فواید روزه برای سیستم ایمنی بدن؛ نظر پزشکان درباره گرفتن روزه در دوران شیوع کرونا

امسال هم ماه رمضان به دلیل شیوع بیماری کرونا و محدودیت های ناشی از آن همان حال و هوای همیشگی خود را ندارد.

ماه رمضان در سرتاسر دنیا دیگر آغاز شده و مسلمانانی که از سلامت کافی برخوردار باشند این ماه را به روزه و عبادت می گذرانند. ماه رمضان از گذشته فرصتی برای گردهمایی مردم در هنگام شب برای باز کردن روزه ی خود و خواندن نماز در یکدیگر بوده است.

مساجد سراسر دنیا معمولاً شلوغ ترین روزهای خود را در ماه رمضان سپری می کنند، اما حالا به دلیل بیماری کرونا با محدودیت هایی در این خصوص رو به رو هستند و رعایت فاصله گذاری اجتماعی و دیگر دستورالعمل های بهداشتی برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا در بسیاری از کشورهای دنیا اجباری است.

اما به جای آوردن فریضه ی روزه در ماه رمضان در شرایط قرنطینه و در میانه ی شیوع یک بیماری ویروسی چه پیامدهایی برای سلامتی ما دارد؟ آیا روزه می تواند احتمال ابتلا به ویروس کرونا را بالا ببرد؟

در ادامه می خواهیم ببینیم پزشکان چه نظری درباره فواید روزه برای سیستم ایمنی بدن و گرفتن روزه در دوران شیوع کرونا دارند.

در حقیقت اعتقاد بر این است که روزه از جهات مختلفی برای بدن مفید است، از جمله از جهت تأثیری که در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. احتمالاً اجداد باستانی ما هم از فواید روزه گرفتن آگاه بودند: علاوه بر مسلمانان که در ماه رمضان روزه می گیرند، مسیحیان و یهودیان هم در مقاطعی از سال این عمل را به جای می آورند.

همچنین شواهد و مدارکی وجود دارد که نشان می دهد مصریان باستان برای زدودن بدن از مشکلات جسمی و بیماری ها روزه های طولانی مدت می گرفتند.

پس شاید این بدان معنی است که همه ی آن ها هدفی از این کار داشتند؟

تحقیقات اخیر نشان داده روزه گرفتن با کاهش میزان التهاب کلی ای که می تواند در سلول های سرتاسر بدن رخ دهد، می تواند آثار مثبتی بر سیستم ایمنی بدن داشته باشد.

اعتقاد بر این است که روزه بدن را وارد یک «حالت صرفه جویی در انرژی» می کند که بر اثر کاهش دریافت مواد مغذی دریافتی رخ می دهد. بدن در تلاش برای ذخیره ی انرژی، بسیاری از سلول های ایمنی قدیمی یا آسیب دیده ی خود را دوباره به کار می اندازد، مسأله ای که بعداً باعت تولید سلول های ایمنی جدید و سالم تر در بدن با پایان دوره ی روزه می شود.

این سلول های جدید از سرعت و تأثیر گذاری بیشتری در مقابله با عفونت ها برخوردارند، بنابراین سیستم ایمنی بدن به طور کلی تقویت می شود.

نکته ی کلیدی ای که روزه ی ماه رمضان را از رژیم های غذایی ای که از طریق روزه ی متناوب به کاهش وزن کمک می کنند مجزا می کند، پرهیز از نوشیدن آب است. این مسأله ممکن تأثیر زیادی داشته باشد.

گرچه تحقیقی نشان داده گرفتن روزه ی آب به مدت طولانی یعنی بیشت از ۱۲ تا ۲۴ ساعت می تواند اثری نسبتاً مضر بر سیستم ایمنی بدن داشته باشد، مسأله ای که ریسک ابتلا به هر نوع عفونتی را اندکی بالا می برد، اما این تحقیق در عین حال نشان داده سیستم ایمنی بدن بعد از خوردن و آشامیدن دوباره، خیلی زود می تواند به وضعیت مناسب خود بازگردد.

این تحقیقات به طور خاص درباره ی روزه ی ماه رمضان نبودند اما تحقیقات مختلفی نشان داده روزه ی ماه رمضان همان فواید دیگر انواع روزه برای سلامتی بدن را دارد. اما باید توجه داشته باشید که تنها در صورتی از این فواید برخوردار خواهید شد که رژیم غذایی سالمی در فاصله ی بین روزه هایتان داشته باشید. همه ی ما می دانیم در زمان باز کردن روزه میل زیادی به پرخوری با مواد غذایی سرخ شده وجود دارد که این مسأله قطعاً کمکی به سیستم ایمنی بدن نخواهد کرد.

روزه ها بر حسب مکان زندگی فرد در دنیا و اینکه ماه رمضان در چه زمانی از سال باشد، متفاوت هستند، اما مدارک و شواهد نشان می دهد پرهیز از خوردن و آشامیدن به مدت حداکثر ۱۲ ساعت می تواند یک تأثیر مثبت کلی بر سیستم ایمنی بدن داشته باشد.

فراموش نکنید که گرفتن روزه تنها بر مسلمانانی که از سلامت کافی برخوردار هستند واجب است و از روزه نباید تنها به عنوان روشی برای تقویت سیستم ایمنی استفاده شود.

هنوز به طور قطع نمی دانیم که آیا روزه گرفتن بدن ما را در برابر بیماری کرونا قوی تر می کند یا نه، گرچه این امر غیر ممکن نیست، اما باید به آنچه که حالا از مؤثر بودن آن اطمینان داریم عمل کنیم، یعنی رعایت فاصله گذاری اجتماعی، شستن دست ها و رعایت بهداشت.