افق‌های جدید در چشم پزشکی: درمان با سلول های بنیادی

با محبوب شدن در بسیاری از زمینه های پزشکی، درمان با سلول های بنیادی در درمان برخی بیماری های چشمی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این گونه درمان ها که به بیماران منتخب امید می دهد، پس از تایید شورای سلول های بنیادی وابسته به وزارت بهداشت انجام می شود.

برای دریافت نظر پزشکی رایگان از پزشکان ما روی لینک www.acibadem.ir کلیک کنید.

 معاینه منظم چشم را نادیده نگیرید…

اینکه بینایی یکی از مهم ترین حواس ما است که بر کیفیت زندگی تأثیر می گذارد، اشتباه نیست. در واقع، تاثیرات منفی از دست دادن بینایی بر کیفیت زندگی، حتی از سرطان ها نیز بسیار قابل توجه تر است. با وجود این، افراد تا زمانی که با مشکل مواجه نشوند، این اندام ها را نادیده می گیرند. پروفسور چشم پزشکی آیشه اونر از بیمارستان آجیبادم کایسری با بیان اینکه اختلال بینایی رایج ترین دلیل برای مراجعه به مراقبت از چشم است، می گوید: «بیشتر اختلالات بینایی را می توان با عینک اصلاح کرد. اختلالات بینایی، ثانویه به آب مروارید مرتبط با سن، با جراحی قابل درمان است. با این حال، سایر روش‌های درمانی برای درمان کاهش دید شدیدتر ناشی از اختلالات شبکیه نیاز دارند.

سلول های بنیادی می توانند خود را بازسازی کنند

برخی از اختلالات شبکیه را می توان از طریق تزریق داخل چشمی که امروزه رایج شده است، مدیریت کرد. خونریزی و ادم ثانویه به دیابت، انسداد شریان شبکیه و دژنراسیون ماکولا نوع مرطوب شایع ترین آنها هستند. پروفسور اونر با تأکید بر اینکه اخیراً درمان با سلول های بنیادی برای درمان اختلالات ارثی شبکیه که در سنین پایین تر ایجاد می شود و منجر به اختلالات بینایی پیشرونده می شود در دستور کار قرار گرفته است، بیان می کند که ابتدا لازم است تعریف روشنی از ساقه ارائه شود. سلول در این شماره: «به سادگی، سلول های پیش ساز – خالص ترین شکل سلول و اساسی ترین سلول در بدن انسان – قادر به تبدیل به سلول های دیگر هستند. سلول های بنیادی می توانند به طور خود به خود در یک محیط رشد مناسب مستقر شوند، تکثیر شوند، به انواع سلول های دیگر تمایز یابند و انواع سلول های مربوطه را تولید کنند. آنها همچنین می توانند خود را بازسازی کنند و پایداری گروه سلولی خود را تضمین کنند. آنها پتانسیل ترمیم و بازیابی عملکرد بافت ها را پس از آسیب در هر قسمت از بدن دارند. آنها جایگزین سلول های آسیب دیده شبکیه می شوند و به دلیل این پتانسیل ها آنها را ترمیم می کنند. سلول های بنیادی به دلیل خواصی که دارند به عنوان یک گزینه درمانی برای بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند.

تشخیص زودهنگام موفقیت درمان را افزایش می دهد

استفاده از این روش درمانی مبتنی بر رعایت مجموعه‌ای از معیارها است… اول، یکپارچگی چشم باید برای درمان با سلول‌های بنیادی محافظت می‌شد. سلول های بنیادی به بیماران مبتلا به تغییر شکل چشم یا کاهش اندازه چشم کمکی نمی کند. دومین مورد مهم دقت بصری است. درمان با سلول های بنیادی برای بیماران کاملاً نابینا مفید نیست. بنابراین، گروه بهینه بیماران شامل افراد بدون اختلال بینایی پیشرفته است.

هدف اصلی درمان با سلول های بنیادی جلوگیری از پیشرفت بیماری است. حدت بینایی در ۶۰ تا ۸۰ درصد بیماران بهبود یافته و میدان بینایی بزرگتر می شود. هرچه حدت بینایی قبل از عمل بیشتر باشد، حدت بعد از عمل بهتر می شود. علاوه بر این، پروفسور اونر با بیان اینکه میدان بینایی بزرگ شده و بهبود عملکرد شبکیه نیز مورد توجه قرار گرفته است، می گوید: «هرچه درمان زودتر شروع شود، نتایج بهتری به دست می آید. بنابراین تشخیص و درمان به موقع بسیار مهم است.»

از سلول های بنیادی مزانشیمی استفاده می شود

برای بیمارانی که کاندیدای خوبی برای درمان با سلول های بنیادی هستند، معاینات خاصی لازم است. آزمایش‌های میدان بینایی، توموگرافی انسجام بینایی و الکتروفیزیولوژی بررسی می‌شوند تا مشخص شود آیا بیمار واجد شرایط درمان با سلول‌های بنیادی است یا خیر. برای بیماران بهینه، شورای سلول های بنیادی وزارت بهداشت قبل از درمان برای تایید درخواست می شود. پروفسور اونر با بیان اینکه جراحی پس از اخذ تاییدیه برنامه ریزی شده است، درباره جزئیات درمان می گوید: «در کلینیک ما از سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از بند ناف استفاده می شود. ما روش‌های سوپراکوروئیدی یا خارج چشمی را ترجیح می‌دهیم، زیرا این روش ایمن‌تر است و منع درمان‌های بعدی را ندارد. عمل جراحی را می توان با بیهوشی عمومی یا موضعی بسته به ترجیح بیمار انجام داد. همچنین بسته به ترجیح بیمار، جراحی یک چشم یا هر دو چشم را در همان جلسه انجام می دهیم. درمان قطره چشم در دوره پس از عمل به مدت یک ماه ادامه می یابد. بیمار یک روز پس از عمل جراحی مورد ارزیابی قرار می گیرد و در ماه های اول، سوم و ششم پیگیری می شود.

ممکن است در درمان بسیاری از بیماری های چشمی استفاده شود

درمان با سلول های بنیادی بیشتر برای بیماری های ارثی شبکیه، عصب بینایی و قرنیه استفاده می شود. بیماری‌های شبکیه که معیارهای نشانه را برآورده می‌کنند عبارتند از: رتینیت پیگمانتوزا که شب کوری نیز نامیده می‌شود، دیستروفی ماکولا استارگارد، دژنراسیون ماکولا وابسته به سن – به ویژه نوع خشک آن که بیماری لکه زرد نیز نامیده می‌شود – و سایر اختلالات دژنراتیو شبکیه. بیماری های عصب بینایی شامل آتروفی های بینایی ثانویه به گلوکوم، تروما یا سایر علل و همچنین موارد ایدیوپاتیک می باشد.

برای دریافت نظر پزشکی رایگان از پزشکان ما روی لینک www.acibadem.ir کلیک کنید.