بمب افکن استراتژیک روسیه با نام PAK-DA که سال ها قبل قرار بود رونمایی شود و اولین جت جنگی غول پیکر این کشور بعد از دهه هاست، ممکن است بالاخره در سال ۲۰۲۴ پرواز آزمایشی خود را تجربه کند. با این وجود، غلیرغم بیش از یک دهه پیشرفت متناوب، طراحان و مهندسان ممکن است نتیجه تلاش هایشان را نبیننند زیرا تحریم های روسیه به خاطر حمله به اوکراین بر تولید جدیدترین بمب افکن روس ها تاثیر گذار بوده است. شکست برنامه تولید این بمب افکن استراتژیک می تواند پایانی بر امید ناوگان بمب افکن های توانمند روسی باشد. برنامه PAK-DA در سال ۲۰۰۹ آغاز شد، وقتی مسکو رقابتی برای طراحی یک بمب افکن جدید دوربرد برگزار کرد.
کمپانی Tupolev به عنوان اداره طراحی هواپیما در مسکو که سابقه فعالیت آن به دوران جنگ جهانی دوم باز می گردد، برنده این رقابت شد. توپولف یک ناوگان کامل از بمب افکن های روسی تشکیل داد که شامل بمب افکن های Tu-95 (با اسم رمز Bear در ناتو)، Tu-22M3 (با اسم رمز Backfire) و Tu-160 (با اسم رمز Blackjack) بود. تمامی این سه بمب افکن با تاریخ ساختی که از دهه ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ متفاوت بود، طراحی های بسیار قدیمی و کهنه ای دارند. بمب افکن Tu-95 از موتورهای پروانه دار چهارگانه ای استفاده می کند و زمانی ساخته شده که هنوز تکنولوژی پنهانکاری مورد نظر نبود و به همین خاطر این بمب افکن تنها توانایی حمل موشک های کروز و پرتاب آن ها دور از برد راداری دشمن را دارد. بمب افکن Tu-22M3 از بال های چرخشی با ساختار هندسی متفاوت استفاده کرده و می تواند هم بمب های غیرهدایت پذیر و هم موشک های کروز شلیک کند.
Tu-160 نیز یک بمب افکن بزرگ با بال های چرخشی است که قابلیت های پنهانکارش آن را معادل بمب افکن آمریکایی B-1B Lancer می سازد. اما روسیه هیچ معادلی برای بمب افکن B-2 Spirit ندارد، بمب افکن پنهانکار ایالات متحده که در سال ۱۹۸۸ وارد سرویس شد. بمب افکن PAK-DA طوری طراحی شده که آن را از B-2 آمریکایی جلو انداخته و مستقیماً رقیبی برای B-21 Raider خواهد بود. این بمب افکن اولین طراحی بال پرنده در میان هواپیماهای روسی خواهد بود. وزن بمب افکن استراتژیک روسی در هنگام بلند شدن ۱۴۵ متریک تن بوده و توانایی حمل تا ۳۰ تن مهمات را دارد. این در حالی است که حداکثر وزن بمب افکن آمریکایی B-2 Spirit هنگام بلند شدن ۱۵۰ متریک تن بوده و می تواند تا ۴۰ تن سلاح حمل کند.
PAK-DA دارای بردی در حدود ۹,۳۰۰ مایل خواهد بود در حالی که بمب افکن پنهانکار B-2 Spirit دارای برد عملیاتی ۶,۶۰۰ مایل است. روسیه هواپیماهای سوخت رسان کمتری نسبت به ایالات متحده برای پشتیبانی از عملیات های دوربرد دارد که باعث می شود بمب افکن جدید این کشور مجبور باشد پس از انجام عملیات در فاصله ای دور، بدون نیاز به سوختگیری دوباره به روسیه بازگردد، جایی که بمب افکن ها می توانند دوباره تجهیز شده و برای ماموریت بعدی سوختگیری کنند. بمب افکن های آمریکایی می توانند در ماموریت های دوربرد خود انتظار حمایت سوخت رسانی بیشتری را داشته باشند و بدین ترتیب طراحان می توانند قدرت حمل سلاح را به حجم مخزن سوخت ترجیح دهند. روسیه قصد دارد که توپولف جدید خود را به ۱۲ موشک کروز جدید Kh-BD مخصوص حمله به اهداف زمینی مجهز کند.
موشک Kh-BD نیز مانند خود PAK-DA سال ها در حال توسعه بوده است بدون اینکه پیشرفت قابل توجهی حاصل شود. این موشک ها مانند موشک های کروز کنونی نسل Kh-101 می توانند کلاهک های متداول یا هسته ای حمل نند. آن ها همچنین بردی بیشتر از موشک های Kh-101 دارند که ۳,۴۰۰ مایل بوده و طولانی ترین برد در جهان برای موشک های کروز عملیاتی است. روسیه به موشک های Kh-BD نیاز دارد زیرا Kh-101 نشان داده آن چیزی که انتظار می رفت نیست. موشک های Kh-101 قابلیت دیده شدن پایینی دارند و این یعنی اینکه طوری ساخته شده اند تا حدودی قابلیت های پنهانکاری داشته تا دولت امکان کمتری برای شناسایی شان داشته باشد.
علیرغم این ویژگی ها، ارتش اوکراین هفته قبل مدعی شده است که هفت فروند از هشت فروند موشک Kh-101 شلیک شده توسط یک بمب افکن واحد روسی را رهگیری و منهدم کرده است. موشک های Kh-101 در واقعیت نیز در هنگام پرتاب و برخورد با هدف، نرخ خطا و شکست بالایی دارند. بدین ترتیب PAK-DA برای اینکه در میدان نبرد کارآمد و موثر باشد به یک موشک کروز جدید نیاز دارد. توسعه این بمب افکن جدید استراتژیک که حتی پیش از جنگ اوکراین نیز دشوار بود، می تواند به بن بست کامل پس از این جنگ برسد. کشورهای غربی تحریم های سنگینی را برای تنبیه روسیه اعمال کرده اند که اقتصاد این کشور را با دشواری هایی مواجه کرده و به نظر نمی رسد این تحریم ها به زودی برداشته شوند. سقوط قدرت اقتصادی در روسیه به شکلی اجتناب ناپذیر بودجه دفاعی روسیه را کاهش خواهد داد و مسکو مجبور خواهد شد بیشتر روی نگهداری تجهیزات کنونی اش سرمایه گذاری کند تا توسعه سلاح های جدید.
تحریم های بین المللی نیز از توانایی روسیه برای ساخت هواپیماها و موشک های جدید کاسته اند. به ادعای منابع امنیتی اوکراینی، موشک های Kh-101 حاوی قطعاتی هستند که ساخت کمپانی های بزرگ آمریکایی است، از جمله کمپانی های Texas Instruments, Cypress Semiconductor, Infineon Technologies, Intel, and Micron Technology. در ماه های اخیر، کمپانی های غربی فعال در حوزه تکنولوژی برای همراهی با تحریم های اعمال شده علیه روسیه، این کشور را از ریزتراشه های خود محروم کرده اند. در واکنش به این مسئله، صنایع نظامی روسیه شروع به درآوردن ریزتراشه های ماشین های لباسشویی و یخچال ها به منظور استفاده از آن ها در تولید سلاح های جدید کرده اند. پروژه ساخت بمب افکن PAK-DA شروعی لرزان داشته است و جنگ روسیه با اوکراین ممکن است آن را به فرود آمدنی زودهنگام مجبور نماید که به ناوگان بمب افکن های روسیه آسیب خواهد رساند.
ناوگان کنونی بمب افکن های Tu-95, Tu-22 و Tu-160 بسیار قدیمی بوده و نیاز به جایگزین دارد. اگر جانشینی به زودی از راه نرسد، روسیه شاخه بمب افکنی سه گانه هسته ای خود را کنار خواهد گذاشت. بمب افکن های سنگین نماد قدرت های بزرگ نظامی هستند و تنها روسیه، ایالات متحده و چنین چنین بمب افکن هایی در اختیار دارند. در صورتی که روسیه راهی برای تداوم پروژه ساخت بمب افکن استراتژیک جدید خود پیدا نکند، باشگاه قدرت های بزرگ نظامی در زمینه بمب افکن ها در دهه ۲۰۴۰ حتی کوچکتر از قبل هم خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
مرگبارترین بمب افکن اتمی مافوق صوت روسیه با توانایی پرتاب ۲۴ تن بمب
بمب افکن پنهانکار B-21 Raider اولین پرواز رسمی خود را در سال ۲۰۲۳ انجام خواهد داد
بمب افکن B-2 Spirit؛ بال پرنده ۲ میلیارد دلاری و گرانترین هواپیمای نظامی جهان
هر موقع میام این سایت باید اپیکشن تبدیل واحد تو گوشیم بزنم تا واحد ها رو به متریک تبدیل کنم فکنم نویسندگان روزیاتو یا تو انگلیس زندگی میکنند یا تو امریکا