FCAS ؛ رونمایی از جت جنگنده نسل ششمی و پنهانکار جدید فرانسه با همکاری ایرباس

کمپانی فرانسوی Dassault که یکی از بزرگ ترین تولید کننده هواپیمای جت در این کشور است از مدل مفهومی جت جنگنده نسل ششمی خود رونمایی کرد. سیستم هوایی مبارزه آینده (The Future Combat Air System) یا FCAS اولین طراحی صفحه ای صاف کمپانی Dassault از یک جت در ۴ دهه گذشته و پس از جنگنده Rafale در دهه ۱۹۸۰ است. این هواپیمای نسل ششمی جدید که در همکاری با غول هواپیماسازی اروپایی ایرباس ساخته شده، اولین پرواز خود را در سال ۲۰۲۶ تجربه خواهد کرد. ماکت این جنگنده برای اولین بار روز گذشته در نمایشگاه هوایی پاریس رونمایی شد. این جنگنده مدرن دارای یک کابین خلبان حبابی است که در ارتفاعی بالاتر از سطح هواپیما قرار گرفته و بدین ترتیب میدان دید خارق العاده ای در اختیار خلبان قرار می دهد.

همچنین  FCAS دارای دو موتور با قدرتی مشابه موتورهای جنگنده آمریکایی F-35 است و از طراحی خاصی به شکل کایت خم شده برخوردار است که سطح بدنه و فضای داخلی هواپیما و به دنبال آن فضای در دسترس برای سوخت و تجهیزات نظامی مانند موشک و بمب را افزایش می دهد. علاوه بر این، جنگنده نسل ششمی جدید فرانسه یک ست تثبیت کننده با زوایه کم نیز دارد که جایگزین تثبیت کننده های سنتی و مجزای افقی و عمودی شده و بر توان پنهانکاری جنگنده می افزاید. این جت بدون شک تک سرنشین بوده زیرا ساخت هواپیماهای جنگنده نسل پنجم و ششم به اندازه کافی پرهزینه بوده و ساخت هواپیمایی با دو سرنشین بر این هزینه می افزاید.

در مدلی مفهومی که از کابین خلبان این هواپیما در توئیتر منتشر شده، یک صفحه دیجیتالی دیده می شود که ظاهراً تمامی فضای روبروی خلبان را در خود دارد و امکانات متعددی از قبیل نقشه های متعدد را در خود دارد. به نظر می رسد که جنگنده FCAS از لحاظ حجم ۱.۳ تا ۱.۴ بزرگ تر از جنگنده Rafale است. این جنگنده نسل چهارمی فرانسه تمامی تجهیزات تهاجمی (سلاح ها) و بخشی از سوخت یا تجهیزات تخصصی خود را در فضای بیرونی روی بال ها و بدنه حمل می کند. جنگنده های پنهانکار طوری طراحی شده اند که بتوانند تمامی این تجهیزات را در فضای داخلی درون بدنه هواپیما نگهداری کنند تا شکل ضد راداری هواپیما حفظ شود هر چند همه آن ها قادرند که پس از محقق شدن برتری هوایی و در شرایطی که سیستم دفاع هوایی دشمن دیگر آن ها را تهدید نمی کند، آن ها را در خارج از بدنه نیز داشته باشند.

جنگنده FCAS  اروپایی ترین جت جنگنده در تاریخ خواهد بود. اگر چه فرانسه با طراحی و ساخت جت های مخصوص خود از دیرباز راه خود را از ایالات متحده و دیگر کشورهای اروپایی جدا کرده بود اما همکاری اخیرش با ایرباس برای این پروژه به منظور ساخت جایگزینی برای جنگنده فرانسوی Rafale و جنگنده Eurofighter است که توسط کشورهای اروپایی عضو ناتو به استخدام درآمده است. اسپانیا و آلمان به عنوان شرکای استراتژیک کمپانی ایرباس نیز در نهایت این جنگنده را در اختیار خواهند داشت. بریتانیا که از کشورهای دارنده جنگنده Eurofighter است نیز با ساخت جنگنده جدید Tempest که در سال ۲۰۱۸ رونمایی شد سعی در ساخت جنگنده های مستقل از ایالات متحده و دیگر کشورهای اروپایی داشته و استراتژی فرانسه را در این زمینه در پی گرفته است. می توان FCAS را خانواده ای از سیستم ها دانست که Dassault مسئولیت طراحی اجزای جنگنده را بر عهده داشته و ایرباس نیز سیستم های کامپیوتری و کنترل از راه دور آن را خواهد ساخت.

بدین ترتیب نتیجه کار یک جنگنده کاملاً خودکار یا نیمه خودکار بدون سرنشین است که تحت کنترل خلبان عمل کرده و برای هر ماموریتی به صورت جداگانه برنامه ریزی خواهد شد. خلبان می تواند چندین حامل از راه دور را در نبرد کنترل نماید: برخی از این حامل ها طوری طراحی شده اند که بتوانند حرکات و قابلیت های یک جنگنده واقعی را تقلید نمایند و برخی دیگر برای ایجاد اختلال در سیستم های الکترونیکی دشمن به کار گرفته شده و تعدادی دیگر نیز برای حمله به سیستم های دفاع راداری دشمن و لانچرهای پرتاب موشک هجوم می برند. مفهوم حامل های کنترل از راه دور FCAS شباهت بسیاری به مفهوم وینگمن های وفادار نیروی هوایی ایالات متحده خواهد داشت.

بدون شک فرانسه خواهان نسخه ای از این هواپیما با قابلیت حمل ربات هایی همراه یا همان حامل های کنترل از راه دور خواهد بود که شباهت بسیاری با نسخه دریایی هواپیمای Rafale داشته باشد و بتواند براحتی از روی عرشه ناو شارل دو گل و جانشینان احتمالی آن به پرواز درآید. بدین ترتیب حامل های کنترل از راه دور باید قابلیت هایی برای تحمل شوک ناشی از بلند نشستن و فرود روی عرشه ناو را داشته باشند. همچنین FCAS قابلیت حمل سلاح های هسته ای را خواهد داشت. نمونه نسل ششمی جدید فرانسه می تواند موشک های هسته ای ASMP یا جایگزین آن ها را حمل نماید در حالی که نمونه های ساخته شده برای آلمان و دیگر کشورهای عضو ناتو باید قابلیت حمل بمب های هسته ای B-61-12 ساخت ایالات متحده را داشته باشند.

جت جنگنده نسل ششمی FCAS به کشورهای اروپایی این امکان را خواهد داد که بدون نیاز به طراحی و ساخت جنگنده های نسل پنجمی، جنگنده های نسل چهارمی Tornado و Eurofighter خود را مستقیماً با این جنگنده نسل ششمی جایگزین نمایند. جنگنده های نسل پنجم، ویژگی های پنهانکاری، ترکیب داده های سنسوری با تصویر همزمان میدان نبرد و توانایی پرواز با سرعت صوت یا بالاتر از آن را فراهم کردند. هنوز قابلیت های جنگنده های نسل ششمی به خوبی معرفی نشده اما دو مورد از توانمندی های جنگنده فرانسوی FCAS- توانایی کنترل پهپادهای حامل و بازگشت به شبکه های ابری برای ارتباط برقرار کردن و دریافت و ارسال اطلاعات- به احتمال فراوان بخشی از قابلیت های جدید تمام جنگنده های نسل ششم خواهند بود.