، موهای خود راکوتاه کرده، شلوارهای گشاد مردانه می پوشند و نام مردانه برای خود بر می گزینند. این زنان در جوار مردان سیگار کشیده و به کارهای سخت همچون چوپانی و رانندگی کامیون مشغول هستند.

البته باید بدانید که هیچ کدام از آنها دو جنسیتی و ترانس نیستند؛ بلکه این زنان، خودشان زندگی در ظاهر مردانه را انتخاب کرده اند تا از زیر فشار حکومت مردسالارانه فرار کنند! به این زنان «باکره های قسم‌خورده» یا «بورنِشا» لقب داده اند.

باید بدانید که این انتخاب هزینه های زیادی هم به دنبال دارد. زنانی که این روش را بر می گزینند، باید تا آخر عمر خود باکره مانده و هرگز ازدواج نکنند. اما نکته جالب توجه در مورد آنها این است که هیچ‌کدام تاکنون از انتخاب خود پشیمان نشده اند.

زنانِ ساکن در این روستای دورافتاده در کشور آلبانی، حقوق شهروندی بسیار محدود و اندکی دارند. آنها به هیچ عنوان اجازه رای دادن ندارند، مشاغلی که حق انتخاب دارند، بسیار محدود است و نمی توانند خانه یا زمین خرید و فروش کنند.

همچنین ارثیه نیز به این زنان تعلق نمی گیرد. آنها حق مالکیت خانه، زمین، کسب‌وکار یا کسب درآمد، سیگار کشیدن، بستن ساعت مچی به دست و حتی حق سوگند خوردن با صدای بلند را ندارند.

این محدودیت های محلی و رسوم اجتماعی که Kanun نام دارند، دهان به دهان چرخیده و از ۵ قرن پیش تاکنون در این روستای کوهستانی در شمال آلبانی مرسوم است و کسی اجازه تخطی از آنها را ندارد. مردم محلی به شدت به این قوانین پایبند هستند و فرهنگ و فعالیت های این روستا بر اساس همین قوانین تعریف شده است.

بر اساس «قانون»، زنان جزو دارایی مردان بشمار می روند. قرار ازدواج زنان در همان زمان تولد یا سال های اولیه زندگی گذاشته می شود و زن در آینده هیچ حق انتخاب دیگری نخواهد داشت. زنی که مشمول حق ازدواج می شود، از خانه پدری خارج شده و به خانه همسرش برده می شود.

نگهداری از همسر و فرزندان تنها وظایف زنان این روستاست.

اما جالب است بدانید که گروه «باکره‌های آلبانی»، برخلاف تصور برای مبارزه در مقابل این ظلم و ستم شکل نگرفت و این فرقه هم به اجبار اجتماع پدیدار شد. به رسم مردم روستا، اگر بزرگ خاندان یک خانواده فوت کند و هیچ وارث مردی نداشته باشد، تنها دختر باکره خانواده باید نقش بزرگ و تصمیم گیرنده اصلی خانواده را ایفا کند.

زن باکره باید در مقابل ۱۲ ریش سفید روستا یا قبیله سوگند یاد کرده رسما امتناع از ازدواج خود را اعلام کند. از آن ساعت به بعد، این زن به یک مرد تبدیل می شود.

او می تواند شلوار بپوشد، صاحب خانه شود و مشاغل موردعلاقه خود را انتخاب کند.

اما این رسم بعدها دستخوش تغییراتی شد و زنان برای دلایل دیگری این سوگند را یاد می کردند. برخی از آنها بدون اجازه خانواده و همسر تعیین شده‌ی خود سوگند یاد می کردند که هرگز ازدواج نکنند. برخی دیگر برای حفظ استقلال خود به این گروه ملحق می شدند. این در حالیست که هیچ کدام از این زنان هرگز در تمام طول زندگی خود، لذت زن بودن، مادر شدن و آسایش را نخواهند چشید و مجبور هستند همیشه کارهای مردانه انجام داده و لباس های مردانه بپوشند.

«لیندا گوسیا»، استاد مطالعات جنسیت‌شناسی در دانشگاه پریستینا در کوزوو در این رابطه گفته: «این زنان با چشم‌پوشی کردن از زن بودن و مادر شدن خود سعی دارند تا در مقابل حکومت مردسالار ایستاده و از ابتدایی ترین حقوق انسانی خود برخوردار شوند.

در دهه های گذشته، آلبانی پیشرفت های چشمگیری در زمینه آزادی زنان و افزایش حقوق آنها صورت گرفته است. اما همچنان در برخی از روستاهای شمالی کشور، رسوم دست و پاگیر و غیرانسانی همچنان رایج هستند.

در زیر می توانید عکس هایی از زنان تحسین‌برانگیزی که مرد بودن را به زیر بار ظلم رفتن ترجیح داده اند، مشاهده کنید. این عکس ها توسط «جیل پیترز»، عکاس آمریکایی، گرفته شده است.

گفته می شود در حال حاضر کمتر از یکصد تن از این زنان در این روستا حضور دارند و مدرنیته به تدریج در حال نفوذ به این مناطق عقب افتاده و دوردست است.