مراسم اسکار ۲۰۱۸ به عنوان نودمین مراسم اسکار در طول تاریخ بسیار پرهیجان تر و حساس تر از سال های قبل بود. فیلم تحسین شده «شکل آب» (The Shape of Water) تنها چهار جایزه اسکار (بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین موسیقی اورجینال و بهترین طراحی تولید) را از آنِ خود کرد و بیشتر از هر فیلم دیگری در این جشنواره سینمایی جایزه برد. در رتبه دوم از لحاظ تعداد جوایز نیز فیلم «دانکرک» (Dunkirk) قرار داشت که جوایز بهترین تدوین، بهترین صداگذاری و بهترین تدوین صدا را به خود اختصاص داد. فیلم های مختلف دیگری نیز هر کدام توانستند دو جایزه را از مراسم اسکار ۲۰۱۸ به خانه ببرند که از آن میان می توان به «بلید رانر ۲۰۴۹»، «کوکو»، «تاریک ترین ساعت» و «سه بیلبورد بیرون ابینگ، میزوری» اشاره کرد.
چیزی که در مراسم اسکار ۲۰۱۸ خود را نشان داد این بود که جوایز بین فیلم های متعددی توزیع شد و برخلاف بسیاری از سال های گذشته، فیلمی نتوانست بخش زیادی از جوایز را به خود اختصاص دهد. این موضوع بسیار امیدوار کننده است زیرا نشان می دهد که فیلم های زیادی شایستگی بدست آوردن جایزه اسکار و دیده شدن توسط تماشاگران را دارند. اما شاید وقتی پای صحبت در مورد برندگان و بازندگان جوایز اسکار ۲۰۱۸ به میان بیاید تعداد برندگان بیشتر از اشخاص و فیلم هایی بود که برنده جایزه مرد طلایی شدند. این مراسم ۸ برنده مختلف و دو بازنده داشت که جدای از دریافت کنندگان جوایز اسکار به آن ها خواهیم پرداخت.
برنده بزرگ: شکل آب
فیلمی که بیشترین نامزدی برای دریافت جایزه اسکار را داشت، بزرگترین برنده شب رویایی سینمای جهان نیز لقب گرفت. فیلم «شکل آب» در ۱۳ بخش نامزد دریافت جایزه شده بود که از آن میان ۴ جایزه را بدست آورد؛ از جمله دو مورد از مهمترین جوایز اسکار ۲۰۱۸ یعنی جایزه اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی برای گیرمو دل تورو. شکل آب یک داستان عاشقانه با ترکیبی از داستان های قدیمی و فانتزی است که داستان آن در دهه ۱۹۶۰ در بالتیمور و در بحبوحه جنگ سرد می گذرد. این فیلم با نقدهای مثبت منتقدان روبرو شده و در میان تماشاگران نیز به شدت مورد توجه قرار گرفت، بدین ترتیب «شکل آب» توانست نام خود را برای همیشه در تاریخ سینما جاودانه سازد.
با این وجود، بردن این جایزه در اسکار ۲۰۱۸ برای «شکل آب» آسان نبود زیرا باید رقبای متعدد و سرسختی را کنار می گذاشت تا دستکم برنده جایزه اسکار بهترین فیلم سال شود. کسی تا آخرین لحظه اعلام برنده اسکار این بخش نمی توانست با اطمینان بگوید که کدام یک برنده جایزه خواهد شد. اما در نهایت سالی هاوکینز و ماهی دوست داشتنی اش توانستند این جایزه را از چنگ رقبا دربیاورند. زنده باد عشق واقعی!
برندگان اسکار ۲۰۱۸: سه بیلبورد بیرون ابینگ، میزوری، دانکرک و برو بیرون
هر سه این فیلم ها در بدست آوردن باارزش ترین جایزه اسکار ۲۰۱۸ شکست خوردند اما اگر وارن بیتی اسم هر یک از این فیلم ها را به عنوان برنده اسکار بهترین فیلم سال می خواند هیچ کسی از انتخاب داوران اسکار تعجب نمی کرد، بدین ترتیب می تواند این سه را نیز بازندگانی در حد برنده در دسته نامزدهای بهترین فیلم سال دانست که شایستگی کسب این جایزه را داشتند. فیلم حماسی جنگی «دانکرک» توانست در زمینه بدست آوردن جوایز اسکار در رتبه ی دوم قرار گرفته و بعد از «شکل آب» با ۳ جایزه (بهترین تدوین، بهترین میکس صدا و بهترین تدوین صدا) برنده بزرگ دوم سال لقب بگیرد. اگر چه جوایز اسکار بخش صداگذاری را نمی توان با جایزه بهترین فیلم سال مقایسه کرد اما بدون شک جایزه بهترین تدوین چیز زیادی از جایزه بهترین فیلم کم ندارد.
کریستوفر نولان، کارگردان «دانکرک»، فراز و نشیب های زیادی را در مراسم اسکار سال های پیش تجربه کرده اما برای فیلم های «تلقین» (Inception) و «دانکرک» به ترتیب ۴ و ۳ جایزه اسکار را به خانه برده است و بدین ترتیب می توان گفت که نولان رفته رفته راه برنده شدن در مراسم اسکار را یاد گرفته است. از این رو می توان انتظار داشت که ساخته بعدی او بزرگ ترین موفقیتش در کسب جوایز اسکار لقب بگیرد. به نظر می رسید فیلم تاثیرگذار «سه بیلبورد بیرون ابینگ، میزوری» (Three Billboards Outside Ebbing, Missouri) که چند هفته قبل بزرگ ترین برنده جوایز بفتا بود در مراسم اسکار ۲۰۱۸ نیز جوایز متعددی دریافت کند اما مشخص شد که واکنش های متفاوت نسبت به فیلم کمی از شور و شوق ها برای دادن جوایز متعدد به این فیلم کاسته است.
با این وجود «سه بیلبورد» دستکم توانست جایزه بهترین بازیگر زن نقش اول (فرانسس مک دورمند) و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (سم راکول) را به خود اختصاص دهد که موفقیتی قابل توجه به شمار می آید. در نهایت نیز فیلم ترسناک «برو بیرون» (Get Out) علیرغم شایستگی ها و شوری که در سال ۲۰۱۷ در سینماها بپا کرد تنها یک جایزه را به خانه برد و در یکی از دسته بندی های مهم و با پرستیژ جشنواره توانست جایزه بهترین فیلم نامه اورجینال را به خود اختصاص بدهد.
اگر فکر می کنید چنین فیلمی نمی توانست تنها با یک اسکار دیگر برنده جایزه بهترین فیلم سال شود بهتر است به اتفاقات دو سال پیش فکر کنید که در آن «اسپات لایت» (Spotlight) علاوه بر جایزه بهترین فیلم سال تنها یک جایزه اسکار دیگر (بهترین فیلمنامه اورجینال) را به خود اختصاص داد که یکی از مهم ترین جوایز اسکار بوده و فیلم های بسیاری برای بدست آوردن آن با هم رقابت داشتند. اگر «برو بیرون» این موفقیت را تکرار می کرد جای تعجب نداشت. بدون شک جوردن پیل نیز مانند نولان برای بردن جوایز اسکار در سال های آینده بازخواهد گشت.
بازنده بزرگ: لیدی برد
فیلم گرتا گرویگ در مورد یک دختر نوجوان در ساکرامنتو که در حال به اتمام رساندن آخرین سال دبیرستان خود است شاید از همان ابتدا رقیب سرسختی برای دیگر فیلم های نامزد اسکار نبود. فیلم هایی که در مورد دختران نوجوان ساخته می شوند هیچگاه طعمه خوبی برای داوران اسکار و جوایز این جشنواره سینمایی شناخته شده نبوده اند، به خصوص اگر رگه هایی از کمدی نیز در خود داشته باشند. اما «لیدی برد» (Lady Bird) در اسکار ۲۰۱۸ حرف های زیادی نیز برای گفتن داشت؛ سناریویی غنی و چند لایه همراه با تدوین و کارگردانی بی نقص و قوی. از این رو نامزد شدن «لیدی برد» در چهار دسته چندان نیز عجیب و غریب نبود: دو نامزدی در بخش بهترین بازیگری برای سایروس رونان و لوری متکالف، دو نامزدی برای گرتا گرویگ در بخش نویسندگی و کارگردانی و مهم تر از همه در بخش بهترین کارگردانی.
گرویک در حالی در این بخش نامزد دریافت جایزه اسکار شده که در تاریخ ۹۰ ساله اسکار تنها ۴ زن دیگر نامزد بهترین کارگردانی اسکار شده و گرویک نفر پنجم بود. «لیدی برد» با دست خالی مراسم اسکار ۲۰۱۸ را ترک کرد هرچند به شدت مورد تحسین تماشاگران و منتقدان قرار گرفت و جوایز متعدد دیگری را در جشنواره های دیگر دریافت کرده بود. شاید موضوع فیلم باعث شد شانس «لیدی برد» برای بردن اسکار کاهش یابد اما جای شک باقی نیست که گرویگ سال های موفقی در آینده پیش روی خود دارد. بعد از شکست تلخ دیشب در مراسم اسکار ۲۰۱۸، بسیاری امیدوارند که او در سال های آینده به آن چه که لیاقتش را دارد دست یابد.
برنده پیر: پیرترین افسانه های زنده هالیوود
با ۸۹ سال سن، جیمز آیوری، جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی سال را به خاطر فیلم تحسین شده «با اسمت مرا صدا بزن» (Call Me By Your Name) به خانه برد و به مسن ترین برنده جایزه اسکار در تاریخ ۹۰ ساله آن تبدیل شد. آیوری قبلاً نیز سه بار نامزد دریافت جایزه اسکار شده بود و همگی این نامزدی ها در بخش بهترین کارگردانی بود: «باقیمانده های روز» (The Remains of the Day) در سال ۱۹۹۴، «پایان هاواردها» (Howards End) در سال ۱۹۹۳ و «اتاقی با یک چشم انداز» (A Room With a View) در سال ۱۹۸۷. تمامی این سه فیلم از رمان هایی مشهور اقتباس شده بودند اما آیوری خود کارگردانی آن ها را بر اساس فیلمنامه هایی اقتباس شده از دیگران ساخت که همگی نامزد دریافت جایزه اسکار شده و دو مورد آخر نیز جایزه اسکار را با خود به خانه بردند.
با این وجود آیوری تنها پیر افسانه ای اسکار ۲۰۱۸ نبود. اگنس واردا، که یکی از شخصیت های سینمایی موثر در جریان موج نو سینمای فرانسه است ۹ روز مسن تر از آیوری است و توانست جایزه افتخاری اسکار برای یک عمر فعالیت هنری را دریافت کند. وی در بخش بهترین فیلم مستند نیز نامزد شده بود که این جایزه را در نهایت به فیلم «ایکاروس» (Icarus) واگذار کرد. کریستوفر پلامر که ۸۷ سال سن دارد نیز در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای بازی در فیلم «تمام پول دنیا» (All the Money in the World) نامزد اسکار شده بود که او را به مسن ترین بازیگر نامزد دریافت جایزه اسکار در تاریخ این مراسم تبدیل کرد.
دو تن از اهدا کنندگان جوایز به نام های ریتا مورنو، ۸۶ ساله و ایوا ماری سنت، ۹۳ ساله نیز در مراسم اسکار ۲۰۱۸ توانستند اسم خود را در میان پیرهای تاریخ ساز هالیوود جاودانه سازند. در صنعتی که به طور عمده و غالب به ساختن بت از جوانان مشهور است، جای خوشحالی است که هنوز شخصیت هایی بالاتر از ۸۰ سال را می بینیم که در بزرگ ترین مراسم سینمایی جهان مورد ستایش و تمجید قرار می گیرند.
برندگان بار اولی: تازه از راه رسیده ها
تعدادی از کسانی که در مراسم دیشب اسکار ۲۰۱۸ به روی صحنه رفتند برای اولین بار بود که خود را در مراسم اسکار می دیدند. جایزه های بخش تکنیکی فیلمسازی به کسانی تعلق گرفت که برای اولین بار برنده این جایزه می شدند. در این میان می توان به راجر دیکینز اشاره کرد که قبلاً ۱۳ بار نامزد دریافت جایزه اسکار شده و هر بار قافیه را به رقبای خود باخته بود اما امسال توانست برای فیلم «بلید رانر ۲۰۴۹» (Blade Runner 2049) برنده جایزه بهترین فیلم برداری شود. با این وجود بسیاری از برندگان بزرگ اسکار ۲۰۱۸ حتی سابقه حضور در بین نامزدهای اسکار سال های قبل را نیز نداشتند.
یکی از این نامزدهای جدید، آلیسون جینی بود که جایزه اسکار بهترین بازیگر زن نقش مکمل را برای بازی در فیلم «من، تونیا» (I, Tonya) بدست آورد. نفر بعدی جوردن پیل، نویسنده و کارگردان فیلم «برو بیرون» بود که به اولین کارگردان سیاهپوستی تبدیل شد که در بخش های بهترین فیلمنامه اورجینال، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار در یک سال می شد. وی همچنین اولین کارگردان سیاهپوستی بود که با اولین فیلم خود در این سه بخش برای بدست آوردن جایزه اسکار رقابت می کرد. پیل در نهایت جایزه بهترین فیلم نامه اورجینال را بدست آورد. و گیرمو دل تورو نیز یکی از چهار کارگردان در بخش نامزدهای بهترین کارگردانی بود که برای اولین بار نامزد دریافت جایزه اسکار این بخش شده بود.
گرتا گرویگ، کریستوفر نولان و جوردن پیل سه کارگردان دیگری بودند که برای اولین بار در این بخش نامزد اسکار شده و پل توماس اندرسون تنها کارگردانی بود که سابقه نامزدی قبلی در این بخش را نیز داشت. گیرمو دل تورو در نهایت توانست جایزه بهترین کارگردانی را برای فیلم «شکل آب» (The Shape of Water) بدست آورد که در شبی فراموش نشدنی جایزه اسکار بهترین فیلم سال را نیز به خود اختصاص داد.
برندگان پنهان: تیفانی هدیش و مایا رودولف
همه می دانیم که تیفانی هدیش و مایا رودولف شخصیت های جذاب و دوست داشتنی هستند و از دیدن فیلم های آنان لذت برده ایم. چیزی که متوجه نشدیم میزان دوست داشتنی بودن و جذابیت این دو در مراسم اسکار ۲۰۱۸ بود زیرا در سال های گذشته مراسم اسکار سوپراستارهای کمدی بسیاری را به این مراسم تبدیل کرده و در کمال ناباوری همه از آن ها چهره ای خسته کننده و آزار دهنده دیدند. این دو دیشب بی نقص بودند.
برنده عجیب: دکور مراسم
مطمئناً بسیاری از اهدا کنندگان جوایز و برندگان از دکور غول پیکر و زیبای صحنه لذت بردند که آن را به یکی از برندگان مراسم تبدیل می کرد. از قالب های کریستالی دقیق تمامی صحنه گرفته تا فضای شبه قلعه ی تئاتر دالبی که به نظر می رسید از یک مراسم شام مربوط به یک تریلر ترسناک عاریه گرفته شده است همه چیز فوق العاده دیدنی بود. اما آیا تابحال به یاد دارید که دکور مراسم نظر شما را جلب کرده باشد؟ آیا شده حاضران در بالای صحنه حتی در مورد آن صحبت کنند؟
در مراسم دیشب اسکار ۲۰۱۸ جین فاندا که همراه با هلن میرن برای اهدای جایزه بهترین بازیگر مرد روی صحنه حاضر شده بودند اعلام کرد که دکور صحنه او را به یاد یکی از فیلم های دوران جوانی اش می اندازد. طراحان صحنه مراسم اسکار ۲۰۱۸ ، خسته نباشید! نمی توانیم با قطعیت بگوییم که همه از دکور مراسم خوششان آمد اما بدون شک این دکور برای همیشه در یادها می ماند.
بازنده اخلاق: آکادمی اسکار به خاطر کم ارزش کردن پیام جنبش «Time’s Up» با اهدای جایزه به کوبی برایانت
شاید از جهتی قابل درک باشد که کوبی برایانت برای فیلم کوتاه انیمیشنی خود با عنوان «بسکتبال عزیز» (Dear Basketball) برنده جایزه اسکار شود که نسخه انیمیشنی شعری است که توسط برایانت سروده شده. این انیمیشن در ظاهر برای نشان دادن عشق او به بسکتبال ساخته شده اما در عمل به محملی برای نشان دادن مهارت او در این ورزش تبدیل شده است. او از آن دسته سلبریتی هایی است که به ندرت برای رقابت در این بخش دیده خواهد شد اما برایانت برای این انیمیشن کوتاه، حمایت گلن کین به عنوان یک انیماتور افسانه ای و همچنین جان ویلیامز به عنوان یک آهنگساز مشهور را پشت خود داشت.
علاوه بر این وی برای تیم محبوب شهر یعنی لس آنجلس لیکرز بازی می کرد از این رو اگر برنده این بخش نمی شد باید تعجب می کردیم هر چند ساخته او آن قدرها هم خارق العاده نبود که به این سادگی برنده شناخته شود. از همه مهم تر این که برنده شدن کوبی برایانت یک دهن کجی به جنبش های حمایت از زنان «Time’s Up» و «#MeToo» بود زیرا برایانت در سال ۲۰۰۳ به تجاوز جنسی متهم شد. این ماجرا اگر چه در نهایت با توافق طرفین و رأی دادگاه خاتمه یافت اما شواهدی که نشان می داد این اتفاق واقعاً رخ داده، شاید بهترین دلیل برای رأی دهندگان اسکار ۲۰۱۸ بود که در حمایت از جنبش های حمایت از زنان در هالیوود، انتخاب دیگری غیر از کوبی برایانت داشته باشند.
مجری برنده: جیمی کیمل
بسیاری از مجریان اسکار در دومین تجربه حضور خود در این مراسم عملکرد بهتری داشته اند زیرا به این نقش عادت کرده و دیگر استرس سابق را ندارند. جیمی کیمل اما بعد از مراسم اسکار ۲۰۱۷ چیزهای زیادی برای اثبات داشت؛ از جمله اشکالی که در اعلام نام بهترین فیلم سال در مراسم اسکار ۲۰۱۷ رخ داد و البته هیچ انتقادی را متوجه کیمل نکرد. البته کیمل در سال گذشته نیز عملکرد خوبی داشت و خونسردی او در پایان مراسم برای همیشه ماندگار شد.
وی تجربیات خوبی از مراسم سال گذشته اندوخته و به خوبی می دانست که چگونه این مراسم را مدیریت نماید. در سالی که مراسم اسکار از تیفانی هدیش و مایا هدیش به عنوان مجریان فرعی سود می برد، کیمل واکنش بسیار طبیعی و خیره کننده ای داشت. نطق او در مراسم اسکار ۲۰۱۸ بسیار موثر و با قدرت بود و مسایل سیاسی که در برنامه شبانه قبلی خود به آن اشاره کرده بود را مورد توجه قرار داد. همچنین وی جوک های جالب و نیشداری در مورد نحوه به گوشه رانده شدن زنان در هالیوود و اذیت و آزار آنان ادا کرد.
برندگان پیشگوی اسکار
شاید عجیب ترین برندگان اسکار، پیشگویانی بودند که اتفاقات اسکار ۲۰۱۸ را تقریباً درست پیش بینی کرده بودند. از چهار بخش اسکار در حوزه بازیگری تا بهترین کارگردانی و بخش اعظم جوایز مربوط به حوزه های تکنیکی، بسیاری از پیشگویی ها درست از آب درآمد. بسیاری پیش بینی کرده بودند که در بخش های مهم و رقابتی اسکار یعنی بهترین فیلم فیلم و بهترین فیلمنامه اقتباسی به ترتیب فیلم های «شکل آب» و «برو بیرون» برنده جایزه اسکار خواهند شد و جالب این که در رقابتی ترین بخش جوایز اسکار دقیقاً همین اتفاق افتاد. البته مراسم اهدای جوایز سینمایی در ماه های گذشته سهم زیادی در درست بودن این حدس ها داشت زیرا تا حدود زیادی مشخص شده بود که چه فیلم هایی از بیشترین شانس برخوردارند.
برخی دیگر نیز با جمع آوری داده ها در مورد فیلم ها توانسته بودند آن هایی که شانس بیشتری برای بردن جایزه دارند را مشخص نمایند. البته امسال برخلاف سال های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷، فیلم هایی که بیشترین شانس را داشتند برنده اسکار شدند و انتخاب هیچ فیلمی باعث شگفتی نشد. برنده شدن «شکل آب» در بخش بهترین فیلم اسکار ۲۰۱۸ بسیار عجیب بود زیرا فیلمی است که در آن با یک مرد به شکل ماهی آشنا می شویم اما اگر مراسم اهدای جوایز سینمایی چند ماه اخیر را دنبال کرده باشید متوجه می شوید که این فیلم بیشترین نامزدی را در جشنواره های سینمایی داشته است. مراسم اسکار ۲۰۱۸ مراسم بی نظیری بود و احتمالات بسیاری در مورد برنده نهایی داده می شد.
البته به نظر شخصی من، از زمانی که برای بخش بهترین فیلم ۹ فیلم انتخاب شدن سطح این جوایز پائین آمد. البته سطح کلی مراسم امسال بهتر بود.