شناسایی خانه‌های خالی، کیلید متعادل سازی بازار اجاره

یکی از مباحث مهمی که عباس فرهادیه دفتردار پیشین معاونت اقتصاد و سرمایه‌گذاری مسکن وزارت راه وشهرسازی در حال تدوین و آماده سازی آن بود، سامانه ملی املاک و اسکان نام داشت.

یکی از اصلی‌ترین ماموریت‌های ایجاد این سامانه، شناسایی خانه‌های خالی برای دریافت مالیات بود. مالیاتی که پس از اعمال آن می‌توان امیدوار بود تغییرات شگرفی در بازار مسکن به خصوص بازار اجاره پدید آید و شاهد آن نباشیم اجاره آپارتمان در میدان فردوسی و حوالی آن منطقه برای تمام افراد جامعه سخت باشد.

این سامانه بعد از تغییر سکان مدیریت دفتر برنامه‌ریزی مسکن همچنان در دستور کار قراردارد ولی آنطورکه باید پیشرفت شگرفی نداشته است. زیرا باید دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف با این سازوکار همراه شوند و هماهنگ کردن آنها زمان زیادی می‌برد.

اما چرا خانه‌های خالی این همه مورد توجه فعالان بازار قرارگرفته است؟ زیرا تعداد این واحدها به بیش از ۲ و نیم میلیون واحدرسیده و این در حالی است که تولید در شیب کاهشی بوده و این تعداد واحد مسکونی باید وارد بازار مصرف شوند. با شناسایی خانه‌های خالی می‌توان با اعمال مالیات، مالکان را مجبور به واگذاری واحدهایشان کرد. اما این سوال پیش می‌آید که خب مالک می‌تواند با درخواست مبلغ زیاد، همچنان به احتکار ملک خود ادامه دهد و به نوعی شناسایی آن نیز فایده‌ای نخواهد داشت.

البته راهکاری برای آن در نظر گرفته شده و آن هم تعیین سقف اجاره‌بها و اعمال مشوق‌هایی برای رعایت کردن مالکان از این نرخ است. به عنوان مثال کسی که اجاره ملک خود را کمتر از حد تعیین شده نرخ اجاره بها در نظر بگیرد، می‌تواند از پرداخت مالیات که می‌تواند به میزان همان مابه‌التفاوتی باشد که سایرین از متقاضی دریافت می‌کنند، معاف شود.

اما احتکار تنها دلیل وجود این خانه‌ها نیست و در برخی موارد دور بودن واحدهای مسکن مهر و نداشتن متقاضی برای این واحدها باعث خالی ماندن آنها شده است. در کنار این موضوع، به گفته مسئولان بیشتر این واحدها به دلیل گرانی بیش از حد وارد بازار مصرف نشده و اکثر این واحدها گران قیمت بوده و معدود کسانی هستند که توان خرید آپارتمان در سعادت آباد یا خرید آپارتمان در فرمانیه را دارند. حال اینکه مالک این واحدها چه سازمانه‌ا، ارگان یا بانک‌هایی هستند،‌ در این مقال نمی‌گنجد.

اما این سامانه در بخش‌های دیگر هم قرار است مورد استفاده قرار بگیرد و در بخش‌های مختلفی همچون رصد بازار مسکن، بررسی روند معاملات و تصمیم‌گیری با اتکا به نمودارها و مباحثی که از محتواهای تولید شده از روند معاملات، یکی دیگر از اهداف راه‌اندازی این سامانه است.

وزارت راه و شهرسازی با راه‌اندازی سامانه اطلاعات بازار املاک ایران (سابا) مشاورین املاک را مجبور به واردکردن معاملات خود از طریق کد رهگیری کرد و به این طریق اطلاعاتی از روند و قیمت معاملات در دسترس عموم قرارگرفت.

اما این اطلاعات نمی‌تواند به عنوان راهنمایی برای مردم باشد تا بتوانند ارزش ملک خود و قیمت خانه‌ای‌که قصد خرید آن را دارند را از طریق این سامانه دریافت کنند. این اطلاعات نمی‌تواند به بازار مسکن برای افزایش سرعت و کیفیت در معاملات یاری رساند و حتی برای کاربران عادی ابزاری که به زبان ساده بازار را رصد کند تعبیه نشده است.

در این میان مجموعه‌ای ایجاد شده که اطلاعات سامانه سابا را برداشت می‌کند و با بهره‌گیری از هوش‌مصنوعی آن اطلاعات را طبقه‌بندی و در قالب ابزارهای کاربردی در اختیار کاربران قرارمی‌دهد. ابزارهایی که در کنار تسریع و تسهیل در جستجو و خرید و فروش خانه ارزش افزوده بسیاری به این بازار افزوده است.

اطلاعات بازار مسکن بخشی از سامانه کیلید است که هم کاربران عادی و هم سیاست‌گذاران را برای تصمیم‌گیری بهتر در بازار راهنمایی می‌کند.

اما یکی از نقاط قوت کیلید بخش تخمین قیمت آن است. تخمینی که با درصد خطای بسیار پایین تمام مولفه‌هایی که نیروی انسانی برای ارزیابی و قیمت‌گذاری یک ملک در نظر می‌گیرد را در فضایی دیتا محور، توسط هوش‌مصنوعی محاسبه و به راحت‌ترین روش ممکن که همان واردکردن کدپستی ده‌رقمی است به کاربران ارائه می‌دهد.

این تخمین قیمت در کنار مباحث کلی، همچون ارزش ملک‌های مشابه، متراژ خانه ، سال ساخت، نوع ساخت و دارای بودن پارکینگ و آسانسور میانگینی از قیمت معاملات ملک‌های مشابه را با مولفه‌های فوق الذکر تلفیق و تخمین قیمت را ارائه می‌دهد.

در کنار تخمین قیمت کیلید، میانگین و میانه قیمت نیز قابل مشاهده است تا دید باز و کاملی از ملک مورد نظر خود داشته باشید. برای اطلاع از ابزارهای دیگر کیلید، اطلاعات کامل و جامع بازارمسکن، مطالب کاربردی در خصوص معماری و دکوراسیون داخلی، اقتصاد مسکن و بررسی محلات مختلف به کیلید مگ مراجعه کنید.