کمال غفاریان که با نام کم غفاریان شناخته می شود، میلیاردر ایرانی تباری است که اخیرا مجله فوربز به او پرداخته است. کودک ۱۱ سالهای که در اصفهان به فضا خیره شده بود و ستارهها را تماشا میکرد، رویای پیمودن کیهان را در سر داشت، اما شاید هیچکس فکر نمیکرد او روزی به یک میلیاردر بزرگ تبدیل شود و با بزرگترین غولهای فناوری رقابت کند. نشریه فوربز به تازگی به سراغ کمال غفاریان میلیاردر ایرانی رفته و با او درباره فعالیت هایش گفتگو کرده است.
فوربز نوشت؛ «کم غفاریان (کمال غفاریان در دنیا به این نام معروف است) برخلاف ایلان ماسک و جف بزوس خیلی سرشناس نیست، ولی مثل آنها سودای بزرگی در سر دارد؛ افتتاح اولین ایستگاه فضایی تجاری تا سال ۲۰۳۱. کمال غفاریان، کارآفرین و مهندس ایرانی-آمریکایی، از کودکی رویای فضانوردی را در سر داشت. او در دوران کودکی در اصفهان به ستارهها خیره میشد و آرزو داشت روزی به فضا سفر کند. سال ۱۹۶۹، زمانی که غفاریان ۱۱ ساله بود، قدم گذاشتن نیل آرمسترانگ و باز آلدرین روی ماه، رویای او را تقویت کرد. او گفت: آن لحظه دگرگونکننده بود و مرا ترغیب کرد که این همان کاری است که میخواهم انجام دهم.»
به گزارش ایسنا و به نقل از فوربس، کمتر از ۲۴ ساعت پیش از سفر کردن به خاورمیانه و کره جنوبی برای دیدار با سرمایهگذاران، «کمال غفاریان» معروف به «کم غفاریان»(Kam Ghaffarian) چند ساعت خالی را در برنامه خود پیدا کرد تا به پرسشهای خبرنگار فوربس پاسخ دهد. او کتش را درآورد و روی صندلی دفترش نشست که یک ساختمان چهارطبقه غیرقابل توصیف در حومه مریلند است. غفاریان گفت: شنیدهای که مردم به من «کم دیوانه» میگویند؟
این پرسش منصفانهای محسوب میشود زیرا فهرست شرکتهایی که کمال غفاریان تأسیس کرده، مانند صفحات یک رمان علمی-تخیلی است.
شرکت «آکسیوم اسپیس»(Axiom Space) در حال ساخت اولین ایستگاه فضایی تجاری جهان با مشارکت ناساست و نسل بعدی لباسهای فضایی فضانوردان را نیز طراحی میکند. غفاریان گفت: دفعه بعد که فضانوردان را در حال راه رفتن روی سطح ماه ببینید، آنها لباس فضایی آکسیوم اسپیس را به تن خواهند داشت.
شرکت «اینتوئتیو ماشینز»(Intuitive Machines) فرودگرهای ماه را میسازد و در صورت خوب بودن شرایط آب و هوا، یکی از آنها را در ماه ژانویه به قطب جنوب ماه میفرستد. این یکی از چندین پرتابی محسوب میشود که قرار است راه مأموریتهای تجاری را به ماه باز کند.
شرکت «کوانتوم اسپیس»(Quantum Space) در حال ساخت یک اَبَرشاهراه فضایی است که به فضاپیماها کمک میکند تا سوختگیری کنند و به سفر کردن در منطقه بین زمین و ماه بپردازند.
شرکت «ایکس-انرژی»(X-Energy) در حال ساخت رآکتورهای هستهای کوچک، پیشرفته و ضد ذوب است که میتوانند انرژی همه چیز را از یک پایگاه نظامی دور افتاده گرفته تا کارخانه ۴۷۰۰ هکتاری مواد شیمیایی «داو»(Dow) در ساحل خلیج تگزاس تامین کنند.
شاید واقعا دیوانگی به نظر برسد اما به گفته غفاریان، همه کسب و کارها یک هدف مشترک دارند. وی افزود: ما باید یک گونه چندسیارهای باشیم و بتوانیم به ستارههای دیگر برویم اما تا آن زمان، ما فقط یک خانه داریم. درست است؟ اگر بخواهم خلاصه بگویم، ما باید از خانه کنونی خود مراقبت کنیم و خانه جدیدی را نیز بیابیم.
او کار خود را با شرکت استینگر غفاریان تکنولوژی آغاز کرد که آن را در سال ۱۹۹۴ میلادی با همکاری هارولد استینگر تأسیس کرد. این شرکت به عنوان پیمانکار سازمان های دولتی فعالیت میکرد و در فوریه ۲۰۱۸ توسط کیبیآر به مبلغ ۳۵۵ میلیون دلار خریداری شد.
غفاریان از اکتبر ۲۰۱۹ به عضویت هیئت مدیرۀ مؤسسۀ انرژی هستهای درآمد.
صنعت فضایی تحت تسلط غولهای بزرگتری است که سرمایه خود را برای ساخت موشکها، ماهنوردها، مریخنوردها و وسایل نقلیه در مدار ریختهاند اما برخلاف «ایلان ماسک»(Elon Musk)، «جف بزوس»(Jeff Bezos) و «ریچارد برانسون»(Richard Branson)، غفاریان یک نمونه نادر از شخصی است که عمدتا به دلیل فعالیتهای فضایی خود میلیاردر شده، نه شخصی که پس از به دست آوردن ثروت خود به این حوزه وارد شده است.
کلید این موفقیت چیست؟ غفاریان گفت: «فرهنگ، فرهنگ و فرهنگ» اما به گفته سازمان غیرانتفاعی «بنیاد فضا»(Space Foundation)، در یک تجارت ۵۴۶ میلیارد دلاری که هنوز توسط دولت آمریکا هدایت میشود، در واقع باید گفت قراردادها، قراردادها و قراردادها. «جی کلی سل» (J. Clay Sell) مدیرعامل ایکس-انرژی و معاون سابق «وزارت انرژی آمریکا» گفت: در به دست آوردن دلارهای دولت آمریکا براساس رقابت، هیچکس بهتر از کم غفاریان نیست.
دولت آمریکا تنها بازیگر این صحنه نیست. غفاریان در حال حاضر فهرستی از مشتریان تجاری دارد؛ از جمله سیستم سلامت «سیدرز-ساینای» (Cedars-Sinai) برای پژوهش در مورد سلولهای بنیادی در شرایط ریزگرانش، شرکت «جی.اچ.مام» (G.H. Mumm) برای طراحی حباب طعمدهنده مخصوص فضا و شرکت ژاپنی «میتسویی» (Mitsui) که با آکسیوم اسپیس نیز مشارکت دارد. دولتهای خارجی مانند کانادا و عربستان سعودی نیز برای دسترسی به فضا هزینه پرداخت میکنند. آکسیوم اسپیس قبلا دو مأموریت موفق و کاملا خصوصی سرنشیندار به «ایستگاه فضایی بینالمللی» (ISS) را با شرکت «اسپیسایکس» (SpaceX) در آوریل ۲۰۲۲ و مه سال گذشته انجام داده است که ماموریت اول، سه فضانورد تجاری و ماموریت دوم، دو فضانورد سعودی را به ایستگاه فضایی فرستاد. این شرکت ادعا دارد که از ماه اوت، بیش از ۲.۲ میلیارد دلار را در قراردادهای مشتریان تضمین کرده است.
این سابقه به غفاریان کمک کرده است تا سرمایهگذاران را جذب کند. آکسیوم اسپیس در ماه اوت، ۳۵۰ میلیون دلار دیگر را در یک برنامه تامین مالی به رهبری شرکت «الجزیره کپیتال» (Aljazira Capital) عربستان سعودی و شرکت داروسازی «بوریونگ» (Boryung) کره جنوبی جمعآوری کرد. در همان ماه، اینتوئتیو ماشینز از یک سرمایهگذاری خصوصی ۲۰ میلیون دلاری برخوردار شد و پس از اولین حضور دشوار خود به عنوان یک شرکت سهامی عام، منابع مالی خود را تقویت کرد. ایکس-انرژی که شرکت داو و شرکت سهامی خاص «ارس منیجمنت» (Ares Management) از سرمایهگذاران آن هستند، در ماه سپتامبر تقریبا ۱.۱ میلیارد دلار ارزش داشت. جدیدترین و کوچکترین بخش از ثروت غفاریان، کوانتوم اسپیس است که در ماه دسامبر ۱۵ میلیون دلار جمعآوری کرد.
فوربس در مجموع، ثروت غفاریان را ۲.۲ میلیارد دلار تخمین میزند که بیشتر به لطف سهام او در استارتآپهای فضایی و هستهای است. این مبلغ برای یک مهاجر ایرانی که در سال ۱۹۷۶ با گرفتن یک قرض ۲۰۰۰ دلاری از عمویش برای تحصیل در کالج واشنگتن دیسی به آمریکا رفت، بد نیست.
«کریس استات» (Chris Stott) بنیانگذار و مدیرعامل شرکت «لانستار دیتا هولدینگز» (Lonestar Data Holdings) که با اینتوئتیو ماشینز برای ذخیره دادههای سطح ماه همکاری میکند، گفت: مردم در مورد بزوس، ماسک و برانسون فکر میکنند. آنها باید کم غفاریان را هم در این فهرست قرار دهند زیرا او به همان اندازه کار انجام میدهد. همچنین، او بسیار باهوش است زیرا از هر کاری که بزوس و ماسک انجام میدهند، استفاده میکند.
غفاریان در مقایسه با امثال ماسک و بزوس که میلیاردها دلار سرمایهگذاری میکنند، ممکن است مانند یک سیارک در یک کهکشان بزرگ باشد اما او آنها را نه به عنوان رقیب، بلکه به عنوان شریک میبیند. غفاریان گفت: من برای ایلان و «گوئین شاتول» (Gwynne Shotwell) رئیس اسپیسایکس، احترام زیادی قائل هستم. آنها دوستان فوقالعادهای هستند. جف بزوس هم همین طور.
غفاریان نیز مانند دیگر کارآفرینان فضایی شناختهشده، برنامههای بسیار جسورانهتری دارد. هدف او از ساخت فوری اولین ایستگاه فضایی تجاری و فرودگرهای ماه، کاهش دادن هزینههای ورود به فضا دقیقا به همان روشی است که موشکهای قابل استفاده مجدد اسپیسایکس، پرتاب مأموریتها را ارزانتر، آسانتر و سریعتر کردند. به ایده ساخت فیلم «تام کروز» (Tom Cruise) در یک ایستگاه فضایی واقعی یا توسعه دارو در گرانش صفر فکر کنید که شرکتهای غفاریان در تبدیل کردن هر دوی آنها به واقعیت کمک میکنند.
این تازه آغاز ماجراست. غفاریان در مورد هدف بلندمدت خود گفت: سرنوشت نهایی ما این است که نسل بشر، میانستارهای شود. اولین گام در مدار پایین زمین، ساخت ایستگاه فضایی است. هدف بعدی، فرستادن فرودگرها به ماه و ساخت یک پایگاه انسانی روی آن خواهد بود. مرحله بعد، ساخت فناوریهایی است که میتوانند به سیاراتی فراتر از منظومه شمسی ما بروند.
مهارت دیگر غفاریان، توانایی او در ترغیب کردن نیروهای سابق ناسا برای پیوستن به او در بخش خصوصی است. شرکتهای غفاریان، حداقل ۱۸ ستاره سابق ناسا را در خود جای دادهاند که تجربه زیادی را به ارمغان میآورند و سرمایهگذاران را نیز متقاعد میکنند که میتوانند در بازاری موفق شوند که در حال شلوغ شدن است. در سال ۲۰۱۳، غفاریان با «استفن آلتموس» (Stephen Altemus) معاون سابق «مرکز فضایی جانسون» ناسا که فرود آپولو روی ماه را هدایت کرده بود، برای راهاندازی اینتوئتیو ماشینز همکاری کرد. سه سال بعد، غفاریان «مایکل سافردینی» (Michael Suffredini) که به مدت یک دهه مدیریت برنامه ایستگاه فضایی بینالمللی را بر عهده داشت، متقاعد کرد تا در تأسیس کردن آکسیوم اسپیس به او بپیوندد.
غفاریان نگران نیست و آیندهای را تصور میکند که در آن کسبوکار کافی برای ساخت چندین رآکتور هستهای کوچک، ایستگاههای فضایی و شرکتهایی که محمولهها را به ماه میبرند، وجود داشته باشد. غفاریان گفت: «رقابت سالم است و شما را خلاقتر و نوآورتر میکند.» سرمایهگذاران او موافق هستند. شرر گفت: «ما میخواهیم رقبا را تشویق کنیم زیرا این یک بازار رو به رشد خواهد بود.»
غفاریان گفت: وقتی از ۱۰، ۱۵ یا ۲۰ سال آینده صحبت میکنید، امید من این است که ما یک شهر فضایی داشته باشیم؛ جایی که مردم در واقع بتوانند به آن بروند و در آن زندگی کنند. شهر فضایی یک محیط بسیار خوب برای اکتشافات فضایی بیشتر انسان خواهد بود.
از نظر غفاریان، انگیزه او از ساخت ایستگاه فضایی و فرودگرهای قمری هرگز فقط ثروتمند شدن نبود؛ حتی اگر سرمایهگذاری در آنها به ثروتمند شدن او کمک کرده باشد. او با تأمل در مورد زمانی که اولین تجارت خود را فروخت، گفت: من نمیخواستم ثروتمندترین مرد گورستان باشم و در زندگی فقط به دنبال کسب درآمد بیشتر باشم، بلکه میخواستم زندگیام بیشتر پیرامون ایجاد تغییر در جهان به سمت بهتر شدن باشد.
بدون نظر