
دانشمندان چینی ادعا میکنند که موفق به ساخت لیزری شدهاند که میتواند متنهایی با ابعاد میلیمتری (کوچکتر از یک دانه برنج) را از فاصله حدود ۱.۳۶ کیلومتری بخواند.
محققان میگویند سیستم لیزری جدید آنها قادر است جزئیات بسیار ریز را از فاصله ۱.۳۶ کیلومتری تشخیص دهد – جزئیاتی که تلسکوپ و دوربینهای دوچشمی معمولی قادر به دیدنشان نیستند. طبق یافتههای منتشر شده در ژورنال Physical Review Letters، یک سیستم تلسکوپی معمولی در همین فاصله تنها میتواند اشیایی با اندازه حدود ۴۲ میلیمتر را تشخیص دهد؛ بنابراین این اندازه برای خواندن نوشتههای ریز، کفایت نمیکند. مشاهده جزئیات دقیق از فواصل دور با استفاده از تلسکوپها و لنزهای قوی، همواره با چالشهای خاصی همراه بوده است.
رونمایی نیروی دریایی آمریکا از سلاح لیزری هلیوس برای مقابله با تهدیدات پهپادی

سامانههای فعلی برای خواندن از فواصل دور، نیازمند تنظیم دقیق میان لیزرها و تلسکوپها هستند؛ موضوعی که تشخیص جزئیات بسیار ریز را دشوار میکند. علاوه بر این، اختلالات جوی میتوانند نور را در مسیر پراکنده یا تار کنند و باعث اعوجاج تصویر (تصاویر موجدار) شوند. اما پژوهشگران در این پروژه، رویکردی متفاوت در پیش گرفتند؛ آنها بهجای تمرکز بر خود تصویر، بر الگویی که نور هنگام برخورد به سطح ایجاد میکند تمرکز کردند؛ این روش، تداخلسنجی شدت فعال (Active Intensity Interferometry) نام دارد.
محققان در این باره میگویند: «ما در آزمایشهای میدانی موفق شدیم اهدافی در مقیاس میلیمتری را که در فاصلهای حدود ۱.۳۶ کیلومتر قرار داشتند، با موفقیت تصویربرداری کنیم ـ این تصاویر با دقتی ۱۴ برابر بیشتر از یک تلسکوپ معمولی تصویربرداری کردند». پژوهشگران معتقدند این روش میتواند در آیندهای نزدیک، تحولی در تصویربرداری و سنجش نوری با وضوح بالا ایجاد کند.

آغاز جنگ لیزرهای فضایی؛ تمایل آمریکا برای توسعه سلاحهای پرقدرت
با این حال، این فناوری فعلاً با چند محدودیت فنی روبهروست؛ برای مثال، باید خط دید مستقیم به هدف وجود داشته باشد. همچنین، هدف باید با لیزر روشن شود، بنابراین استفاده از این فناوری در مواردی که نیاز به مخفیکاری یا ردیابی پنهانی وجود دارد (مثل عملیاتهای جاسوسی)، مناسب نیست.
در عوض، این لیزر میتواند برای باستانشناسان مناسب باشد؛ از این نظر که آنها میتوانند بدون نیاز به بالا رفتن از صخرهها، نوشتهها و حکاکیهای قدیمی را بررسی کنند. این فناوری همچنین میتواند به پژوهشگران محیط زیست کمک کند تا زیستگاههای دوردست حیوانات را از فاصله دور زیر نظر بگیرند. تیم تحقیقاتی قصد دارد کنترلپذیری لیزر را بهبود دهد تا بتوان راحتتر و دقیقتر آن را به سمت هدف هدایت کرد. آنها همچنین ممکن است از هوش مصنوعی در این سیستم استفاده کنند تا بازسازی تصاویر با دقت بیشتری انجام شود.
بدون نظر