به گفته بسیاری از کارشناسان سلامت، در میان وعدههای غذایی «صبحانه» از اهمیت ویژهای برخوردار است. اما مردم در نقاط مختلف جهان روز خود را با چه خوراکیهایی آغاز میکنند؟
زیست فعلی انسان حاصل تغییر و تحول و سازشی چندهزارساله است. اکثر ویژگیهای زیستی و رفتاری او را میتوان از چنین پنجرهای توضیح داد. برخی از عادتها و رفتارهای انسانی ریشهای دارد که در تاریخ او دویده است. خاستگاه این عادات را باید با زیر ذرهبین قرار دادن فرایند تاریخی زندگی بشر یافت.
انسان اولیه برای تامین خود شکار میکرد. برای رسیدن به مواد خوراکی هر بار ماجرایی جدید رقم میخورد. ماجراها هنوز به قوت خود باقیاند. ماهیت هنوز تغییری نکرده اما شکل ظهورشان متفاوت شده است. امروزه تامین غذایی جمعیتها در ابعاد میلیونی خود ماجرایی چه بسا حوصلهسربر اما پیچیده باشد؛ چرخهای بسیار وسیع از تولید تا تخریبشان را در بر میگیرد، یک غذا برای اینکه روی میز یا سر سفره ما بیاید مسیری طولانی میپیماید.
چرا زمان دقیق صبحانه خوردن از رژیمهای غذایی مد روز هم مهمتر است؟
سیستم تامین غذایی مثل درختی که قرنهاست رشد کرده، امروزه ریشه پرجزئیات و عمیقی دارد و شاخههای کثیرش زندگی خیلیها را زیر سایه خود میگیرد. تامین غذا مشاغل زیادی به وجود آورده و بخشی جدانشدنی از زندگی انسانهاست.
رژیم غذایی معمول انسانها در سراسر جهان متشکل از ترکیب سه وعده است. وعدههایی در سه بازه از زمان بیداری که انرژی فعالیت انسان را تامین میکند. صبحانه یا ناشتاشکن، به عنوان اولین وعده انسانها بخشی از فرهنگ آنها شده است، وعدهای که حذف آن تبعات مخربی برای بدن خواهد داشت.
اما سوال این است که صبحانه چگونه بر رفتار انسانها تاثیر میگذارد. در نقاط مختلف جهان مردم برای شروع روز خود چه چیزهایی میخورند و این مواد چه تاثیری بر آنها میگذارد.
صبحانه در کشورهای مختلف
ایالات متحده
مردم آمریکا عادت دارند روز خود را با قهوه شروع کنند. کافئین موجود در قهوه بر اساس باور موجود، خوابآلودگی صبحگاهی را از بین میبرد و باعث میشود با انرژی بیشتری روز آغاز شود. در کنار این نوشیدنی محبوب پنکیک از وعدههای مرسوم صبحگاهی آمریکاییهاست. مصرف تخممرغ هم مزیت خود را دارد. اما در کنار اینها بیکن هم در صبحانه آمریکاییها جای دارد.
مصرف تخممرغ کاهش اضطراب را برای افراد به ارمغان میآورد. بیکن هم حاوی آنتیاکسیدانهای قوی و سمزداست. گاهی هم ممکن است به جای قهوه، آبمیوه بنوشند. آبمیوهها سرشار از فیبر هستند.
این صبحانه به طراوت انسان کمک میکند. مصرف میوهها نیز بسیار مفید است.
ژاپن
چای گیاهی به همراه برنج سفید و میسوشیرو یا سوپ میسو ترکیب سنتی ژاپنیها برای صبحانه است. سوپ میسو از غذاهای باستانی ژاپنیهاست که به کاهش التهاب در بدن کمک میکند. برنج سفید هم بسیار مفید و مغذی است زیرا کربوهیدارت بهنسبت بهتری در مقایسه با مواد قندی به بدن میرساند.
چایهای گیاهی هر کدام مزیتهای خاص خود را دارند. صرف یک نوشیدنی گرم در ابتدای روز به کاهش سطح استرس بدن کمک میکند.
هند
هندیها هم در وعده صبحانه خود چای یا دمنوشهای مختلف مینوشند. در کنار این غذاهایی مثل دوسا، سامبار و چتنی مصرف میکنند. دوسا نوعی پنکیک است که از برنج و ماش سیاه تهیه میشود. هندیها غذاهای مخصوص به خود را دارند که با ادویههای زیاد و متنوعی درست میشوند.
ادویهها غذا را خوشمزهتر میکنند و هر کدام مزایای خود را دارند. چنتی را هم میتوان یک چاشنی خوشطعم و رنگ به حساب آورد.
آلمان
صبحانه سنتی ژرمنها یا آلمانیهای امروزی سوسیس و نان و تخممرغ آبپز است؛ سوسیسهایی با دستورالعملهایی بعضاً محرمانه که در مناطق مختلف به روشها و با مواد متنوعی پخته میشوند. همانطور که گفته شد، تخم مرغ آبپز به طراوت آدمی کمک میکند و مصرف آن در آغاز روز، بر رفتار روزمره او تاثیر میگذارد.
ویتنام
مردم ویتنام فرهنگی در نوع خود شگفتانگیز دارند. عناصر بومی این کشور به حدی در تاریخ آنها عمیق شده که حتی با مردم شرق آسیا و جنوب شرق آسیا تفاوتهای زیادی دارند. صبحانه سنتی مردم ویتنام سوپ فو است. این غذا را میتوان غذای ملی ویتنام به شمار آورد.
این سوپ مزههای مختلف دارد و بسیار مقوی و مفید است. سوپ فو حاوی گوشت و سبزیجات معطری است که قطعاً بر حال افراد آن هم در آغاز روز تاثیر مثبت میگذارد.
برزیل
مردم برزیل برای صبحانه از میوههای مختلفی استفاده میکنند. میوههای تازه و اسموتیهایی از خانواده استواییها؛ صبحانهای رنگارنگ و طبیعی به همراه نان و گاهی گوشت.
ایران
صبحانه سنتی ایرانیها از روزگار قدیم، نان و پنیر بوده است. در طی سالها کره، مربا، عسل، گردو، خیار و گوجه هم به سفره ایرانیان اضافه شده است. چای به عنوان نوشیدنی گرم مرسوم در ایران شناخته میشود، با این حال تخممرغ هم در وعده صبحانه ایرانیان جای دارد.
صبحانه نخوردن؛ دزدی از سلامت جسم و روان
صبحانه، اولین وعده غذایی در روز، به مثابه نغمه آغازین، نوید یک روز پربار و سرشار از انرژی را میدهد. اما چه بر سرمان میآید اگر این نغمه را نادیده بگیریم و صبحانه را از سفره روزمان حذف کنیم؟
نادیده گرفتن صبحانه، نهتنها از نظر جسمی بلکه از نظر روانی نیز میتواند عواقب ناخوشایندی برای انسانها به دنبال داشته باشد. در اینجا به بررسی علمی و روانشناختی آثار نخوردن صبحانه بر انسانها میپردازیم.
چرا هرگز نباید صبحانه را به خاطر کاهش وزن حذف کنید؟
آثار جسمی:
- افت قند خون: نخوردن صبحانه، بهویژه برای افراد دیابتی، میتواند منجر به افت قند خون و علائمی مانند سرگیجه، ضعف، لرزش و سردرد شود.
- کاهش تمرکز و حافظه: مغز برای عملکرد صحیح به گلوکز نیاز دارد. نخوردن صبحانه میتواند به کمبود گلوکز در مغز و در نتیجه، کاهش تمرکز، حافظه و قدرت یادگیری منجر شود.
- افزایش تحریکپذیری و نوسانات خلقی: گرسنگی میتواند منجر به تحریکپذیری، عصبانیت و نوسانات خلقی شود. خوردن صبحانه به تنظیم سطح قند خون و هورمونها و در نتیجه، بهبود خلقوخو کمک میکند.
- کاهش سوختوساز بدن: نخوردن صبحانه ممکن است منجر به کاهش متابولیسم و در نتیجه، افزایش وزن شود.
- سوء تغذیه: صبحانه نخوردن میتواند به کمبود مواد مغذی ضروری مانند ویتامینها، مواد معدنی و فیبر در بدن منجر شود.
- مشکلات گوارشی: نخوردن صبحانه میتواند باعث یبوست، نفخ و درد معده شود.
آثار روانی:
- استرس و اضطراب: گرسنگی میتواند منجر به استرس و اضطراب شود. خوردن صبحانه به تنظیم سطح قند خون و هورمونها و در نتیجه، کاهش استرس و اضطراب کمک میکند.
- افسردگی: مطالعات نشان دادهاند بین نخوردن صبحانه و افسردگی ارتباط وجود دارد.
- کاهش انگیزه و خستگی: نخوردن صبحانه منجر به کاهش انگیزه، خستگی و افت انرژی میشود.
- اختلالات خواب: نخوردن صبحانه ممکن است باعث اختلالات خواب مانند بیخوابی و خواب آشفته شود.
- کاهش عزت نفس: احساس گرسنگی و ضعف در برخی موارد به کاهش عزت نفس و اعتمادبهنفس میانجامد.
راهکارهایی برای غلبه بر عادت نخوردن صبحانه:
- برنامهریزی: صبح خود را طوری برنامهریزی کنید که زمان کافی برای خوردن صبحانه داشته باشید.
- آمادهسازی شب قبل: شب قبل از خواب، صبحانه خود را آماده کنید تا صبح مجبور به صرف زمان زیادی برای آماده کردن آن نباشید.
- انتخاب صبحانههای ساده و سریع: صبحانههایی را انتخاب کنید که ساده، سریع و مغذی باشند.
- شروع با صبحانههای کوچک: اگر عادت به خوردن صبحانه ندارید، با صبحانههای کوچک شروع کنید و بهتدریج حجم آن را افزایش دهید.
- استفاده از میانوعدههای سالم: اگر در صبح وقت کافی برای خوردن صبحانه ندارید، میانوعدههای سالم مانند میوه، آجیل و ماست را در برنامه روزانهتان بگنجانید.
- نوشیدن آب: قبل از صبحانه، یک لیوان آب بنوشید تا بدن خود را هیدراته کنید.
- مثبت فکر کردن: به فواید خوردن صبحانه برای سلامت و روان خود فکر کنید و انگیزهتان را برای خوردن صبحانه افزایش دهید.
بدون نظر