ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی طراحان و تولیدکنندگان اصلی جت های جنگنده در دوران جنگ سرد بودند. آنها پیشگام بسیاری از جت های جنگنده پیشرو در جهان بودند – که بسیاری از آنها امروزه در حال استفاده (و حتی تولید) هستند. در حالی که جت های جنگنده آمریکایی مانند F-16 معمولاً برتر از همتایان شوروی خود در نظر گرفته می شوند، جت های شوروی محبوبیت خود را ثابت کرده و به طور گسترده صادر شدند. در اینجا پنج مورد از برترین جنگنده های آمریکا و شوروی در دوران جنگ سرد را معرفی خواهیم کرد.
۱- Mikoyan MiG-29
بیش از ۱,۶۰۰ فروند میگ-۲۹ تولید شد
اولین پرواز | ۱۹۷۷ |
نقش | برتری هوایی، چند منظوره |
پایان تولید | در حال تولید به شکل محدود |
جت MiG-29 یکی از نمادین ترین جنگنده های شوروی در اواخر دوران جنگ سرد بود و همچنان در سراسر جهان (از جمله اوکراین) مورد استفاده قرار می گیرد. MiG-29 برای مقابله با جنگنده های بسیار توانمند F-15 Eagle و F-16 Fighting Falcon ساخته شده و اولین بار در سال ۱۹۸۳ وارد خدمت شد.
این جنگنده که در ابتدا به عنوان یک جنگنده برتری هوایی طراحی شد، در طول سال ها بیشتر به یک جنگنده چند منظوره تبدیل شده است.
MiG-29 ها در روسیه به مقدار زیادی با خانواده سوخو Su-27 (شامل Su-30، Su-34 و Su-35) جایگزین شده اند. انواع مدرن روسی MiG-29 شامل نسخه ناونشین MiG-29K و MiG-35 است که مورد اخیر با هدف صادرات طراحی و ساخته شد اما در این زمینه شکست خورد (جنگنده ای که تاکنون هیچ سفارش خارجی دریافت نکرده است).
۲- F-16 Fighting Falcon
بیش از ۴,۶۰۰ فروند اف-۱۶ تولید شده است
اولین پرواز | ۱۹۷۴ |
نقش | چند منظوره |
پایان تولید | در حال تولید محدود |
F-16 Fighting Falcon شاید موفق ترین جت جنگنده اواخر جنگ سرد در ناوگان هوایی ایالات متحده باشد. اف-۱۶ یک جنگنده چند منظوره مافوق صوت تک موتوره بوده و همچنان در حال تولید (فقط برای صادرات) است.
جدیدترین نوع این جنگنده، F-16 Block 70، تفاوتی مانند شب و روز با نسخه های اورجینال دارد. حدود ۵۰ سال پس از اولین پرواز، برخی از کشورها (مانند اوکراین، آرژانتین، بلغارستان و اسلواکی) قصد بروزرسانی و ارتقای نیروی هوایی خود را با در اختیار گرفتن جنگنده های مدرن اف-۱۶ دارند.
F-16 یک هواپیمای همه کاره و کوچک است. این جنگنده محبوب ترین جت جنگنده در حال خدمت در جهان است که بیش از ۲,۰۰۰ فروند از آن هنوز در حال خدمت هستند. F-16 دارای یک تاریخچه رزمی برجسته است و تنها یک مورد تایید شده از شکست آن در نبردهای هوا به هوا و سقوط وجود دارد.
با ورود قریب الوقوع F-16 به اوکراین، صحنه برای این جنگنده آمریکایی آماده شده است تا یک بار دیگر با دشمنان قدیمی دوران جنگ سرد خود – Su-27 (و مشتقات) و MiG-29 (و مشتقات) روبرو شود. با این حال، در نیروی هوایی اوکراین، F-16 های اهدایی (که بیشتر در زمان جنگ سرد ساخته شده اند) همراهان عجیبی خواهند داشت – سو-۲۷، سو-۲۴، سو-۲۵ و میگ-۲۹ که جنگنده های اوکراینی میراث اتحاد جماهیر شوروی هستند.
۳- Mikoyan-Gurevich MiG-21/Chengdu J-7
بیش از ۱۳,۰۰۰ فروند MiG-21/Chengdu J-7 تولید شد
اولین پرواز | ۱۹۵۵ |
نقش | جنگنده/ رهگیر |
پایان تولید | ۱۹۸۵ (نسخه J-7 در سال ۲۰۱۳) |
MiG-21 “Fishbed” یکی از پرتولیدترین و پرکاربردترین جت های جنگنده دوران جنگ سرد است. حدود ۱۰,۵۰۰ فروند MiG-21 (از جمله آنهایی که تحت لیسانس در هند تولید می شوند) و بیش از ۲,۴۰۰ نسخه تحت لیسانس از این جنگنده تحت نام Chengdu J-7 در چین تولید شد. در طول سال ها، حدود ۶۰ کشور این جنگنده را به خدمت گرفته اند.
MiG-21 اولین بار در سال ۱۹۵۵ پرواز کرد و تا سال ۱۹۸۵ در تولید باقی ماند، در حالی که J-7 چینی تا سال ۲۰۱۳ تولید می شد (آخرین مدل های تولیدی به بنگلادش صادر شد). میگ-۲۱ در بسیاری از نیروهای هوایی کشورهای در حال توسعه در سراسر جهان (به ویژه در آفریقا) در خدمت باقی می ماند. هند (جایی که این جنگنده ها با عنوان تابوت پرنده شناخته می شوند) تلاش می کند تا آخرین فروندهای این جنگنده را بازنشسته کند.
۴- F-4 Phantom II
بیش از ۴۰۰۰ فروند F-4 Phantom II تولید شد
اولین پرواز | ۱۹۸۵ |
نقش | رهگیر، جنگنده-بمب افکن |
پایان تولید | ۱۹۸۱ |
جنگنده F-4 Phantom II ساخت مک دانل داگلاس یکی از نمادین ترین جت های جنگنده ایالات متحده در اواسط دوران جنگ سرد است. این جنگنده یک هواپیمای رهگیر و جنگنده مافوق صوت دوربرد است که برای اولین بار در سال ۱۹۶۱ وارد خدمت نیروی دریایی شد.
فانتوم به دلیل سرعت بالای خود (بیش از ۲.۲ ماخ) مورد توجه قرار گرفته است. جت های جنگنده بعدی ایالات متحده کند شده اند (اف-۳۵ حداکثر سرعت ۱.۶ ماخ را دارد). فانتوم همچنان در خدمت است، اما آخرین روزهای دوران خدمتش را سپری می کند. کره جنوبی آخرین فانتوم خود را در اوایل سال ۲۰۲۴ بازنشسته کرد و سپس یونان نیز راه این کشور را دنبال کرد. این امر باعث شده است که ترکیه و ایران به عنوان آخرین دارندگان فانتوم های فعال در جهان باقی بمانند.
۵- Su-27 Flanker
بیش از ۶۸۰ فروند Su-27 Flanker تولید شد (غیر از نسخه های اشتقاقی)
اولین پرواز | ۱۹۷۷ |
نقش | چندمنظوره/ برتری هوایی |
پایان تولید | ۲۰۱۰ (موجود تنها در نسخه های اشتقاقی) |
خانواده Su-27 Flanker شاید رایج ترین جت جنگنده مورد استفاده در جنگ اوکراین امروزی باشد. در حالی که اوکراین نسخه قدیمیتر Su-27 Flanker را در اختیار دارد، ستون فقرات جنگنده های نیروی هوایی روسیه از انواع مدرنتر Su-30/Su-34/Su-35 تشکیل شده است که نسخه های ارتقا یافته فلنکر هستند.
فلنکر به عنوان یک رقیب مستقیم برای جت های جنگنده بزرگ ایالات متحده مانند F-14 Tomcat و F-15 Eagle در اواخر جنگ سرد ساخته شد. این هواپیما برای ماموریت های برتری هوایی طراحی شده و مکمل میگ-۲۹ بود.
برای سالها، صادرات جتهای جنگنده روسیه بخش عمدهای از سود صنعت صادرات تسلیحات روسیه بود. با این حال، صادرات فلنکر و سایر جتهای جنگنده های روسی در سالهای اخیر به شدت سقوط کرده است. مشتق چینی فلانکر نیز Shenyang J-11 نام دارد که در چین ساخته می شد.
سوخو فلانکر رو میشه گفت بهترین جنگنده دوران جنگ سرد هست.
حرف من نیست.یه ژنرال امریکایی گفته بود که تو المان مستقر بود. میگفت کابوسش اینه روسیه با این جنگنده حمله کنه .
آمریکا بین ده تا پانزده سال در صنعت هوایی از شوروی و اروپا جلوتر بود.
وقتی که جنگنده نسل سوم فانتوم را معرفی کرد،تازه سال بعدش شوروی جنگنده نسل دوم میگ ۲۱ را معرفی کرد.
دوست گرامی موارد فنی را نباید به غش کردن سیاسی به یکطرف ربط داد. فانتوم را اگر میخواهید مقایسه کنید باید با هم نسل خودش میک ۲۳و ۲۷مقایسه کنید که شامل انواع مدلهای مشتق شده مثل فانتوم هستند و البته بر خلاف فرمایش شما روسیه همیشه در کیفیت رزمی و قیمت از آمریکا سرتر بوده و هست. حتی در تولیدات امروزی هم اینو بدور از تمایلات سیاسی میتونید درک کنید. البته روسها در تبلیغات بسیار ضعیفتر هستند و تحریمهای آمریکا هم مشکل ساز اصلی هست .نمونه آن قرارداد مصر با روسیه که با تشکر آمریکا برهم خورد.
خداییش اصلا تمایلات سیاسی رو در جانبداری از هواپیماهای روسی در نظر نگرفتی!!!اصلا!!ابدا!!!!
کیفیت رزمی؟!؟!؟بالاتر بوده؟!؟
قیمت هم مشخصه،چرا!!!
فانتوم هم مثل میگ ۲۳ چندین مدل داشت که ارتقا پیدا کردن و پیشرفته تر از نمونه های اولیه بودن،با این حال فانتوم همیشه دست بالا را داشت
تازه این نکته مهمه که وقتی شوروی جنگنده نسل سوم میگ ۲۳ را معرفی کرد،آمریکا رفته بود سراغ نسل چهارم.
این قدرت صنعتی آمریکا بود
از کل دنیا یک نسل جلوتر
بله دیدیم که چطور صدام با سلاح های روسی سقوط کرد
نه برادر حزبالله همه دنیا میدونن آمریکا۱۵سال جلوتر هستش از روسیه.تو زیردریایی کلاس لس آنجلس و اوهایو تو بمب هسته ای غیرقابل انهدام ترایدنت d5ll تو هواپیمای جنگنده اف۲۲ تو بمب افکن بی۲ و بی۲۱رایدر.روسیه فقط تا سال۲۰۱۴داشت سوتی هاو ایرادات سوخو۵۷رو برطرف میکرد.و ده ها نمونه دیگه.همین اوکراین اگه سلاح فوق پیشرفته غربی بهش بدن و آزادش بذارن روسیه رو بیچاره میکنه
در زمان جنگ هشت ساله ایران و عراق ایران ازتولیدات ایالات متحده آن هم بدون ساپورت فنی و تجهیزاتی کشور سازنده استفاده میکرد و عراق هم از هواگردهای شوروی بهره میبرد. و نتیجه این مقابله بصورت مستند ثبت و ضبط شده یعنی برتری تجهیزات ایالاتمتحده.
با وجود پدافندهای پیشرفته روسی و رادارهای هدایتگر زمینی و فراوانی موشک های هوا به هوا و انواع مختلفی از جنگندههای به روز و آماده و کاملا پشتیبانی شده حتی در بعضی موارد استفاده از خودخلبانان روسی و…. پیروز نبرد تجهیزات ایالاتمتحده همراه با تلاش و غیرت بچه های دلاور ایران بود.
یا بطور خلاصه نبردهای هوایی مابین هند و پاکستان را وقتی مرور کنید با وجود انواع جنگنده های روسی که حتی در هند هم تحت لیسانس تولید میشوند این فانتوم ها و F16 های پاکستان هستند که عرصه را در اختیار دارند. انشالله که ما خودمان بتوانیم با همت جوانان باهوش و با غیرت ایرانی پرنده هایی بسازیم که همه دنیاآرزوی داشتن آنها را داشته باشند.
آره حتی آف ۲۲سال ۲۰۰۸از جدیدترین سوخو۵۷ روسیه رادارگریزتره.آمریکا ۳۰سال پیش موشک هسته ای ترایدنت دی۵ داشته که سرعتش حداقل۱۹ماخ وحداکثر۲۵ماخ بوده
آف ۱۶بااک های اولیه را باید با میگ ۲۹ نسلهای اول مقایسه کرد نه با سوخو ۲۷. سوخو ۲۷هم در نسلهای اولیه تا الان را باید با آف ۱۵ ای و بی تا الان باید مقایسه کرد که منتهی به سوخو ۳۰و ۳۵ و ایضا سوخو ۳۰ است ام ۲ میشه. رغیب آف ۱۴ هم میگ ۳۱ بود . امروز هم سوخو ۵۷ رغیب آف ۳۵و ۲۲ هست و در تمامی این موارد جنگنده های روسی با اینکه دیرتر به تولید رسیدند اما از کیفیت عملیاتی بالاتری برخوردار بودند و البته از نظر اقتصادی هم مقرون به صرفه بودند. مقایسه این جنگنده ها با توجه به مشخصات آنها و البته حضور در جنگها و مانورها براحتی برای علاقه مند آن بی طرف قابل بررسی هست. بطور مثال اف۱۴ چه نسخه اولیه و چه نسخه آخری که نسخه دی هست رو میشه با میگ ۳۱ نسخه اولیه و نسخه آخر مقایسه کرد. در زمانیکه آف ۱۴از رادار پالس داپلر استفاده میکرد میک ۳۱ از رادار آرایه فازی غیر فعال که یک سرو کردن بالاتر بود استفاده میکرد. اما کلا جنگنده پنجاه درصد کار هست و بقیه موارد به نیروی انسانی از خلبان گرفته تا مهندسین نیروی هوایی بر میگردد. برای نمونه در دفاع مقدس یکی از خلبانان غیور کشور با اف۵ پایگاه تبریز یک فروند میگ۲۵ عراقی که یک نسل بالاتر و البته چند برابر بزرگتر و با توان ارتفاعی و سرعتی بالاتر داشت را سرنگون کرد و افتخاری آفرید برای نیروی هوایی کشورمان. خیلی به نسل و تبلیغات سازندگان توجه نکنید.
فقط تولیدات آمریکایی
اگه اینجوربودنمیگفتندشوروی هم ابرقدرته
اگر دوستان کمی منطقی بودند .بهتر بود .بعضی ها همدیگر رو متهم به غرب و شرق گرایی میکنند.
نه شرق برای ما نون و آب میشود و نه غرب -ما باید بر اساس منافع ملی حرکت کنیم نه منافع حزبی و تعصبات قومی و دینی .و این باعث شده به این نقطه و سه گوشه گیر افتادیم .
حال با این فرمون پیش برویم روزگارمان بدتر میشود .
ولی در مورد صنایع هوایی و دفاعی .-خب مشخصه آمریکا از جهان یک سر و گردن جلوتره و دلیلش بر پایه اقتصاد رقابتی و آزاد بوده و بر عکس روسیه که یک کشور بسته هست و همین باعث صنعت ضعیف آن هست .