۱۴ فیلم جنگی برتر تاریخ سینما در مورد «جنگ جهانی دوم» از نگاه آلمان و کشورهای متحد

ادای احترام های نظامی سمبلیک، گردهمایی ها و تظاهرات های به شدت شورش مآبانه و یونیفرم هایی که توسط برند هوگو باس طراحی شده بودند، کشتار بیرحمانه یهودیان اروپا و البته صلیب شکسته. تمام این ها نماد نازیسم و دوران حکومت آدولف هیتلر در آلمان در دوران جنگ جهانی دوم هستند. بیش از ۷ دهه است که سینمای غرب به کررات جنایات جنگی و عداوت های قدرت های مستقر در آلمان نازی را به تصویر کشیده اند. همیشه نشان داده شده که متفقین آدم های خوب و آلمانی ها آدم های بد بوده اند. اما بسیاری از تاریخ نگاران شهادت می دهند که همیشه این قاعده صدق نداشته است. گفتمان سیاه و سفیدی که در فیلم های جنگی شناخته شده از سربازان هیتلر و خود او ارائه می شود، نمایی از جنون و عداوت و شیطان صفتی است. در واقع هیتلر، اعضای کابینه، گشتاپو و افسران نازی به عنوان اوج زوال اخلاق به تصویر کشیده می شوند، کسانی که نماد مطلق و کامل ابلیس هستند.

اما فیلم های شاهکاری نیز در مقابل این فیلم ها بوده اند که به شرح حال سربازان معمولی پرداخته اند که ترس، تبعیت و وفاداری کورکورانه و تهدید مرگ باعث شده از دستور نازی ها پیروی کنند. در این فیلم ها، نگاهی نادر به زندگی سربازان از نگاه آلمان و کشورهای متحد را بدست می آوریم که این امکان را فراهم می سازند تا دیدگاه تاریخی کامل تر و بسیار انسانی تری به جنگ جهانی دوم و دو طرف درگیر در آن داشته باشیم. در ادامه این مطلب می خواهیم شما را با ۱۴ فیلم جنگی برتر تاریخ سینما آشنا کنیم که جنگ جهانی دوم را از دیدگاه آلمانی ها و نیروهای متحدین به تصویر می کشند.

۱۴- Generation War (2013)

در این مینی سریال سه قسمتی ملودرامی در مورد جنگ جهانی دوم، پنج دوست آلمانی که در اوایل بیست سالگی خود هستند (دو سرباز که برای نبرد به جبهه شرقی می روند، یک پرستار، یک خواننده و یک یهودی) به هم قول می دهند تا کریسمس بعدی بار دیگر با هم ملاقات کنند. مینی سریال سه قسمتی Generation War ساخت فیلیپ کادلباخ که با عنوان Our Mothers, Our Fathers در تلویزیون آلمان منتشر شد، تلاشی برای ترسیمی انسانی از تاریخ آلمان را به نمایش می گذارد. نیویورک تایمز در مورد این سریال گفته است: «در واقع، این مینی سریال شکواییه ای از جانب آلمانی های متولد اوایل دهه ۱۹۲۰ برای شمولیت در یک نسل برتر جهانی است، تلاشی برای یک خاطره انتخابی که بر اساس این فرضیه شکل گرفته که بذارید گذشته ها را فراموش کنیم».

۱۳- ۱۳ Minutes (2015)

فیلم ۱۳ Minutes که در سال ۲۰۱۵ ساخته شد و نباید با یک فیلم به همین نام در مورد فاجعه ای طبیعی اشتباه گرفته شود یک درام جنگی پرتنش از الیور هیرشبیگل است، کارگردان فیلم تحسین شده Downfall. این فیلم داستان واقعی یک نجار به نام گئورگ اسلر با بازی کریستین فریدل را روایت می کند که قصد داشت هیتلر را ترور کند. در سال ۱۹۳۹، السر یک بمب دست ساز را کار گذاشته و تلاش کرد تا رهبر حزب نازی را ترور کند اما این بمب که هشت نفر را کشته و ۶۲ نفر دیگر را زخمی کرد، بعد از آن منفجر شد که هیتلر تنها ۱۳ دقیقه زودتر، محل را ترک کرده بود. فیلم ۱۳ Minutes به بررسی اولین تلاش ناموفق برای ترور هیتلر می پردازد، در حالی که فیلم تریلر تاریخی Valkyrie ساخته سال ۲۰۰۸ با بازی تام کروز، تلاش دیگری در سال ۱۹۴۴ توسط برخی از افسران ارشد نازی برای ترور و به زیر کشیدن هیتلر را روایت می کند. هر دو فیلم از بهترین فیلم های جنگی و تاریخی هستند که در مورد تلاش برای ترور هیتلر ساخته شده اند و هر دو نیز بر اساس روایت هایی واقعی هستند.

۱۲- The Counterfeiters (2007)

همانطور که می دانیم، نازی ها نسبت به کسانی که داخل کروشه باریک آریایی ها قرار نمی گرفتند چندان مهربان نبودند و جاعلان نیز از این قاعده مستثنی نبودند. در فیلم The Counterfeiters، سولومون با بازی کارل مارکوویکس یک بازیکن بازی های کارتی و یک معتاد به الکل در آلمان است که به کمپ اسرا و یهودیان فرستاده می شود. او به خاطر استعداد بالایش در جعل اسناد، توجه مدیر کمپ را به خود جلب کرده و توسط او مامور می شود تا یکی از بزرگ ترین موارد جعل سند که در اینجا جعل اسکناس های پوند است به سرانجام برساند.

۱۱- Cross of Iron (1977)

در این اقتباس سینمایی از رمان ویلی هاینریش با نام The Willing Flesh، جیمز کابرن نقش اصلی را بازی می کند. درام جنگی Cross of Iron به کارگردانی سام پکینپا داستان سرجوخه آلمانی آدولف اشتاینر را بازی می کند، یکی از سربازان مشهور و شجاع ارتش آلمان و کسی که مدال معروف صلیب آهنین را به خاطر رشادت هایش به دست آورده است. او دسته خود را در جبهه شرقی در مقابل نیروهای اتحاد جماهیر شوروی هدایت می کند و در این میان با یکی از افسران آلمانی به نام هاپتمان استرانسکی درگیر می شود، کسی که یک سروان پروسی تشنه قدرت و بدست آوردن مدال شجاعت است و دشمنی این دو مسیر جنگ را به کلی تغییر می دهد.

۱۰- Lore (2012)

فیلم Lore ساخته کیت شورتلند یک درام آرام سوز به شدت تاریک و تکان دهنده در مورد آلمان در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم است. این فیلم داستان پنج خواهر و برادر آواره و بینوا را روایت می کند که بعد از مفقود شدن والدین نازی شان یک سفر ۵۰۰ مایلی را با پای پیاده برای رسیدنب ه خانه مادربزرگشان در پیش می گیرند. در این مسیر، پسر ۱۶ ساله خانواده به نام لور و خواهر و برادرانش با کشورشان در فضای پساآخرالزمانی روبرو می شوند در می یابند همه آن چیزهایی که والدین و اطرافیانشان در مورد حنگ و دنیا بهشان گفته بودند دروغی بیش نبوده است.

۹- The Boy in the Striped Pajamas (2008)

فیلم تحسین شده The Boy in the Striped Pajamas به معصومیت بی غل و غش کودکان در مواجهه با مصائب آلمان در دوران جنگ جهانی دوم می پردازد. در این فیلم، آسا باترفیلد نقش برونو را بازی می کند، پسر یک ژنرال نازی که شاهد کلیدی کشتار یهودیان در کمپ های مشهور نگهداری آن ها بود. بدون اطلاع برونرو، او همراه با خانواده اش به خانه ای در مجاورت یک کمپ نگهداری از زندانیان یهودی منتقل می شوند. او در آنجا با کودکی یهودی به نام شموئل دوست می شود که در داخل کمپ نگهداری می شود و معصومیت کودکانه و عدم درکشان نسبت به اتفاقاتی که در حال رخ دادن است، یک تصویر شکننده اما کامل از مرگ، ویرانی و نابودی را ترسیم می کند.

۸- The Captain (2017)

فیلم Der Hauptman (The Captain) که هم در یک فرمت استودیویی کوتاه شده و هم یک نسخه ۴ ساعته تدوین شده توسط کارگردان، رابرت شونتک، منتشر شده است، داستان واقعی تلاش های یک سرباز آلمانی برای فرار از کشور ویران شده خود در اثر جنگ را با جا زدن خود به عنوان یک افسر بلندپایه نازی به تصویر می کشد. این فیلم که به صورت سیاه و سفید ساخته شده، به خوبی خودخواهی و نارسیسم ترسناک شخصیت سرباز فراری ویلی هرولد با بازی مکس هاوباخر را با خوی شیطانی اش به نمایش می گذارد که برای هر علاقمندی به تصویر جنگ جهانی دوم از دیدگاه آلمانی ها لذت بخش است.

۷- Letters From Iwo Jima (2006)

کلینت ایستوود کارگردانی فیلم Letters From Iwo Jima را در سال ۲۰۰۶ بر عهده داشت که اولین فیلم از دوگانه او در مورد نبرد خونین جزیره ژاپنی آیوجیما بود. این فیلم که درست در نقطه مقابل فیلم The Flags of Our Fathers قرار داشت که این نبرد را از چشم نیروهای آمریکایی به تصویر می کشد، دیدگاهی متفاوت و متضاد را ارائه می کند، جایی که نبرد آیوجیما از دریچه نگاه نیروهای ژاپنی و فرمانده آن ها روایت می شود. این فیلم در واقع داستان سربازان ژاپنی مستقر در جزیره آیوجیما را به تصویر می کشد که علیرغم تعداد بسیار کمترشان در مقابل نیروهای مهاجم آمریکایی، تلاش دارند از بمباران های سنگین کشتی ها و هواپیماهای آمریکایی جان سالم به در برده و از هیچ تلاشی برای حفظ موقعیت خود در این جزیره استراتژیک و جلوگیری از سقوط آن فروگذار نمی کنند. از قهرمان آمریکایی نمادین و کلیشه ای مانند خود ایستوود، این فیلم به نحوی یک اثر غیرمنتظره است که تصویری احساسی، همدردانه و انسانی نسبت به سربازان ژاپنی و دشواری ها و شجاعت هایی که در دفاع از سرزمین شان داشتند ارائه می کند.

۶- Stalingrad (1993)

نبرد مشهور استالینگراد شاید خونین ترین و پرتلفات ترین نبرد جنگ جهانی دوم باشد که در آن روزانه نزدیک به ۲۰,۰۰۰ نفر از دو طرف جانشان را از دست می دادند. آلمانی ها که به هیچ وجه برای مواجهه با شرایط دشوار جبهه شرقی و سرمای استخوان سوز زمستان شوروی آماده نبوده و تجهیزات کافی برای رویارویی با آن را نیز در اختیار نداشتند، هم در اثر درگیری ها و هم هوای یخ زده استالینگراد تلفات سنگینی را متحمل شدند. فیلم Stalingrad ساخته جوزف ویلسمایز یک تصویر ویرانگر و تکان دهنده از یک دسته نظامی ارتش آلمان و تجربه جهنمی آن ها از زندگی در این شهر ویران شده و مشهور روسی در جریان عملیات بارباروسا است. این نیروها که به شدت تعدادشان در مقابل ارتش انبوه سرخ شوروی کمتر بود و به هیچ عنوان تجهیزات و لباس های مناسب برای تحمل سرمای استخوان سوز استالینگراد را نداشتند، باید برای زنده ماندن تلاش کنند، حتی اگر این زنده ماندن به معنای تسلیم شدن در برابر نیروهای ارتش سرخ باشد.

۵- Land of Mine (2015)

با الهام از اتفاقات واقعی، بدنبال پایان جنگ جهانی دوم، دانمارکی که روزگاری تحت اشغال آلمان نازی بود، در سواحل خود با میلیون ها مین منفجر نشده مواجه بود که باید خنثی می شدند. بدین ترتیب اسرای آلمانی که اکثرشان نوجوان بودند مجبور می شوند مین های باقیمانده در سواحل دانمارک را خنثی کنند بدون اینکه وسایل و تجهیزات و آموزش کافی را در این زمینه داشته باشند، یعنی همه کار باید با دست های خالی انجام شود. فیلم Land of Mine یک تصویر به شدت احساسی و تاثربرانگیز از گروهی از سربازان آلمانی مضطرب و وحشت زده را ارائه می کند که رفته رفته رابطه ای عمیق با فرمانده دانمارکی خود ایجاد می کنند. این فیلم یک حس انسانی، عمیق و قابل درک نسبت به گروهی از سربازان جوان آلمانی را منتقل می کند که مجبور هستند تاوان اعمال ناخوشایند و سنگدلانه پیشوایشان را پس دهند. با بودجه تنها ۴ میلیون دلار، فیلم Land of Mine یک شاهکار در عرصه فیلمسازی است و بازی های خیره کننده از ستارگان جوانش را می توان ادای احترامی تاثیرگذار به کسانی دانست که زندگی شان را در جریان مسئولیتی که واقعاً عملیاتی انتحاری بود، از دست دادند.

۴- Downfall (2004)

فیلم Downfall آخرین روزهای زندگی آدولف هیتلر به عنوان صدراعظم آلمان نازی در پناهگاهش در برلین را به تصویر می کشد. در شرایطی که نیروهای ارتش سرخ به برلین نزدیک و پناهگاه زیرزمینی هیتلر نزدیک می شوند، دیکتاتور فاشیست آلمان بیش از پیش دچار وحشت شده و رفتارهای نامعقول انجام می دهد، و رفته رفته ارتباط خود با واقعیت را از دست می دهد. در حالی که وی توسط افسران بلندپایه نازی مانند هیملر و گوبلز و معشوقه اش، ایوا براون احاطه شده، پایان داستان او بسیار غم انگیز و پوچ است. داستان این فیلم تماماً از طریق زبان و دستان تودل یونگ، منشی مخصوص هیتلر روایت می شود که کتاب خاطرات او الهام بخش ساخت فیلم Downfall بود و صدایش را می توان در حال روایت آخرین سکانس های فیلم شنید.

۳- Grave of the Fireflies (1988)

انیمیشن Grave of the Fireflies منتشر شده در سال ۱۹۸۸ یک فیلم ویرانگر و نیمه بیوگرافی از استودیو جیبلی ژاپن بوده و در مورد یک خواهر و برادر به نام سیتا و ستسوکو است که بعد از بمباران محل زندگی شان که به مرگ مادرشان می انجامد، از والدینشان دور افتاده و تنها می مانند. این دو تلاش دارند در این شرایط دشوار از هم مراقبت کرده و دوام بیاورند، در حالی که با چالش های عاطفی و روزمره بسیاری مواجه می شوند که عزم و اراده شان برای زنده ماندن را به چالش می کشد. این فیلم به شدت تاثیرگذار و هولناک به عنوان عبرت و درسی در بقا، مهربانی و غرایز انسانی برای مراقبت از دیگران در نظر گرفته می شود و دورنمای تاثیر جنگ بر جامعه ژاپن و تلفات بی شماری که این کشور داشت را به شکلی بسیار ویرانگر برای روح انسان به تصویر می کشد.

۲- Schindler’s List (1993)

شاید فیلم Schindler’s List انتخاب غیرمعمولی برای این فهرست به نظر برسد اما در اینجا با فیلمی مواجهیم که شایستگی کامل برای قرار گرفتن در صدر فهرست را نیز دارد. شاهکار تک رنگ اسپیلبرگ فیلمی بود که سالی بی نقص را برای کارگردان نجات سرباز رایان رقم زند. فیلم Schindler’s List یک دیدگاه متفاوت و منحصربفرد از نازیسم و عمق رنجی که یهودیان در دستان آن ها متحمل شدند را به تصویر می کشد. برخلاف فیلم های Son of Saul و The Boy in the Striped Pajamas، فیلم فهرست شیندلر تنها در مورد رنج های چند میلیون یهودی اروپا در دوران حکومت نازی ها بر آلمان و جنگ جهانی دوم نیست بلکه در مورد تلاش های فداکارنه یک عضو موثر از یک عضو حزب نازی به نام اسکار شیندلر با بازی تحسین برانگیز لیام نیسن است، یک کارخانه دار نازی که از جایگاه قدرتمند خود برای محافظت از گروهی از کارگران یهودی استفاده می کند. این داستان برگرفته از واقعیت تاریخی، بسیار تاثیرگذار، تکان دهنده و به شکل زیبایی ویرانگر است که وحشت های اردوگاه های نازی ها و البته انسانیت یک نازی بلندمرتبه را در برابر چشمان مخاطب فاش می کند.

۱- Das Boot (1981)

بدون شک به عنوان یکی از بهترین فیلم های جنگی تاریخ سینما، فیلم Das Boot یک تصویر بسیار شفاف و البته ترسناک از تجربه زندگی در زیردریایی های یوبوت آلمانی و به طور ویژه زیردریایی U-96 را ارائه می کند. همراه با یک خبرنگار جنگی به نام ورنر با بازی هربرت گرونیمیر، خدمه این زیردریایی آلمانی باید با موانع بسیاری مواجه شوند، از خستگی و کسالت دردآور و دیوانه کننده، گشت زنی های پرزحمت و خطرناک در زیر آب که زندگی خدمه را در معرض تهدید قرار می دهد تا جیره غذایی که دائماً در حال کاهش است و ممکن است به مرگ در اثر سوء تغذیه و گرسنگی خدمه منجر شود و همه این اتفاقات در شرایطی است که زیردریایی در عمق ۳۰۰ متری آب غوطه ور است و در یک نبرد سنگین دریایی درگیر شده است. برای فیلمی با بودجه ای اندک، Das Boot یک دستاورد سینمایی کامل است که کیفیت و واقع گرایی در افکت های صوتی اش،تنش و تعلیق و حس دائم خطری که در داخل فضای محدود زیردریایی حس می شد را به خوبی و به شکلی ملموس تر به مخاطب منتقل می کند. شاید بتوان با قاطعیت گفت که هیچ فیلمی به این اندازه نتوانسته یکنواختی انتظار برای نبرد را با تنش دردناکی که در فیلم Das Boot شاهد هستیم به تصویر بکشد.

از دیگر فیلم های جنگی بی نقصی که جنگ جهانی دوم را از دریچه نگاه آلمانی ها و متحدین به تصویر می کشند می تواند به موارد زیر اشاره کرد که می توانستند در این فهرست جای داشته باشند:

• The killers are among us (1946)
• The Tin Drum (1978)
• A Woman in Berlin (2008)
• Europe Europe (1990)
• The Final Days (2002)
• Valkyrie (2008)
• Before the Fall (2004)
• Good (2008)
• The Bridge at Remagen (1969)
• The Misfit Brigade (1987)
• The Aryan Couple (2004)
• The Last Bridge (1954)
• The Eagle Has Landed (1976)
• The Devil’s General (1955)
• The Ogre (1996)
• The Enemy Below (1957)
• Germany Year Zero (1948)
• The Bridge (1959)
• Alone in Berlin (2016)
• Conspiracy (2001)
• The Desert Fox: The Story of Rommel (1951)
• Pursuit of the Graf Spee (1956)
• ۴۹th Parallel (1941)
• The Night of the Generals (1967)