چند اصل مهم در حقوق کیفری

در مسائل حقوقی قانون گذار اصول مختلفی را به عنوان قانون برای دادرسی در نظر گرفته است، در این قسمت چهار مورد از مهمترین اصول کیفری را به صورت اجمالی برای شما شرح خواهیم داد.

الف ) اصل شخصی بودن مجازات ها

مراد قانونگذار از اصل شخصی بودن این است که عدل و انصاف اقتضاء می‌کند که مجازات منحصراً دامنگیر شخص مجرم شده و به نزدیکان و خانواده او سرایت نکند. یعنی فقط باید مجرم را مجازات کرد و مجازات مجرم به دیگری غیرقابل انتقال است. هیچکس را نباید بجای دیگری مجازات کرد.

حال بر این اصل کلی چند مورد استثناء وارد است یعنی در این موارد خاص مجازات دامنگیر شخص دیگری به جز مرتکب نیز می شود که در موارد زیر به آن میپردازیم:

۱) ماده ۴۹ و ۵۰ قانون مجازات اسلامی: که قانونگذار گفته است اگر اطفال مرتکب جرمی شوند مبری از مسئولیت کیفری هستند ولی اگر همین طفل غیربالغ مرتکب قتل و ضرب و جرح شود، دیه آن بر عهده عاقله بوده، حتی اگر خود طفل دارایی هم داشته باشد.

۲) ماده ۳۰۶ قانون مجازات اسلامی: قتل خطای محض اگر ثابت شود، دیه آن بر عهده عاقله است ولی اگر با اقرار خود قاتل ثابت شود دیه بر عهده خود قاتل است.

۳) زمانی که جرمی اتفاق افتد که خطای محض نیست ولی قانونگذار آن را بمنزلۀ خطا محض تلقی کرده است و عاقله مسئول پرداخت دیه است مثل ماده ۳۲۳ تلف یا نقص عضو در اثر حرکت و غلطیدن در حال خواب یا موارد مذکور در ماده ۲۶۰ و ۳۱۳ قانون مجازات اسلامی

۴) ماده ۲۷ قانون مطبوعات مصوب ۱۳۶۴: هر گاه در نشریه‌ای به رهبر یا مراجع تقلید اهانت شود مدیر مسئول نشریه، مسئول خواهد بود. هر چند مطالب اهانت آمیز را خود او ننوشته ولی از باب مسئولیت جزائی ناشی از عمل دیگری او را مجازات می‌کنند.

۵) ماده ۸۵ و ۹۵ قانون کار مصوب ۱۳۶۹: هرگاه بر اثر عدم رعایت مقررات از سوی کارفرما حادثه‌ای رخ دهد شخص کارفرما از نظر کیفری و حقوقی و نیز مجازات‌های مندرج در این قانون مسئول خواهد بود.

ب)اصل فردی کردن مجازات ها

اصل فردی کردن مجازات ها، به معنی اعمال مجازات متناسب با شخصیت و ویژگی های جسمی، روانی و اجتماعی فرد مجرم است. یعنی باید هر مجرم بر اساس ویژگی های شخصیتی خودش مجازات شود. باید به جایگاه اجتماعی مجرم، سابقه کیفری مجرم و… نیز توجه شود و در مجازات هرکس این ویژگی ها در نظر گرفته شود.

پیش بینی کیفیات مخففه ، عفو ، تشدید مجازات آزادی مشروط وتعلیق اجرای مجازات همگی مبین اصل فردی کردن مجازات می باشد.

ج)اصل برائت

برائت در لغت به معنای پاک شدن از عیب و تهمت ، تبرئه شدن و خلاص شدن است . در حقوق نیز برائت به این معنی است که باید بنا بر بی گناهی افراد گذاشت . اصل برائت که به آن فرض بی گناهی هم گفته می شود یکی از اساسی ترین اصول بشر است که همواره به آن تاکید شده است . این اصل مهم علاوه بر قوانین داخلی در کنوانسیون های بین المللی نیز بیان شده است .

اصل ۳۷ قانون اساسی مقرر می دارد : ” اصل ، برائت است و هیچ کس از نظر قانون مجرم محسوب نمی شود ، مگر اینکه جرم او در دادگاه صالح ثابت گردد “.

د) اصل بی طرفی مقام رسیدگی کننده

وظیفه قاضی در رسیدگی به امر حقوقی برای کشف واقع رعایت بی طرفی کامل می باشد ، منظور از بی طرفی عدم انجام اعمالی است که در اثر آن احتمال پیروزی یکی از طرفین دعوی بیش از طرف دیگر گردد .

وکلای مجرب خانه دادخواهی فرنود، آماده ارائه هرگونه مشاوره حقوقی در زمینه تشکیل و ثبت شرکت سهامی خاص شما عزیزان می باشد.