پایان بندی مبهم یک فیلم برای تماشاگران آن کمی ناخوشایند و دشوار است. تماشاگران با این تصور به تماشای یک فیلم می نشینند که تمام رشته های داستان که در طول فیلم به نمایش گذاشته می شوند با پایان فیلم به نتیجه گیری نهایی منتهی شوند و شخصیت ها سرنوشت خوب و خوشایندی داشته باشند. با این وجود در صورتی که مسئله ای در مورد داستان فیلم بدون نتیجه گیری باقی بماند، بهتر است این پایان بندی مبهم هنری باشد والا مخاطبان ناامید خواهند شد. گاهی اوقات پایان بندی مبهم یک فیلم به این دلیل است که کارگردان نمی تواند به یک پایان بندی خاص دست یابد و نتیجه گیری را به مخاطب وامی گذارد. گاهی اوقات نیز یک پایان بندی مبهم به جزیی از زیبایی فیلم تبدیل می شود.
۱۰- A Serious Man
فیلم A Serious Man ساخته برادران کوئن داستانی مذهبی در مورد یک مرد یهودی در دهه ۱۹۶۰ است که زندگی آرام او در حومه شهر در عرض یک هفته ویران می شود. در انتهای هفته و پایان فیلم، یک طوفان عظیم شهر را در می نوردد. این فاجعه درست پس از آن رخ می دهد که لری تماسی از دکتر خود دریافت می کند که به او می گوید بابت اسکن تازه ای که از سینه اش انجام داده باید هر چه سریع تر با او صحبت کند.
۹- The Shining
فیلم The Shining ساخته استنلی کوبریک یک پایان بسیار واضح داشت. جک تورنس وارد ورطه دیوانگی شده و سعی می کند همسر و پسرش را به قتل برسان اما آن ها موفق می شوند از دست او فرار کرده تا مرد دیوانه در درون برف ها یخ بزند. با این وجود بعد از این پایان بندی شاهد سکانسی هستیم که روی عکسی که دهه ها قبل از وقایع فیلم گرفته شده متمرکز شده است، که در آن جک با گروهی از مهمانان در حال بازی کردن در پس زمینه است. علیرغم هزاران تحلیل و بررسی، تاکنون هیچ کسی نتوانسته تحلیلی دقیق و واقعی از سکانس پایانی فیلم The Shining داشته باشد، همان چیزی که ظاهراً کوبریک به دنبال آن بوده است.
۸- The French Connection
در پایان تریلر پلیسی The French Connection ساخته ویلیام فریدکین، تلاش پاپ آی دویل برای شارنیه فراری به بن بست می رسد. وقتی که دویل می فهمد به طور تصادفی یک مامور فدرال به نام مالدریج را هدف قرار داده، به کلودی می گوید که می خواهد شارنیه را دستگیر کند. دویل در ادامه این سکانس پایانی از صحنه خارج شده و قبل از پایان فیلم صدای شلیک یک گلوله به گوش می رسد تا اینکه در تیتراژ پایانی گفته می شود که شارنیه هیچگاه دستگیر نشده و دویل و کلودی به یک بخش دیگر از پلیس منتقل شده اند. بدین ترتیب در این پایان بندی مشخص نیست که شلیک سکانس پایانی چه بوده است.
۷- Blade Runner
آیا ریک دکارد یک ماشین انسان نما است؟ این سوالی است که بیش از ۴۰ سال است طرفداران فیلم علمی تخیلی Blade Runner را آزار می دهد. ریدلی اسکات در فیلم کلاسیک خود به شکلی استادانه کلیشه ها و جلوه های بصری فیلم نوآر را در یک فضای پساآخرالزمانی آینده قرار می دهد، در حالی که شخصیت ریک دکارد با بازی هریسون فورد ماموریت می یابد ربات های انسان نمایی که خود را در میان جامعه انسان ها مخفی کرده اند شکار کند. پایان بندی فیلم باعث می شود که مخاطب در مورد هویت واقعی دکارد و اینکه انسان است یا یک ربات انسان نما دچار شک شود. بازسازی دنیس ویلنوو با عنوان Blade Runner 2049 نیز نه تنها پاسخی بر این ابهام ندارد بلکه علاوه بر مخاطب، خود دکارد را نیز در این شک فرو می برد که یک انسان واقعی است یا او نیز یکی از همان ربات های انسان نماست که خود را در قالبی انسانی مخفی کرده است.
۶- Birdman
هجویه تاریک Birdman ساخته آلخاندرو جی ایناریتو با حضور ریگان تامسون روی صحنه برادوی و خودکشی اش در برابر چشمان حاضران به اوج می رسد. سپس در بخش پایان بندی می بینیم که او در بیمارستان در حال بهبودی بوده و رسانه ها او را به شهرت رسانده اند. بازی او مورد ستایش قرار گرفته و دخترش نیز بار دیگر رابطه اش را با او از سر گرفته است. بدین ترتیب شخصیت اصلی فیلم بعد از پذیرش یک سرنوشت تلخ و تاریک، در پایان به رویاهای خود دست می یابد. در لحظات پایانی فیلم Birdman، ریگان از پنجره بیرون می پرد و دخترش سقوط او را تماشا می کند. سپس چشم هایش به سمت بالا خیره می شود. آیا ریگان واقعاً پرواز کرد؟ یا سکانس پایانی رویایی لحظات پیش از مرگ خود ریگان است؟ احتمالاً گزینه دوم درست تر است اما فیلم این موضوع را مشخص نمی کند.
۵- The Graduate
فیلم The Graduate داستان جوانی به نام بنجامین برادوک با بازی داستین هافمن است که تحصیلات دانشگاهی را به پایان رسانده و اکنون نمی داند مسیر زندگی خود را پیدا کند. سکانس پایانی فیلم نیز همچنان چنین فضایی از درماندگی را در خود دارد، در حالی که بنجامین و دختر مورد علاقه اش بدون هدف و مقصدی مشخص فرار می کنند. بسیاری از فیلم های عاشقانه هالیوودی در شرایطی مشابه، پایان خوشی را ترسیم می کردند اما The Graduate با سوار شدن بنجامین و الین به اتوبوس و رفتن به سمت آینده ای مبهم به پایان می رسد.
۴- Inception
شاید مشهورترین پایان بندی مبهم در سینمای چند سال اخیر مربوط به فیلم Inception ساخته کریستوفر نولان و شخصیت کاب با بازی لئوناردو دی کاپریو باشد که برای دیدن همسر و فرزندانش به خانه باز می گردد، چیزی که وی در تمام طول فیلم می خواست و برای رسیدن به آن تلاش می کرد. اما او می خواست قبل از دیدار با خانواده اش مطمئن شود که در دنیای واقعی است. او در پایان فیلم برای اطمینان از واقعیت دنیایش فرفره اش را روی میز رها می کند. اما در ادامه آن را رها کرده و بدون اینکه نتیجه چرخش را ببیند به سمت بچه هایش می رود تا با آن ها بازی کند. اگر چه نحوه چرخش فرفره نشان می دهد که احتمالاً کاب در دنیای واقعی است اما نکته مهم اینجاست که کاب دیگر اهمیت نمی دهد در دنیای واقعی است یا خیر.
۳- The Italian Job
بعد از اینکه نقش یک سرقت پیچیده کاملاً طبق نقشه پیش رفته و گروه پول ها را با موفقیت به سرقت می برد، فیلم The Italian Job با یک سکانس تعلیقی و مبهم به پایان می رسد: ون تیم سارقان لبه یک پرتگاه گیر می کند. محموله سرقت شده نیز از ون آویزان است و ون نیز نمی تواند از پرتگاه نجات یابد. در این سکانس، شخصیت کروکر با بازی مایکل کین می گوید: «یک دقیقه صبر کنید دوستان. ایده جالبی به ذهنم خطور کرده است». اما مخاطب هیچگاه این فرصت را نمی یابد که این ایده را ببیند یا اینکه این ایده موفق بوده یا خیر.
۲- ۲۰۰۱: A Space Odyssey
پایان فیلم ۲۰۰۱: A Space Odyssey ساخته استنلی کوبریک یک مهمانی بصری است. دیو بومن در عمق فضا به حال خود رها می شود. او از دور نورهای درخشان و مناظر سورئال با رنگ های روشن را می بیند و در نهایت وارد اتاق خوابی رازآلود و آینده ای می شود. روی کف اتاق سنگی وجود دارد و او نسخه پیرتر خود را در حال خوردن شام می بیند. در ادامه او به رختخواب رفته، به سرعت پیر شده و می میرد و در ادامه به عنوان یک ستاره کوچک به زندگی باز می گردد.
۱- Taxi Driver
اگر بر اساس چیزهایی که روی صحنه می بینم نتیجه گیری کنیم، Taxi Driver یک پایان بندی بسیار شاد و دوست داشتنی دارد. طغیان خونین تراویس بیکل در روسپی خانه باعث می شود که آیریس بتواند نزد خانواده اش بازگردد. در ادامه جراحات تراویس التیام یافته و به جای تحت تعقیب قرار گرفتن، مانند یک قهرمان مورد تمجید قرار می گیرد و حتی با بتسی، دختری که سابقاً به شدت به او علاقه داشت روبرو می شود. اما در واقع این چیزی نیست که رخ می دهد. این پایان بندی چنان ایده آل و خوشبینانه است که با حال و هوای کلیت فیلم همخوانی ندارد. بدین ترتیب به نظر می رسد که پایان خوش فیلم سرابی است که تراویس در حالی که از خونریزی در حال مرگ است در برابر چشمان خود می بیند.
بدون نظر