راهنمای خرید دوچرخه برای انواع سفرها؛ از کوهستان و هیبریدی گرفته تا مزایا و معایب

در این روزهای گرم تابستان شاید کمتر کسی حوصله دوچرخه سواری داشته باشد اما همه می دانیم که دوچرخه سواری یکی از مفرح ترین ورزش هاست که هم یک ورزش هوازی تمام عیار است و هم می توان از آن برای کاهش هزینه های حمل و نقل استفاده کرد. انتخاب بهترین دوچرخه بر اساس نیازها اما می تواند یک کار پیچیده باشد. چه بخواهید با دوچرخه هر روز به سر کار بروید، برای تناسب اندام دوچرخه سواری کنید یا حتی به گشت و گذار در مناطق غیرشهری بپردازید، دوچرخه یک ابزار بی نقص برای انجام این کار خواهد بود. اما تعداد بسیار زیاد و گیج کننده ای از دوچرخه ها وجود داشته که ویژگی ها، قابلیت ها و محدودیت های متفاوتی داشته و هر روز بر تنوع و تعداد آن ها نیز افزوده می شود. پس اگر از خود می پرسید چه نوع دوچرخه ای باید بخرید با ادامه این مطلب که راهنمای خرید دوچرخه است همراه شوید.

مهم ترین نکته در مورد خرید دوچرخه این است که آن را با چه هدفی می خرید و کاربرد آن برای شما چیست. اما به طور کلی فرآیند خرید دوچرخه مناسب را می توان به سه مرحله تقسیم کرد:

۱- نوع دوچرخه ای که می خواهید بخرید را مشخص کنید: دوچرخه مناسب برای شما بسته به جایی که می خواهید با آن بروید و برنامه ریزی شما برای دوچرخه سواری بستگی دارد. در ادامه این مطلب شما را با انواع دوچرخه و مورد استفاده هر یک آشنا خواهیم کرد تا بتوانید تصمیم گیری درستی در این زمینه داشته باشید.

۲- مد نظر قرار دادن کارکرد و هزینه: دوچرخه هایی که در یک دسته خاص و یک گستره قیمتی قرار دارند معمولاً ویژگی ها و قابلیت های مشابهی دارند. اما اگر به دنبال دوچرخه های قوی و متفاوت هستید که از بدنه های مستحکم مانند کربن ساخته شده اند باید انتظار هزینه بیشتر را داشته باشید.

۳- از مناسب بودن دوچرخه خود از لحاظ سایز اطمینان حاصل کنید: دوچرخه ها از لحاظ سایز و اندازه انواع مختلفی دارند بنابراین سایز مناسب خود را با توجه به وزنتان انتخاب کنید.

انواع دوچرخه ها

رایج ترین انواع دوچرخه ها عبارتند از:

• دوچرخه های جاده ای
• دوچرخه های جاده ای با تعلیق کامل
• دوچرخه های کوهستان
• دوچرخه های هیبریدی
• دوچرخه های شهری
• دوچرخه های BMX
• دوچرخه های تاشو
• دوچرخه های الکتریکی
• دوچرخه های کودکان

دوچرخه جاده ای: مناسب برای دوچرخه سواری پر سرعت روی آسفالت

همانطور که نام این دوچرخه نشان می دهد، دوچرخه جاده ای مناسب جاده های مسطح است و مناسب کسانی است که بخواهند با بالاترین سرعت ممکن یک مسیر خاص را طی کنند. این دوچرخه ها فریم سبکی داشته و تایرهای نازک آن ها برای کمک به رسیدن به بیشترین سرعت ممکن با کمترین میزان تلاش و صرف انرژی طراحی شده اند. این دوچرخه ها دسته هایی افتاده (دسته هایی که به سمت پایین و عقب متمایل شده اند) که اجازه می دهند در شرایط رکاب زدن ایرودینامیک و کارآمدی قرار گرفته و به طور کلی دارای شرایط و قطعاتی است که برای رسیدن به بالاترین سرعت ممکن طراحی شده اند. در قالب دوچرخه های استقامت با راحتی بالا، این دوچرخه ها به شما امکان می دهند تا همراه با دوستانتان برای مدت طولانی در مسیرهای هموار رکاب زده و به طرف توانایی شان در حرکت سریع گزینه های خوبی برای کسانی هستند که هر روز مسیرهای مشخصی را طی می کنند. با این وجود، حالت رکاب زنی مبتنی بر سرعت ممکن است برای برخی دوچرخه سواران راحتی کافی را نداشته و چرخ ها و تایرهای سبک وزن مستعد خراب شدن به خاطر برخورد با پستی و بلندی ها و حاشیه های جاده ها هستند. بسیاری از پیشرفته ترین انواع دوچرخه های جاده، به خصوص دوچرخه هایی که مخصوص مسابقه هستند توانایی حمل بار ندارند و به همین خاطر اگر بار قابل توجهی داشته باشید یک دوچرخه جاده نمی تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.

مزایا: سریع، کارآمد و باحال

معایب: امکان صدمه بالا به دلیل ظرافت و سبکی، راحتی کمتر برای دوچرخه سواران آماتور

دوچرخه کوهستان: بهترین گزینه برای زمین های ناهموار و خشن

دوچرخه کوهستان برای رکاب زدن در خشن ترین و ناهموارترین عوارض زمین طراحی شده و به همین دلیل دارای تایرهای بسیار مستحکم و به شدت گره دار هستند که با هر سطحی اصکاک و گرفتگی پیدا می کنند. این دوچرخه ها همچنین دارای ترمزهای قدرتمندی هستند که از دیسک های خودرویی یا موتوری در مرکز چرخ استفاده می کنند. نمونه های گران تر این دوچرخه دارای سیستم تعلیق در هر دو انتها هستند تا کنترل بهتری روی مسیرهای ناهموار داشته باشند. قطعات این دوچرخه ها طوری طراحی شده اند که بتوانید در زمین های دارای پستی و بلندی فراوان بالا و پایین بروید در حالی که این قطعات از ترکیبات و مواد بسیاری ساخته شده اند. حتی اگر برای دوچرخه سواری در مناطق کوهستانی هم برنامه ریزی نکرده اید، این دوچرخه ها به لطف حالت بسیار راحت دوچرخه سواری خود می توانند گرینه خوبی برای دوچرخه سواری تفریحی باشند. در حالیکه سیستم تعلیق این دوچرخه ها برای دوچرخه سواری آفرودی مطلق مناسب هستند، این قابلیت به معنای وزن بیشتر، هزینه بیشتر و کارآمدی کمتر خواهد بود. از این رو اگر قصد دارید بخش زیادی از وقت خود را به دوچرخه سواری در جاده های هموار بگذرانید، بهتر است از خرید دوچرخه کوهستان صرفنظر کنید.

مزایا: ترمزهای بی نقص، حالت ایستاده، سرسخت و مستحکم، چند کاره

معایب: سنگین، کم سرعت روی جاده هموار

دوچرخه هیبریدی: مناسب برای دوچرخه سواری تفریحی و مسیرهای همیشگی کوتاه

دوچرخه هیبریدی یا فیتنس که دوچرخه ای بین دوچرخه جاده و کوهستان است، حالت دوچرخه سواری راحت دوچرخه کوهستان را با فریم سبک تر و چرخ های با قابلیت حرکت سریع دوچرخه های جاده ای ترکیب کرده است. اگر می خواهید مسیری جاده ای و هموار را بپیمایید اما نمی خواهید خود را در یک حالت رکاب زدن ناراحت کننده و ناخوشایند قرار دهید، این دوچرخه بهترین گزینه خواهد بود. نشستن در حالتی ایستاده تر ممکن است از لحاظ آیرودینامیک کارآیی کمتری داشته باشد اما به شما امکان می دهد دورنمای بهتری از مسیر دوچرخه سواری خود داشته باشید که فاکتور بسیار مهمی در رکاب زدن در جاده های پرترافیک است. اگر می خواهید به سرعت در جاده های هموار رکاب بزنید اما حالت راحتتر و ایستاده تر را در هنگام دوچرخه سواری ترجیح می دهید یا از دسته های افتاده خوشتان نمی آید، دوچرخه های هیبریدی را انتخاب کنید. نقطه ضعف اصلی این دوچرخه ها،همانطور که گفته شد، این است که حالت آیرودینامیکی در حد دوچرخه های جاده ای نداشته و به همین دلیل به سرعت آن ها نخواهید رسید. دوچرخه های هیبریدی معمولاً از دیسک ترمزهای قوی استفاده کرده که عملکرد بادوام و ثابتی را در آب و هوای مرطوب دارند اگر چه کمی وزن دوچرخه را بالا می برند. این دوچرخه ها فضای بیشتری برای حمل بار نیز دارند.

مزایا: نسبتاً سریع، چند کاره، حالت ایستاده و راحت در هنگام رکاب زدن

معایب: سنگین تر از دوچرخه های جاده ای و سرعت کمتر در مقایسه با آن ها

دوچرخه شهری: مناسب برای دوچرخه سواری بدون عجله در مناطق شهری

دوچرخه های شهری یا دوچرخه های آلمانی گزینه های فوق العاده ای برای حمل و نقل در مسیرهای کوتاه و شهرهای با جاده های هموار هستند. نکته خاص در مورد این دوچرخه ها سادگی، کارآمدی و استحکام آن هاست. اگر تنها با نمونه های تک دنده حرکت کنید مشکل خاصی پیش نخواهد آمد هر چند نمونه های دنده دار نیز در این نوع دوچرخه دیده می شود. نمونه های معمول این دوچرخه ها دارای گارد زنجیره ای چرخ و پدال های مسطح هستند به همین خاطر با لباس های معمول روزانه می توان سوار آن ها شد. سیستم روشنایی دینامی و سیستم قفل معمولاً به صورت پیش فرض در این دوچرخه ها وجود دارد و نیازی به لوازم یدکی ندارید. این دوچرخه ها در خیابان های دارای پستی و بلندی نیز عملکرد خوبی داشته و قرار گرفتن در حالت ایستاده به شما امکان می دهد دید بهتری نسبت به ترافیک شهری داشته باشید. نقطه ضعف اصلی این دوچرخه این است که معمولاً خیلی سنگین هستند اما حالت نشستن روی آن ها بسیار راحت است، هر چند به همین دلیل کارآیی کمتری داشته و نمی توانید با آن از یک مسیر شیبدار بالا بروید.

مزایا: ظاهر عالی، حالت رکاب زدن راحت، کارآمد، ایده آل برای دوچرخه سواری با پوشش معمولی، معمولاً بسیار بادوام

معایب: سنگین و کند

دوچرخه برقی: بهترین گزینه برای کمک داشتن در بالا رفتن از مسیرهای شیب دار

با کمک از یک موتور قدرتمند، دوچرخه های برقی گزینه بسیار مناسبی هستند اگر می خواهید هر روز با خستگی و عرق کمتری در سر کار خود حاضر شوید یا نسبت به قدرت بدنی خود برای رکاب زدن چندان مطمئن نیستید. این نوع دوچرخه ها اما دارای قوانینی در زمینه سرعت و ایمنی هستند که از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. دوچرخه های برقی قدرتمندتر که دارای ساساتی شبیه موتورسیکلت هستند نیز وجود دارند در حالی که در برخی کشورها در زمره موتورسیکلت دسته بندی می شوند. اغلب دوچرخه های برقی برای طوری طراحی شده اند که راحت و با کارکرد ساده باشند. اغلب این دوچرخه ها قیمت بالایی داشته و به دلیل تعبیه شدن باتری، موتور و سیستم های الکترونیکی کنترل، وزن بالاتری نیز دارند.

مزایا: راحتی رکاب زدن، بسیار راحت و باحال

معایب: نیاز به شارژ مرتب، سنگین تر و گرانقیمت تر از دیگر دوچرخه ها

دوچرخه های تاشو: بهترین گزینه در صورت داشتن فضای کم و مناسب حمل و نقل عمومی

اگر می خواهید دوچرخه سواری را با قابلیت حمل و نقل در مراکز شهری ترکیب کنید هیچ چیزی بهترین از دوچرخه تاشو نیست. این دوچرخه ها بهترین گزینه برای مسافت های کوتاه به ویژه در جاهایی هستند که فضای کمتری در دسترس قرار دارد و قابلیت حمل و نقل ساده بدین معناست که می توانید آن ها را با خود به داخل مترو، قطار یا حتی اتوبوس ببرید. به همین دلایل است که دوچرخه تاشو در میان شهروندان شهرهای بزرگ بسیار پرطرفدار بوده و نمونه هایی از آن ها را حتی می توان زیر میز کار جا داده و به راحتی حمل کرد. دوچرخه های تاشو اما به خاطر همین مزایا نمی توانند کارکردی مشابه دوچرخه های معمول داشته باشند.

مزایا: نگهداری بسیار راحت، امکان ورود به سیستم حمل و نقل عمومی، چرخ های کوچک و شتاب بالا

معایب: سنگین تر و کندتر از دوچرخه های معمولی، ثبات کمتر در جاده های ناهموار، نامناسب برای جاده های شهری دارای چاله

دوچرخه کودکان: بهترین گزینه برای کودکان!

اولین چیزی که به ذهن می آید این است که کودکان بسته به سن و توانایی خود به دوچرخه های متفاوتی نیاز دارند. دوچرخه های تعادلی چهار چرخ برای دوران پیش از مدرسه مناسب هستند و پس از آن به دوچرخه های با چرخ های پهن می رسیم. هر چه سن بالاتر برود چرخ های بزرگتری خواهیم داشت و بد از آن نوبت به چرخهای با ترمز دیسکی، سیستم تعلیق و دیگر کارآیی ها می رسد.

مزایا: وزن سبک و رکاب زدن ساده و ایمن

معایب: کارآیی و استحکام اندک، تنها مناسب کودکان

دوچرخه BMX: مناسب برای جاده های پرفراز و نشیب و ناهموار

دوچرخه های BMX (دوچرخه موتورکراس) در واقع دوچرخه های آفرودی هستند که برای انواع مختلفی از دوچرخه سواری های پرتنش طراحی شده اند که مناسب دوچرخه سواری آفرودی، حرکات نمایشی و پرش های بلند هستند. این دوچرخه ها به خاطر اینکه باید سبک وزن و کنترل آن ها ساده باشد، فریم های بسیار متراکمی دارند و به همین دلیل از لحاظ سایز کوچکتر از دوچرخه های کوهستان و جاده هستند. چرخ ها به هم نزدیک تر بوده و فریم بسیار پایین تر است و به همین دلیل چیزی نمی تواند مانع راه دوچرخه سوار شود و مرکز ثقل به سمت پدال ها می رود که تعادل را بسیار آسان تر می سازد. چرخ ها کوچکتر بوده و وزن سبک تری دارند و به همین دلیل از رمپ ها براحتی بالا رفته و پرش ها آسان تر شکل می گیرد. تایرها نیز دارای برش های عمیق تری بوده که درگیری بیشتری با آسفالت در هنگام حرکت روی رمپ ها و سطوح زاویه دار داشته باشند.

مزایا: مناسب برای مسابقات آفرودی و نمایشی

معایب: نامناسب برای دوچرخه سواری معمولی، راحتی اندک در هنگام رکاب زدن

مشخصاتی که هنگام خرید دوچرخه باید به آن ها توجه داشت

لازم نیست که قطعات تکنیکی دوچرخه را بررسی کنید اما برخی قابلیت ها و تجهیزات خاص می توانند باعث افزایش قیمت و کارآیی یک دوچرخه شوند. وقتی به دنبال خرید دوچرخه متناسب با بودجه خود هستید به فاکتورهای زیر توجه داشته باشید:

تعلیق کامل، هارد تیل یا بدون تعلیق: دوچرخه های دارای تعلیق کامل (در چرخ عقب و جلو) معمولاً هزینه بیشتری داشته اما هنگام دوچرخه سواری کمتر ناخوشایندی پستی و بلندی ها را تجربه کرده و به همین دلیل مناسب مناطق ناهموار و کوهستانی هستند. هارد تیل (hardtail) در دوچرخه هایی است که تنها چرخ جلو سیستم تعلیق داشته و نسبت به تعلیق کامل کمتر پستی و بلندی ها را به بدنه و بدن دوچرخه سوار منتقل می کند. سیستم های بدون تعلیق هم که مناسب مناطق هموار بوده و دوچرخه سوار حالت ضربه ای پستی و بلندی ها را حس می کند.

بدنه کربن یا آلومینیوم: فریم های سبک وزن کربنی کارکرد بی نقص و باکیفیتی دارند و البته قیمت قابل توجهی نیز دارند. در مقابل، فریم های آلومینیومی اگر چه وزن و استحکام کمتری در مقایسه با فریم های کربنی دارند اما قیمتشان نیز کمتر است.

دنده دار بودن: دوچرخه ها در تعداد دنده ها متفاوت هستند و نرخ دنده و همچنین انواع آن نیز متفاوت است هر چند هر چند دنده پایین تر باشد پدال زدن راحت تر است. معمولاً اغلب دوچرخه ها در هر دسته دارای سیستم دنده ای مشابهی هستند.

سایز چرخ: سایز چرخ یکی دیگر از ویژگی های دوچرخه است که آن را نوع دوچرخه تعیین می کند. تنها استثنا مربوط به دوچرخه های کوهستان است که معمولاً چرخ های ۲۹ یا ۲۷.۵ اینچی دارند. در مورد قیمت هم سایز چرخ تفاوت چندانی ایجاد نمی کند.

نوع ترمز: در گذشته ترمزهای لبه ای معمول بوده و به ندرت دوچرخه ای با ترمزهای دیسکی دیده می شد. ترمزهای دیسکی معمولاٌ در تمام شرایط عملکرد بهتری داشته و اکنون به وفور در صنعت دوچرخه سواری به کار گرفته می شوند زیرا هزینه این تکنولوژی در طی سال ها پایین تر آمده است.  ترمزهای لبه دار با فشار دادن پدهای ترمز روی لبه های چرخ عمل کرده و هنوز هم گزینه های اقتصادی تری هستند. چک کردن و جایگزینی این پدهای ترمزی بسیار ساده تر و کم هزینه تر است. ترمزهای دیسکی دارای پدهایی هستند که به چرخاننده ترمز که روی چرخ قرار دارد گیر کرده و دارای دو نمونه هیدرولیک و مکانیکی هستند که نمونه هیدرولیک از کیفیت و کارآمدی بالاتری برخوردار است.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید آبمیوه گیری ؛ از انواع آبمیوه گیری تا قابلیت ها و نقاط قوت و ضعف آن ها