
در دنیایی که قدرتهای برتر جهانی نهتنها با فناوری یا فرهنگ، بلکه با توان اقتصادی و نظامی سنجیده میشوند، سرمایهگذاری روی بخش دفاعی به یکی از اولویتهای مهم کشورها تبدیل شده است. کشورها هر سال صدها میلیارد دلار برای تقویت نیروی نظامی خود هزینه میکنند و این روند در سال ۲۰۲۴ نیز ادامه داشته است.
بر اساس گزارش مؤسسه پژوهشهای بینالمللی صلح استکهلم (SIPRI)، مجموع هزینههای نظامی جهان در سال ۲۰۲۴ به رقم بیسابقه ۲.۷ تریلیون دلار رسید. این بالاترین رقم ثبتشده در تاریخ بوده و نشاندهنده رشد قابل توجه سرمایهگذاری کشورها در بخش نظامی است. نکته قابل توجه آن است که تنها سه کشور بیش از نیمی از این رقم را به خود اختصاص دادهاند.

ایالات متحده؛ همچنان در صدر هزینههای نظامی
ایالات متحده آمریکا، همانند سالهای گذشته، در صدر فهرست کشورهای دارای بیشترین هزینه نظامی قرار دارد. این کشور در سال ۲۰۲۴ نزدیک به یک تریلیون دلار برای امور دفاعی هزینه کرده که معادل ۳.۴ درصد تولید ناخالص داخلی آن است. بودجه نظامی آمریکا بهتنهایی بیش از یکسوم کل هزینههای نظامی جهان را تشکیل میدهد و همچنان بزرگترین بودجه دفاعی در دنیا محسوب میشود.
جدول: ۲۰ کشور دارای بیشترین هزینه نظامی در سال ۲۰۲۴
رده | کشور | هزینه نظامی (میلیارد دلار) | سهم از کل هزینه جهانی |
---|---|---|---|
۱ | ایالات متحده | ۹۹۷ | ۳۶.۷٪ |
۲ | چین | ۳۱۴ | ۱۱.۶٪ |
۳ | روسیه | ۱۴۹ | ۵.۵٪ |
۴ | آلمان | ۸۸.۵ | ۳.۳٪ |
۵ | هند | ۸۶.۱ | ۳.۲٪ |
۶ | بریتانیا | ۸۱.۸ | ۳.۰٪ |
۷ | عربستان سعودی | ۸۰.۳ | ۳.۰٪ |
۸ | اوکراین | ۶۴.۷ | ۲.۴٪ |
۹ | فرانسه | ۶۴.۷ | ۲.۴٪ |
۱۰ | ژاپن | ۵۵.۳ | ۲.۰٪ |
۱۱ | کره جنوبی | ۴۷.۶ | ۱.۸٪ |
۱۲ | اسرائیل | ۴۶.۵ | ۱.۷٪ |
۱۳ | لهستان | ۳۸.۰ | ۱.۴٪ |
۱۴ | ایتالیا | ۳۸.۰ | ۱.۴٪ |
۱۵ | استرالیا | ۳۳.۸ | ۱.۲٪ |
۱۶ | کانادا | ۲۹.۳ | ۱.۱٪ |
۱۷ | ترکیه | ۲۵.۰ | ۰.۹٪ |
۱۸ | اسپانیا | ۲۴.۶ | ۰.۹٪ |
۱۹ | هلند | ۲۳.۲ | ۰.۹٪ |
۲۰ | الجزایر | ۲۱.۸ | ۰.۸٪ |
– | سایر کشورها | ۴۰۸.۸ | ۱۵.۰٪ |
– | کل جهان | ۲۷۱۸ | ۱۰۰٪ |
چین و روسیه؛ رقبا در حال افزایش قدرت
چین با هزینهای بالغ بر ۳۱۴ میلیارد دلار در رتبه دوم قرار گرفته است. این رقم نسبت به سال ۲۰۲۳ حدود ۷ درصد افزایش داشته و در بازه دهساله (۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴) رشد ۵۹ درصدی را نشان میدهد. چین با توسعه فناوریهای نظامی و افزایش توان دریایی و هوایی خود به دنبال تثبیت جایگاهش به عنوان یک قدرت جهانی است.
روسیه نیز با صرف ۱۴۹ میلیارد دلار در جایگاه سوم قرار دارد. هزینه نظامی این کشور نسبت به سال گذشته میلادی ۳۸ درصد رشد داشته و نشان از تأثیر مستقیم جنگ با اوکراین بر بودجه نظامی آن دارد. این سه کشور یعنی آمریکا، چین و روسیه بهتنهایی ۵۴ درصد از کل هزینههای نظامی جهان در سال ۲۰۲۴ را به خود اختصاص دادهاند.
آلمان و هند؛ افزایش هزینهها بهدلیل تنشهای ژئوپلیتیک
آلمان و هند، بهترتیب در جایگاههای چهارم و پنجم قرار دارند. آلمان بهعنوان یکی از اعضای کلیدی ناتو، هزینه نظامی خود را در واکنش به تهاجم روسیه به اوکراین افزایش داده است. از سوی دیگر، هند با توجه به تنشهای مداوم با پاکستان و همچنین درگیریهای مرزی با چین، نیاز به تقویت قدرت نظامی خود را ضروری دانسته است.
نقش کشورهای ناتو در هزینههای نظامی جهان
در سال ۲۰۲۴، کشورهای عضو ناتو بهطور جمعی ۵۵ درصد از کل هزینههای نظامی جهان را به خود اختصاص دادند. این رقم چشمگیر نشاندهنده جایگاه تأثیرگذار پیمان ناتو در امنیت جهانی و پاسخ به تهدیدات نوظهور، بهویژه در اروپا شرقی است.
اوکراین؛ بیشترین افزایش هزینه در جهان
اوکراین در سال ۲۰۲۴ شاهد بزرگترین رشد هزینه نظامی نسبت به سالهای گذشته بوده است. بودجه نظامی این کشور نسبت به سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۱۰ برابر شده و به ۶۴.۷ میلیارد دلار رسیده است. نکته قابل توجه آن است که سهم بودجه نظامی از تولید ناخالص داخلی اوکراین به ۳۴.۵ درصد رسیده، که بالاترین نسبت در جهان محسوب میشود. با وجود تلاشها برای برقراری صلح میان روسیه و اوکراین، هنوز آتشبس کامل برقرار نشده و درگیریها ادامه دارد.
بدون نظر