سلمان رشدی بالاخره سکوتش را شکست ؛ اولین گفتگوی رسانه‌ای پس از سوء‌قصد

سلمان رشدی پس از شش ماه بالاخره سکوتش را در مورد حمله ای که با چاقو به او صورت گرفت شکست و در حالی که مهاجم را «ابله» خواند، تصریح کرد که به دنبال این حمله «بزرگ» دچار اختلال فشار روانى پس آسیبى و کابوس دیدن شده است. نویسنده کتاب موهن «آیات شیطانی» در حال سخنرانی در نیویورک بود که توسط یک جوان ۲۴ ساله اهل نیوجرسی با اصالت لبنانی به نام هادی مطر مورد حمله قرار گرفت که با ۱۵ ضربه چاقو به این نویسنده بریتانیایی هندی الاصل به گردن و نیم تنه بالای بدنش همراه بود. مطر ۱۰ سال پس از فتوای امام خمینی (ره) مبنی بر ارتداد سلمان رشدی، در آمریکا به دنیا آمده و پس از سوء قصد به جان رشدی، به قتل از نوع درجه ۲ متهم شده است.

هنوز انگیزه هادی مطر برای این حمله رسماً اعلام نشده اما در مصاحبه ای که در زندان با وی صورت گرفته، مطر گفته است که به خاطر توهین به اسلام از رشدی بدش می آمده است. سلمان رشدی که ظاهراً یک چشم خود را از دست داده و دستش نیز نیمه فلج شده، شش هفته در بیمارستان بود و از آن زمان در حال ریکاوری در خانه است. او اکنون در جریان تبلیغ کتاب تازه اش به نام «شهر پیروزی» (Victory City) که پیش از مورد حمله قرار گرفتن توسط مطر به پایان رسانده بود، برای اولین بار پس از مرخص شدن از بیمارستان به صحبت با رسانه ها پرداخت. در مصاحبه ای با نیویورکر، رشدی می گوید که حالش بهتر است اما هنوز رنج کشیده و باید دائماً تحت نظر باشد.

مطر در مورد علت به سلمان رشدی گفته بود: «از این شخص خوشم نمی آید. فکر نمی کنم انسان خیلی خوبی باشد. از او خوشم نمی آید. خیلی از او خوشم نمی آید. او کسی است که به اسلام حمله کرده است. او به باورهایشان حمله کرده است، به سیستم باورهای آن ها». مطر اکون در زندانی در چاوتاوکوا به سر برده و در انتظار محاکمه است. رشدی مصاحبه مطر را «ابلهانه» خوانده و گفته است: «نمی دانم که نظرم در موردش چیست زیرا او را نمی شناسم. تمام چیزی که دیده ام مصاحبه احمقانه او در نیویورک پست است که تنها یک نادان انجام می دهد. می دانم که هنوز فاصله زیادی با محاکمه داریم. شاید تا اواخر سال آینده رخ ندهد. حدس می زنم که آن موقع چیزهای بیشتری در مورد وی بفهمم».

سلمان رشدی ۷۵ ساله می گوید که در این مدت بستری بودن در خانه، می خواسته یک سریال خوب پیدا کند که بتواند به تماشایش بنشیند اما موفق نبوده و سریال The White Lotus را اسفناک خوانده است. سلمان رشدی می گوید که مستند سریالی هری و مگان در نتفلیکس نیز او را تحت تاثیر قرار نداده و آن را مبتذل دانسته اما می گوید که از تماشای جام جهانی لذت برده است. نویسنده کتاب توهین آمیز آیات شیطانی بعد از حمله هادی مطر بیش از ۱۸ کیلوگرم از وزنش را از دست داده و یک زخم بزرگ روی قسمت راست صورتش دارد، در حالی که در لب پایینش کمی افتادگی دیده می شود، اگر چه روان حرف می زند. او می گوید که به توان‌درمانی دست‌هایش ادامه می‌دهد و فعلا نمی‌تواند نوشته‌هایش را تایپ کند.

نویسنده کتاب بچه های نیمه شب در ادامه در مورد وضعیتش می گوید: «قبلاً بهتر بودم اما با توجه به اتفاقی که افتاد، خیلی حالم بد نیست. همانطور که می توانید ببینید، زخم های بزرگ به مقدار زیادی التیام پیدا کرده اند. در انگشست شست و انگشت شااره و نیمه پایین کف دستم حس دارم. دست درمانی زیادی انجام می دهم و به من گفته شده که خیلی خوب پیش می روم. کابوس هایی داشته ام، نه در مورد این اتفاق بلکه تنها کابوس های ترسناک. به نظر می رسد که دارند کمتر می شوند. حالم خوب است. می توانم بلند شوم و راه بروم. وقتی می گویم خوبم منظورم این است که بخش هایی از بدنم باید دائماً تحت نظر باشند. حمله بزرگی بود».

سلمان رشدی می گوید که سعی کرده دوباره قلم برداشته و بنویسد اما چیزی برای نوشتن پیدا نکرده است: «می دانید، یک چیزی هست به نام اختلال فشار روانى پس اسیبى. نوشتن برایم بسیار بسیار دشوار است و اتفاقی نمی افتد. می نویسم اما ترکیبی از تهی بودن و بی ارزشی است. چیزهایی که می نویسم و روز بعد پاک می کنم. واقعاً هنوز نجات پیدا نکرده ام. هر کسی لحظه ای دارد که در آن لحظه چیزی در ذهنتان نیست. و فکر می کنید؛ آه، خب، هرگز چیزی به ذهنم خطور نخواهد کرد. یکی از چیزها در مورد هفتاد و پنج ساله بودن و نوشتن بیست و یک کتاب این است که این را می فهمید که اگر ادامه دهید، بالاخره چیزی از راه خواهد رسید».

سلمان رشدی می گوید که می خواهد دنباله ای بر کتاب خاطراتش بنویسد و روی حمله ای که شش ماه پیش به او شد تمرکز کند و می خواهد از زبان خودش این را بنویسد و با شوخی می گوید: «به نظرم از آن چیزهای شخص سومی نیست! فکر می کنم وقتی که کسی چاقویی به سوی شما می گیرد، این یک داستان شخص اول است. این داستان من است».

سلمان رشدی در سال ۱۹۸۸ کتاب موهن آیات شیطانی را منتشر کرد و بعد از اعتراضات گسترده در سراسر جهان بود که امام خمینی (ره) حکم ارتداد او را صادر کرد و پس از آن بود که رشدی برای دهه ها به زندگی مخفیانه و تحت حفاظت پلیس بریتانیا روی آورد.

سلمان رشدی کیست؟

احمد سلمان رشدی در سال ۱۹۴۷ در شهر بمبئی در هند و در خانواده‌ای مسلمان به دنیا آمد. او در دانشگاه کمبریج تحصیل کرده و تبعه بریتانیاست. رشدی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه مبلغان مسیحی انگلیسی زبان گذراند و در پی مهاجرت خانواده‌اش به انگلستان در کالج کمبریج مشغول به تحصیل شد. وی که در خانواده‌ای مسلمان به دنیا آمد تا پیش از کتاب آیات شیطانی، سه رمان دیگر به نام های بچه‌های نیمه‌شب، شرم و آخرین آه مور نوشت که هر سه اثر، مرتبط با فرهنگ و تاریخ مردم شبه قاره هند بود. رشدی در سال ۱۹۶۸ به پاکستان رفت و در تلویزیون مشغول به کار شد، اما پس از یک سال به انگلستان بازگشت و تابعیت بریتانیا را پذیرفت.

سلمان رشدی در سال ۱۹۸۸ چهارمین اثر خود به نام آیات شیطانی را به سفارش انتشارات وایکینگ پنگوئن با دستمزد ۵۸۰,۰۰۰ پوند منتشر کرد. در واقع کتاب آیات شیطانی چهارم مهر ۱۳۶۷  و به زبان انگلیسی در ۵۴۷ صفحه در انگلستان و با جلد تصویر رزم دیو سفید منتشر شد و بیش از ۱۴۰ بار چاپ و تجدید چاپ شد.  بنابر اعلام مجله اشپیگل پیش پرداخت مالک انتشارات وایکینگ به سلمان رشدی، نویسنده رمان آیات شیطانی حدود ۱.۵ میلیون مارک آلمان بود که این مبلغ ۴۰ سال قبل پول بی‌سابقه برای یک رمان بود. رشدی در این کتاب، مقدسات اسلام را با دست‌مایه افسانه غرانیق قرار داده و در قالب یک داستان بلند و در ۹ فصل، به گونه‌ای اهانت آمیز و تمسخر آلود آن را به تصویر کشیده است که همین مسئله موجب اعتراضات گسترده مسلمانان جهان شد.

سلمان رشدی ۴ بار ازدواج کرده و روابط عاشقانه شناخته شده ای با پادما لاکشمی و الیویا وایلد و مدل هایی داشته که دهه ها از وی جوان تر بوده اند. او در سال ۱۹۷۶ با اولین همسرش کلاریسا لوارد ازدواج کرد و سه سال بعد از او صاحب پسری به نام ظفر شد.

در کتاب آیات شیطانی سلمان رشدی چه توهینی به اسلام شده است؟

در کتاب آیات شیطانی، به رسول خدا، یاران و همسران وی و نیز فرشته وحی، جبرائیل، به صراحت توهین شده است. رشدی ۱۸ کتاب نوشته که ۱۳ کتاب وی رمان های داستانی بود و آیات شیطانی چهارمین آن ها بود. این کتاب، ۹ فصل مشتمل بر جبرئیل فرشته، ماهوند، الوون دئوون، عایشه، شهر پیدا و ناپیدا، بازگشت به جاهلیت، عزرائیل فرشته، شکافتن دریای عرب، چراغ شگفت‌انگیز است. اگرچه سلمان رشدی، نویسنده کتاب آیات شیطانی در ماههای ابتدایی صدور حکم ارتداد امام خمینی(ره) از ترس جانش تظاهر به پشیمانی از نوشتن این رمان کرد اما ۲۰ سال پس از انتشار رمانش در سال ۱۳۸۷ در مصاحبه ای گفت: «نه تنها از نوشتن این کتاب پشیمان نیستم بر عکس، از این پشیمانم که چرا کتابی انتقادی درباره سؤالات اساسی مذهبی و فلسفی ننوشتم».