سریال «سرگذشت ندیمه» (The Handmaid’s Tale) در واقع یک نگاه دست اول و نزدیک به این موضوع است که اگر در یک دنیای متفاوت زندگی می کردیم زندگی ما تا چه اندازه متفاوت می بود. در این سریال، ایالات متحده آمریکا در معنای امروزی آن با جمهوری گیلیاد جایگزین می شود، یک حکومت مذهبی بسیار سرکوبگر که تقریباً تمام شهروندانش را به بردگی و اطاعت کامل خود درآورده و حتی طبقه حاکم نیز گاهی به شکلی بسیار وحشیانه تنبیه و شکنجه می شوند. اگر صادق باشیم باید بگوییم که هیچ انسان عاقلی با رضایت خود در کشوری شبیه گیلیاد که شباهت زیادی با حکومت داعشی دارد زندگی نخواهد کرد، از این رو سیاستمداران گیلیاد قانونی تصویب کرده اند که بر اساس آن تقریباً هیچ کسی اجازه خروج از کشور را ندارد.
بدین ترتیب در گیلیادِ «سرگذشت ندیمه» شهروندان معمولی کشور یا نمی دانند چگونه از کشور خارج شوند، یا به خاطر عزیزانشان و گروگان گرفته شدنشان ترجیح می دهند از تلاش برای فرار از کشور منصرف شده و یا از ایستادگی در مقابل حکومت سرکوبگر به دلیل عواقبش برای شخص خود و اطرافیانشان بیم دارند. تقریباً هر یک از قوانین گیلیاد درسی عینی در مورد دیوانگی تندروی مذهبی است اما در این میان برخی قوانین در زمینه ترسناکی و غیرانسانی بودن بسیار بیشتر جلب توجه می کنند. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با ۱۰ مورد از ترسناک ترین قوانین موجود در جمهوری گیلیاد در سریال «سرگذشت ندیمه» آشنا کنیم.
۱۰- زنان حق رأی ندارند
هر زن عاقلی که در کشورهای آزاد و دارای دموکراسی نسبی زندگی می کند از شنیدن این ایده که حق دادن رأی از آن ها گرفته شود بیمناک خواهند شد و این موضوع چیزهای زیادی در مورد ساختار اجتماعی گیلیاد و قوانین آن دارد که در واقع یکی از خفیف ترین قوانینی است که دولت آن بر مردم تحمیل کرده است. بدنه دولتی و قانونگذار گیلیاد در واقع بسیار مبهم و گیج کننده است و به نظر می رسد که این روش حکومت عمداً برای مخفی نگه داشتن مرکزیت قدرت اصلی اتخاذ شده است. بدین ترتیب به نظر می رسد که رأی دادن به طور کلی در «جمهوری» گیلیاد اهمیتی نداشته و اینکه زنان حق رأی ندارند باعث نمی شود که حق و قدرت خاصی را از دست بدهند.
۹- زنان حق نوشتن ندارند
چیزی فراتر از باونکردنی است که تصور کنیم دولتی که خود را «جمهوری» نیز می خواند، قانونی را تصویب کند که بر اساس آن نیمی از جمعیتش اجازه نوشتن را ندارند اما گیلیادِ «سرگذشت ندیمه» یکی از بدترین انواع حکومت های سرکوبگر و واپسگرای قابل تصور است. توسل به کتاب مقدس و تفسیر فضایی از آن یکی از دستاویزهای اصلی حاکمان گیلیاد برای توجیه سیاست های سرکوبگرانه خود است اما در این مورد آن ها نیازی به توسل به کتاب مقدس نیز ندارند و در واقع کلمات کتاب مقدس تاثیر زیادی بر واقعیات قوانین تندروانه گیلیاد ندارند. کلمات قدرت دارند و این چیزی است که شغل سرینا جوی واترفورد به عنوان یک نویسنده تندروی راست گرا آن را ثابت کرده بود. همچنین از آنجایی که در گیلیاد قرار است زنان کمترین میزان قدرت ممکن را داشته باشند جای تعجب ندارد که حق نوشتن نیز از آنان سلب شود.
۸- زنان حق خواندن ندارند
این قانون به وضوح ارتباط تنگاتنگی با قانون قبلی دارد اما علاوه بر ممنوعیت نوشتن برای زنان، آن ها اجازه خواندن نیز ندارند که کمی متفاوت است. این قانون یک پیچش هولناک اما هوشمندانه از قانون توسط سردمداران گیلیاد است زیرا در حالی که آن ها از کتاب مقدس برای توجیه تمام کارهای هولناکی که انجام می دهند استفاده می کنند اما اگر زنان از خواندن محروم باشند نمی توانند تایید کنند که قوانین گیلیاد کاملاً بر اساس کتاب مقدس شکل گرفته یا قوانینی ساختگی و بر اساس تفسیری مزورانه از کتاب مقدس هستند. همانطور که در فصل اخیر «سرگذشت ندیمه» دیدیم، حاکمان گیلیاد این قانون را بسیار جدی می گیرند و سرینا خوش شانس بود که به خاطر زیر پا گذاشتن قانون منع خواندن برای زنان، به جای از دست دادن یک دست، تنها یک انگشتش را از دست داد.
۷- دیگر ادیان رقیب ممنوع هستند
در یک حکومت مذهبی شبه داعشی، منع شدن دیگر ادیان موضوعی بسیار واضح اما ترسناک است و افرادی که به آن ادیان باور داشته و وفادار می مانند ممکن است برای دیدگاه متفاوتشان به بدترین و وحشیانه ترین شکل ممکن مجازات شوند. اما برند و خوانش ویژه گیلیادِ «سرگذشت ندیمه» از دین مسیحیت، ترسناک ترین و سختگیرانه ترین تصوری است که هر فرد می تواند از یک دین و به طور ویژه دین مسیحیت داشته باشد. در حالی که دیگر ادیان «رقیب» در گیلیاد ممنوع هستند، دیگر شاخه های دین مسیحیت نیز جایی در این قلمرو ندارند. بدین ترتیب واضح است که در صورتی که مشخص شود یکی از شهروندان به دینی متفاوت از نسخه مورد تایید حکومت باور دارد پایانی جز مرگ به جرم کافر بودن نخواهد داشت.
۶- زنان اجازه داشت مالکیت بر چیزی را ندارند
این قانون نیز یکی دیگر از قانون های شرورانه و شیطانی در جامعه گیلیاد است زیرا با توجه به ساختار کلی جامعه گیلیاد، سختگیری در اجرای این قانون نیز جای تعجب ندارد. اما وقتی که پای محروم کردن شهروندان از حقوقشان به میان می آید، هیچ محدودیتی برای حاکمان وجود نداشته و آن ها از سخت ترین تصمیمات در این زمینه نیز ابایی ندارند. چیزهایی مانند حق خواندن و نوشتن یا آزادی انتخاب دین بدون شک بسیار مهم هستند که نمی توان آن ها را از هیچ انسانی گرفت اما ممنوع کردن مالکیت داشتن، به طور کامل آن ها را در شرایط موجود زندگی شان به دام انداخته و تمامی ابزارهای ممکن برای فرار را از آن ها می گیرد. بدین ترتیب می توان گفت که هدف اصلی از اعمال این قانون برای زنان، جلوگیری از فرار آن ها و محروم کردن آن ها از تمام ابزارهایی است که کوچکترین پتانسیل استفاده برای فرار را دارند.
۵- استفاده از ابزارهای ضد بارداری ممنوع است
همانطور که هر کسی که تنها ۴۰ ثانیه از «سرگذشت ندیمه» را دیده باشد می داند، تمام کشور گیلیاد بر اساس این موضوع شکل گرفته که با هر وسیله و دستاویزی که شده نرخ زاد و ولد را افزایش دهند. اما حکومت گیلیاد در این زمینه سیاستی بسیار پارادوکس گونه و احمقانه در ذات خود دارد. هر کسی که از ابزارهای جلوگیری از بارداری استفاده کند مجازاتش مرگ خواهد بود و اینجاست که دم خروس بیرون می زند زیرا اگر تولد نوزادان از هر چیز دیگری در کشور مهم تر است، چگونه کشتن افراد دارای قدرت تولید مثل قابل توجیه است؟ و اگر موضوع فرزندآوری اجباری در مفهوم خود چندان ترسناک نباشد، واقعیت ندیمه ها برای بد کردن حال بسیاری از انسان های امروزی کافی است.
۴- نزدیک ترین بستگان مرد بر زنان و کودکان حاکمیت دارند
گیلیاد دولتی است که برای برپا ماندن و تداوم عملکردش بر به انقیاد کشاندن مردم خود تکیه می کند و یکی از واضح ترین و ساده ترین راه هایی که توسط سردمداران این حکومت برای تحقق این موضوع به کار گرفته شده، دادن تمامی حقوق قانونی به مردان است. زنان و کودکان جامعه در واقع متعلق و مایملک نزدیک ترین قوم و خویش مرد خود هستند، چه این فرد پدرشان باشد یا شوهر یا هر مردی که بعد از انقلاب در کشور به جای مانده باشد. در دنیای کنونی، بسیاری چنین ایده های را غیرقابل تصور می دانند زیرا هر انسان عاقلی درک می کند که هیچ انسانی نمی تواند به مالکیت دیگری در بیاید در حالی که این ایده یکی از سنگ بناهای اصلی حکومت گیلیاد به شمار می آید.
۳-«خیانت جنسیتی» غیرقانونی است اما فقط برای بعضی ها
بر اساس قوانین گیلیاد، تنها دلیل برقراری رابطه جنسی برای تولید نسل است و به همین دلیل تنها رابطه مشروع جنسی باید بین یک زن و مرد شکل گیرد. بدین ترتیب نه تنها هر گونه رابطه همجنسگرایی غیرقانونی است بلکه رابطه جنسی تنها در صورتی مجاز است که دولت اجازه آن را داده باشد. اگر چه ممنوعیت رابطه عاشقانه بین دو هم جنس قابل درک است اما در دنیای گیلیاد، انسان های همجنسگرا، اجازه وجود نداشته و به عبارت دیگر گفته می شود که چنین اشخاصی وجود خارجی نداشته و نمی توانند وجود داشته باشند که به نوعی انسانیت زدایی از این افراد به شمار می آید.
جالب اینکه در همین شرایط و با این سختگیری ها در مورد روابط جنسی و ازدواج، مقامات ارشد گیلیاد آزادانه با زنان دیگر، غیر از همسر خودشان، رابطه جنسی داشته و حتی مکان های خاصی برای آن ها در نظر گرفته شده که می توانند در آنجا امیال جنسی خود، ولو از نوع غیرانسانی و غیرمتعارف، را برآورده سازند. و این مصداق همان شعر مشهور حافظ بدین مضمون است: «واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می‌کنند. چون به خلوت می‌روند آن کار دیگر می‌کنند»، رویه ای که در حکومت های دیکتاتورمآبانه امروزی به وفور دیده می شود.
۲- آزادی رسانه ها ممنوع است
این یکی نیز از آن دسته قوانینی است که به خاطر رویکرد و منطق به وضوح واپسگرایانه گیلیاد بسیار منطقی و هوشمندانه (عامدانه) به اجرا گذاشته شده است اما وقتی که آزادی رسانه ها وجود نداشته باشد تازه مشخص می شود که اهمیت این موضوع که یکی از اصلی ترین حقوق بشر به شمار می آید تا چه اندازه تاثیرگذار و تعیین کننده است. در هر صورت نیمی از جمعیت کشور اجازه خواندن ندارند و دولت گیلیاد نیز علاقه ای به این موضوع ندارد که مردمش بدانند دولتشان چه می کند و چه در سر دارد. از این رو داشتن رسانه در این شرایط اصولاً معنایی نداشته و غیرمنطقی و حتی هدر دادن سرمایه و نیروی انسانی است. اما پنهان کردن اطلاعات و حقیقت یکی از خطرناک ترین و ساده ترین روش ها برای کنترل توده مردم نیز هست، رویکردی که باز هم در روزگار کنونی در حکومت های توتالیتر در اقصی نقاط جهان شاهد نمونه ها و درجاتی متفاوت از آن هستیم.
۱- آزادی بیان ممنوع است
هر کسی که سابقه حضور در توئیتر را داشته باشد بدون شک دستکم یک بار از خود پرسیده است که آیا آزادی بیان یک حق اساسی است و باید محترم شمرده شود یا خیر زیرا آزادی بیان مانند یک شمشیر دو لبه عمل می کند هر چند لبه مثبت آن کمی تیزتر است. با این وجود ممنوع کردن آزادی بیان تبعات خطرناکی داشته و واقعیت های عواقب و معنای ممنوع کردن آزادی بیان در سریال «سرنوشت ندیمه» بسیار هولناک به نظر می رسد. قانونمند سازی چیزهایی که شهروندان حتی در گفتگوهای روزانه خود می توانند به یکدیگر بگویند سطحی تازه و بی سابقه از کنترل بیان است که تنها ترسناک ترین رژیم های توتالیتر به آن متوسل می شوند و قرار دادن تک تک شهروندان یک کشور در یک شرایط ذهنی، جایی که آن ها همواره احساس خطر کرده و جرأت نشان دادن واقعیت درونی خود را ندارند، به وضوح آن ها را از شخصیت واقعی شان دور می سازد. قانون اصلی و عمده گیلیاد این است که یا در محدوده بسیار باریک تعیین شده حرکت کنید یا بمیرید و هیچ چیزی به اندازه قانون ممنوعیت آزادی بیان این مفهوم را آشکار نمی سازد.
اگر شما نیز از طرفداران سریال «سرگذشت ندیمه» باشید و به دقت و با تعمق این سریال و ماجراهای ریز و درشت آن را نگاه کرده باشید بدون شک متوجه جزییاتی هولناک تر از دنیای گیلیاد و دنیاهای شبیه آن خواهید شد؛ جایی که عاطفه و احساس از مردم گرفته شده، تزویر، ریا و دروغگویی موج می زند، افراد براحتی به یکدیگر خیانت کرده و نارو می زنند، به هیچ کسی (حتی نزدیک ترین اعضای خانواده) نمی توان اعتماد کرد، عشق معنایی نداشته و در اکثر موارد خطرناک است، همه چیزهای خوب صوری و نمایش است، امید از مردم گرفته شده، ترس باعث شده که انسجامی وجود نداشته و مردم چشمشان را به روی جنایات و بی عدالتی ها می بندند.
اما شاید بدترین کابوس و شرایطی که در حکومت های گیلیادی رخ می دهد این است که مردم نه تنها چشمشان را به روی ظلم، جنایت و بی عدالتی می بندند و ساده از کنار آن می گذرند بلکه در حالی که از زشتی این مولفه ها آگاهند، گاهی خود نیز در آن مشارکت داشته و به بردگی، خفقان و ظلم پذیری عادت می کنند و این اوج سقوط انسانیت به ورطه تباهی و بدترین شرایطی است که یک جامعه بشری می تواند در آن گرفتار شود. بدون شک دنیای گیلیادِ «سرگذشت ندیمه» آیینه تمام نمای، دستکم تا اندازه ای، بسیاری از حکومت های گذشته، حال و آینده است که باید از آن آگاه بود. «سرگذشت ندیمه» را ببیند، با دقت و عمیق، و داستان آن را جدی بگیرید.
این قوانین برا ما خاطرس. لعنت به تمام کسایی که چنین شرائط و قوانینی برای یک کشور تصویب میکنن.
من عاشق یک دختر خانوم لر شده بودم. اونم عاشقم بود. اما اگه قبیله اون یا قبلیه من میدونست خون به پا میشد. هیچکی جرات نمیکنه بگه به تو چه ربطی داره؟ چون لر هستی چون عرب هستم پس نمیشه؟ اما تو این کشور پسر همسایه ایی که به گربه رحم نکرده خودشو صاحب دخترای محله میدونه.
سلام آقای عابد
منم شرایط شما رو دارم هر دو عاشق هم هستیم
اما پدر دختر خانم تهدیدش کرده اگه یک بار دیگه اسم منو بیاره بدون اجازه با پسر عمه ات عقدت می کنم
کلن افسرده شدم
مورد ۵ فکر میکنم یا شما اشتباه نوشتی یا من بد متوجه میشم.تا اونجایی که من دیدم ندیمه هابی که خلاف میکنن رو حد میزدن و ندیمه ای رو ندیدم که اعدام کنن.”چگونه کشتن افراد دارای قدرت تولید مثل قابل توجیه است؟”؟؟؟
تو فصل اول ی ندیمه رو به جرم همجنسگرایی اعدام کردن و ی ندیمه رو به خاطر به خطر انداختن جون ی بچه حکم سنگسار دادن که البته بقیه ندیمه ها حاضر به انجامش نشدن
این قوانین برا ما خاطرس. لعنت به تمام کسایی که چنین شرائط و قوانینی برای یک کشور تصویب میکنن.
من عاشق یک دختر خانوم لر شده بودم. اونم عاشقم بود. اما اگه قبیله اون یا قبلیه من میدونست خون به پا میشد. هیچکی جرات نمیکنه بگه به تو چه ربطی داره؟ چون لر هستی چون عرب هستم پس نمیشه؟ اما تو این کشور پسر همسایه ایی که به گربه رحم نکرده خودشو صاحب دخترای محله میدونه.
سلام آقای عابد
منم شرایط شما رو دارم هر دو عاشق هم هستیم
اما پدر دختر خانم تهدیدش کرده اگه یک بار دیگه اسم منو بیاره بدون اجازه با پسر عمه ات عقدت می کنم
کلن افسرده شدم
مورد ۵ فکر میکنم یا شما اشتباه نوشتی یا من بد متوجه میشم.تا اونجایی که من دیدم ندیمه هابی که خلاف میکنن رو حد میزدن و ندیمه ای رو ندیدم که اعدام کنن.”چگونه کشتن افراد دارای قدرت تولید مثل قابل توجیه است؟”؟؟؟
تو فصل اول ی ندیمه رو به جرم همجنسگرایی اعدام کردن و ی ندیمه رو به خاطر به خطر انداختن جون ی بچه حکم سنگسار دادن که البته بقیه ندیمه ها حاضر به انجامش نشدن
چقدر شبیه حکومت ما است.