رژیم غذایی گیاهخواری چه تغییراتی در بدن ایجاد می‌کند؟

رژیم غذایی گیاهخواری هر ساله محبوبیت بیشتری در جهان پیدا می‌کند و افراد متعددی به آن روی می‌آورند. این در حالیست که فقط در کشور انگلستان از سال ۲۰۰۸ تاکنون شمار کسانی که به گیاهخواری روی آورده‌اند ۳۵۰ درصد افزایش داشته است.

دلیل انتخاب این رژیم غذایی بسیار متنوع است؛ برخی برای عقاید مذهبی خود از مصرف گوشت حیوانات پرهیز می‌کنند، برخی به منظور حفظ محیط زیست و حمایت از حقوق حیوانات و بعضی دیگر صرفا برای سلامت بدن خود از مصرف خوراکی‌های حیوانی خودداری می‌کنند.

در این راستا باید گفت رژیم گیاهخواری از فواید زیادی برخوردار است. محققان بر این باور هستند که وگان‌ها از سلامتی بیشتری نسبت به سایر افراد جامعه برخوردار هستند. البته این امر مستلزم این است که برنامه غذایی مناسبی داشته باشند.

فردی که همیشه گوشت، جگر یا لبنیات مصرف کرده پس از سوئیچ کردن به رژیم گیاهخواری، بدنش با تغییرات فراوانی مواجه خواهد شد.

در ادامه این مطلب می خواهیم به تغییرات بدن در طول رژیم گیاهخواری بپردازیم. با ما همراه باشید.

چند هفته اول گیاهخوار شدن

در هفته‌های اول رژیم گیاهخواری، فرد با افزایش زیاد انرژی مواجه خواهد شد. دلیلش حذف مصرف غذاهای فراوری شده است. در عوض، مصرف میوه، سبزیجات و آجیل در این افراد باید بیشتر باشد و همه این مواد غذایی بسیار انرژی‌بخش هستند.

میوه، سبزیجات و آجیل همچنین دارای ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر فراوانی هستند. این مواد باعث می‌شوند تا فرد برای مدت طولانی‌تر احساس سیری داشته باشد و انرژی کمتری هم از دست بدهد.

وقتی مصرف غذاهای گوشتی از رژیم غذایی حذف می‌شود، فرد گیاهخوار با نظم و الگوی مصرف سالم‌تری غذا میل می‌کند. اما به خاطر وجود فیبر زیادی که در گیاهان و سبزیجات وجود دارد، نفخ و باد شکم نیز زیاد می‌شود و تحرک شخص نیز کمتر خواهد شد.

همچنین، کربوهیدرات موجود در گیاهان نیز زیاد است و در نتیجه در معده تخمیر می‌شوند و ممکن است باعث ایجاد سندرم روده تحریک‌پذیر شود. این سندرم نوعی اختلال در عملکرد روده است که با درد مزمن در ناحیه شکم، احساس ناراحتی، نفخ و تغییرات در عادات روده‌ای مشخص می‌شود.

البته این امر می‌تواند نتایج مثبتی هم بدنبال داشته باشد. به این صورت که تنوع باکتری‌های موجود در روده تغییر خواهد کرد. البته چنین تغییری به این امر بستگی دارد که فرد گیاهخوار برنامه غذایی متعادل و منظمی دارد یا غذاهای فراوری شده‌ی گیاهی و کربوهیدرات مصرف می‌کند.

با اینکه این ادعا هنوز اثبات نشده، اما برخی دانشمندان معتقدند ایجاد تغییر اساسی در تنوع باکتری‌های موجود در روده برای کل سیستم بدن مفید است.

۳ تا ۶ ماه پس از گیاهخوار شدن

یکی از تغییرات محسوسی که چند ماه پس از گیاهخوار شدن شاهد آن خواهید بود، کاهش جوش و اکنه‌های پوستی است. یعنی به خاطر مصرف میوه و سبزجیات پوستی صاف و شفاف پیدا خواهید کرد.

اما ذکر این نکته بسیار ضروری است که در این زمان، میزان ویتامین D موجود در بدن به شدت کاهش می‌یابد و خطرات زیادی را برای فرد بدنبال خواهد داشت. به این دلیل که منابع اصلی ویتامین D انواع گوشت قرمز، ماهی و لبنیات است؛ یعنی تمامی موادی که در رژیم غذایی گیاهخواری حذف می‌شوند.

کمبود ویتامین D را فقط زمانی متوجه خواهید شد که دیگر دیر شده است. این ویتامین برای استحکام استخوان‌ها، دندان‌ها و سلامت ماهیچه‌های بدن بسیار ضروری است و کمبود آن زمینه‌ساز بیماری‌هایی همچون سرطان، میگرن، افسردگی و ناراحتی‌های قلبی و عروقی می‌شود.

باید بدانید که بدن حداکثر تا ۲ ماه می‌تواند ویتامین D را ذخیره کند.

یکی دیگر از منابع کسب ویتامین دی، نور خورشید است. اگر تصمیم گرفته‌اید گیاهخوار شوید، بسیار مهم است که میوه‌های خشک شده در مقابل آفتاب و قرص‌های ویتامین D را مخصوصا در روزهای سرد زمستان، مصرف کنید.

چندین ماه پس از حذف مصرف مواد گوشتی و غذاهای فراوری شده، میزان مصرف نمک نیز کم می‌شود و در نتیجه، سیستم قلب و عروق بدن بسیار سالم‌تر از قبل خواهند بود. به زبان ساده‌تر، احتمال ایست قلبی، سکته یا گرفتگی عروق به شدت کم خواهد شد.

البته، لازم است فرد گیاهخوار حتما قرص‌های مکمل زینک، آهن و کلسیم را نیز به برنامه غذایی خود اضافه کند.

چند سال پس از گیاهخوار شدن

یک سال پس از روی آوردن به رژیم گیاهخواری، ذخیره ویتامین B12 بدن پایان خواهد یافت. ویتامین B12 یکی از مواد غذایی ضروری برای عملکرد صحیح جریان خون و سلول‌های عصبی است و فقط در محصولات حیوانی یافت می‌شود. نشانه‌های کمبود این ویتامین شامل خستگی، حافظه ضعیف، گرفتگی عضلات دست و پا و تنفس ضعیف می‌توان اشاره کرد.

از کمبود B12 می‌توان به‌راحتی پیشگیری کرد. برای این منظور باید مکمل‌های غذایی مصرف کنید. توجه داشته باشید که تامین این ویتامین در بدن بسیار حائز اهمیت است زیرا کمبود آن می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیر به سیستم مغز و عصب وارد کند.

پس از چند سال گیاهخواری کردن، استخوان‌ها واکنش‌های خود را نشان می‌دهند و ضعیف و شکننده خواهند شد. به این خاطر که دیگر بدن قادر به جذب مواد معدنی موردنیاز خود نخواهد بود و ذخیره آن نیز در طول سال‌ها به پایان خواهد رسید.

ساخت کلسیم نهایتا تا ۳۰ سالگی ادامه دارد و پس از آن بدن برای تامین کلسیم به اسکلت خود رجوع می‌کند. اگر نتوانید میزان کلسیم موردنیاز را تامین کنید، استخوان‌بندی‌تان هر روز ضعیف‌تر می‌شود و در نتیجه شکننده خواهند شد.

از گیاهان و سبزیجات حاوی کلسیم باید به کلم‌ها همچون بروکلی اشاره کرد.

البته باید بدانید که کلسیم موجود در سبزیجات بسیار سخت‌تر و دیرتر از کلسیم حیوانی جذب می‌شود. همچنین مقدار آن نیز کم است و باید حجم زیادی از سبزیجات را مصرف کنید تا میزان کلسیم لازم بدن تامین شود.

همان طور که در ابتدای این مقاله گفتیم، رژیک گیاهخواری مستلزم نظم و برنامه‌ریزی صحیح است. اگر بتوانید تمامی ویتامین‌های ضروری بدن را تامین کنید، این رژیم غذایی فواید فراوانی بدنبال خواهد داشت.