موفق ترین جت جنگنده آمریکایی در نبردهای هوا به هوا چه هواپیمایی است؟

جنگنده دو موتوره F-15 Eagle ساخت مک دانل داگلاس با توانایی انجام عملیات در همه شرایط آب و هوایی بیشتر از هر جنگنده جت دیگر ایالات متحده نبرد موفق هوا به هوا داشته است. منشا جنگنده F-15 Eagle به دوران جنگ ویتنام (۱۹۷۵-۱۹۵۵) باز می گردد، زمانی که نیروی دریایی ایالات متحده و نیروی هوایی این کشور به دنبال یک جت جنگنده تاکتیکی جدید بودند.

در حالی که وزیر دفاع وقت، رابرت مک نامارا می خواست هر دو شاخه ارتش این کشور برای کاهش هزینه ها از یک هواپیمای واحد استفاده کنند، نیروی دریایی و نیروی هوایی معیارهای متفاوتی برای هواپیمای جدید داشتند. نیروی دریایی هواپیمایی می‌خواست که بتواند مأموریت‌های مختلف را انجام دهد و زمان پرسه زنی طولانی‌تری داشته باشد. در مقابل، نیروی هوایی یک هواپیمای سریع، سبک و با قابلیت مانور بسیار بالاتر از میگ های شوروی می خواست.

در اوج جنگ سرد

در ۹ ژوئیه ۱۹۶۷، غرب اولین نگاهی اجمالی خود به جنگنده MIG-25 ساخت میکویان-گورویچ را تجربه کرد، جنگنده ای که در فرودگاه دوموددوو در نزدیکی مسکو در معرض دید عموم قرار گرفت. زمانی که برنامه ریزان نظامی برای اولین بار این هواپیما با اسم رمز Foxbat در میان کشورهای عضو ناتو را دیدند، تصور کردند که این هواپیما بسیار سریع و با قدرت مانور بسیار بالاست.

غرب در آن زمان هیچ هواپیمای قابل مقایسه ای از نظر طراحی با میگ-۲۵ و توانایی آن برای پرواز با سرعت ۳ ماخ نداشت. نیروی هوایی آمریکا که اکنون می ترسید برتری هوایی خود را در درگیری با میگ-۲۵ از دست بدهد، معیارهای خود را تغییر داد و هواپیمایی را درخواست کرد که بتواند با سرعت MiG-25 برابری کند. در سال ۱۹۶۸، نیروی هوایی پیشنهادی برای یک هواپیمای جدید مطرح کرد که باید معیارهای زیر را برآورده کند:

• یک جت جنگنده تک سرنشین
• دارای دو موتور
• حداکثر وزن برخاست ۱۸.۱ تن
• حداکثر سرعت ۲.۵ ماخ
• نرخ پیشرانه به وزن ۱:۱

در دسامبر ۱۹۶۹ ، نیروی هوایی ایالات متحده گزینه پیشنهادی مک دانل داگلاس را انتخاب کرد و از ترس لغو برنامه، تصمیم گرفت از مرحله نمونه اولیه صرف نظر کرده و مستقیماً به مرحله تولید انبوه برود. اف-۱۵ ایگل اولین پرواز خود را در ۲۷ ژوئیه ۱۹۷۲ انجام داد و در نوامبر ۱۹۷۴ وارد خدمت نیروی هوایی ایالات متحده شد.

در ۲۷ ژوئن ۱۹۷۹، زمانی که خلبان نیروی هوایی اسرائیل، موشه ملنیک، یک فروند میگ-۲۱ سوری را با استفاده از موشک Python 3 بر فراز لبنان سرنگون کرد، اف-۱۵ اسرائیلی اولین شکار هوا به هوای خود را ثبت کرد. در طی همان ماموریت، ایتان بن الیاهو، دیگر خلبان نیروی هوایی اسرائیل به اولین شکار اف-۱۵ با توپ دست یافت و یک میگ-۲۱ دیگر سوری را با توپ M61 Vulcan خود سرنگون کرد. در طول حمله تابستان ۱۹۸۲ به لبنان، اف-۱۵ های اسرائیلی ۴۱ فروند هواپیمای سوری را سرنگون کردند.

در ۵ ژوئن ۱۹۸۴ ، هواپیماهای اف-۱۵ نیروی هوایی سلطنتی عربستان سعودی پس از ورود دو فروند اف-۴ فانتوم نیروی هوایی ایران به حریم هوایی این کشور به پرواز درآمدند تا آن ها را رهگیری کنند. اف-۱۵های عربستان سعودی از ترس این که احتمالاً جت‌های ایرانی قصد حمله به نفت‌کش‌ها را داشته باشند، موشک‌های AIM-9 Sidewinder خود را به سمت آن ها شلیک کردند. در نتیجه یکی از جت‌های ایرانی را ساقط کرده و جت آسیب‌دیده دیگر را مجبور به فرود اضطراری در جزیره کیش کردند.

نیروی هوایی ایالات متحده و اف-۱۵ ایگل

در آستانه اولین جنگ خلیج فارس (۱۹۹۱-۱۹۹۰) پس از تهاجم صدام حسین به کویت، نیروی هوایی ایالات متحده شروع به استقرار F-15 های خود در پایگاه های هوایی اش در خاورمیانه کرد. در طی عملیات طوفان صحرا، F-15های نیروی هوایی ایالات متحده موفق شدند ۳۶ مورد از ۳۹ پیروزی نبرد هوا به هوا را به نام خود رقم بزنند.

برای حمایت از ناتو در جریان مداخله در کوزوو در سال ۱۹۹۹، در ۸ فوریه، F-15های نیروی هوایی ایالات متحده بعد از بلند شدن از پایگاه هوایی آویانو در شمال غربی ایتالیا، چهار میگ-۲۹ صربستان را سرنگون کردند.

اف-۱۵ ایگل از اولین باری که وارد خدمت در ناتو و متحدانش شد، ۱۰۴ پیروزی هوا به هوا بدون سرنگونی حتی یک فروند را به ثبت رسانده است.

نبرد هوا به هوا بین جت های جنگنده

از زمانی که Messerschmitt Me 262 آلمانی در اواسط سال ۱۹۴۴ وارد صحنه شد، هواپیماهای جت در نبردهای هوایی شرکت کرده اند. اولین شکار موفق هوا به هوا توسط یک جت جنگنده در ۸ آگوست ۱۹۴۴ اتفاق افتاد، زمانی که یک هواپیمای Me262 به خلبانی ستوان یواخیم وبر یک پشه شناسایی بریتانیایی هاویلند DH.98 را بر فراز مونیخ ساقط کرد.

در دوران جنگ کره (۱۹۵۳-۱۹۵۰)، اتحاد جماهیر شوروی MiG-15 های ساخت Mikoyan-Gurevich را توسعه داد، یک جت جنگنده با بال های شیب دار که با استفاده از اطلاعات مهندسان آلمانی به اسارت گرفته شده پس از پایان جنگ جهانی دوم ساخته شده بود. در آن زمان، جنگنده های بال مستقیم غرب با میگ شوروی قابل مقایسه نبودند، اما با وجود عدم تعادل، اولین شکار هوا به هوا برای یک جت در ۸ نوامبر ۱۹۵۰ اتفاق افتاد، زمانی که یک P-80 Shooting Star ساخت لاکهید به خلبانی ستوان راسل جی براون، یک MiG-15 را در نزدیکی رودخانه یالو در مرز چین و کره شمالی سرنگون کرد.

اگرچه P-80 توانایی ساقط کردن MiG-15 را داشت، اما یک اتفاق و تنها برای یک بار بود، زیرا جت های جنگنده‌ غربی در نبرد تن به تن، با میگ‌های شوروی قابل مقایسه نبودند. برای مقابله با قابلیت مانور میگ-۱۵، کمپانی North American Aviation جنگنده F-86 Sabre را توسعه داد، یک جت جنگنده بسیار مانورپذیر با ویژگی هایی مشابه با همتای شوروی خود.

جنگ ویتنام (۱۹۷۵-۱۹۵۵)

در طول جنگ جهانی دوم و جنگ کره، جت های جنگنده با موتور جت برای سرنگونی هواپیماهای دشمن به آتش توپ متکی بودند. این موضوع در اواخر دهه ۱۹۵۰ تغییر کرد، زمانی که نیروی دریایی و نیروی هوایی ایالات متحده شروع به جایگزینی توپ با موشک های هوا به هوا کردند. تقریباً تمام F-4 Phantom IIهای ابتدایی ساخت مک دانل داگلاس فقط به موشک‌های هوا به هوا مجهز بودند.

در طول جنگ ویتنام، نقش اصلی جنگنده های نیروی هوایی ایالات متحده جلوگیری از حمله میگ های ویتنام شمالی به بمب افکن های آمریکایی بود. با وجود تجهیز به هواپیماهای قدیمی شوروی، هدف نیروی هوایی ویتنام شمالی این بود که هواپیماهای آمریکایی را وادار کند که بمب های خود را زودتر از موعد رها کرده و ماموریت آنها را مختل کنند.

زمانی که ویتنام شمالی در سال ۱۹۶۶ شروع به دریافت MiG-21 کرد، آنها را با MiG-17 های خود ترکیب کرده و دست به حملات هوایی چریکی بزن در رو کردند که طی آن هواپیماهای آمریکایی را با عبور سریع یکباره از کنار آن ها دچار وحشت کرده و سپس از آن ها عبور کرده و خود را به پایگاهی امن در شمال یا پناهگاه خود در چین کمونیست می رساندند.

زمانی که آمریکایی ها رفته رفته هواپیماهای بیشتری را در نبرد با هواپیماهای ویتنام شمالی از دست دادند، توپ ها را دوباره در هواپیماها به کار گرفتند و به تاکتیک های سنتی جنگ تن به تن بازگشتند. با وجود بازگرداندن توپ ها، موشک های هوا به هوا سلاح اصلی خلبانان آمریکایی در هنگام درگیری با هواپیماهای دشمن هستند. در واقع، به ادعای Intergalactic، جنگنده اف-۱۵ هرگز در یک نبرد تن به تن شکست نخورده است!