
انفجار در بندرعباس در مقطع حساسی رخ داد؛ درست در روزی که سومین دور مذاکرات در مسقط در جریان بود. همین هم باعث شده تا نگاهها بلافاصله به سوی اسرائیل معطوف شود؛ به عنوان مظنون اصلی که گمان میرود با این اقدام قصد برهم زدن مذاکرات را داشته باشد. با این حال، چندین ساعت پس از وقوع انفجار، همچنان اطلاعات شفافی درباره علت حادثه یا میزان خسارت اقتصادی منتشر نشده و مشخص نیست که دقیقاً چه اتفاقی افتاده و شاید هم تا مدتها جزئیات آن روشن نشود.
در نتیجه، هنوز معلوم نیست که این حادثه ناشی از یک اتفاق طبیعی بوده که تصادفاً با روز مذاکرات همزمان شده یا واقعاً اقدامی خرابکارانه در کار بوده است. اگر فرض دوم را بپذیریم، باید به این پرسش پرداخت که هدف چه بوده؟ در این فرضیه، به نظر نمیرسد که هدف به شکست کشاندن مذاکرات باشد. اسرائیل نیز به خوبی میداند که حتی اگر دستش در این ماجرا دخیل باشد، این گونه اقدامات به خودی خود نمیتواند مذاکرات را متوقف کند.

از این رو، فرضیه تلاش اسرائیل برای شکست مذاکرات چندان معتبر به نظر نمیرسد. واقعیت آن است که حتی عملیاتهای خرابکارانه بزرگتر، از جمله ترور یا اقدامات مشابه نمیتوانند مذاکرات را به تعطیلی بکشانند؛ گرچه تکرار چنین وقایعی ممکن است روند آن را دچار آسیب کند. تنها رخدادهایی که میتواند مذاکرات را واقعا متوقف یا به تعلیق بکشاند، یکی حمله آشکار اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران است و دیگری وقوع یک حادثه بزرگ علیه نیروهای آمریکایی در منطقه که تلفات انسانی گسترده داشته باشد و به ایران یا متحدانش نسبت داده شود.
با این حال، حمله مستقیم به تأسیسات هستهای فعلاً بعید به نظر میرسد؛ زیرا بدون چراغ سبز واشنگتن، اسرائیل نمیتواند دست به چنین اقدامی بزند؛ بهویژه اکنون که ترامپ در کاخ سفید حضور دارد و نتانیاهو نیز برای حفظ حمایت او، نهایت احتیاط را در رفتار خود به خرج میدهد. نتانیاهو این روزها حتی در انتقادهای لفظی نسبت به روند دیپلماتیک میان تهران و واشنگتن نیز بسیار محتاط عمل میکند؛ برخلاف دوره اوباما و بایدن که به صراحت مخالفت خود را ابراز میکرد و حتی برای تحت فشار قرار دادن دولت آمریکا به کنگره میرفت.
با توجه به این شرایط، نتانیاهو که دغدغه اصلیاش باقی ماندن در قدرت است، بدون هماهنگی با ترامپ دست به اقدامی نمیزند که ممکن است خشم او را برانگیزد. البته این تحلیل به معنای رد کامل احتمال خرابکاری نیست. فرضیه دیگری نیز وجود دارد که اگر این حادثه واقعا خرابکاری باشد، میتواند نتیجه عملیات موساد با هماهنگی ایالات متحده باشد. اما حتی در این حالت هم هدف اصلی، نه تعطیلی مذاکرات، بلکه وارد کردن فشار بیرونی برای کسب امتیازات بیشتر در میز مذاکره است.
بدون نظر