پیجر، دستگاه کوچکی که زمانی نماد ارتباطات مدرن بود، امروزه برای بسیاری از نسل‌های جدید ناآشناست. این وسیله ارتباطی که با نام‌های مختلفی چون پی‌جو، بیپر یا زنگ جیبی شناخته می‌شود، نقش مهمی در تحول ارتباطات راه دور ایفا کرد. در ادامه به بررسی جامع پیجر، از چیستی تا تاریخچه و دلایل افول آن می‌پردازیم.
پیجر چیست؟
پیجر دستگاهی الکترونیکی و قابل حمل است که برای دریافت پیام‌های کوتاه طراحی شده است. این وسیله ارتباطی که معمولاً به کمربند یا جیب متصل می‌شود، امکان دریافت پیام‌های فوری را برای کاربر فراهم می‌کند.
انواع پیجر
پیجرها در انواع مختلفی عرضه شدند:
پیجر بوقی یا بیپر: ابتدایی‌ترین نوع که فقط با صدای بوق اعلام می داد.
پیجر عددی: قادر به نمایش اعداد روی صفحه نمایش کوچک بود.
پیجر صوتی: امکان دریافت و پخش پیام صوتی را داشت.
پیجر حروفی-عددی: قابلیت نمایش حروف و اعداد را داشت.
پیجر دوطرفه: نوع پیشرفته‌تری که امکان ارسال تأییدیه دریافت پیام را فراهم می‌کرد.
نحوه کارکرد پیجر
پیجر به عنوان یک گیرنده رادیویی کوچک عمل می‌کند. هر کاربر دارای یک شماره یا کد منحصر به فرد است. زمانی که شخصی قصد ارسال پیام دارد، از طریق تلفن با مرکز خدمات پیجر تماس گرفته و پیام را همراه با کد مخصوص کاربر ارسال می‌کند. این پیام از طریق شبکه‌ای از فرستنده‌های رادیویی پخش می‌شود.
تمام پیجرهای موجود در محدوده، سیگنال را دریافت می‌کنند، اما تنها دستگاهی که کد مخصوص آن در پیام وجود دارد، آن را نمایش می‌دهد. پس از دریافت پیام، پیجر با صدای بوق یا لرزش، کاربر را از وجود پیام جدید آگاه می‌کند.
ساختار شبکه رادیویی
شبکه رادیویی پیجر از اجزای زیر تشکیل شده است:
ترمینال پیجینگ: دریافت پیام‌ها از شبکه‌های مخابراتی
پردازنده سیستم: مدیریت و پردازش پیام‌ها
کنترل کننده منطقه‌ای: کنترل فرستنده‌ها و تقسیم پیام‌ها
ایستگاه رادیویی: شامل فرستنده‌های ثابت برای ارسال پیام‌ها
بستر انتقال: حامل پیام‌ها بین اجزای مختلف شبکه
تاریخچه
تاریخچه پیجر به اوایل قرن بیستم برمی‌گردد:
۱۹۲۱: استفاده از سیستم اولیه پیجینگ در دیترویت آمریکا
۱۹۴۹: اختراع اولین پیجر تلفنی توسط اروین گراس
۱۹۵۰: راه‌اندازی اولین خدمات پیجینگ برای پزشکان نیویورک
۱۹۵۹: استفاده از اصطلاح «پیجر» برای محصول ارتباطی شرکت موتورولا
۱۹۶۲: عرضه اولین سیستم تجاری پیجینگ شخصی به نام «بلبوی»
دهه ۱۹۹۰: اوج محبوبیت پیجر با بیش از ۶۱ میلیون کاربر در سال ۱۹۹۴
۲۰۰۳: افزایش تعداد مشترکین به بیش از ۲۵۰ میلیون نفر
موارد استفاده
پیجرها در زمان اوج محبوبیت خود، کاربردهای گسترده‌ای داشتند:
با وجود محبوبیت زیاد پیجر در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، استفاده از آن به تدریج کاهش یافت. دلایل اصلی این کاهش عبارتند از:
ظهور و گسترش تلفن‌های همراه
محدودیت‌های ذاتی پیجر مانند ارتباط یک‌طرفه
پیشرفت فناوری‌های ارتباطی مانند اینترنت و شبکه‌های اجتماعی
کاهش قیمت تلفن‌های همراه و مقرون به صرفه نبودن استفاده از پیجر
استفاده امروزی
علی‌رغم کاهش چشمگیر استفاده از پیجر، این فناوری هنوز در برخی زمینه‌ها کاربرد دارد:
سیستم‌های اضطراری و خدمات عمومی
بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
صنایع خاص با نیاز به ارتباطات ساده و مطمئن
مدیریت صف در رستوران‌ها و مراکز خدماتی
نقش پیجر در تکامل فناوری‌های ارتباطی
پیجر، با وجود محدودیت‌هایش، نقش مهمی در تکامل فناوری‌های ارتباطی ایفا کرد. این دستگاه کوچک که زمانی انقلابی در ارتباطات راه دور به شمار می‌رفت، راه را برای پیشرفت‌های بعدی در زمینه ارتباطات سیار هموار کرد. اگرچه امروزه استفاده از پیجر بسیار محدود شده، اما تأثیر آن بر شکل‌گیری فرهنگ ارتباطات مدرن انکارناپذیر است. پیجر نمونه‌ای از فناوری‌هایی است که نشان می‌دهد چگونه نوآوری‌های ارتباطی می‌توانند زندگی روزمره ما را دگرگون کنند و در عین حال، یادآور این واقعیت است که حتی موفق‌ترین فناوری‌ها نیز ممکن است روزی جای خود را به نوآوری‌های جدیدتر بدهند.
بدون نظر