نگاهی از نزدیک به هواپیمای بدون سرنشین تجسسی گلوبال هاوک MQ-4 Triton

در دو روز گذشته خبر ساقط شدن یک فروند پهپاد جاسوسی ایالات متحده در آب های دریای عمان توسط نیروهای سپاه پاسداران تیتر اصلی بسیاری از رسانه های داخلی و خارجی بوده است. این حادثه در ساعات اولیه صبح روز پنج شنبه گذشته رخ داد و اگر چه مقامات آمریکایی در ابتدا آن را تکذیب کردند اما پس از ساعاتی چاره ای جز تایید واقعیت ماجرا نداشته و هدف قرار گرفتن پهپاد خود توسط نیروهای ایرانی را تایید کردند. اگر چه دو طرف در مورد مکان مورد هدف قرار گرفتن این پهپاد با هم اختلاف نظر دارند اما به نمایش گذاشتن قطعات باقیمانده از این پهپاد، جای شکی باقی نمی گذارد که پهپاد آمریکایی در آسمان ایران و نه در آب های بین المللی مورد هدف قرار گرفته است.

یکی دیگر از اختلافات بر سر این ماجرا، نوع پهپادی است که توسط نیروهای سپاه پاسداران مورد هدف قرار گرفته است. در حالی که نیروهای ایرانی پهپاد ساقط شده را از نوع آر کیو ۴ گلوبال هاوک (RQ-۴ Global Hawk) اعلام کرده اند اما مقامات آمریکایی اصرار دارند که این پهپاد از نوع MQ-4 Triton بوده که تفاوت هایی با دیگر مدل دارد. بدون شک در روزهای اخیر در مورد پهپاد گلوبال هاوک شنیده و خوانده اید و صحبت کردن در مورد آن تکراری است. به همین دلیل می خواهیم نگاهی نزدیک تر به پهپاد ساقط شده مورد ادعای آمریکایی ها بیندازیم که یکی از پیچیده ترین، بزرگ ترین و گران قیمت ترین پهپادهای مورد استفاده ارتش ایالات متحده است.

هواپیمای بدون سرنشین MQ-4 Triton در واقع یکی از نسخه های متفاوت گلوبال هاوک است که هر دو توانایی پرواز در ارتفاع بالا، برد بسیار طولانی و با توان پرواز ساعت ها بدون نیاز به سوخت گیری مجدد هستند که برای جمع آوری اطلاعات در ساعات طولانی مورد  استفاده قرار گرفته و محفظه های داخلی بزرگ آن ها امکان حمل سنسورهای پیچیده و ابزارهای جمع آوری اطلاعات را فراهم می کند. پهپاد Triton برای پرواز بر فراز محیط آبی، بررسی مساحت های بزرگی از اقیانوس، سواحل و زمین از ارتفاع بیش از ۵۶.۰۰۰ پایی (۱۷.۰۰۰ متری) بهینه و تخصصی سازی شده است. این پهپاد نیز توسط کمپانی نورثروپ گرومن (Northrop Grumman) ساخته شده و ۴۷.۶ فوت (۱۴.۵ متر) طول داشته و طول بین دو بال آن به ۱۳۰ فوت (۳۹.۹ متر) می رسد که طول بال های آن را از طول بال های یک بوئینگ ۷۳۷ و گلوبال هاوک اصلی بیشتر می سازد.

بیشتر بخوانید: تمجید جهانی از شکار ۱۲۳ میلیون دلاری سپاه با موشک افسانه‌ای

یک موتور توربوفن Rolls-Royce AE3007H که برای جت های تجاری مختلفی استفاده شده، روی این هواپیما قرار دارد که سرعت آن را به ۳۶۸ مایل بر ساعت (بیش از ۵۹۰ کیلومتر بر ساعت) می رساند. برخلاف بسیاری از جت های نظامی، Triton برای سرعت های بالا ساخته نشده و بر کارآمد بودن سیستم سوخت تاکید دارد که باعث شده این هواپیمای بدون سرنشین بتواند بدون نیاز به سوختگیری مجدد تا ۲۴ ساعت در آسمان به عملیات خود به صورت بی وقفه ادامه بدهد. پهپاد مذکور می تواند در مدت ۸ ساعت مسافت ۲.۶۶۸ مایل (بیش از ۴.۲۹۰ کیلومتر) را بپیماید که به اندازه فاصله بین شهرهای لس آنجلس و واشنگتن دی سی است و در ادامه ۴ ساعت را به پاییدن هدف مشغول بوده و پس از پایان ماموریت به آشیانه خود بازگردد.

هواپیمای بدون سرنشین ترایتون MQ-4 سنسورهای متعددی دارد که از اصلی ترین آن ها می توان به سنسورهای الکترو اپتیکال و دروبین های مادون قرمز برای عملیات های تجسسی اشاره کرد. یکی دیگر از سنسورهای کلیدی این پهپاد برای ماموریت های دریایی سنسور فعال چند کاربردی AN/ZPY-3  (MFAS) است که یک رادار ۳۶۰ درجه ای تخصصی بوده و به طور ویژه برای شناسایی اشیاء بر روی سطح اقیانوس ها طراحی شده است. در ترکیب با توانایی این پهپاد برای انجام عملیات در ارتفاع های بسیار بالا، چنین قابلیت هایی باعث شده که MQ-4 بتواند تا بیش از ۲.۷ میلیون مایل مربع را در طی یک ماموریت پوشش اطلاعاتی دهد. این پهپاد همچنین دارای دریافت کننده های سیگنال باند کوتاه و بلند برای شناسایی اشعه های الکترومغناطیسی از رادارها به سیستم های ارتباطی دیجیتالی، ردیابی آن ها تا منبع و در ادامه تحلیل آن هاست.

همچنین این هواپیمای بدون سرنشین پیشرفته، مجهز به یک رادار ویژه موسوم به «due regard» برای پرواز ایمن در فضاهای پروازی شلوغ بدون احتمال برخورد با دیگر هواپیماهای در حال پرواز در منطقه است. در حالی که بسیاری از جزییات عملیات انهدام این پهپاد توسط موشک های زمین به هوای سپاه پاسداران رسانه ای نشده اما گفته می شود که پهپاد MQ-4 Triton از پایگاه هوایی الظفره در امارات متحده عربی به پرواز درآمده بود. این پایگاه نظامی در گذشته مورد استفاده پهپادهای RQ-4 Global Hawk بوده و این دو پهپاد آن قدر به هم شبیه هستند که پایگاه الظفره بتواند محلی برای استقرار آن باشد.

بیشتر بخوانید: «شکارچی»؛ جدیدترین پهپاد تهاجمی کاملاً مستقل روسیه که رقیبی در آمریکا ندارد