جوزف پوپ ؛ داستان باورنکردنی خالق اولین باج افزار که در واقع محقق بیماری ایدز بود

اِدی ویلمز (Eddy Willems) در دسامبر ۱۹۸۹ در حال کار برای یک شرکت بیمه در بلژیک بود که یک فلاپی دیسک را در کامپیوتر خود گذاشت. این دیسک یکی از ۲۰,۰۰۰ دیسکی بود که از طریق پست برای شرکت کنندگان در کنفرانس سازمان بهداشت جهانی در مورد بیماری ایدز در استکهلم فرستاده می شود و رییس ویلمز از وی خواسته بود که محتویات آن را چک نماید. هنگام بالا آمدن محتویات فلاپی دیسک، ویلمز انتظار دیدن مقالاتی در مورد تحقیقات پزشکی را داشت، اما وی به اولین قربانی باج افزار تبدیل شد، بیش از ۳۰ سال پیش از آنکه حمله باجگیرانه به خطوط انتقال سوخت در ایالات متحده باعث کمبود سوخت در پمپ بنزین های این کشور شود.

چند روز پس از وارد کردن آن فلاپی دیسک در کامپیوترش، کامپیوتر ویلم قفل شده و پیامی روی صفحه آن ظاهر شد که درخواست ارسال پاکتی حاوی ۱۸۹ دلار به یک کد پستی در پاناما را داشت. ویلمز در مصاحبه با سی ان ان در این باره گفته است: «من نه باج درخواستی را پرداختم و نه اطلاعاتی از دست دادم زیرا فهمیدم که چطور می توانم فرآیند خرابکاری را برگردانم». او تنها یکی از معدود افراد خوش شانسی بود که قربانی این باج افزار شدند، زیرا برخی شغل محبوبشان را به خاطر آن از دست دادند. ویلم که اکنون کارشناس امنیت سایبری در G Data (کمپانی امنیتی که اولین آنتی ویروس تجاری را در سال ۱۹۸۷ توسعه داد) است در این باره می گوید: «رفته رفته تماس هایی از موسسات و سازمان های درمانی دریافت می کردم که از من در مورد دور زدن آن سوال می کردند. در آن روزها این حمله خسارات بسیاری را در پی داشته بود. مردم بخش زیادی از کارهایشان را از دست داده بودند. چیز کم اهمیتی نبود، حتی آن زمان نیز اتفاق بسیار بزرگی بود».

ماجرای این فلاپی دیسک آلوده به تیتر اصلی اخبار تبدیل شده و ماه بعد ماجرای آن در یک مجله در مورد امنیت سایبری به نام Virus Bulletin که مجله ای برای افراد حرفه ای در این حوزه بعد بازتاب یافت. در مقاله این مجله درباره اولین حمله با افزاری گفته شده بود: «اگر شکل گیری این امر بسیار خلاقانه و بسیار شیطانی است، برنامه نویسی صورت گرفته در واقع بسیار ناقص است». اگر چه این باج افزار در واقع یک بدافزار بسیار اولیه بود اما اولین باری بود که بسیاری از مردم اسم باج افزار را می شنیدند. هنوز مشخص نیست که آیا فرد یا سازمانی باج درخواستی توسط خالق این باج افزار را پرداخت کرده است یا خیر. فلاپی دیسک های به آدرس هایی در تمام نقاط جهان فرستاده شده بودند. نیروهای پلیس رد این بسته های پستی را تا جعبه پستی یک زیست شناس تکاملی تحصیل کرده در دانشگاه هاروارد به نام جوزف پوپ گرفتند که در آن زمان در حال تحقیق بر روی بیماری ایدز بود.

پوپ دستگیر شده و با اتهاماتی مانند اخاذی مواجه گردید، کسی که از نگاه بسیاری خالق اولین باج افزار بود. ویلمز با اشاره به هزینه بالا و زمان بر ارسال آن همه فلاپی دیسک به افراد مختلف، می گوید: «حتی تا به امروز نیز هیچ کسی در واقع نمی داند چه کسی این کار را کرده است. او به شدت تحت تاثیر چیزی قرار گرفته بود. شاید پای کس دیگری در میان بود- به عنوان یک زیست شناس، او چطور این همه پول برای پرداخت هزینه تمام آن دیسک ها را بدست آورده بود؟ آیا او در مورد تحقیقات عصبانی بود؟ هیچ کسی نمی داند». برخی گزارش ها مدعی شده اند که پوپ به خاطر رد شدن درخواستش برای کار در سازمان بهداشت جهانی دست به این کار زده بود. بعد از دستگیری در فرودگاه اسخیپول آمستردام، پوپ به ایالات متحده بازگردانده شده و به زندان افتاد. بر اساس خبرها، وی به مقامات رسیدگی کننده به ماجرا گفته بود که قصد داشته باج های دریافتی را صرف تحقیق در مورد بیماری ایدز نماید.

وکلای او مدعی شده بودند که وی شرایط مناسب برای محاکمه را ندارد. ظاهراً پوپ در دوران زندان برای اثبات مناسب نبودن شرایط روانی خود، کاندوم روی بینی خود کشیده و از فر کننده مو روی ریش های خود استفاده می کرد و قاضی نیز به نفع او رأی داده بود. پوپ در سال ۲۰۰۷ درگذشت اما پرونده او به یک بحث بسیار بزرگ تبدیل شده و میراث کار خلافی که او کرد تا به امروز پابرجاست. دادگستری ایالات متحده اخیراً گفته است که سال ۲۰۲۰ بدترین سال تا به امروز در زمینه حملات باج افزاری بوده است. کارشناسان امنیت سایبری بر این باورند که حملات باج افزاری علیه شرکت ها و اشخاص رو به رشد خواهند بود زیرا انجام آن ها بسیار ساده ، ردگیری آن ها دشوار و با این روش می توان مقادیر قابل توجهی از قربانیان اخاذی نمود.

حملات باج افزاری معمولاً باعث خرابی گسترده سیستم های کامپیوتری می شوند، بعد از آنکه فرد روی یک لینک بدافزاری کلیک کرده یا نادانسته نرم افزارهایی را روی سیستم خود نصب کرده یا از یک سرور تاریخ گذشته و آسیب پذیری برای نصب این برنامه استفاده می کند. یکی از بزرگ ترین مشکلات در مورد باج افزارهای امروزی این است که باج های درخواستی معمولاً با رمز ارزهایی مانند بیت کوین پرداخت می شود که به صورت بی نام تبادل شده و قابل ردیابی نیستند. در حالی که بیشتر فعالیت های بزرگ باج افزاری توسط گروه های جنایی سازمان یافته انجام می شوند، به نظر می رسد که در مورد پوپ، این حمله کاملاً به تنهایی صورت گرفته است. مایکلا منتینگ، مدیر بخش تحقیقات در موسسه تحقیقات بازار درباره عملیات باج افزاری پوپ می گوید: «بیش از یک مغر متفکر خلافکار واقعی، او چیزی بود که در دسته یک بازیگر تنها دسته بندی می کردید که مقابل یک سندیکای خلافکار سازمان یافته یا یک بازیگر اجیر شده توسط دولت قرار می گیرد. انگیزه های وی ظاهراً کاملاً شخصی بوده است… او به وضوح باورهایی عمیق در مورد ایدز و تحقیقات ایدز داشت».

در حالی که انگیزه واقعی پوپ همچنان پنهان است، او تلاش زیادی برای پاک کردن نام خود از این اتهامات کرده و به گفته منتینگ، به فعالیت های دیگری دست زد. برای مثال، او در ادامه کتابی خود-درمانگرانه به نام Popular Evolution منتشر کرد که در آن توصیه کرده بود سن ازدواج پایین تر آمده و زنان جوان تمرکز خود را روی فرزند آوری متمرکز نمایند. قبل از مرگ، یک مرکز نگهداری از پروانه ها با نام The Joseph L. Popp, Jr. Butterfly Conservatory  را در نیویورک تاسیس کرد. فلاپی دیسک آلوده پوپ اکنون بخشی از تاریخ امنیت سایبری بوده و به احتمال فراوان یکی از معدود فلاپی دیسک هایی است که هنوز سالم مانده است که روی دیوار اتاق نشیمن ویلم آویزان شده است. ویلم در مورد این فلاپی دیسک می گوید: «یک موزه به من ۱,۰۰۰ دلار برای فروش آن پیشنهاد کرد اما تصمیم گرفته ام آن را نگه دارم».

بیشتر بخوانید: سه نشانه ساده آلوده بودن گوشی به بدافزار