
هلیکوپترهای نظامی معمولاً سریع و پرسروصدا هستند، بنابراین هرگز پنهانکار (stealthy) به شمار نمیآمدهاند. با این حال، ایالات متحده موفق شد تعداد محدودی از هلیکوپترهای UH-60 Black Hawk را برای استفادهی فرماندهی عملیات ویژه آمریکا به فناوری پنهانکاری مجهز کند. این هواگردها تا سال ۲۰۱۱ بهشدت محرمانه بودند، تا اینکه یگان نیروهای تفنگدار ویژه دریاییی از تیم ۶ نیروی دریایی ایالات متحده به محل زندگی اسامه بنلادن در ابوتآباد پاکستان حمله کرده و او را کشتند.

این نکته از آن جهت مهم است که بهنظر میرسد جمهوری خلق چین اکنون هلیکوپترهای پنهانکار خود را ساخته—و ظاهراً حمله نیروهای ویژه آمریکایی به مخفیگاه بنلادن دلیل آن بوده است. در جریان عملیات Neptune Spear، یکی از دو هلیکوپتر پنهانکار آمریکایی بهدلیل آسیب در روتور دم قادر به بلند شدن نبود و نیروهای عملیات مجبور شدند آن را در محل رها کنند. این نیروها تلاش کردند تا طبق پروتکل استاندارد، با مواد منفجرهی پلاستیکی این هلیکوپتر را نابود کنند تا از دستیابی دشمن به فناوری آمریکایی جلوگیری کنند—اما این نابودی بهطور کامل انجام نشد.

برخی قطعات این هلیکوپتر در محل باقی ماند و از آنجایی که پاکستان از نقض حریم هواییاش توسط آمریکا خشمگین بود، آنچه از لاشه باقی مانده بود را در اختیار دانشمندان چینی قرار داد که اجازه یافتند بهطور گسترده از لاشه عکسبرداری کنند. تنها بخشی که باقی مانده بود روتور دم هلیکوپتر بود، و چین ظاهراً از همین قطعه برای طراحی مدلی مشابه بهره گرفت. حالا چین هلیکوپتر Z-20 خود—که اساساً یک کپی از UH-60 آمریکاییست—را به قابلیتهای پنهانکاری مجهز کرده و نتیجهاش هلیکوپتر جدید Z-20 با قابلیت پنهانکاری است.

بالگرد پنهانکار Z-20 ساخت چین
آمریکا هرگز بهطور رسمی وجود نسخهی پنهانکار UH-60 را تأیید نکرده است، بنابراین اطلاعات چندانی دربارهی آنها در دست نیست، و در مورد نسخهی پنهانکار Z-20 نیز همین مسئله صدق میکند. تصویری که از Z-20 پنهانکار منتشر شده در واقع یک شبیهسازی است که در مؤسسهی تحقیق و توسعهی هلیکوپتر چین به نمایش گذاشته شده—و همچنان در حد حدس و گمان باقی مانده است. تصویری که در ابتدای مقاله دیده میشود نسخهی معمولی Z-20 است و هیچ تصویر روشنی از نسخهی پنهانکار این هواگرد منتشر نشده است.
هلیکوپترهای UH-60 که در عملیات Neptune Spear استفاده شدند حاصل دههها تحقیق بودند که از پروژهی میلیارد دلاری و لغوشدهی هلیکوپتر شناسایی و تهاجمی پنهانکار RAH-66 Comanche ریشه میگرفت. دانشمندان و مهندسان آمریکایی از آن تحقیقات برای ایجاد تغییرات روی UH-60 بهره گرفتند—و بهنظر میرسد دانشمندان و مهندسان چینی نیز همین مسیر را طی کردند. از آنجا که Z-20 اساساً نسخهی کپیشدهی UH-60 است، بهنظر میرسد تصاویری که از روتور دم (هرچند آسیبدیده) به دست آمد، اطلاعات کافی از ویژگیهای پنهانکار آن را به توسعهدهندگان چینی منتقل کرده باشد.

از زمان آن عملیات در سال ۲۰۱۱، سالها گذشته—اما بهنظر میرسد که چین بالاخره در سال ۲۰۲۵ موفق شده همان کاری را بکند که آمریکاییها بیش از یک دهه پیش انجام داده بودند. البته هیچ اطلاعات فنیای از نسخهی تغییر یافتهی Z-20 در دست نیست، و مشخص نیست آیا این هلیکوپتر واقعاً طبق طراحی مورد نظر عمل میکند یا نه. با این حال، علاقهی چین به هلیکوپترهای پنهانکار احتمالاً به دو دلیل عمده بازمیگردد: علاقهی دیرینهی این کشور به سرقت و کپیبرداری از فناوریهای نظامی غرب، و برنامهاش برای تصرف تایوان در یک درگیری احتمالی آینده.
بدون نظر