ماجرای تمسخر اعتراضات مردمی در فیلم «خط استوا» چیست؟

ادعاها درباره ی تمسخر اعتراضات مردمی در فیلم سینمایی خط استوا با واکنش تهیه کننده ی آن و آزاده صمدی، بازیگر این فیلم مواجه شد.

اکران فیلم خط استوا چند روزی است در سینماهای کشور آغاز شده، اثری کمدی به کارگردانی اصغر نعیمی و تهیه کنندگی احسان ظلی پور که فرهاد اصلانی، سیامک انصاری و آزاده صمدی بازیگران اصلی آن هستند.

با این حال، در همین چند روز ادعاهای بحث برانگیزی درباره ی این فیلم مطرح شده که واکنش تیم تولید آن را در پی داشته است.

از قرار معلوم وجود چند سکانس خاص در خط استوا شائبه ی تمسخر اعتراضات مردمی را برای برخی تماشاگران این فیلم به وجود آورده است. علاوه بر این، برخی خط استوا را به سفارشی بودن متهم کرده اند.

روز گذشته اما احسان ظلی پور، تهیه کننده ی خط استوا و آزاده صمدی، بازیگر آن با انتشار پست هایی در صفحات اینستاگرام خود توضیحاتی در این خصوص ارائه کردند.

آن ها ضمن انتشار تصویری از پروانه نمایش خط استوا اعلام کردند این فیلم نه در ماه های گذشته، بلکه در بهار ۹۸ ساخته شده اما اکران آن به تعویق افتاده بود.

احسان ظلی پور در این رابطه نوشت:

۱) مجوز خط استوا ۱۳۹۷/۱۱/۳ صادر شد و اردیبهشت و خرداد ۹۸ جلوی دوربین رفت. تاریخ صدور پروانه نمایش فیلم هم به ۱۳۹۸/۱۰/۱۱ بر می گردد. یعنی حدود ۴ سال از صدور پروانه ساخت گذشته و حدود ۳ سال از صدور پروانه نمایش. پس فرضیه تولید فیلم طی ماه های گذشته منتفی است.

۲) فیلم به گواه پروانه مالکیت با سرمایه گذاران بخش خصوصی و بدون دریافت یک ریال بودجه دولتی تولید شده و اساسا سفارش شدن آن از سوی نهادهای حکومتی و امنیتی خنده دار است.

۳) خط استوا یک کمدی اجتماعی در نقد برخی مدیران دولتی است که نه بر اساس شایسته سالاری و کفایت بلکه بر اساس زد و بندهای پشت پرده در جایگاهی غیر واقعی قرار گرفته اند. محتوای فیلم اساسا دخلی به شرایط فعلی جامعه ندارد و حتی نگاه منتقدانه ای بر برخی محدودیت های اجتماعی در ایران دارد.

۴) همه ما بر آنچه که بر مردم این سرزمین طی این مدت گذشته آگاهیم. ماهم جزیی از همین مردمیم که کمرشان زیر فشار اقتصادی خم شده. ما هم دوست داشتیم فیلم‌مان در زمان بهتری، وقتی حال مردم خوش تر بود اکران می شد اما چه کنیم که بعد از چهار سال، حالا مجبور به اکران فیلم شدیم.

۵) بیان این چند سطر توضیحِ واضحات است و آنچه در فضای مجازی طی دو‌، سه روز قبل بر این فیلم گذشته، تاسف برانگیز و مشکوک. از سهم شیطنت همکاران خودمان در سینما آگاهیم و قضاوت را به مردم عزیزمان واگذار می کنیم.

آزاده صمدی، یکی از بازیگران خط استوا که حالا به دلیل همکاری با فرهاد اصلانی پس از حواشی اخیر وی نیز مورد انتقاد قرار گرفته است، در پست اینستاگرامی خود به حاشیه های به وجود آمده برای این فیلم پرداخت.

او نوشت:

احتمالا دیگر باید اسمش را بگذارم «بخت و اقبال نارسا» و آن را بپذیرم. در روزهای اخیر، خبر اکران نوروزی فیلم «خط استوا» در صفحات سینمایی پخش شده. با اینکه به فهم و درک شما عزیزان همیشه باور دارم ولی با توجه به نکته‌ها، تشرها و کج‌فهمی‌های برخی از همراهان عزیزم، لازم است چند نکته برای روشن شدن بیشتر بنویسم:

۱- فیلم سینمایی «خط استوا» محصول نیمه اول سال ۱۳۹۸ است، یعنی تقریبا ۴ سال پیش. نه سال یا حتی ماه‌های اخیر؛ من در خردادماه سال ۹۸ برای بازی در این فیلم به مدت یک ماه همراه این گروه بودم. از اسفند ۹۸ هم که همه‌گیری کرونا در ایران به شکل رسمی بالاخره پذیرفته شد. یعنی این فیلم حتی محصول قبل از شیوع کروناست نه اکنون.

۲- با توجه به توضیحم درباره تاریخ ساخت این فیلم، حتما متوجه شدید که در زمان تولید این فیلم، هنوز تشت رسوایی خیلی‌ها از طریق روایت‌های شجاعانه همکارانمان از بام نیفتاده بود. لازم به گفتن نیست که آگاه بودن قبل از مطرح شدن هر موضوعی، امری غیرممکن است که شامل حال من هم به عنوان یک انسان فاقد هرگونه قدرت سوپرهیرویی می‌شود.

۳- انتخاب زمان و نوع اکران یک فیلم در ایران (و تا جایی که مطلعم در سراسر دنیا مگر در موارد استثنائی) در یدِ اختیار بازیگر نیست. چون مالکیت مادی و معنوی یک فیلم به لحاظ حقوقی و قانونی با اشخاصی دیگر است. این هم احتمالا به همان «بخت و اقبال نارسا»ی من برمی‌گردد که این اثر در چنین نوروزی اکران می‌شود که به قول حافظ «سال و فال و مال و حال و اصل و نسل و تخت و بخت» خرم و نیکو نیست. من هم یکی از مردم این سرزمین عزیز هستم و مانند شما می‌اندیشم. متاسفانه اکران یا عدم اکران و تبلیغ یا عدم تبلیغ فیلمی که در آن بازی کرده‌ام در اختیار من نیست که اگر بود نه دل خوشی، نه رویی و نه تمایلی برای اکرانش داشتم.

به امید نوروزهایی مکرر در کنار یکدیگر.

درباره فیلم خط استوا

خط استوا که در سال ۹۸ در کشور اندونزى و جزیره بالى ساخته شد، اثری کمدی است.

این فیلم داستان سفر رئیس و نایب رئیس فدراسیون فوتبال ایران را روایت می کند که پیش از اجلاس afc که در کوالالامپور برگزار می شود، سفری غیر رسمی به اندونزی می کنند تا با زیدان که همراه خانواده برای استراحت به بالی رفته قراردادی محرمانه امضا کنند؛ اما کودتا در اندونزی همه چیز را به هم می ریزد.

فرهاد اصلانی نقش رئیس فدراسیون فوتبال و سیامک انصاری نقش نایب رئیس او را در فیلم خط استوا بازی می‌ کند. آزاده صمدی هم بازیگر نقش اصلی زن این فیلم است.

شاهین شجری، منتقد سینما درباره ی فیلم خط استوا نوشته است:

یکی از فیلم‌هایی که به‌تازگی اکران عمومی‌اش شروع شده «خط استوا» کمدی سرحال و هجوآمیز اصغر نعیمی است. یک درام پرماجرا که شخصیت‌های اصلی‌اش دو مدیر دولتی هستند؛ رییس فدراسیون فوتبال و دستیارش که در حادثه‌ای گذرشان به اندونزی می‌افتد و سعی می‌کنند برای تیم ملی فوتبال بانوان سرمربی خارجی استخدام کنند. فارغ از کیفیت فیلم (که البته اجرایی تمیز و خوش‌ریتم دارد) و پیچ‌وخم‌های داستان، نکتۀ مهم دربارۀ «خط استوا» این است که سطحی‌نگری و اندازه‌های کوچک مدیران ورزشی را با ظرافت به تصویر می‌کشد. کافی‌ست حاشیه‌های اخیر فدراسیون فوتبال و شاهکارهای مدیران رده‌بالا را مرور کنیم.

شخصیت‌های فیلم بر اساس نمونه‌های واقعی طراحی شده‌اند: رییس دروغگو و پشت‌هم‌اندازی که برای حفظ صندلی‌اش به هر حقارتی تن می‌دهد و دستیاران و معاونان گوش‌به‌فرمان که فقط برای رضایت نفر بالادستی تلاش می‌کنند و در همۀ مأموریت‌ها، به جای منافع ملی تنها دنبال این‌اند که سر و ته قضیه را هم بیاورند. بی‌عرضگی و تلاش بیهودۀ آقایان برای استخدام مربی خارجی نمونۀ جالبی‌ست؛ برای مدیران فقط این مهم است که خانم مربی تا چه حد حاضر است حجاب را رعایت کند و زیر بار دستورهای فدراسیون و «نهادهای مربوطه» برود. حتی به توانایی فنی و تجربۀ مربی هم کاری ندارند.

«خط استوا» نشان می‌دهد که چه‌گونه مدیران دولتی مدام در حال زیرآب‌زنی و جنگ با یکدیگرند، و کسی به تخصص یا پیشرفت توجه نمی‌کند. هیچ مدیری به آیندۀ جوانان یا بهبود فضاهای ورزشی اهمیت نمی‌دهد. ضمن این‌که فیلم با مقایسۀ غیرمستقیم بین امکانات ورزشی کشورهای آسیایی و ایران، عقب‌ماندگی موجود را نقد می‌کند. عجیب نیست که یک کمدی تجاری مثل این، دوسه سال پس از زمان تولیدش اجازۀ اکران نیافته، حتی در روزهای داغ و پرماجرای جام‌جهانی!