جهنم هرویین در پایتخت طالبان؛ پاتوق هایی که حتی سگ هایش هم معتاد هستند

تصاویر هولناک از اعتیاد شایع به مواد مخدر نشانگر بحرانی است که هزاران خانواده در افغانستان را درگیر خود کرده است، بعد از این که سال ها درگیری در این کشور با بازگشت طالبان به پایان رسید، تصاویری که یادآور آشوب و رنجی است که شهروندان افغانستان سال هاست با آن روبرو هستند. دریایی از شهروندان افغان که هرویین، تریاک و شیشه مصرف می کنند روی تپه ای مشرف به شهر کابل دیده می شود، در حالی که برخی به صورت نوبتی در چادرها می خوابند و تعدادی بسیار بیشتر در کثافت و زباله ها لول می خورند. صدها سگ نیز که معتاد شده اند در بین این معتادان پرسه می زنند و بدن های اوردوز کرده انسان ها و سگ هایی دیده می شود که در میان زباله های بد بو به حال خود رها شده اند.

اعتیاد به مواد مخدر از دیرباز از مشکلات عمده افغانستان بوده است، کشوری که بزرگ ترین تولید کننده تریاک و هرویین و اکنون نیز از بزرگ ترین تولید کنندگان شیشه در جهان است. اما فقر گسترده و دهه ها جنگ داخلی باعث شده در سال های اخیر میلیون ها نفر در افغانستان به مصرف مواد مخدر روی بیاورند. از زمان فروپاشی کامل اقتصاد این کشور با بازگشت طالبان در آگوست گذشته و توقف کمک های مالی بین المللی به این کشور، خانواده هایی که روزگاری می توانستند هزینه هایشان را تامین کنند اکنون دیگر درآمدی ندارند و به سختی می توانند غذایشان را تامین نمایند. از این رو، هر روز افراد بیشتری به سمت اعتیاد کشیده می شوند تا مشکلاتشان را فراموش کنند و کابل نیز اکنون مملو از معتادانی است که در پارک ها و فاضلاب ها، زیر پل ها و در فضای باز روی تپه های اطراف شهر زندگی می کنند.

بر اساس مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ توسط سازمان ملل انجام شد، در آن سال بیش از ۲.۳ میلیون نفر در افغانستان مواد مخدر مصرف می کردند که در آن زمان حدود ۵ درصد از جمعیت افغانستان را تشکیل می داد. اکنون هفت سال گذشته و تعداد معتادان در افغانستان مشخص نیست اما برآورد می شود که این عدد به شکل قابل توجهی افزایش یافته بود. طالبان که حدود یک سال پیش قدرت را در افغانستان به دست گرفت، کمپینی تهاجمی را برای از بین بردن کاشت خشخاش در پیش گرفته است. همزمان، طالبان میراث دار سیاست دولت قبلی مورد حمایت غرب در جمع آوری معتادان و ترک دادن اجباری آن ها در کمپ های ترک اعتیاد است. در دو شب در تابستان سال جاری، شبه نظامیان طالبان به دو منطقه تجمع معتادان در کابل – یکی تپه مشرف به شهر و دیگری زیر یک پل- حمله کردند و در مجموع ۱,۵۰۰ نفر ار دستگیر کرده و به کمپ های ترک اعتیاد بردند.

این معتادان سوار کامیون ها شده و برای درمان اعتیادشان به بیمارستان ابوسینا برده شدند که در گذشته تا سال ۲۰۱۶ پایگاه نیروهای آمریکایی بود و اکنون به یک مرکز ترک اعتیاد تبدیل شده و بیشترین تعداد معتادان را در خود جای داده است. آنجا موهای سر معتادان تراشیده شده و به مدت ۴۵ روز در اتاقک هایی نگهداری می شوند. آن ها در این مدت هیچ دارو یا درمانی دریافت نمی کنند و باید خماری بکشد. از زمان به قدرت رسیدن طالبان، کمک های مالی که در دوره حکومت قبلی طالبان وجود داشت قطع شده و بیمارستان ابوعلی سینا به سختی می تواند خوراک بیمارانش را تامین کند. اما این کمپ ترک اعتیاد نیز در کاهش اعتیاد مردم افغانستان توفیق چندانی نداشته است. یک هفته پس از جمع آوری معتادان توسط طالبان، ابراهیم نوروزی به هر دو مکان مورد حمله قرار گرفته رفت و مدعی شد که هر دو مکان باز هم مملو از صدها معتاد بوده است.

در روی تپه مشرف به شهر کابل که مرکز اصلی زندگی معتادان است، مردی با فانوسی در دست راه خود را از میان مردان و زنانی معتاد که پرسه می زدند باز می کند. او به دنبال برادر خود بود، که سال ها پیش معتاد شده و خانه را ترک کرده بود و اکنون برادرش در کابل از نقطه ای به نقطه دیگر می رود تا او را بیابد. محل زندگی معتادان کابل در زیر پل نیز شرایط بهتری ندارد. مردی حدود ۳۰ ساله به نام ناظر که در میان دیگر معتادان احترام خاصی دارد، مانع درگیری فیزیکی بین آن ها شده و وادارشان می کند با هم مذاکره کنند. او می گوید که اکثر روزها زیر این پل است اما هر چند وقت یکبار به خانه اش می رود.  اعتیاد تمام خانواده اش را درگیر کرده است. وقتی از ناظر پرسیده می شود که چطور محل اجتماع معتادان به این سرعت پر می شود حتی پس از اینکه هزاران نفر توسط طالبان جمع آوری می شوند، او چنین پاسخ می دهد: «طبیعی است.

هر روز، تعداد بیشتر و بیشتری می آیند. پایانی در کار نیست». وقتی که یکی از معتادان می میرد، از اوردوز یا گرسنگی یا قرار گرفتن در معرض مواد خطرناکی که در میان زباله ها وجود دارد، بدون هیچ مراسمی جنازه آن ها دفن می شود یا حتی به حال خود رها می شود. گاهی اوقات دیگر معتادان یا اعضای خانواده با عجله مردگان را دفن می کنند، برخی دیگر تنها از این منطقه دور می شوند و رها می شوند تا بپوسند یا حتی توسط سگ ها خورده می شوند. در حالی که نوروزی راهش را از میان جمعیت باز می کند، عکس می گیرد و با معتادان صحبت می کند، به او گفته می شود جنازه ای که کنار اوست چند ساعت پیش زنده بود. یکی از معتادان به نوروزی می گوید: «کنارت یکی مرده است. یک نفر را قبل تر اینجا دفن کردیم».

مرد دیگری در حالی که با صورت روی زباله ها افتاده است، تکان نمی خورد و به سختی نفس می کشد. نوروزی به او می گوید: «شما در حال مرگ هستید. سعی کن زنده بمانی». نوروزی می گوید که خم شده تا به این معتاد کمی آب بدهد، پس از آن معتادی دیگر با لوله ای شیشه ای کمی دود به دهان او منتقل می کند. این مرد معتاد که پس از بلعیدن دود کمی انرژی گرفته به نوروزی می گوید که یک پایش را یک دهه پیش در جریان جنگ در اثر برخورد با مین از دست داده است. بعد از اینکه او دیگر نمی توانست کار کند، زندگی اش از هم پاشیده و برای فرار از مشکلات زندگی به مصرف مواد مخدر روی آورد. این داستانی است که توسط تعداد زیادی از افغان ها روایت می شود، مردان و زنانی که زندگی و کشورشان نابود شده است.