تصمیم ایالات متحده برای ارسال تانک های مدرن آبرامز به اوکراین چه معنایی خواهد داشت؟

برای اولین بار، مقامات رسمی ایالات متحده گفته اند که گزینه تانک های پیشرفته غربی برای تحویل به اوکراین «کاملاً روی میز قرار دارد». این اظهارنظرها کاملاً در تضاد با سیاست های آمریکا بوده که بر اساس آن اغلب سلاح هایی که در اختیار اوکراین قرار داده می شوند از نوع دفاعی هستند، کشوری که در هفتمین ماه جنگ خود با روسیه قرار دارد. تانک های مدرنی مانند تانک آمریکایی M1 Abrams به اوکراین ادامه خواهند داد قدرت بیشتری در میدان نبرد برای بازپس گرفتن قلمروهای از دست داده اش داشته باشد. خبرگزاری ها مدعی هستند که نمایندگان اوکراینی که در ایالات متحده حضور دارند از مقامات دولت بایدن خواسته اند تانک های غربی در اختیار این کشور قرار دهد. یک مقام رسمی وزارت دفاع ایالات متحده گفته است که دولت بایدن در حال بررسی دقیق نیازهای اوکراین در حال حاضر و در آینده نزدیک بوده و تصریح کرده است: «تانک ها در کنار دیگر حوزه ها کاملاً روی میز هستند».

برخلاف تانک هایی که تاکنون در اختیار اوکراین قرار داده شده، این مقام رسمی آمریکایی به وضوح به تانک های غربی اشاره کرده است. در صورتی که این خبر واقعیت داشته باشد سطح جدیدی از کمک ها در راه اوکراین است که یکی از آن ها می تواند تحویل برخی از بهترین و خطرناک ترین تانک ها به اوکراین باشد. کشورهای عضو ناتو تاکنون میلیاردها دلار کمک تسلیحاتی در اختیار اوکراین قرار داده اند که شامل ۳۰۰ تانک بوده است. این تانک ها که عمدتاً از کشورهای لهستان، جمهوری چک، مقدونیه شمالی و رومانی بوده اند همگی از تانک هایی هستند که بر اساس تانک های روسی (اتحاد جماهیر شوروی) دوران جنگ سرد ساخته شده اند، مانند تانک های سری T-72. تانک های روسی و اوکراینی نیز عمدتاً بر اساس پلتفرم T-72 و تا حدودی بر اساس مدل گازی توربینی T-80 ساخته شده اند. بدین ترتیب نیروهای زرهی اوکراینی به سرعت و به سادگی توانستند با تانک های اهدایی آشنا شده و به شکلی موثر از آن ها در میدان نبرد استفاده کنند.

اما تانک هایی که تاکنون به اوکراین اهدا شده اند بدون معضل و مشکل نیز نیستند. یک مورد اینکه آن ها عمدتاً، بر اساس استانداردهای کنونی، قدیمی و از دور خارج شده هستند، هرچند انواع PT-91 Twardy اهدایی لهستان و T-55S که از سوی رومانی اهدا شده اند در زمینه قدرت آتش، کنترل آتش، سنسورها و قدرت تحرک روزآمد شده اند. دوم اینکه مهندسی دی ان ای مشترک بدین معناست که تانک های T-72 ناتو، همانند تانک های روسی T-72, T-80 و T-90 که در خط مقدم به کار گرفته شده اند، دارای نقاط ضعف مهندسی مشابهی هستند که در میدان نبرد بسیار خبرساز بوده است. تانک های مدرن ناتو که پنتاگون می خواهد به اوکراین بدهد، دهه ها پیشرفته تر از اغلب تانک هایی هستند که در میدان نبرد اوکراین به کار گرفته می شوند، البته غیر از تعدادی از تانک های مدرن روسی T-90M. ناتو عمدتاً از تانک های آمریکایی سری M1A2 Abrams و تانک های آلمانی Leopard 2 استفاده می کند.

این تانک ها دارای یک توپ اصلی ۱۲۰ میلیمتری، سیستم کنترل آتش پیشرفته و دوربین های دید در شب مادون قرمز غیرفعال بوده و بسیار مرگبارتر و سریع تر و کارآمدتر از تانک های کنونی اوکراین هستند. تمام این قابلیت ها اما بدون هزینه نیست و همه این هزینه نیز از نوع مالی نیست. تانک های غربی ماشین های جنگی پیچیده ای هستند و اگر چه تانک های آمریکایی و روسی برای انجام کاری مشابه طراحی و ساخته شده اند اما از پایه با هم تفاوت دارند. علیرغم تفاوت ها، تغییر مسیر سریع و با عجله به سمت تانک های غربی می تواند ارزشش را داشته باشد زیرا تانک های ناتو به وضوح برتر از تانک های روسی هستند و حضورشان می تواند زلزله ای در میدان نبرد اوکراین ایجاد کند.

نیروهای زرهی اوکراین (خدمه تانک و خدمه تعمیر و پشتیبانی) که در استفاده و نگهداری از تانک های T-64 و T-64BM به مهارت کامل دست یافته اند باید آموزش های کاملاً جدیدی دریافت کنند. آن ها همچنین باید شیوه استفاده و تعمیر تجهیزات الکترونیکی کاملاً جدیدی را فرا بگیرند که شامل سیستم کامپیوتر مرکزی، سنسورهای مادون قرمز، کامپیوترهای بالستیک و تجهیزات ارتباطی دیجیتال است. ماه ها وقت نیاز است تا حتی زبده ترین واحدهای تانک اوکراینی بتوانند از تانک های آمریکایی استفاده نمایند. همچنین یک سری نگرانی های لجستیکی نیز وجود دارد: تانک های ناتو از گلوله های ۱۲۰ میلیمتری برای توپ اصلی و گلوله های ۷.۶۲ میلیمتری برای مسلسل روی تانک استفاده می کنند که با گلوله های کنونی تانک های اوکراینی مطابقت و سازگاری ندارند.

تانک آمریکایی M1A2 Abrams از موتور توربین گازی استفاده می کند که نیازمند ارسال مداوم بنزین به خط مقدم است. در آخر اینکه تغییر مسیر به سمت تجهیزات نظامی ناتو باعث می شود که اوکراین به ادوات و تدارکات غربی ناتو وابسته شود و ارتش اوکراین باید به طور کامل با ناتو در ارتباط باشد. در چنین شرایطی، اگر ناتو حس کند که آزادسازی شبه جزیره کریمه که از سال ۲۰۱۴ در تصرف روسیه است، باعث تحریک بیش از حد روسیه می شود، ممکن است از ارائه تجهیزات نظامی به اوکراین برای آزادسازی این منطقه خودداری کند. در ژوئن گذشته بود که ایالات متحده ۴ سیستم راکتی HIMARS را به اوکراین ارسال کرد. ارسال این تعداد کوچک بدین دلیل صورت گرفت تا هم نیاز فوری اوکراین برای یک سیستم راکتی توپخانه ای موثر را برآورده کرده و هم مشخص شود که آیا اوکراینی ها توانایی بکارگیری و نگهداری از این سیستم به شکلی موثر و کارآمد را دارند یا خیر. اوکراینی ها از این چهار سیستم راکتی کامیونی به خوبی استفاده کرده و همین موفقیت باعث شد ایالات متحده ۱۲ سیستم دیگر نیز تحویل ارتش این کشور دهد.

اما در صورت موافقت ایالات متحده با ارسال تانک به اوکراین، چه تانک هایی از کشورهای ناتو در اختیار کی یف قرار خواهند گرفت؟ از دو تانک اصلی ناتو، ظاهراً تانک آلمانی Leopard 2 روی میز نیست زیرا اتحاد حاکم این کشور از ارائه تانک های مدرن غربی به اوکراین خودداری کرده و حتی اگر کشور دیگری بخواهد تانک های آلمانی خود را به اوکراین بدهد، اوکراینی ها همچنان برای تهیه قطعات یدکی و مهمات به آلمان وابسته خواهند بود. ایالات متحده نیز در صورت تصویب، تانک های M1 Abrams را به اوکراین خواهد فرستاد. یک گزینه نمونه های قدیمی تر این تانک، به ویژه ۲۰۰ دستگاه M1A1 Abrams است که اخیراًتوسط تفنگداران ویژه دریایی بازنشسته شده است.

یک گزینه دیگر ارسال نمونه های مدرن تر M1A2 است که در حال حاضر در ارتش و نیروهای گارد ملی ایالات متحده به کار می رود. تصمیم برای ارسال تانک به اوکراین یک تغییر سیاسی بزرگ در استراتژی ناتو خواهد بود و می تواند راه را برای ارسال تجهیزات پیشرفته بیشتری مانند جت های جنگنده، خودروهای زرهی و غیره فراهم سازد. همچنین این اقدام می تواند روسیه ای که با اعزام چند دستگاه سیستم توپخانه ای پیشرفته از جانب ایالات متحده به اوکراین به دردسر بزرگی افتاده، به سمت میز گفتگو سوق دهد. موفقیت عملیات تهاجمی اوکراین در ماه سپتامب رنشان دهنده این مطلب است که اگر ارتش این کشور به شکل مناسب با تجهیزات مدرن نظامی ناتو مجهز شود می تواند ضربات سنگین و بی سابقه ای به ارتش روسیه وارد کند.