کودک همسری هم چون خرید و فروش اینستاگرامی کلیه و اعضای بدن و اهدای تلگرامی جنین، پدیده ای عجیب در عرصه اجتماعی ایران امروز است. کودک همسری به زبان ساده یعنی مردی با دختری ۱۰ ساله ازدواج کند! شاید شگفت انگیز و غیر واقعی به نظر برسد مثل ختنه دختران! اما واقعیتی تلخ است که همچون کاهش سن اعتیاد در میان دختران و پسران دانش آموز، باید پذیرفت.
کودک همسری؛ روایت کننده جفایی از زندگی تلخ کودکانی است که به دلیل فرهنگ و سنت و مشکلات اقتصادی خانواده محکوم به زندگی با همسری هستند که در پس آن درکی از معنای علاقه مطرح نیست؛ روایتی از دردهای مادران قدیمی که رنج‌های خود را بعضا به نسل جدید منتقل می‌کنند. در حالی که تنش‌های بین سنت و مدرنیته برای ازدواج کودکان همواره دیده می‌شود، طیبه سیاوشی عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی از تدوین طرحی با عنوان کودک همسری به منظور «افزایش سن ازدواج» در ۱۰ شهریور ۹۷ خبر داد، طرحی که به نظر می‌رسد همچنان در کنار موافقانش، مخالفانی نیز داشته باشد.
بر اساس آن، حداقل سن ازدواج برای دختران به ۱۶ سال افزایش می‌یابد. در این طرح حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۶ و برای پسران ۱۸ سال پیش بینی شده و ازدواج برای دختران زیر ۱۳ سال مطلقا ممنوع خواهد شد. این در حالی است که در حال حاضر حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال بوده و دختران زیر ۱۳ سال تنها با مجوز دادگاه امکان ازدواج دارند.
کودک همسری را بعضی ها، نوعی از پدیده کودک آزاری می دانند، از آنجایی که این پدیده را خانواده‌ها زیر پوشش قرار می‌دهند و به نوعی حتی تحت حمایت و اجبار خانواده ازدواج کودک شکل می‌گیرد، شناسایی و بررسی آن روندی بسیار پیچیده و دشوار است. زناشویی کودکان در کشور در فاصله سنی ۱۰ تا ۱۴ سال رخ می‌دهد. در این بین شاهد ازدواج دختران و پسران زیر سن قانونی هستیم که در این قبیل ازدواج‌ها، بیشتر مواقع یکی از زوجین بزرگ سال است.
گزارش ایرنا از رواج ازدواج های کودک همسری در زاهدان با عنوان: عروس های عروسک به دست!
بهترین سن ازدواج دختران و پسران
بهترین سن ازدواج بین ۱۸ تا ۲۵ سال و حداکثر ۳۰ سال است. ازدواج زیر ۱۸ سال برای بارداری بسیار خطرناک است، تولد کودکان کم وزن که زمینه ای برای اختلالات ژنتیک است ، ایجاد معلولیت ها و زایمان زودرس از عوارض بارداری مادر در سن کم تر از ۱۸ سال است. بر اساس مشاهدات در مشاوره ژنتیک، علت این گونه ازدواج ها، تفکرات بومی افراد و یا برداشت‌های اشتباه از تاخیر در ازدواج است.
گزارش تسنیم از کودک همسری و مفاسد آن
معضلات بارداری در سنین پایین
ممکن است دختران در سنین کمتر از ۱۸ و ۲۰ سالگی و گاهی ۲۵سالگی به بلوغ فیزیکی نرسند؛ که این مسئله عوارضی در این دوران خواهد داشت. همچنین ممکن است به دلیل رشد ناکافی لگن زنان، این موضوع مانع زایمان طبیعی شود و یا به دلیل نامرتب بودن عادت ماهیانه در سنین پایین، افراد کم خون باشند.
در سنین کمتر از ۱۸ سال استخوان‌ها نیاز به تکامل و ایجاد ذخیره استخوانی دارند تا بعد از ۵۰ سالگی که برداشت کلسیم از استخوان‌ها آغاز می‌شود به مشکل برنخورند. با توجه به این موضوع وقتی بارداری در سنین پایین اتفاق می‌افتد، ذخیره استخوانی مادر به سمت جنین می‌رود. همچنین احتمالا مادر از نظر روحی و روانی آمادگی بارداری ندارد و بالغ نیست.
وزن کم نوزاد، امکان کم خونی و مشکلات کروموزومی از دیگر مشکلات بارداری در اوایل سن عادت ماهیانه به شمار می رود.
سن ازدواج درقانون مدنی
قبل از انقلاب اسلامی براساس قانون مدنی مصوب در‌سال ١٣۵٣ حداقل سن ازدواج برای دختران و پسران ١٨ سال در نظر گرفته شده بود اما درماده ۱۰۴۱ قانون مدنی فعلی ، ازدواج دختران قبل از ۱۳سالگی با اذن ولیّ و رعایت مصلحت آن هم از سوی دادگاه، مجازدانسته شده است.
آمار ازدواج کودکان
آمارها حاکی است که ۱۷ درصد از ازدواج های کشور مربوط به ازدواج دختران زیر ۱۸ سال بوده ، ضمن آن که در سال ۹۴ بیش از ۵ درصد ازدواج ها در سنین کمتر از ۱۵ سالگی ثبت شده است؛ این در حالی است که این آمار فقط آمار ازدواج های ثبت شده در دوران کودکی است.
گزارش روزنامه ایران از پدیده کودک همسری در استان خراسان رضوی
۳ حقوقی که از کودکان در کودک همسری نقض می شود
ازدواج کودکان بر سه حق آن ها تاثیر می گذارد.
حق انتخاب کودکان: اولین موردی است که در صورت ازدواج زودهنگام از آن سلب می شود زیرا این خانواده است که برای آن ها درزمینه انتخاب همسر تصمیم می گیرند.
حق آموزش: در این ازدواج، حق آموزش زیر سوال می رود و بسیاری از این دختران و پسران بعد از ازدواج نمی توانند به تحصیل ادامه دهند .
حق بهداشت: سومین موردی که در کودک همسری زیر سوال می رود، حق بهداشت است که با ازدواج کودکان مورد تهدید قرار می گیرد. به نحوی که آمار وزارت بهداشت و سازمان بهداشت جهانی از بیشترین آمار مرگ و میر در بین مادران زیر ۱۸ سال حکایت دارد.
براین اساس با ازدواج در سنین کودکی سه حقوق اساسی یک شهروند ضایع می شود از این رو ما معتقدیم ازدواج کودکان باید ممنوع اعلام شود و در قانون باید اصلاح صورت گیرد به خصوص آن که یکی از دلایل اصلی افزایش ازدواج کودکان، فقر است و برای حل این مشکل ضمن اتخاذ تدابیری برای کاهش فقر باید به خانواده ها آموزش بدهیم در غیر این صورت قانون به تنهایی نمی تواند دردی از جامعه دوا کند.
با توجه به اهمیت ابعاد قانونی ، بین المللی و فقهی این مسئله تا زمانی که ما نتوانیم بین این سه تعادل برقرار کنیم حتی اگر بهترین قانون را به تصویب برسانیم ، کارایی لازم را نخواهد داشت.
به نظر شما علت اصلی افزایش شمار کودک همسری در ایران چیست؟
بدون نظر