Eurocopter Tiger؛ داستان دراماتیک هلیکوپتر اروپایی که در فیلم جیمز باند استفاده شد

Eurocopter Tiger؛ داستان دراماتیک هلیکوپتر اروپایی که در فیلم جیمز باند استفاده شد

کمتر از یک سال بعد از اینکه دولت های فرانسه و اسپانیا از طرح های جاه طلبانه خود برای نسخه روزآمد شده آینده Mark III برای هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger رونمایی کردند، وزارت های دفاع هر دو کشور مجبور شدند تا کمی از جاه طلبی های خود در این طرح نظامی بکاهند. هلیکوپتر Tiger در زمانی که هنوز در مرحله طراحی اولیه بود در فیلم Goldeneye از سری فیلم های جیمز باند در سال ۱۹۹۵ به کار گرفته شد، هلیکوپتری که به سرقت رفته و در نهایت با استفاده از موشک های Mistral خودش نابود می شود. جیمز باند و شخصیت زن مقابل او با استفاده از یک سیستم ایجکت ساختگی، قبل از انفجار، از هلیکوپتر خارج می شوند.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

نزدیک به سه دهه بعدتر، ارتش آلمان ۵۱ فروند هلیکوپتر Tiger UHT، اسپانیا ۲۴ فروند هلیکوپتر Tiger HAD، و فرانسه ترکیبی از ۶۷ هلیکوپتر HAD و HAP در سه گردان هلیکوپتری در اختیار دارند. استرالیا نیز ۲۲ فروند هلیکوپتر Tiger ARH در اختیار دارد که قررا است در سال ۲۰۲۶ بازنشسته شوند. هلیکوپتر Tiger Mark III (یا استاندارد ۳) قرار بود به عنوان روزآمدسازی تولید شود که دوره خدمت هلیکوپتر تایگر را تا سال ۲۰۵۰ و فراتر از آ افزایش می داد. فرانسه و اسپانیا طی قراردادی با ایرباس، برای روزآمدسازی ۱۸ فروند تایگر اسپانیایی به مبلغ ۱.۱۸ میلیارد یورو و ۴۲ تایگر فرانسوی به مبلغ ۲.۸ میلیارد یورو به توافق رسیده بودند.

بدنبال برنامه ریزی برای پرواز اولین نمونه اولیه در سال ۲۰۲۵، تحویل این نسخه های روزآمدشده از سال ۲۰۲۹-۲۰۳۰ آغاز می شد. هر دو کشور امیدوار بودند که برلین نیز که پس از حمله روسیه به اوکراین موافقت کرده بود ۱۰۰ میلیون یورو بیشتر در زمینه دفاعی هزینه کند، برای روزآمدسازی هلیکوپترهای تایگر نیز آمادگی داشته باشد.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

اما این اتفاق نیفتاد و بدین ترتیب اقتصادی بودن روزآمدسازی گسترده هلیکوپترهای تایگر دیگر امکان پذیر نبود. اما مادرید و پاریس هنوز هم یوروهای بسیاری برای روزآمدسازی های کم هزینه تر تحت عنوان Standard 2+ هزینه خواهند کرد. سباستن لکورنو، وزیر دفاع فرانسه گفته است که حیات خدمتی این هلیکوپترهای جدید تا۲۰۴۰-۲۰۴۵ خواهد بود هر چند اذعان کرده که قدرت خرید تعداد زیادی از این نسخه های جدید وجود ندارد. فکر کردن به هلیکوپتری دو سرنشینه به عنوان Euro-Apache بسیار وسوسه کننده است اما این هلیکوپتر میان وزن بیشتر با هلیکوپترهای آمریکایی AH-1 Cobra و نسخه کنسل شده RAH-66 Comanche قابل مقایسه است. همانند رقبای آمریکایی، هلیکوپتر تایگر نیز در ابتدا برای نابود کردن تانک های شوروی طراحی شده بود اما در ادامه برای نقش های چندگانه روزآمدسازی شد.

Marine One؛ همه چیز در مورد هلیکوپتر مخصوص رییس جمهور ایالات متحده

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

هلیکوپتر تایگر عمدتاً از کامپوزیت های فیبر کربن سبک وزن (از جمله روتورهای پلاستیکی) ساخته شده و زره آن ها طوری است توانایی مقاومت در برابر گلوله های ضد هوایی ۲۳ میلیمتری را داراست. این هلیکوپتر نسبت به آپاچی سریع تر بوده، برد آن بیشتر است (۸۰۰ کیلومتر) و قدرت مانور و پنهانکاری بالاتری دارد اما سلاح های سنگین کمتری حمل می کند زیرا دو آویزگاه بیرونی سلاحش نمی توانند موشک های ضد تانک حمل کنند.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

قربانی اصلی کاهش کیفیت استاندارد جدید هلیکوپترهای تایگر، دو موشک جدید خواهد بود که قرار بود در این هلیکوپتر به کار گرفته شوند: موشک های Mistral 3 و MAST-F که با نام Akeron LP نیز شناخته می شود. موشک دوم تلاش اروپا برای ساخت یک موشک ضد تانک سبک تر (حدود ۳۷ کیلوگرم) همانند موشک Hellfire با چندین گزینه هدایت (لیزر، مادون قرمز و بصری) با برد حداکثری ۸ کیلومتر و توانایی پرسه زدن روی هدف یا کنسل کردن عملیات بود، قابلیتی که در موشک اسراییلی Spike دیده می شود.

موشک Mistral-3 در سال ۲۰۱۴ معرفی شد و آخرین نسل از موشک های ضد هوایی کوتاه برد فرانسه است که اکنون حداکثر برد آن به حدود ۷.۵ کیلومتر می رسد و ارتفاع آن ۱۳۰۰۰ فوت و سرعت آن ۲.۷ ماخ است. جستجوگر تصویری مادون قرمز مدرن و الگوریتم های شناسایی بصری این هلیکوپتر به آن امکان می دهد تا روی پهپادهای با دمای پایین و موشک ها نیز قفل کرده و بین این اهداف و منورهای طعمه داغ تمایز قائل شود. اهمیت مورد نظر در بکارگیری این موشک در هلیکوپترهای تایگر برای افزایش توان نبرد هوا به هوای این هلیکوپتر اروپایی بود.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

همچنین با همکاری نکردن آلمان در این پروژه، برنامه ها برای روزآمدسازی توپ داخلی هلیکوپتر تایگر نیز کنار گذاشته شد. با این وجود، Tiger 2+ روزآمدسازی های مفیدی دریافت خواهد کرد که شامل موارد زیر هستند:

  • سازگاری با شبکه مدیریت و ارتباطاتی نبرد دیجیتالی Scorpion فرانسه
  • سیستم دیده وری الکترواپتیکال استابلایز شده Euroflir 510 (قبلاً با نام Strix NG شناخته می شد) که ۱۲ سنسور متفاوت را با هم ترکیب می کند که روی کانال ها چندگانه قابل رویت هستند.
  • سیستم نمایش TopOwl که روی کلاهخود نصب می شود.
  • لینک های ارتباط ماهواره ای جدید از جمله سیستم مسیریابی مبتنی بر Galileo
  • سیستم آویونیک Thales FlytX که از طریق ۵ صفحه نمایش لمسی ۱۰ اینچی شخصی سازی شده میسر می شود.
  • سازگاری با راکت های با هدایت لیزری مشابه با راکت های آمریکایی APKWS که راه موثر ارزان قیمتی برای حمل مقادیر زیادی موشک های کوچک نقطه زن است.

تنها سوال موجود مربوط به سازگاری با توانایی های کنترل پهپادی از راه دور است که به شکلی قابل توجه در هلیکوپترهای آمریکایی Apache Guardian دیده می شود.

هلیکوپترها تا چه ارتفاع و مسافتی می توانند پرواز کنند؟

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

پیشینه هلیکوپتر تایگر

همانند پروژه های پیشین بین آلمان و فرانسه، توسعه هلیکوپتر Tiger نیز در سال ۱۹۸۵ آغاز شده و بسیار طولانی و پرمشکل شد- مشکلی که با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رخ داد زیرا این هلیکوپترها برای مبارزه با تانک های این کشور طراحی و تولید شده بودند- پیش از اینکه در نهایت این هلیکوپتر در سال ۲۰۰۳ وارد سرویس شد.

آلمان، فرانسه، اسپانیا و استرالیا هر کدام مدل خاص خود را دریافت کردند. نسخه آلمانی Tiger UHT فاقد توپ داخلی بود اما همانند Apache Longbow دارای سیستم دیده وری بود که روی دکلی بالای روتور نصب می شد تا تحت نظر داشتن زمین را انجام داده و می توانست از موشک های ضد تانک HOT3 یا PARS 3LR و همچنین موشک های هوا به هوای AIM-92 Stinger و مسلسل کالیبر .۵۰ بیرونی استفاده نماید.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

هلیکوپترهای Tiger HAP فرانسه دارای توپ ۳۰ میلیمتری بوده و توان حمل استوانه های توپ ۲۰ میلیمتری، راکت ۶۸ میلیمتری و موشک های هوا به هوای Mistral روی چهار نقطه آویزگاه بیرونی خود را داشت. نسخه اسپانیایی این هلیکوپتر نیز مشابه نسخه فرانسوی بوده اما از یک موتور قدرتمندتر MTR390، یک آنتن ماهواره و زره بیشتر در آن استفاده شده و می توانست موشک های برد بلند اسراییلی Spike-LR و موشک های ضد تانک آمریکایی Hellfire را نیز شلیک کند. ارتش فرانسه از HAD راضی بوده و تصمیم گرفت این نسخه از هلیکوپترهای تایگر را در اختیار بگیرد.

تایگردهای فرانسه، آلمان و اسپانیا همگی در نبرد با طالبان در افغانستان موفق بودند: تایگرهای اسپانیایی در فیلم جنگی Zona Hostil (Rescue Under Fire) به نمایش درآمدند. هلیکوپترهای فرانسوی نیز در پشتیبانی از ناو آبی خاکی Tonnerre در عملیات ساقط کردن معمر قذافی در سال ۲۰۱۳ نیز به کار گرفته شدند و در مداخله فرانسه در جلوگیری از پیشروی نیروهای شورشی به سمت پایتخت مالی نیز از این هلیکوپترها کمک گرفته شد. تاکنون هیچ هلیکوپتر تایگری در اثر آتش دشمن ساقط نشده است اما دو تایگر فرانسوی در جریان عملیات ها به خاطر نقص فنی یا عوامل غیر از شلیک دشمن، دچار سانحه شدند.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

نرخ آمادگی هلیکوپترهای آلمانی تایگر نیز پایین بوده که برلین آن را متوجه کمپانی ایرباس دانسته است. در مورد استرالیا نیز این کشور ۲۲ فروند تایگر ARH (نسخه بین مدل های HAP و HAD) را در اختیار دارد که مشکلات متعددی داشتند، از جمله بوی بد در داخل کابین خلبان که باعث اعتراض خلبانان شده بود. اگر چه این مشکل در نهایت حل شد اما این مشکلات، در سال ۲۰۱۶ کانبرا را وادار کرد تا برای بازنشسته کردن تایگرهای خود برنامه ریزی کرده و بین سال های ۲۰۲۶ تا ۲۰۲۹ با هلیکوپترهای Apache Guardian جایگزین نماید.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

آینده هلیکوپترهای سرنشین دار

هلیکوپترهای با قدرت عمده تهاجمی بسیار گرانقیمت هستند اما پلتفرم های نظامی بسیار کارآمدی به شمار می آیند. اما تلفات سنگین هلیکوپترهای تهاجمی روسیه در جنگ اوکراین (دستکم ۴۵ فروند هلیکوپتر روسی در نسخه های Ka-52, Mi-24, Mi-35 و Mi-28 تا اوایل فوریه ۲۰۲۳ نابود شده و تعداد بیشتری آسیب دیده اند) باعث شده که ارتش های جهان در مورد قدرت بقای این هلیکوپترهای گرانقیمت در مقابله با دشمنانی که سلاح ها و سنسورهای ضد هوایی قابل توجهی دارند دچار شک شوند، به ویژه وقتی پهپادها می توانند کار این هلیکوپترها را با هزینه ای بسیار کمتر و با قابلیت جایگزینی بیشتری انجام دهند.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

برای دور ماندن از سیستم دفاع هوایی دشمن، هلیکوپترهای تهاجمی روسیه و اوکراین اغلب به جای آتش مستقیمی که هدف اصلی از ساخت و بکارگیری آن هاست، از راکت های بدون قابلیت هدایت برای هدف قرار دادن موقعیت های دشمن استفاده می کنند. بر اساس گزارش ها، اگر چه تمهیدات مقابله ای خوددفاعی روس ها موثر بوده اما حجم وسیع آتش موشک های دفاع هوایی قابل حمل اوکراین برایشان دردسرساز شده است.

بدین ترتیب ممکن است جذابیت هزینه زیاد روی هلیکوپترها از بین رفته باشد. با این وجود، استفاده موفق روسیه از موشک های جدید LMUR و بکارگیری موشک های اسپایک روی هلیکوپترهای آپاچی آمریکایی نشان می دهد که هلیکوپترهای تهاجمی می توانند در حملات دقیق در فاصله ای ایمن از سیستم های دفاع هوایی دشمن موثر باشند، در صورتی که موشک های پیشرفته، شبکه سازی میدان نبرد و سنسورهای برد بلند در دسترس باشند.

هلیکوپتر تهاجمی Eurocopter Tiger

اگر چه روزآمدسازی کمتر گسترده کنونی هلیکوپترهای تایگر فاقد روزآمدسازی و استفاده از موشک های جدید است اما همچنان روزآمدسازی سیستم ارتباطات و سنسورها در آن دیده شده که شاید بتواند با موشک های پیشرفته موجود، این کاهش گستردگی روزآمدسازی را جبران نماید، در شرایطی که گفته می شود فرانسه قصد دارد از موشک های  Brimstone روی این هلیکوپتر جدید استفاده کند.

مطالب مرتبط
مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
یک نظر

ورود

  • هلیکوپتر جنگی نه اسفند ۲۲, ۱۴۰۱

    مصاحبه ی چند وقت پیش یه فرمانده اسراییلی رو بشنوین .گفته بود عربها میتونن راحت از مرزها حمله کنن و شما نیازز به خرید هلیکوپتر نظامی دارین. این ژنرال میگه پهپادها بهتر میتونن. هلیکوپتر جنگی دورانش تموم شد. ولی هلیکوپتر ترابری نیاز داریم