آشنایی با آتروفی بیضه؛ علت کوچک شدن بیضه مردان چیست؟

سعیده اکبری دوشنبه، ۳۱ مرداد ۱۴۰۱

آتروفی بیضه به کوچک شدن بیضه های آقایان می گویند. دو غده تولید مثل مردانه در کیسه بیضه قرار دارند. عملکرد اصلی کیسه بیضه تنظیم دمای اطراف بیضه ها است که این کار را با کوچک شدن در پاسخ به دمای سرد و آرامش و ریلکس شدن در پاسخ به دمای گرمتر انجام می دهد. به همین دلیل ممکن است آقایان گاهی اوقات احساس کنند بیضه هایشان بزرگتر یا کوچکتر از حد معمول هستند.

با این حال، آتروفی بیضه به کوچک شدن واقعی ابعاد خود بیضه های مردان اشاره دارد، نه کیسه بیضه. این عارضه می تواند به دلایل مختلفی از جمله آسیب دیدن، بیماری زمینه ای یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص اتفاق بیفتد.

ادامه این مطلب روزیاتو را بخوانید تا درباره علل احتمالی کوچک شدن بیضه و برگشت پذیر بودن آتروفی بیضه بیشتر بدانید.

علائم کوچک شدن بیضه یا آتروفی

با این که علامت اصلی آتروفی بیضه کوچک شدن یک یا هر دو بیضه است، اما چندین علامت دیگر نیز هستند که به سن شما بستگی دارد.

علائم قبل از بلوغ

برای افرادی که دوران بلوغ را سپری نکرده‌اند، علائم دیگر آتروفی بیضه شامل عدم ایجاد ویژگی‌های جنسی ثانویه است، مانند:

موی صورت
موهای ناحیه تناسلی
اندازه آلت تناسلی بزرگتر

علائم بعد از بلوغ

اگر دوران بلوغ را پشت سر گذاشته اید، علائم دیگر آتروفی بیضه می تواند شامل موارد زیر باشد:

کاهش میل جنسی
ناباروری
کاهش توده عضلانی
عدم وجود یا کاهش رشد موهای صورت
عدم وجود یا کاهش رشد موهای ناحیه تناسلی
بیضه های نرم تر

علت کوچک شدن بیضه چیست؟

اورکیت

اورکیت به التهاب بیضه ها اشاره دارد و علامت اصلی آن درد و تورم در بیضه است. اما می تواند باعث تهوع و تب نیز شود. با این که ممکن است تورم در ابتدا بیضه های شما را بزرگتر نشان دهد اما اورکیت در نهایت منجر به آتروفی بیضه می شود.

دو نوع اصلی اورکیت وجود دارد:

اورکیت ویروسی. این عارضه معمولاً توسط ویروس اوریون ایجاد می شود. تا یک سوم مردانی که پس از بلوغ به اوریون مبتلا می شوند، به اورکیت نیز مبتلا می شوند. این عارضه در عرض چهار تا هفت روز پس از ابتلا به اوریون اتفاق می افتد.
اورکیت باکتریایی. این نوع اورکیت اغلب به دلیل یک عفونت مقاربتی (STI) مانند سوزاک یا کلامیدیا است. در برخی موارد، این بیماری به دلیل عفونت در دستگاه ادراری یا قرار دادن کاتتر یا ابزار پزشکی دیگر در آلت تناسلی شما ایجاد می‌شود.

علت‌های دیگر کوچک شدن بیضه

آتروفی بیضه، علاوه بر اورکیت، چندین علت دیگر دارد که عبارت است از:

سن. در حالی که زنان یائسه می شوند، برخی از مردان نیز فرآیند مشابهی را به نام آندروپوز دارند. این عارضه کاهش سطح تستوسترون و در نهایت منجر به آتروفی بیضه شود.
واریکوسل. واریکوسل مانند ورید واریسی است اما به جای پاها در نزدیکی بیضه ها قرار دارد. واریکوسل معمولاً بر بیضه چپ تأثیر می گذارد و می تواند به لوله های تولید کننده اسپرم در داخل بیضه آسیب برساند. به همین علت ممکن است بیضه آسیب دیده را کوچکتر کند.
پیچ خوردگی بیضه. پیچ خوردگی بیضه اتفاق زمانی می افتد که یک بیضه می چرخد و طناب اسپرماتیک، که خون را به کیسه بیضه می برد، می پیچد. کاهش جریان خون می تواند باعث درد و تورم در بیضه ها شود. اگر این مشکل ظرف چند ساعت درمان نشود، می‌تواند باعث آتروفی دائمی بیضه شود.
درمان جایگزینی تستوسترون (TRT). برخی از مردان تحت TRT آتروفی بیضه را تجربه می کنند. کوچک شدن بیضه هنگام این درمان به این دلیل است که TRT می تواند تولید هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) را متوقف کند. بدون GnRH، غده هیپوفیز تولید هورمون لوتئینیزه کننده (LH) را متوقف خواهد کرد. بدون LH، بیضه ها ترشح تستوسترون را متوقف کرده و بیضه ها کوچکتر شدن می شوند.
استفاده از استروئید آنابولیک یا استروژن. مصرف استروئیدهای آنابولیک یا مکمل های استروژن می تواند همان اثر TRT را روی هورمون ها ایجاد کند.
اختلال مصرف الکل. الکل می تواند باعث کاهش تستوسترون و آسیب بافت بیضه شود که هر دو می توانند منجر به آتروفی بیضه شوند.

روش تشخیص کوچک شدن بیضه

برای اینکه بفهمید چه چیزی باعث آتروفی بیضه شما می شود، پزشک ممکن است از شما سوالاتی در مورد سبک زندگی و سابقه جنسی تان بپرسد. این سوالات به پزشک کمک می کند تا تشخیص دهند که آیا مصرف الکل علت کوچک شدن بیضه است یا STI .

در مرحله بعد، پزشک احتمالاً بیضه های شما را معاینه کرده و اندازه، بافت و استحکام آنها را بررسی می کند. بر حسب آنچه پزشک پیدا می‌کند، ممکن است آزمایش‌هایی را سفارش دهد؛ از جمله:

سونوگرافی بیضه
شمارش کامل خون (CBC)
آزمایش سطح تستوسترون

روش درمان کوچک شدن بیضه

درمان آتروفی بیضه به علت آن بستگی دارد. اگر به دلیل عفونت مقاربتی یا سایر عفونت ها باشد، احتمالاً به یک دور آنتی بیوتیک نیاز خواهید داشت. در موارد دیگر، باید تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنید. در موارد نادر، برای درمان موارد پیچ خوردگی بیضه ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید.

اگرچه شرایطی که می توانند باعث آتروفی بیضه شوند معمولاً به راحتی قابل درمان هستند اما آتروفی بیضه به خودی خود همیشه قابل برگشت نیست. در بسیاری از موارد، درمان زودهنگام احتمال برگشت‌پذیری آتروفی بیضه را افزایش می دهد. اگر آتروفی بیضه شما به دلیل پیچ خوردگی بیضه باشد، این امر اهمیت ویژه دارد. انتظار بیش از چند ساعت برای درمان می تواند منجر به آسیب دائمی شود.

هیچ راه اثبات شده ای برای معکوس کردن طبیعی فرایند آتروفی بیضه وجود ندارد.

زندگی با آتروفی بیضه

همان طور که مشاهده کردید عوامل بسیاری هستند که می توانند باعث کوچک شدن بیضه های شما شوند؛ از مصرف استروئید گرفته تا بیماری های مقاربتی. صرف نظر از این که علت این عارضه چیست، مهم است که به محض مشاهده چروکیدگی کیسه بیضه، با پزشک خود صحبت کنید. درمان زود هنگام برای معکوس کردن موفقیت‌آمیز آتروفی بیضه کلیدی است.