آنچه دندان ها در مورد سلامت عمومی شما می گویند

از اختلالات اضطرابی تا بیماری های قلبی-عروقی

بسیاری گمان می کنند که مراجعه به دندانپزشک تنها برای سلامت دندان و بهداشت عمومی دهان انجام می پذیرد این در حالی است که مراجعه سالانه می تواند از پیشروی برخی از امراض همچون بیماری قلبی-عروقی و پوکی استخوان ممانعت به عمل آورد.

شاید برای تان اندکی عجیب به نظر برسد که دندانپزشکان با چک کردن وضعیت دندان ها، لثه و دهان شما می توانند بسیاری از اختلالات همچون مشکلات تغذیه، اختلالات وابسته به خواب، افسردگی و استرس را نیز تشخیص دهند. به همین دلیل نیز با تمام ترس های رایجی که برای مراجعه به مطب دندانپزشکان در میان بسیاری از بزرگسالان وجود دارد، بهتر است که به دفعات توصیه شده به دندانپزشک مراجعه شود.

آنچه در ادامه خواهید خواند اختلالاتی در ارتباط با سلامت هستند که دندانپزشک تان به راحتی و با معاینه معمولی قادر به تشخیص آنها خواهد بود. این موارد را با هم مرور می کنیم:

۱- اضطراب و کمبود خواب

دندان ها می توانند نشانه خوبی برای سنجش میزان استرس، اضطراب و اختلالات خواب باشند. چنین مشکلاتی گاهی به دندان قورچه می انجامند. بر اساس نتایج بدست آمده از برخی از پژوهش های علمی، دندان قورچه یا Bruxism، می تواند از دلایل اختلالات خواب، توقف تنفس یا آپنه باشد.

پروفسور «چالرز رانکین» استادیار دانشکده دندانپزشکی Tufts خاطر نشان می کند، خواب کافی و با کیفیت می تواند به داشتن دندان های سالم منجر شود این در حالی است که دندان قورچه در حین خوابیدن می تواند به دندان ها آسیب برساند. وی توصیه می کند افرادی که در هنگام خواب دندان قورچه می کنند حتما باید در مورد این موضوع با پزشک خود صحبت کنند و از او بخواهند که گاردهای مخصوصی را برای محافظت از دندان های شان به آنها تجویز کند. وی انجام برخی از مشاورات برای کاهش میزان استرس را نیز موثر می داند.

۲- اختلالات تغذیه

برخی از اختلالات در وضعیت غذا خوردن از جمله «بی‌اشتهایی عصبی» و «پرخوری عصبی» در مراجعه به دندانپزشک قابل تشخیص هستند. تحقیقات و پژوهش های انجام پذیرفته نشان داده که «شیره معده» می تواند به خورده شدن مینا و عاج دندان بیانجامد. دکتر رانیکن می گوید چنین سایشی در پشت دندان ها اتفاق می افتد و قابل مشاهده است. این سایش در دندان ها می تواند وابستگی های ژنتیکی نیز داشته باشد و یا بر اثر بازگشت اسید معده در دهان اتفاق بیافتد.

۳- تغذیه نامناسب

مصرف قهوه، چای، سُس هایی مانند مارینارا، نوشیدنی های انرژی زا و توت های سیاه، شکلات، آبنبات و نوشابه های تیره می توانند برای دندان ها مضر باشند چرا که سبب پدید آمدن لک هایی بر روی دندان ها می شوند.

پروفسور «رانکین» در این باره می گوید: “برای برطرف کردن چنین مشکلی راهکارهایی همچون استفاده از نی برای جلوگیری از برخورد مستقیم نوشیدنی با دندان ها، مسواک زدن و آبکشی دهان و دندان وجود دارد. چنین اقداماتی خطر آسیب دیدگی دندان ها را کاهش می دهد.”

۴- بیماری های قلبی و دیابت

یکی از متخصصان می گوید: “در میان افرادی که از ابتلا به دیابت آگاهی ندارند، عدم داشتن لثه های سلامت می تواند یکی از نشانه های این بیماری به شمار آید. این وضعیت باید حتما مورد رسیدگی قرار گیرد و مراجعه به دندانپزشک می تواند شما را از ابتلا به این بیماری آگاه سازد.”

اگرچه ارتباط میان وضعیت دندان ها و ابتلا به دیابت به خوبی دانسته نشده اما محققان از آن به عنوان یک خیابان دوطرفه یاد می کنند چرا که دیابت احتمال ابتلا به بیماری های لثوی را افزایش می دهد. براساس داده های بدست آمده از انجمن «پریودنتولوژی» یا «لثه‌درمانی» آمریکا، تورم لثه ها تاثیر منفی بر تنظیم قند خون، دیابت و «پیرادندان‌آماس» دارد.

به علاوه افراد مبتلا به دیابت سه برابر بیشتر از سایرین در معرض بیماری های جدی لثوی قرار دارند. بنابراین اگر به دیابت یا بیماری های قلبی و عروقی مبتلا هستید، بیشتر مراقب بهداشت عمومی دهان و دندان های خود باشید. دائم مسواک بزنید، دهان را شستشو دهید و از نخ دندان نیز استفاده کنید.

پروفسور «رانکین» می گوید این احتمال وجود دارد که باکتری ها به زیر لثه های تان نفوذ پیدا کرده و به حادتر شدن بیماری تان بیانجامد.

رانکین توصیه می کند همچون هر عضو دیگری از بدن تان مراقب بهداشت دهان و دندان های تان باشید و به درد، تورم، خونریزی در لثه ها، شکستگی یا کاهش استحکام دندان ها و ساییدگی مینای آن توجه کنید.

مراقب لبخند و سایر نعمت هایی که به شما داده شده باشید.