آمارهای نگران‌کننده‌ای از وضعیت آموزشی دانش‌آموزان ایرانی در آزمون‌های بین‌المللی و داخلی منتشر شده است. نتایج آزمون‌های تیمز و پرلز، همراه با داده‌های ملی، تصویری از ضعف جدی در یادگیری، کیفیت پایین آموزش و افزایش ترک تحصیل را ترسیم می‌کنند. در حالی که پوشش تحصیلی در دوره ابتدایی نسبتاً بالاست، فقر آموزشی، نابرابری منطقه‌ای و کم‌توجهی به کیفیت محتوا، آینده تحصیلی میلیون‌ها دانش‌آموز را تهدید می‌کند. گزارش پیش‌رو، مروری است بر نشانه‌های بحران در آموزش و پیامدهای آن بر جامعه، به‌ویژه در استان‌های محروم مانند سیستان و بلوچستان.
در آزمون‌های تیمز و پرلز که هر ۴ و ۵ سال یک‌بار برگزار می‌شود، ایران در میان کشور‌های با عملکرد ضعیف قرار دارد. علاوه بر این آزمون تیمز ۲۰۲۳ و پرلز ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که از هر ۱۰ دانش‌آموز ایرانی ۴ دانش‌آموز به حداقل سطح یادگیری در خواندن، ریاضی و علوم نیز دست پیدا نکرده‌اند و عملکردی بسیار ضعیف دارند. همچنین بیش از ۷۰درصد از آنها عملکردی پایین‌تر از حد متوسط جهانی داشتند.
نتایج این امتحانات نهایی و عملکرد دانش‌آموزان ایرانی در مطالعات بین‌المللی در مجموع حکایت از رشد کمی بدون کیفیت دارد. طبیعی است که زمانی که ۷۰درصد دانش‌آموزان یک کشور نتایجی پایین‌تر از نرمال دارند، سخن گفتن از نابرابری بی‌معناست. درواقع این آمار نشان از فقر مفرط یادگیری در کشور دارد که ناشی از گسترده شدن فقر و همچنین کیفیت پایین آموزش در عموم مدارس کشور است.
در گزارش روزنامه اعتماد آمده است که ارزیابی تطبیقی عملکرد دانش‌آموزان یک رشد کمی بدون کیفیت را نشان می‌دهد و این نشان از گسترده شدن فقر و همچنین کیفیت پایین آموزش در عموم مدارس کشور است.
۵۸.۴ درصد از جمعیت زیر ۲۴ سال سیستان و بلوچستان مدرک دیپلم ندارد!
در این گزارش گفته شده است که پوشش تحصیلی در دوره دبستان بالای ۹۵ درصد است، اما براساس آخرین گزارش شاخص‌های عدالت اجتماعی مرکز آمار در سال ۱۴۰۱ حدود ۹۳۰ هزار کودک و نوجوان بازمانده از تحصیل در کشور وجود دارند. نرخ پوشش واقعی تحصیل در دوره متوسطه اول ۹۰.۱ و در دوره متوسطه دوم تقریبا ۸۰ درصد است.
بدترین وضعیت مرتبط با دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان با ۵۸.۰۴ درصد جمعیت زیر ۲۴ ساله بدون مدرک دیپلم است. پس از آن استان‌های آذربایجان غربی با ۴۱ درصد و گلستان با ۳۸ درصد در رده‌های بعدی قرار دارند.
در یک نمودار دیگر از این گزارش هم میانگین وضعیت آموزش دانش‌آموزان در کل دروس در امتحانات خرداد ۱۴۰۳ به تفکیک استان‌های کشور، مشخص است:
در این نمودار هم سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان به‌ترتیب با ۷.۵۹، ۸.۵۹ و ۹.۰۴ در بدترین رده‌های نمره‌های این شاخص هستند.
وضعیت ترک تحصیل
طبق سالنامه آموزش و پرورش کشور، ۲۱۰,۲۲۱ نفر در سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ از تحصیل ابتدایی، ۲۰۴,۷۳۵ نفر از تحصیلات متوسطه اول، ۵۶۵,۹۱۵ نفر از متوسطه دوم بازماندند. همچنین طبق همین سالنامه آمار ترک تحصیل در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ در دوران ابتدایی ۹۹,۸۵۴ نفر در دوره متوسطه اول، ۱۲۴,۸۹۴ نفر و در متوسطه دوم هم ۴۵,۸۰۷ نفر اعلام شد. به این ترتیب ۹۸۰,۸۷۱ دانش‌آموز از تحصیل در سه مقطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم بازماندند و ۲۷۰,۵۵۵ دانش‌آموز هم از تحصیل انصراف دادند.
بدون نظر