مزایا و معایب نانو تکنولوژی

درک، شکل دادن و ترکیب ماده در مقیاس اتمی و مولکولی، فناوری نانو نامیده می‌شود! نانو تکنولوژی یا فناوری نانو در علوم مختلف مثل پزشکی، مهندسی، محاسبات، رباتیک، تولید و … کاربرد دارد و می‌تواند به این علوم برای پیشرفت سریع تر کمک کند. این صنعت می‌تواند پتانسیل بالابردن سرعت رایانه‌ها، کارآمدسازی منابع انرژی باقی مانده و درمان‌های دارویی را برای علم پزشکی فراهم می‌کند. همچنین نانو تکنولوژی دارای معایبی مثل ایجاد اختلال در اقتصاد، تهدیدهای احتمالی برای امنیت، حریم خصوصی، بهداشت و محیط زیست هم دارد! در این مطلب سعی می‌کنیم به صورت کامل مزایا و معایب این علم جدید را بررسی کنیم.

مزیت‌های نانو تکنولوژی

نانو تکنولوژی می‌تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:

ساخت و تولید مواد جدید

فناوری نانو در حال حاضر مواد جدیدی را در دسترس قرار داده‌است که می‌تواند بسیاری از زمینه‌های تولید را متحول کند. به عنوان مثال، نانولوله‌ها و نانو ذرات، که لوله‌ها و ذراتی هستند که فقط از چند اتم عبور می‌کنند و آئروژل‌ها، موادی که از عنصرهای بسیار سبک و قوی با ویژگی‌های عایق بندی چشمگیر تشکیل شده‌اند، می‌توانند راه را برای تکنیک‌های جدید و محصولات برتر هموار کنند. علاوه بر این، ربات‌هایی که فقط چند نانومتر طول دارند، نانوبات نامیده می‌شوند و نانو کارخانه‌ها می‌توانند به ساخت مواد و اشیا novel جدید کمک کنند.

بهینه سازی انرژی و استفاده از منابع آن

فناوری نانو ممکن است روش‌های به دست آوردن و استفاده از انرژی را دگرگون کند. به طور مثال این احتمال وجود دارد که فناوری نانو با کاهش هزینه ساخت صفحات خورشیدی و تجهیزات مرتبط، انرژی خورشیدی را اقتصادی تر کند در نتیجه دستگاه‌های ذخیره انرژی کارآمدتر می‌شوند.

الکترونیک و محاسبات

رشته الکترونیک قرار است با فناوری نانو متحول شود. به عنوان مثال نقاط کوانتومی سلول‌های ریز تولید کننده نور هستند که می‌توانند برای روشنایی یا برای اهدافی مانند صفحه نمایش استفاده شوند. تراشه‌های سیلیکون می‌توانند حاوی میلیون‌ها جز با قسمت باشند، اما این فناوری در حال رسیدن به حد مجاز است. در یک نقطه خاص، مدارها به قدری کوچک می‌شوند که اگر مولکولی از جای خود خارج شود مدار به درستی کار نمی‌کند. فناوری نانو اجازه می‌دهد تا مدارها با دقت بسیار بالایی در سطح اتمی ساخته شوند و فعالیت‌هایی که برای آن برنامه‌ریزی شده‌اند را به انجام برسانند.

پزشکی و درمان

فناوری نانو این پتانسیل را دارد که پیشرفت‌های عمده‌ای در پزشکی داشته باشد. نانوبات‌ها را می‌توان به داخل رگ‌های بیمار فرستاد تا انسداد را از بین ببرد. جراحی‌ها می‌توانند بسیار سریع‌تر و دقیق تر شوند. آسیب‌ها را می‌توان سلول به سلول ترمیم کرد. حتی ممکن است با رفع ژن‌های آسیب دیده، شرایط ژنتیکی بهبود یابد. همچنین می‌توان از فناوری نانو برای تصفیه تولید دارو، دوز داروها در سطح مولکولی برای کارآیی بیشتر آنها و کاهش عوارض جانبی استفاده کرد.

معایب نانو تکنولوژی

در دنیای امروز، استفاده از نانو تکنولوژی می‌تواند خطرات و معایب زیر را به همراه داشته باشد:

محیط زیست

برخی از سناریوهای منفی و عجیب و غریب آینده توسط متخصصان فناوری نانو این روزها رد شده‌اند، اما هنوز هم صحبت‌هایی از تاثیرات منفی این تکنولوژی بر روی محیط زیست وجود دارد. به عنوان مثال: سناریوی به اصطلاح «خاکستری‌گو» که در آن نانو ربات‌ها با تکثیر خود همه چیز را در اطراف خود مصرف می‌کنند تا کپی‌هایی از خود تهیه کنند، زمانی در تمامی محافل علمی از آن صحبت می‌شد، اما دیگر تهدیدی معتبر تلقی نمی‌شود. با این حال، ممکن است نانو تکنولوژی برخی اثرات منفی بر روی محیط زیست داشته باشد، زیرا سموم و آلاینده‌های احتمالی جدید توسط فناوری این فناوری ایجاد می‌شود.

تحول اقتصادی

این احتمال وجود دارد که فناوری نانو، مانند سایر فناوری‌های قبل از آن، در بسیاری از زمینه‌های اقتصادی تغییرات عمده‌ای ایجاد کند. اگرچه محصولات ساخته شده توسط فناوری نانو در ابتدا اقلام لوکس یا تخصصی گران قیمت خواهند بود، اما با افزایش در دسترس بودن، بازارهای بیشتری تأثیر این تکنولوژی را احساس می‌کنند. برخی از فناوری‌ها و مواد ممکن است از رده خارج شوند و منجر به این شود که شرکت‌های متخصص در آن زمینه‌ها اعلام ورشکستگی کنند. تغییر در فرآیندهای تولید که توسط فناوری نانو ایجاد شده‌است ممکن است منجر به از دست دادن شغل بسیاری از افراد در سراسر دنیا شود.

حریم خصوصی و امنیت

فناوری نانو امکان تولید دستگاه‌های ضبط میکروسکوپی را افزایش می‌دهد که عملا غیرقابل شناسایی هستند. به طور جدی تر، این امکان وجود دارد که فناوری نانو قابلیت سلاح سازی را داشته باشد. سلاح‌های اتمی به راحتی ساخته می‌شوند و سلاح‌های جدید نیز تولید می‌شوند. یک احتمال، اصطلاحاً «گلوله هوشمند» است، یک گلوله رایانه‌ای که می‌تواند بسیار دقیق کنترل و هدف‌گیری شود. این تحولات ممکن است یک مزیت برای ارتش و دفاع از یک ملت باشد، اما اگر نتوان از این موارد محافظت کرد، احتمالا شاهد بروز فاجعه خواهیم بود!

سرمایه گذاری کارخانه‌ها و گروه‌های تولیدی ایرانی بر روی نانو

از همه این موارد گذشته، نمی‌توان تاثیر نانو تکنولوژی بر صنعت و مزایای بی نظیر آن را نادیده گرفت. نانو می‌تواند باعث بروز تحولاتی بی نظیر در صنعت شود که اگر بر روی آن‌ها سرمایه گذاری کرد، می‌تواند شغل‌های جدید ایجاد کرد. به عنوان مثال گروه صنعتی اسنوا با بومی سازی لوازم خانگی به عنوان صنعت پیشران در ایران چند وقتی است که در زمینه نانو سرمایه گذاری کرده‌است و امید دارد با کمک این تکنولوژی، فعالیت‌های خود را از نو بازسازی کند.

پیشرفتگی اسنوا و شناخته شدن آن به عنوان پرچم دار لوازم خانگی در ایران باعث شده‌است که این گروه صنعتی به خوبی اهمیت بهبود عمق تولیدات خود را درک کند و همیشه به عنوان یک شرکت ایرانی موفق در تمام دنیا شناخته شود. شما چه نظری در رابطه با توان ملی ایرانی دارید؟ چه مزیت‌ها و معایب دیگری می‌توانید برای نانو تکنولوژی به کار ببرید؟