از دردسرهای خرید سکه؛ برای خرید سکه اصل، کجا برویم؟

سکه های وکیوم شده راه را برای کلاهبرداران و کم‌فروشان هموار کرده است

مائده امینی: بار اول نیست؛ انگار هربار که آشفتگی به جان بازار ارز می‌افتد، کسب و کار طلافروشان رونق دوباره ای پیدا می‌کند. این روزها هم که چراغ صرافی ها خاموش و اسکناس آمریکایی نایاب شده، مردم بیشتر از هر وقت دیگری برای پس انداز و سرمایه گذاری سراغ خرید سکه اصل می‌روند به خصوص که دیگر دوران سودهای بیست و اندی درصدی بانک ها و موسسات مالی و اعتباری سر آمده. سکه های طلایی که امکان تشخیص نوع تقلبی از اصل‌شان کار هرکسی نیست…

میدان فردوسی را پایین می روم. چهار راه استانبول هنوز گیج و کرکره برخی صرافی‌ها پایین است. دست فروشانی که گله به گله در همه جای فاصله میدان تا چهارراه جای گرفته اند هنوز زیر پوست بازار سکه ارزان‌تر و دلار ۶ هزار تومانی دارند! از یکی از آن ها می‌پرسم: سکه داری؟ بعد که مطمئن می‌شود نه مامورم نه خبرنگار می‌پرسد: پولت نقد است؟  اگر نقد داری من ۵ تا سکه تمام دارم. برایت سود خالص است. هر کدام فقط دو میلیون تومان.

پیشنهاد پیرمرد می تواند برای هر رهگذری وسوسه کننده باشد؛ امروز نرخ سکه در واحدهای مجاز ۲ میلیون و ۳۱ هزار تومان است. اما چه کسی می تواند تضمین کند عیار و وزن این سکه‌ها به قاعده است؟

«آرمین» یکی از قربانیان سکه های تقلبی است. او به روزیاتو می گوید: قبل از عید که دلار شروع به گران شدن کرد، با همسرم تصمیم گرفتیم همه سرمایه خود را تبدیل به سکه و دلار کنیم اما در نهایت چون خرید دلار خریدن سخت شده بود و سقف هم داشت،  سراغ سکه رفتیم. یکی دوتا سکه نمی خواستیم و برای خرید ۳۰ سکه برنامه ریخته بودیم. طبعا و در چنین شرایطی ۲۸ هزارتومان تخفیف به ازای هر سکه برای ما وسوسه کننده بود.

«سکه ها را از دستفروشی در پشت منوچهری خریدیم که هم شماره تماس‌اش را داد هم ادعا کرد سکه ها خرید قبلی اوست  و به فروش آن ها نیاز فوری پیدا کرده و به همین منظور ارزان تر می دهد.» آرمین ادامه می‌دهد: در نهایت اما موقع فروش سکه ها بعد از سه ماه، فهمیدیم که سکه ها طلا نبوده بلکه آلیاژی از فلزهای مختلف با روکش طلا را به ما فروخته است. به همین سادگی همه پس انداز ما به باد رفت…!

مانند آرمین بسیارند. بسیاری از کسانی که سکه تقلبی خریده اند حتی سراغ دستفروش ها نرفته اند و از طلافروشی های نزدیک محل سکونت خود سکه وکیوم شده اما تقلبی خریده اند. واحدهایی که اتحادیه طلا و ارز مشروعیت آن‌ها راتایید نمی‌کند.

محمد کشتی آرای عضو هیات مدیره اتحادیه طلا و جواهر در این باره به روزیاتو می‌گوید: هیچ وقت کسی نگفته است که مردم باید سکه وکیوم بخرند یا سکه وکیوم امنیت بیشتری نسبت به سکه باز دارد. بسته بندی کردن سکه ها چه به صورت وکیوم یک ابتکار شخصی بوده و هیچ قانون، دستورالعمل یا آیین نامه ایی برای آن وجود ندارد.

چرا سکه‌های وکیوم شده طرفدار دارند؟

هرچقدر هم که نسبت به وکیوم سکه‌ها هشدار داده می‌شوند بازهم فروشندگان می‌گویند که مشتریان‌شان عموما دوست ندارند سکه را به صورت باز تحویل بگیرند. کشتی آرای هم با تایید این ادعا، توضیح می‌دهد: واقعیت این است که این خود مردم  هستند که سکه وکیوم شده را شکیل تر دانسته و آن را برای خرید ترجیح می دهند. از نظر اتحادیه بسته بندی سکه تعریف نشده بوده  و در نظام صنفی ما حتی توصیه می شود مردم سکه را به صورت باز خریداری کنند.

سکه قابلیت وزن کردن ندارد

دردسرهای خرید سکه یکی دوتا نیست. کشتی آرای درباره وزن سکه‌های طلا به روزیاتو می‌گوید: سکه در هر مقیاس و اندازه ای که باشد، چه وکیوم شده چه باز، قابل وزن کردن نیست و مردم نمی توانند با وزن کردن سکه تقلبی را از سکه اصلی تشخیص دهند. نه فقط درباره وزن بلکه به طور کلی تشخیص سکه تقلبی از عهده مردم عادی خارج است و صرفا کار کارشناسان این حوزه است.

راه چاره چیست؟ برای خرید سکه اصل کجا برویم؟

«بارها و بارها اعلام کردیم که مردم عزیز کشورمان بهتر است برای خرید سکه اصل به واحدهای مجاز و مورد تایید اتحادیه مراجعه کنند چرا که ممکن است در واحدهای غیر مجاز کم فروشی شده یا جنس تقلبی به مردم ارائه شود.»

عضو هیات رییسه اتحادیه طلاو ارز ادامه می دهد: منظور از واحد غیر مجاز چیست؟ واحدی که دارای جواز کسب نبوده و تحت نظارت اتحادیه یا مورد تایید بانک مرکزی نباشد، واحد غیر مجاز محسوب می‌شود. طبق قانون اداره اماکن، همه واحدهای صنفی موظف به قرار داد مجوزهای مربوطه خود در دید مشتری و در ملاعام هستند و متقاضیان سکه نباید از واحدی که شرایط فوق را ندارد، خرید کنند.

سکه ارزان‌تر از نرخ مصوب تقلبی است

ارزانی همیشه وسوسه کننده است. رییس سابق اتحادیه طلا و ارز از مردم می خواهد در بازار سکه گول ارزانی را نخورند. محمد کشتی آرای می‌گوید: هیچ کس نمی تواند سکه را به طور مثال ۱۰ هزار تومان ارزان تر از نرخ بازار بدهد. اساسا سکه چیزی نیست که کسی آن را ارزان یا گران بفروشد چرا که نرخ آن در بازار مشخص و در همه واحدها یکسان است که توسط ارگان های مربوطه تعیین می شود.

او ادامه می‌دهد: واقعیت این است که التهاب های اخیر بازار ارز به سمت بازار طلا هم کشیده شد و طبق معمول با وجود همه سختگیری ها عده ای در محیط های شلوغی مثل چهارراه استانبول و میدان فردوسی خارج از چارچوب و قاعده های صنفی شروع به خرید و فروش سکه کردند. مردم باید در نظر بگیرند که اگر در این سکه ها مشکلی وجود داشته باشد، این تخلف به هیچ عنوان قابل پیگیری نیست و بهتر است برای چند هزار تومان ارزانی برای خود دردسر چند میلیون تومانی ایجاد نکنند.

سرمایه‌های خرد بلاتکلیف…

واقعیت این است که نا به سامانی و بی انضباطی در اقتصاد کشور، همه جا سر باز کرده است. مردم ما با سرمایه‌های خرد آواره‌اند. تورم در بهترین شرایط سالیانه ۱۰ درصد زیاد می‌شود. قیمت مسکن کنترل نشده پیش می رود و وضعیت بازار دلار هم که اظهر من الشمس است. درست یا غلط به لحاظ سیاست‌های کلان، تا پیش از این مردم برای اینکه سرمایه ۱۰ میلیون تومانی یا نهایتا ۵۰ میلیون تومانی شان بیشتر از این بی ارزش نشود سراغ موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز می‌رفتند. سود سپرده بالا تنها کاری بود که می‌شد با آن مقدار پول کرد اما امروز همین امکان هم از مردم سلب شده. تکلیف بازنشستگان، دانشجویان، جوانان و … چه می‌شود؟ مردم برای حفظ سرمایه های خرد سراغ بازاری مانند بازار طلا می‌روند اما تا کی می‌تواند جمعیت کشور را به این سو هدایت کرد ؟ حالا تصور کنید که در این میان، تعداد بسیاری هم قربانی رانت بازی، دلالی، سودجویی و کم فروشی واحدهای غیر مجاز هم می‌شوند…