از رپتور آمریکایی تا اژدهای چینی؛ بزرگ‌ترین جنگنده‌های حال حاضر جهان

وقتی به یک جنگنده فکر می‌کنید، احتمالاً تصویری از یک هواپیمای کوچک و چابک در ذهن شما مجسم می‌شود که در مقایسه با تقریباً هر چیز دیگری در آسمان، بسیار کوچک‌تر به‌نظر می‌رسد. در نهایت، سرعت، تسلیحات و مانورپذیری مهم‌تر از اندازه و جثه هستند، غیر از این است؟ پاسخ اینکه این موضوع فقط تا حدودی درست است.

میانگین جثه‌ی یک جنگنده از یک هواپیمای مسافربری مانند بوئینگ ۷۳۷ یا بمب‌افکنی بزرگ مانند B-1 Lancer کوچک‌تر است. با این حال، حتی جنگنده‌ای که در دسته‌ی کوچک‌ها قرار می‌گیرد، مانند F-16 Fighting Falcon، طبق اطلاعات نیروی هوایی ایالات متحده، طولی برابر با ۴۹ فوت و ۵ اینچ (تقریباً ۱۵ متر) دارد و وزن آن به ۸,۹۳۰ کیلوگرم می‌رسد. این یعنی تقریباً چهار برابر وزن یک شورولت تاهو.

کشورهایی مانند چین، روسیه، ایالات متحده، فرانسه، آلمان، سوئد و بریتانیا انواع مختلفی از جنگنده‌ها با شکل‌ها و جثه‌های مختلف تولید می‌کنند. اما در میان جنگنده‌های فعال در جهان، کدام‌یک از همه بزرگ‌تر است؟ کدام کشور بزرگ‌ترین و ترسناکترین جنگنده را دارد؟ این فهرست تنها شامل جنگنده‌هایی است که هم‌اکنون در خدمت هستند و توانایی ایفای نقش جنگنده را دارند؛ نه جنگنده‌های قدیمی دوران جنگ سرد.

F-15 Eagle

هیچ فهرستی از جنگنده‌های غول‌پیکر بدون نام بردن از یکی از سرسخت‌ترین جنگنده‌های فعال، یعنی F-15 Eagle ساخت مک‌دانل داگلاس (و اکنون بوئینگ)، کامل نیست. در جریان عملیات طوفان صحرا، نیروی هوایی ایالات متحده اعلام کرد که ۳۷ پیروزی هوایی به دست آورده که ۳۴ مورد آن به F-15 تعلق دارد.

همچنین، این جنگنده در خدمت نیروهای هوایی دیگر، از زمان معرفی‌اش در سال ۱۹۷۶، مجموعاً ۱۰۴ پیروزی هوایی ثبت کرده است. نکته قابل‌توجه این‌که تا به امروز هیچ F-15ای توسط یک هواپیمای دشمن ساقط نشده و رکوردی بی‌نقص و کامل را حفظ کرده است. علاوه‌بر جنگ هوایی، مدل F-15E Strike Eagle در نقش بمب‌افکن نیز عملکرد درخشانی دارد و حتی یک مدل ابتدایی F-15 موفق شد یک ماهواره را در مدار منهدم کند.

در مورد جثه، تمام مدل‌های F-15 بزرگ هستند. نسخه‌ی F-15C طولی برابر با ۱۹.۴۴ متر دارد و وزن خالی آن به ۱۴,۳۸۵ کیلوگرم می‌رسد. در حالت پر با سوخت و تسلیحات، این وزن به ۳۰,۸۴۴ کیلوگرم می‌رسد. با وجود این حجم و وزن، F-15 همچنان سریع است و می‌تواند به سرعت ۳,۰۱۷ کیلومتر بر ساعت برسد.

Su-34 Fullback

ایالات متحده تنها کشوری نیست که هواپیماهای بزرگ تولید می‌کند؛ شرکت هواپیماسازی سوخو در روسیه گواه این موضوع است. سوخو Su-34 Fullback که در واقع نسخه‌ای تغییر یافته از Su-27 است، طولی برابر با ۲۳.۳۲ متر دارد—بیش از نصف طول یک هواپیمای مسافربری Boeing 737-7.

در واقع، این هواپیما آن‌قدر بزرگ است که خلبان و افسر سامانه تسلیحاتی می‌توانند به جای نشستن پشت سر هم، کنار هم در کابین بنشینند. این کابین پهن و موقعیت نشستن بلند باعث می‌شود Su-34 ظاهری شبیه یک اردک غول‌پیکر پیدا کند. اما نباید این ظاهر فریبنده شما را گمراه کند.

این جنگنده روسی می‌تواند بیش از ۸,۰۰۰ کیلوگرم موشک یا بمب حمل کند و سرعت نهایی آن ۱,۹۰۰ کیلومتر بر ساعت است. در حالت بازگیری کامل، وزن Su-34 به ۴۴,۱۱۸ کیلوگرم می‌رسد. مانند F-15، فول‌بک نیز قابلیت ایفای نقش هم‌زمان به عنوان جنگنده و بمب‌افکن را دارد، هرچند که در عمل بیشتر برای حملات زمینی به کار می‌رود. با این وجود، قابلیت شلیک موشک‌های هوا‌به‌هوا باعث می‌شود هرگز این هواپیما را دست‌کم نگیرید.

F-22 Raptor

یکی از پیشرفته‌ترین جنگنده‌های جهان، در عین حال یکی از بزرگ‌ترین‌ها نیز هست. جنگنده F-22 Raptor ساخت لاکهید مارتین طولی برابر با ۱۸.۹۲ متر دارد و وزن آن در حالت خالی به ۱۹,۶۵۰ کیلوگرم می‌رسد.

در زمان توسعه رپتور، این پروژه آن‌قدر محرمانه بود که طبق گفته نیروی هوایی، پس از انجام آزمایش‌های اولیه پرواز در سال ۱۹۹۷، بدنه‌ی هواپیما برای آزمایش‌های زنده‌ی انفجاری استفاده شد—یعنی آن را منفجر کردند. امروزه، با ۱۸۳ فروند رپتور در خدمت نیروی هوایی، این جنگنده پنهانکار به عنوان یکی از توانمندترین تجهیزات نظامی جهان شناخته می‌شود.

دو موتور توربوفن پرات‌اند‌ویتنی به‌طور مشترک ۷۰٬۰۰۰ پوند (حدود ۳۱٬۷۵۰ کیلوگرم) پیشرانه تولید می‌کنند که امکان دستیابی این جنگنده به سرعتی بیش از ماخ ۲ را فراهم می‌کنند—هرچند سرعت دقیق آن محرمانه است. برخلاف دیگر جنگنده‌ها مانند F-35 و F-16 که به کشورهای مختلف صادر شده‌اند، F-22 تنها در ایالات متحده به کار گرفته می‌شود. آمریکا بهترین‌ها را برای خودش نگه داشته است.

Chengdu J-20

چین نیز در حوزه جنگنده‌های نسل پنجم به پیشرفت‌هایی دست یافته و جنگنده Chengdu J-20 نخستین بار در سال ۲۰۱۷ وارد خدمت شد. این جنگنده، نخستین جنگنده پنهانکار نیروی هوایی ارتش آزادی‌بخش خلق چین است. مانند F-22، این جنگنده پیشرفته چینی نیز جنگنده برتری هوایی است و عمدتاً برای نبردهای هوا‌به‌هوا طراحی شده. اما برخلاف سایر جنگنده‌ها، به توپ معمولی مجهز نیست.

در عوض، Chengdu J-20 به موشک‌های هوا‌ به‌ هوا متکی بوده و در صورت لزوم، می‌تواند بمب‌های هدایت‌شونده لیزری نیز حمل کند. از آنجا که این جنگنده برای نبردهای دوربرد طراحی شده، باید سریع باشد. سرعت نهایی J-20 حدوداً ماخ ۲ (بیش از ۲,۴۷۰ کیلومتر بر ساعت) تخمین زده می‌شود.

با وجود این سرعت و نقش هوایی، J-20 هواپیمای کوچکی نیست. ارتش ایالات متحده گزارش داده که طول این جنگنده ۲۰.۴ متر است، که کمی بلندتر از اف-۲۲ رپتور خواهد بود. همچنین وزن آن در حالت خالی به ۳۲٬۱۰۰ کیلوگرم می‌رسد—پس قطعاً با یک جنگنده بزرگ سروکار داریم. ارتش چین نیز به‌درستی نام «اژدهای نیرومند» را برای آن انتخاب کرده است.