یکی از نگرانی‌های دارپا (سازمان پروژه‌های تحقیقات دفاعی پیشرفته) این است که روسیه ظاهراً یک سلاح ضدماهواره‌ای هسته‌ای مستقر در فضا را طراحی کرده که ممکن است قادر به از کار انداختن صدها ماهواره باشد.
دارپا در حال تأمین بودجه پروژه‌های مربوط به لیزرهای فضایی است، زیرا نگرانی‌هایی درباره رقبای استراتژیک این کشور وجود دارد که نشان می‌دهد آن‌ها از قبل روی فناوری اخلال در عملکرد ماهواره‌ها کار کرده‌اند. ژنرال بی. چنس سالتزمن از نیروی فضایی آمریکا در سمپوزیوم جنگی انجمن نیروهای هوایی و فضایی که اوایل این ماه برگزار شد، اعلام کرد که قصد دارد ماهواره‌های امنیت ملی آمریکا را تقویت کند.
به گفته او، با توجه به اینکه چین و روسیه در حال توسعه سلاح‌های ضدماهواره‌ای بیشتری هستند، اکنون زمان آن رسیده که آمریکا نیز گزینه‌های دفاعی خود را تقویت نماید. با این حال، وب‌سایت Ars Technica گزارش داده که ژنرال سالتزمن در این سمپوزیوم تأکید کرده که هنوز مشخص نیست در آینده نزدیک ماهواره‌های مجهز به لیزر تا چه حد کارایی عملی خواهند داشت.
عبارت لیزر فضایی ممکن است تصاویری از سلاح‌های نوآورانه و پیشرفته آینده را در ذهن تداعی کند، اما واقعیت امر کمی پیچیده‌تر از چیزی است که به نظر می‌رسد. اصلی‌ترین کاربرد این فناوری که هم‌اکنون در حال بررسی است، بیشتر بر روی بهبود ارتباطات تمرکز دارد. با این حال، سیستم‌های سلاح لیزری پیشرفته نظامی مستقر در فضا که در حال توسعه هستند، می‌توانند میدان نبرد را به‌طور کامل دگرگون کنند. این سیستم‌ها از سریع‌ترین روش‌های ارتباطی ممکن—یعنی انتقال انرژی لیزری با سرعت نور—برای مقابله سریع با حملات دشمن استفاده خواهند کرد و قادر خواهند بود ماهواره‌های ارتباطی دشمن را از کار بیندازند.
چندین کشور ماهواره‌هایی دارند که در فاصله‌ای بین ۴۹۶ تا ۳۵,۲۰۰ کیلومتر بالاتر از سطح زمین مستقر هستند. این ماهواره‌ها برای پشتیبانی از ارتباطات نظامی و تجاری در زمینه‌های مختلفی از جمله ناوبری و هشدار موشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از کار انداختن یکی از این ماهواره‌ها می‌تواند کل عملکردهای حیاتی را مختل سازد.
طبق گزارش مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، یکی از نگرانی‌های دارپا مربوط به روسیه می‌شود که به‌طور غیررسمی سلاح ضدماهواره‌ای هسته‌ای مستقر در فضا را توسعه داده که احتمال دارد قادر به مختل کردن صدها ماهواره باشد. همچنین چین اکنون بیش از ۱,۰۰۰ ماهواره عملیاتی دارد که حداقل یک‌سوم از آن‌ها صرفاً برای وظایف نظامی مانند اطلاعات و نظارت، طراحی شده‌اند. بنا به گزارش Ars Technica، سالتزمن، ژنرال نیروی فضایی آمریکا، ساختار هدف‌گیری فضایی چین را برجسته توصیف کرده است.
برای تقویت قابلیت‌های ارتباطی و دفاعی آمریکا، یکی از مهم‌ترین ابتکارات وزارت دفاع، ایجاد ارتباطات لیزری بین ماهواره‌ها است. این برنامه که از سال ۲۰۲۲ درخواست دریافت پیشنهادات مختلف را آغاز کرده، شرکت‌های بزرگی مانند SpaceX ،Kuiper (بخش ماهواره‌ای آمازون)، Telesat و Viasat را جذب نموده است. این شرکت‌ها از ایجاد شبکه‌ای از ماهواره‌ها که قادر به تبادل داده‌ها با سرعت نور هستند، حمایت می‌کنند تا ارتباطات را برای استفاده‌های نظامی و غیرنظامی بهبود بخشند.
ماهواره‌ها معمولاً از فرکانس‌های رادیویی کندتری استفاده می‌کنند، اما این طول‌موج‌ها به دلیل استفاده گسترده، دچار تداخل و ازدحام می‌شوند. ارتباطات لیزری روش امن‌تر و با پهنای باند بالاتری برای انتقال اطلاعات ارائه می‌دهند؛ بنابراین می‌توانند به پیشرفت‌هایی در زمینه اینترنت با پهنای باند بالا جهانی، هماهنگی نظامی و حتی اکتشافات فضایی عمیق منجر شوند. در حالی که این پروژه توسط بودجه نظامی پشتیبانی می‌شود، پتانسیل کاربردهای تجاری بدان معناست که لیزرهای فضایی احتمالاً به بخشی از زیرساخت‌های مداری تبدیل خواهند شد، نه فقط ابزاری برای جنگ.
در کنار بهبود ارتباطات، دارپا همچنین در حال طراحی سیستم‌های لیزر با انرژی بالا برای کاربردهای دفاعی است. دو پروژه اصلی در نظر دارند که سلاح‌های انرژی هدایت‌شده را در استراتژی نظامی آمریکا ادغام کنند: سیستم دفاعی منطقه‌ای لیزر مایع با انرژی بالا به‌منظور نصب سلاح‌های لیزری روی پلتفرم‌های متحرک مانند هواپیما و وسایل نقلیه زمینی طراحی شده تا قادر به سرنگونی سلاح‌های دشمن مانند موشک و توپخانه باشد. برنامه فناوری لیزر مؤثر مدولار نیز تمرکز خود را روی بهبود کارایی و خروجی قدرت لیزر از طریق سیستمی فشرده و مقیاس‌پذیر قرار داده است.
سلاح‌های لیزری جذابیت بسیاری دارند: آن‌ها با سرعت نور حرکت می‌کنند— حدود ۳۰۰,۰۰۰ کیلومتر در ثانیه، که بسیار سریع‌تر از سلاح‌های معمولی مانند موشک (از نظر سرعت و دقت) هستند. علاوه بر این، لیزرها نیازی به مهمات فیزیکی ندارند؛ که این امر البته آن‌ها را به یک راه‌حل مقرون‌به‌صرفه برای عملیات‌های طولانی‌مدت تبدیل می‌کند. همچنین، سلاح‌های لیزری می‌توانند هدفی را در فضا به‌طور کامل از کار بیندازند، بدون اینکه زباله‌های اضافی در فضا تولید کنند؛ موضوعی که نگرانی‌های گسترده‌ای ایجاد کرده است چرا که زباله‌های فضایی— از جمله بخش‌های جداشده راکت‌ها، قطعات خرد شده ناشی از برخورد ماهواره‌ها با یکدیگر و همچنین ماهواره‌های از کار افتاده— می‌توانند با ۷,۵۶۰ ماهواره عملیاتی که در مدار قرار دارند، برخورد کنند.
با این حال، سلاح‌های لیزری با مشکلاتی مانند تداخل جوّی، نیاز به انرژی زیاد و این واقعیت که پهپادها و تهدیدات کوتاه‌برد به طور فزاینده‌ای در میادین جنگ مدرن تسلط دارند، مواجه هستند—مسائلی که لیزرهای فضایی قادر به مقابله با آن‌ها نیستند. با توجه به تهدیدات نسبتاً کم موشک‌های بالستیک قاره‌پیما در میان کشورهای پیشرفته از نظر تکنولوژی و کارایی سیستم‌های دفاع موشکی موجود، دفاع‌های لیزری فضایی هنوز ممکن است به اندازه سایر بازدارنده‌های معمولی و متعارف عملی نباشند.
ایده جنگ لیزری در فضا ممکن است جذاب به نظر برسد. با این حال، تمرکز فعلی دارپا بر روی ارتباطات لیزری، در واقع نشان‌دهنده تغییر جهت از کاربردهای نظامی فوری به سمت بهبودهای زیرساختی بلندمدت است.
این موضوع احتمالاً نوید یک خبر خوب را می‌دهد. با توجه به سرعت فوق‌العاده و قدرت تخریبی بالقوه سلاح‌های لیزری پیشنهادی، استقرار نهایی آن‌ها به طور اساسی جنگ‌های مدرن را به گونه‌ای تغییر خواهد داد که هنوز نمی‌توانیم به طور کامل پیش‌بینی کنیم.
در حال حاضر به نظر می‌رسد که برنامه‌های لیزر فضایی دارپا بیشتر با تمرکز بر کارایی و اتصال در حال توسعه هستند تا درگیری‌های نظامی برای مقیاس‌های بزرگ؛ اما ممکن است روزی برسد که سلاح‌های انرژی هدایت‌شده به امری عادی تبدیل شوند، اما در حال حاضر آن‌ها جایگاهی صلح‌آمیزتر در پیشرفت فناوری ماهواره‌ها پیدا کرده‌اند.
بدون نظر