پس از جنجالی شدن صحبت های اخیر حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره «قانع بودن مردم چین» و طرح این ادعا که «چینی ها به یکی دو وعده غذا در شبانه روز اکتفا می‌کنند»، مشخص شد که مردم چین به‌رغم آنچه او گفته رکورددار اسراف در مواد غذایی هستند.
این نماینده سابق مجلس در بخشی از گفتگوی خود با وبسایت خبری «جماران» درباره مسیر توسعه چین و ضرورت های رفتار عمومی برای توسعه در ایران گفته بود:
چین چهار دهه رشد بالای ۱۰ درصد را تجربه کرده و توانسته از یک کشور به شدت فقیر با جمعیت انبوه خارج شود و به کشوری تبدیل شود که جایگاه دوم اقتصاد دنیا را دارد. پس این نشان می‌دهد شدنی است. چین ظرفیت‌های ما را ندارد. موقعیت جغرافیایی چین موقعیت ما نیست. چین به اندازه موقعیت و شرایط ما نیست. موقعیت انرژی که ما داریم چین ندارد. البته موقعیت جمعیتی که چین دارد را ما نداریم. آن جمعیت قانع است، جمعیتی که به دوعده یا یک وعده غذا در شبانه روز اکتفا می‌کند. این فرهنگ کاملاً متفاوتی است.
حجت الاسلام مصباحی مقدم همچنین گفته که علت اصلی تورم فعلی، انتظارات تورمی مردم است!
این اظهارنظرها نقدهای زیادی را در شبکه های اجتماعی و رسانه ها در پی داشت. اما سوال اصلی شاید این باشد که چه کسی گفته که مردم چین کم غذا می‌خورند و مضافا اینکه چه کسی گفته مردم ایران مصرف غذایی بالایی دارند؟
آمار خورد و خوراک چینی ها
مردم چین خلاف آنچه عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفته اتفاقا رکورددار اسراف در مواد غذایی هستند. طبق آمار سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) در سال ۲۰۲۱ دورریز مواد غذایی در چین سالانه ۹۱.۶ میلیون تن برآورد شده است.
شاید برخی بگویند جمعیت بالای این کشور عامل چنین حجمی از اسراف مواد غذایی است. برای مقایسه بهتر است نگاهی به دیگر کشورهای پر جمعیت هم بیاندازیم. هند با جمعیتی نزدیک به چین در همان مقطع ۶۸.۸ میلیون تن مواد غذایی دور ریخته است. در میان کشورهای پرجمعیت، ایالات متحده با ۱۹.۴ میلیون تن زباله مواد غذایی در جایگاه پایین‌تری قرار گرفته در حالیکه در اروپا، فرانسه و آلمان هر ساله بین ۵ تا ۶ میلیون تن زباله غذایی تولید می‌کنند.
به عبارتی سرانه دورریز غذا به ازاء هر فرد در چین ۶۵.۴ کیلوگرم در سال، در هند ۴۹.۱ کیلوگرم در سال و در ایالات متحده آمریکا ۵۸.۶ کیلوگرم در سال است و این یعنی سرانه دورریز غذا در چین حتی از آمریکا هم بیشتر است.
برنامه دولت چین برای مهار اسراف در مواد غذایی
ماجرای دورریز غذا در چین آنقدرجدی است که شی جین پینگ، رییس جمهوری این کشور از ابتدای به قدرت رسیدن خود در سال ۲۰۱۳ برنامه‌ای برای مبارزه با اسراف در مواد غذایی و مصرف با عنوان کمپین بشقاب پاک (Clean Plate Campaign) به اجرا گذاشت.
گزارش‌های شوکه‌کننده‌ای از اسراف در چین وجود دارد تا جایی که ون تیه جان از کارشناسان مواد غذایی و کشاورزی در این کشور می‌گوید میزان غذایی که سالانه در چین اسراف می‌شود می‌تواند غذای ۲۰۰ میلیون نفر دیگر را تامین کند.
از جهتی دیگر سرانه مصرف گوشت برای هر فرد چینی در سال هم‌اکنون ۵۳ کیلوگرم است. در بحث لبنیات هم سرانه مصرف شیر در چین در فاصله سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۵ از یک کیلوگرم به ۳۵ کیلوگرم افزایش یافت. باید توجه داشت که این عدد تنها مربوط به سرانه مصرف شیر است نه کل لبنیات.
سقوط سرانه مصرف مواد غذایی در ایران
اما اوضاع در ایران چطور است؟ وقتی درباره ایران حرف می‌زنیم، از کشوری سخن می‌گوییم که سرانه مصرف مواد غذایی آن به سرعت در حال افول است. حجم خرید مواد غذایی مردم فقط در بهار امسال حدود ۳۵ درصد افت داشته است. سرانه مصرف گوشت در کشور به مرز ۳۰ کیلیوگرم رسیده و همچنان روند کاهشی دارد. سرانه مصرف لبنیات هم با افت ۱۵ درصدی نسبت به سال گذشته به حدود ۶۰ کیلوگرم رسیده است. در شرایطی که متوسط این عدد برای جهان ۲۰۰ کیلوگرم است.
همین دو روز پیش مصطفی دارایی‌نژاد، رئیس اتحادیه بارفروشان، خبر داد که ۲۰ درصد مردم توان خرید میوه را ندارند. از این دست آمارها درباره وضعیت تغذیه مردم ایران می‌شود بسیار یافت.
البته یه جورایی راست گفته بود، در واقعیت آمارش مربوط به زمان مائو توی چین بود که خیلی از مردم حتی توانایی یک وعده غذا خوردن رو هم نداشتند و کار حتی به خوردن برگ درختها کشیده بود. فکر کنم هنوز که هنوزه توی۶۰، ۷۰ سال پیش فریز شدن به خصوص از نظر عقلی!
البته یه جورایی راست گفته بود، در واقعیت آمارش مربوط به زمان مائو توی چین بود که خیلی از مردم حتی توانایی یک وعده غذا خوردن رو هم نداشتند و کار حتی به خوردن برگ درختها کشیده بود. فکر کنم هنوز که هنوزه توی۶۰، ۷۰ سال پیش فریز شدن به خصوص از نظر عقلی!