عبدالقدیر خان ملقب به «پدر بمب اتمی پاکستان» در اثر ابتلا به کرونا درگذشت

عبدالقدیر خان دانشمند هسته ای مشهور و جنجالی پاکستانی که از او با عنوان «پدر برنامه هسته ای پاکستان» یا «پدر بمب اتمی پاکستان» یاد می شود، در سن ۸۵ سالگی درگذشت. این دانشمند هسته ای پاکستانی به خاطر تبدیل کردن کشورش به اولین کشور اسلامی صاحب قدرت هسته ای در میان مردم مسلمان پاکستان یک قهرمان ملی محبوب اما از دیدگاه غرب یک خائن خطرناک بود که نقش اصلی را در انتقال تکنولوژی هسته ای به کشورهایی مانند ایران، لیبی و کره شمالی داشته است، ادعاهایی که همواره توسط این کشورها رد شده است.

عبدالقدیر خان امروز در اثر مشکلات ریوی در بیمارستانی نظامی در راولپندی، پاکستان درگذشت، بعد از اینکه در ماه آگوست گذشته و پس از ابتلا به کرونا به همین بیمارستان منتقل شده بود. وی تنها چند هفته پیش اجازه یافته بود به خانه بازگردد اما با وخامت اوضاعش بار دیگر به بیمارستان منتقل گردید. شیخ رشید احمد وزیر کشور پاکستان در توییتر از نشست اضطراری دولت برای آماده سازی کشور به منظور خاکسپاری پدر بمب اتمی پاکستان خبر داد. رییس جمهور و نخست وزیر پاکستان در توییت هایی تاسف خود را از مرگ عبدالقدیر خان اعلام کرده اند. خان به خاطر همطراز کردن کشورش با هند در زمینه تکنولوژی هسته ای، همواره مورد ستایش مردم و سیاستمداران این کشور قرار گرفته است، زیرا پاکستان و هند از زمان جدایی، دشمن یکدیگر محسوب شده و همواره تنش هایی بین این دو در جریان است. سال ها بعد از تبدیل شدن پاکستان به یک قدرت هسته ای بود که عبدالقدیر خان در سال ۲۰۰۴ به انتقال این تکنولوژی به کشورهای ایران، لیبی و کره شمالی متهم شد.

در همان سال، وزارت امور خارجه ایالات متحده مدعی شد که خان یک «شبکه گسترده بین المللی برای انتشار دانش و تجهیزات هسته ای که خرید یک مرحله ای برای کشورهایی که به دنبال توسعه سلاح های هسته ای بودند» را هدایت می کرده است. در بیانیه وزارت امور خارجه ایالات متحده آمده بود که فعالیت های این شبکه، دورنمای انتشار دانش هسته ای را به شکلی برگشت ناپذیر تغییر داده و اثرات منفی دائمی بر امنیت بین المللی داشته است. علیرغم تلاش های دولت ایالات متحده برای بازجویی از عبدالقدیر خان، دولت پاکستان همواره با این درخواست مخالفت می کرد. عبدالقدیر خان در سال ۲۰۰۰ اعتراف کرده بود که با اطلاع پرویز مشرف، تجهیزات غنی سازی اورانیوم را در اختیار کره شمالی قرار داده است اما مشرف بارها تاکید کرده بود که غیر از خود عبدالقدیر خان، کسی از این نقل و انتقال مطلع نبوده است.

بعد از یک اعتراف تلویزیونی، خان توسط پرویز مشرف، رییس جمهور وقت پاکستان، بخشیده شد اما همچنان در خانه اش در اسلام آباد تحت حصر خانگی قرار داشت. خان در اعتراف تلویزیونی خود گفت که به تنهایی و بدون اطلاع مقامات دولتی دست به انتقال دانش اتمی کشورش زده است اما بعدها مدعی شد قربانی یک دسیسه و وادار به اعتراف اجباری شده در حالی که دیگران نیز در این ماجرا دست داشته اند. در سال ۲۰۰۶، وی به سرطان پروستات مبتلا شده اما جراحی او موفقیت آمیز بوده و بهبود یافت. در نهایت دادگاهی در فوریه ۲۰۰۹ به حصر خانگی او پایان داد، هر چند تحرکات او به شدت تحت مراقبت قرار داشته و هر بار که از خانه خارج می شد، تیم امنیتی او را همراهی می کرد.