فروش کلیه به نرخ دولتی و ماجرای مردی که چوب حراج به اعضای بدنش زد‌ + ویدیو

خرید و فروش اعضای بدن، به‌ویژه کلیه سال‌هاست به تجارتی مرسوم تبدیل شده، اما حالا این موضوع رنگ و بوی قانونی به خود گرفته و حتی قیمت مصوب دولتی برای آن وجود دارد.

مشکلات اقتصادی و دشواری وضع معیشت بسیاری از افراد را مجبور می‌کند تا دست به هر کاری بزنند و در بسیاری از موارد قید برخی اعضای بدنشان را بزنند. کلیه، بخشی از کبد و مغز استخوان ازجمله مواردی است که این روزها خرید و فروش می‌شود. برخی قیمت‌های بسیار بالا برای این اندام‌ها تعیین می‌کنند و برخی چنان غرق در مشکلات مالی هستند که به قیمت پیشنهادی خریدار راضی می‌شوند، اما در عین حال ممکن است چند عضو جانِ عزیز خود را یکجا برای فروش بگذارند.

فروش کلیه تحت نظارت دولت

اما حالا امید قبادی،‌ قائم مقام انجمن اهدای عضو ایرانیان می‌گوید ساز و کار فروش اعضای بدن تغییر کرده و دیگر روند سابق را ندارد و فروشندگان کلیه باید تحت نظارت دولت این کار را انجام دهند. او می‌گوید: «حدود یک سال و نیم است که دولت پیوند کلیه از فرد زنده را در تخصیص خود قرار داده است. اگر مردم آگهی فروش اعضا روی در و دیوار دیدند بدانند که کلاهبرداری است.»

او ادامه می‌دهد: «پیش از این روال اینگونه بود که نیازمند کلیه یک اهداکننده پیدا می‌کرد. با او هماهنگ می‌کرد و رقمی هم پول پرداخت می‌کرد. سپس به انجمن بیماران کلیوی مراجعه می‌کردند و کارهای دیگر انجام می‌شد. حالا تخصیص کلیه از فرد زنده توسط وزارت بهداشت انجام می‌شود. اهداکننده و گیرنده دیگر همدیگر را نمی‌بینند. این دو باید در انجمن حمایت بیماران کلیوی ثبت‌ نام کنند. اینکه کلیه به چه کسی تخصیص یابد را وزارت بهداشت بر اساس میزان وخامت حال نیازمندان انجام می‌دهد. قیمت را هم وزارت بهداشت نظارت می‌کند.»

نرخ دولتی فروش کلیه چقدر است؟

قیمت دولتی کلیه که نیازمند ثبت نام در انجمن بیماران کلیوی است ۸۰ میلیون تومان است. اما با وجود ورود دولت به این موضوع باز هم تناقضاتی در این بین وجود دارد. یکی از خریداران می‌گوید با ۲۶۰ میلیون تومان یک ماهه پیوند کلیه برادرش انجام شد که بخشی از این مبلغ به‌صورت رسمی و بخش دیگری از آن خارج از این حیطه پرداخت شد. خریدار دیگری نیز می‌گوید با وجود طی کردن مراحل قانونی چهار ماه است که همچنان بلاتکلیف است.

قائم مقام انجمن اهدای عضو ایرانیان می‌گوید: «با وجود پیشرفت اهدای عضو در ایران، هنوز هر دو تا سه ساعت، یک بیمار در لیست انتظار پیوند اعضا، جان خود را از دست می‌دهد. به این دلیل که عضو مناسب پیوندی به آنها نمی‌رسد. یعنی روزی هفت تا ۱۰ نفر و در سال حدود سه هزار نفر.»

آگهی فروش کلیه در فضای مجازی

علاوه بر در و دیوارهای شهر، سایت‌ ها و کانال های تلگرامی نیز برای فروش اعضای بدن وجود دارد که قیمت‌ها بسته به عضوی که به فروش گذاشته می‌شود و گروه خونی افراد متغییر است. مثلا قیمت گروه خونی O به دلیل کم‌یاب بودن بالاتر از گروه های خونی دیگر است.

با آنکه گفته می‌شود امکان خرید و فروش زیرزمینی کلیه وجود ندارد و انجام پیوند عضو در بیمارستان‌های خصوصی ممنوع است، در سایت فروش اعضای بدن هم‌اکنون حدود شش هزار درخواست فعال ثبت است که متقاضیان در آن با پرداخت حق عضویت می‌توانند به شماره فروشندگان در شهرهای مختلف دسترسی پیدا کنند.

ماجرای مردی که می‌خواهد تمام اعضای بدنش را بفروشد

چند روزی است که ویدیویی در فضای مجازی دست به دست می‌شود که در آن یک مرد ادعا می‌کند به خاطر فقر چوب حراج به اعضای حیاتی بدنش زده است. اما این ماجرا چقدر شدنی است؟ امید قبادی در این باره این‌طور توضیح می‌دهد: «اگر کسی بگوید می‌خواهم مثلا قلبم را بفروشم، در واقع می‌خواهد بمیرد. در مورد سایر ارگان‌‌ها هم همینطور است، مثلا در مورد قرنیه هم همینطور است. به طور کلی چنین جراحی‌هایی در هیچ کجا انجام نمی‌شود. زمانی‌که فردی می‌گوید می‌‌خواهم قلبم را بفروشم، این موضوع قطعا از نظر علمی، کلاهبرداری است. اولا که مراکز پیوند عضو در ایران کاملا مشخص هستند. این مراکز تجهیزات حرفه‌ای دارند و افراد برای انجام پیوند نمی‌توانند به مراکز معمولی مراجعه کنند. از سوی دیگر، تمام اقدامات مربوط به اهدای عضو در قالب یک سامانه زیر نظر وزارت بهداشت انجام می‌شود.»

او درباره اندام‌ هایی که قابلیت اهدا دارند می‌گوید: «تنها عضوی که از فرد زنده می‌توان دریافت کرد کلیه است. البته درباره کبد هم این اتفاق می‌افتد اما شرایط خاص دارد؛ یعنی تنها بخشی از کبد امکان پیوند دارد، آن هم از سوی اعضای درجه یک خانواده، یعنی پدر و مادر و فرزندان یا فردی که با گیرنده همخونی داشته باشد. غیر از این امکان پیوند بخشی از کبد وجود ندارد. البته در برخی کشورها بخش کوچکی از ریه هم پیوند زده می‌شود که این کار در ایران انجام نمی‌شود. بنابراین تنها عضوی که به صورت کامل امکان پیوند از فرد زنده دارد، همان کلیه است که آن هم ساز‌و‌کار خودش را دارد.»

کلاهبرداری از نیازمندان پیوند عضو

امید قبادی می‌گوید سالانه چندصد نفر مورد چنین کلاهبرداری‌هایی قرار می‌گیرند. او توضیح می‌دهد: «افرادی هستند که در راهروهای مراکز پیوند تردد می‌کنند و نیازمندان به عضو را شناسایی می‌کنند. مثلا متوجه می‌شوند فرد به ریه یا قلب، کبد و … نیاز دارد، به او قیمت ۳۰۰ میلیون تومان پیشنهاد می‌کنند با ۵۰ میلیون پول پیش. پول پیش را که می‌گیرند دیگر پیدایشان نمی‌شود. ما متوجه شده‌ایم افرادی که آگهی فروش اعضای حیاتی را به در و دیوارها می‌زنند و از وضعیت اقتصادی و نیازمندی‌های مردم سوءاستفاده می‌کنند. ما چندین‌بار از طرف خود انجمن و حتی وزارت بهداشت، به پلیس نامه‌ زده‌ایم و موضوع را اعلام کرده‌ایم. برای ما این امکان وجود ندارد که منتشر‌کنندگان این آگهی‌‌ها را شناسایی و به پلیس معرفی کنیم.»

بیشتر بخوانید:

راهنمای ثبت نام کارت اهدای عضو ؛ چگونه پیوند کارت بگیریم؟

۱۲ عضو مهم و اصلی بدن که بدون آن ها هم می توانید زنده بمانید؛ از ریه تا معده