انتخاب یک ترکیب ۲۳ نفره برای یک تورنمنت بین‌المللی، به‌خودی‌خود آن‌قدر دشوار هست که باعث شود بعضی بازیکنان با ناراحتی از کنار گذاشته شدنشان از برنامه‌های مربی تیم ملی در رقابت‌های بزرگ، ناراحت شوند، چه برسد به اینکه بخواهیم چنین انتخابی را برای بهترین ترکیب تاریخ فوتبال انجام دهیم.
چهره‌های افسانه‌ای بسیاری از آغاز تاریخ این ورزش تاکنون در زمین فوتبال درخشیده‌اند و با بهبود استانداردهای بازی در چند دهه اخیر، هواداران، کارشناسان و حتی بازیکنان، دست به انتخاب تیمی می‌زنند که به زعم آن‌ها «بهترین ترکیب تاریخ فوتبال» است.
تقریباً غیرممکن است که بر سر چنین موضوعی به توافق رسید؛ و بحث‌ها ساعت‌ها ادامه پیدا می‌کنند درباره اینکه چرا یک بازیکن باید در ترکیب باشد و دیگری نه، و بالعکس. با این حال، هوش مصنوعی تلاش کرده تا این جدال را یک‌بار برای همیشه خاتمه دهد و ترکیبی ۲۳ نفره (ترکیب یک تیم کامل در مسابقات رسمی) را به عنوان بهترین ترکیب تاریخ فوتبال انتخاب کرده است.
دروازه‌بان‌ها
نام‌های زیادی می‌توانستند در این بخش از فهرست قرار بگیرند، اما با توجه به اینکه کشورها در تورنمنت‌های بین‌المللی فقط اجازه دارند سه دروازه‌بان انتخاب کنند، هوش مصنوعی نیز همین مسیر را دنبال کرده است.
نخستین نام، تنها دروازه‌بانی‌ست که تاکنون برنده توپ طلا شده؛ اسطوره روسی، لِو یاشین. یاشین که به «عنکبوت سیاه» شهرت دارد، تمام دوران حرفه‌ای خود را در تیم دینامو مسکو، تیم زادگاهش، گذراند و پنج بار قهرمان لیگ برتر شوروی شد. او همچنین قهرمانی در یورو ۱۹۶۰ را در کارنامه خود دارد، دوبار در تیم منتخب تورنمنت قرار گرفت، و در نهایت در سال ۱۹۶۳ موفق به کسب توپ طلا شد.
در کنار او، دروازه‌بان افسانه‌تی ایتالیایی، جان‌لوئیجی بوفون قرار دارد؛ که به‌دلیل دوران حرفه‌ای طولانی‌اش، حضور مقتدرانه‌اش در دروازه، و کیفیت بی‌نظیرش در سطح باشگاهی و ملی، یکی از بهترین و محبوب‌ترین دروازه‌بانان تاریخ فوتبال است. دوران بازی بوفون چهار دهه را دربر می‌گیرد، که عمدتاً در یوونتوس سپری شد، و با ۱۷۶ بازی ملی برای ایتالیا همراه بود. بوفون قهرمانی در جام جهانی، ۱۰ قهرمانی سری آ و شش قهرمانی کوپا ایتالیا را به نام خود ثبت کرده و بی‌شک یکی از پرافتخارترین دروازه‌بانان تاریخ است.
و در نهایت، نفر سوم این فهرست، ستاره مدرن‌تر دنیای فوتبال، مانوئل نویر است. نویر نقش دروازه‌بان لیبرو را متحول کرد؛ در حفظ توپ عالی بود و در مهار شوت‌ها هم مهارت بالایی داشت. دروازه‌بانانی چون ایکر کاسیاس شاید با بدشانسی در این فهرست جای نگرفته‌اند اما کیفیت سنگربانی سه دروازه‌بانی که انتخاب شده‌اند به هیچ وجه قابل چشم‌پوشی نیست.
مدافعان
مدافعان میانی
شروع این بخش با یک اسطوره دیگر، ستاره آلمانی، فرانتس بکن‌باوئر است. بکن‌باوئر هم همچون هم‌وطنش نویر، در نقش خود تحول‌آفرین بود؛ ویژگی‌های یک لیبرو را به اوج رساند، به عنوان یک نوآور در حوزه تاکتیک فوتبال شناخته شد و در به جلو راندن تیمش نقشی کلیدی ایفا می‌کرد.
در ادامه، دو اسطوره ایتالیایی دیگر یعنی پائولو مالدینی و فرانکو باره‌سی قرار دارند. این دو مدافع باشگاه آث میلان در خط دفاع روسونری عملکردی خیره‌کننده داشتند؛ باره‌سی دو دهه برای این باشگاه بازی کرد و ۸۱ بازی ملی برای ایتالیا انجام داد. به باور هوش مصنوعی، او به‌دلیل «آگاهی فوق‌العاده از موقعیت» شناخته می‌شود و به‌عنوان نابغه دفاعی دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ مطرح است.
جای تعجب نیست که دوران اوج باشگاه آث میلان زمانی رقم خورد که باره‌سی و مالدینی در کنار یکدیگر بازی می‌کردند. مالدینی توانایی بازی در مرکز و جناح چپ خط دفاع را داشت و به‌همراه باره‌سی پنج قهرمانی سری آ و سه قهرمانی جام باشگاه‌های اروپا به دست آوردند. تکل‌های دقیق و هوش دفاعی مالدینی باعث شد میلان رکوردهایی خارق‌العاده ثبت کند، از جمله فقط دریافت ۱۵ گل در فصل ۹۴-۱۹۹۳. حضور این دو در این فهرست، کاملاً منصفانه است.
و نهایتاً، این بخش با نام سرخیو راموس، اسطوره رئال مادرید، به پایان می‌رسد. مدافعی تهاجمی که نقش عمده‌ای در قهرمانی دهم رئال در لیگ قهرمانان اروپا داشت و در دهه ۲۰۱۰ این روند را ادامه داد. راموس توانایی بازی در دفاع راست را هم داشت و توانایی گلزنیاش در لحظات حساس، او را — در کنار کریستیانو رونالدو — به یکی از کلیدی‌ترین بازیکنان دهه طلایی باشگاهی و ملی‌اش تبدیل کرد. او همچنین در سه قهرمانی ملی اسپانیا بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ حضور داشت.
مدافعان کناری
هیچ شگفتی‌ای در این‌جا وجود ندارد – دو ستاره برزیلی، کافو و روبرتو کارلوس، در این فهرست قرار گرفته‌اند؛ انتخابی که کاملاً قابل پیش‌بینی بود.
هوش مصنوعی، کافو را به‌عنوان یک مدافع راست هجومی «خستگی‌ناپذیر» توصیف می‌کند؛ کسی که نقش تعیین‌کننده‌ای در تعریف جایگاه مدافعان کناری مدرن داشت و پیشگام سبکی شد که در آن مدافعان در طول خط کناری وارد زمین حریف می‌شوند و به دنبال ارسال پاس گل هستند. این ستاره سابق رم و میلان، دوران حرفه‌ای پرافتخاری داشت؛ با ۱۴۲ بازی ملی برای تیم ملی برزیل و ۵۵۷ بازی باشگاهی برای تیم‌هایی چون سائوپائولو، رم و میلان.
دو قهرمانی در سری آ، یک قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا، و دو قهرمانی در جام جهانی – که در دومین قهرمانی کاپیتان تیم نیز بود – کافو را شایسته حضور در این لیست کرده است. در کنار او، هم‌وطنش روبرتو کارلوس نیز قرار دارد که دوران حرفه‌ای مشابهی را تجربه کرد، عمدتاً در رئال مادرید.
آمار روبرتو کارلوس در رئال مادرید – به تفکیک رقابت‌ها:
رقابت
تعداد بازی
مشارکت در گل
لالیگا
۳۷۰
۱۲۷
کوپا دل ری
۳۳
۸
لیگ قهرمانان اروپا (شامل مراحل مقدماتی)
۱۰۹
۴۳
سوپرجام اروپا
۳
۲
سوپرجام اسپانیا
۶
۱
کارلوس که از سرعت فوق‌العاده، شوت‌هایی با قدرت انفجاری و دو گل از مشهورترین گل‌های تاریخ برخوردار بود، موفق شد چهار قهرمانی لالیگا و سه قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را با رئال مادرید به دست آورد، و همچنین جوایز فردی متعددی کسب کرد – از جمله جایگاه دوم توپ طلا در سال ۲۰۰۲.
به این دو، اسطوره بایرن مونیخ، فیلیپ لام، نیز اضافه می‌شود؛ که به‌عنوان بازیکنی «بی‌نقص از لحاظ تاکتیکی» شناخته می‌شود و توانایی بازی در هر دو سمت خط دفاعی را داشت. با وجود اینکه لام بازیکن سریعی نبود، اما هوش فوتبالی‌اش او را از سایرین متمایز می‌کرد؛ و به ندرت پیش می‌آمد که با وجود جثه کوچک و نداشتن سرعت بالا، در موقعیت‌های دفاعی غافلگیر شود.
و نهایتاً، چهارمین عضو این خط دفاعی، خاویر زانتی، اسطوره آرژانتینی و باشگاه اینترمیلان است. زانتی که از نگاه هوش مصنوعی به داشتن «استقامت خارق‌العاده» شهرت داشت، بازیکنی بسیار چندپسته و با کیفیت ثابت بود؛ مدافعی که سه‌گانه تاریخی اینتر در فصل ۲۰۱۰ را رقم زد، ۱۳ سال کاپیتان اینتر بود و به‌عنوان بازیکن خارجی با بیشترین تعداد بازی در سری آ شناخته می‌شود؛ با پنج عنوان قهرمانی در سری آ ایتالیا.
هافبک‌ها
این بخش به دو دسته تقسیم می‌شود – سه هافبک تدافعی یا عمقی، و چهار هافبک مرکزی یا هجومی که وظیفه باز کردن خطوط دفاعی حریف را دارند.
هافبک‌های تدافعی
به‌عنوان نخستین گزینه تدافعی، لوتار ماتئوس در فهرست هوش مصنوعی قرار گرفته است. این ستاره آلمانی نمونه کامل یک بازیکن «باکس به باکس» (بازیکنی در پست هافبک است که هم در خط حمله و هم در خط دفاعی موثر بوده و در هر دو بخش زمین بازی را تحت تأثیر قرار می دهد. در این اصطلاح منظور از باکس، محوطه جریمه است.) است؛ با شوت‌هایی مرگبار، تمام‌کنندگی فوق‌العاده، و روحیه رهبری که دلیل اصلی سلطه آلمان در دوره‌ای ده‌ساله میان دو قهرمانی ملی او بود.
ماتئوس در سن ۲۹ سالگی برنده توپ طلا شد و در دو دوره حضورش در بایرن مونیخ موفق به کسب شش قهرمانی بوندس‌لیگا و دو جام حذفی آلمان نیز گردید. آمار گلزنی ماتئوس– یک گل در کمتر از هر چهار بازی – برای کسی که نقش شماره ۶ را متحول کرد، بسیار درخشان است.
در کنار او، دو تن از بهترین پاسورهای تاریخ فوتبال قرار دارند: ژاوی هرناندز و آندره‌آ پیرلو.
ژاوی به‌خاطر کنترل ریتم بازی شناخته می‌شود؛ که در دوره سلطه «لاماسیا» بر دنیای فوتبال، در کنار هم‌تیمی‌هایش در بارسلونا – سرخیو بوسکتس و آندرس اینیستا – و تحت هدایت پپ گواردیولا، با سبک «تیکی‌تاکا» به اوج رسید و او را به یکی از پرافتخارترین بازیکنان تاریخ تبدیل کرد.
پیرلو، در عین حال، به اندازه ژاوی هجومی نبود، اما تنوع پاس‌های او در بین بهترین‌های تاریخ جای دارد؛ همراه با دید فوق‌العاده نسبت به بازی، آرامش تحت فشار، و توانایی در ضربات ایستگاهی. خونسردی پیرلو و پاس‌های بلند دقیقش، تیم‌هایش را در یک لحظه از دفاع به حمله می‌برد، و این سبک بازی را به‌خوبی در قهرمانی‌هایش با میلان و یوونتوس و قهرمانی جام جهانی ۲۰۰۶ با ایتالیا می‌توان دید.
هافبک‌های هجومی
حالا وارد بخش ستاره‌های هجومی می‌شویم؛ برخی از بهترین بازیکنان هجومی که تاریخ فوتبال به خود دیده است.
نخستین نفر در این فهرست، اسطوره فرانسوی، زین‌الدین زیدان است. هوش مصنوعی او را بازیکنی «ظریف» و «تعیین‌کننده در لحظات حساس» توصیف می‌کند؛ کسی که بارها در دوران حرفه‌ای‌اش لحظات سرنوشت‌سازی خلق کرد – مانند ضربه پنالتی در فینال جام جهانی ۲۰۰۶، یکی از بهترین گل‌های تاریخ در فینال لیگ قهرمانان ۲۰۰۲ برابر بایر لورکوزن، و تسلط کامل بر جریان بازی از ابتدا تا انتها، با کنترل توپ در فضاهای تنگ و جثه غیرعادی بزرگش برای یک هافبک که او را تقریباً غیرقابل مهار می‌کرد.
نفر بعدی، بازیکنی است که همیشه در بحث بهترین‌های تاریخ مطرح بوده: دیه‌گو مارادونا. بی‌شک یکی از نخستین ابرستاره‌های واقعی فوتبال، این ستاره آرژانتینی با مرکز ثقل پایین، جنگندگی و کنترل نزدیکش روی توپ، تماشاگران را دائماً نیم‌خیز نگه داشته و همیشه کاری می‌کرد که کسی نداند حرکت بعدی‌اش چیست. جام جهانی ۱۹۸۶ دوران اوج مارادونا بود؛ قهرمانی که با «دست خدا» برابر انگلیس همراه شد – و البته یکی از زیباترین گل‌های تاریخ، پس از آن دریبل مارپیچی معروفش مقابل سه‌شیرها.
در این بخش یک فرانسوی دیگر به زیدان اضافه می‌شود: میشل پلاتینی. او به‌خاطر توانایی بالای گلزنیاش شناخته می‌شود؛ سه توپ طلای متوالی در میانه دهه ۱۹۸۰ باعث شد مدتی بهترین بازیکن جهان باشد. قهرمانی اروپا با تیم ملی فرانسه در ۱۹۸۴، قهرمانی اروپا با یوونتوس، و دو قهرمانی سری‌آ همگی در همین دوران کسب شدند. پلاتینی نه تنها یک بازی‌ساز عالی بود بلکه شم گلزنی بالایی داشت و تسلطش بر دنیای فوتبال در دوران اوج نباید نادیده گرفته شود.
در نهایت، کوین دی‌بروینه، ستاره دوران مدرن نیز به این جمع می‌پیوندد. او را می‌توان دارای بهترین تنوع پاس در میان هافبک‌های هجومی نسل حاضر دانست. این ستاره بلژیکی کارهایی با توپ کرده که پیش‌تر هیچ‌کس انجام نداده؛ او به‌عنوان بهترین بازیکن تاریخ باشگاه منچسترسیتی در موفق‌ترین دوران آن‌ها شناخته می‌شود و پاس گل‌هایی ثبت کرده که عقل انسان را متحیر می‌کند.
مهاجمان
مهاجمان کناری
در این فهرست همیشه جایی برای لیونل مسی وجود داشت، مگر نه؟ به اعتقاد بسیاری، بزرگ‌ترین بازیکن تاریخ فوتبال، این آرژانتینی ریزنقش توانایی بازی در پست وینگر راست، شماره ۹ کاذب و هافبک هجومی را دارد؛ اعجوبه‌ای با خلاقیتی بی‌نظیر، تمام‌کنندگی بی‌رحمانه و قدرت دریبل‌زنی خیره‌کننده. با یکی از بهترین رکوردهای گلزنی و همچنین یکی از غنی‌ترین آرشیوهای پاس گل در تمام دوران، حضور لیونل مسی در این فهرست از پیش قطعی بود.
رقیب همیشگی او، کریستیانو رونالدو، نیز به همان اندازه جایگاهی بی‌چون‌و‌چرا در این فهرست دارد. این ستاره پرتغالی کار خود را در پست وینگر راست آغاز کرد، با حرکات نمایشی و مهارت‌های فردی بالا، سپس به‌دلیل توانایی‌اش در گلزنی از فواصل دور به مرور به سمت جناح چپ رفت، و در مراحل پایانی دوران حرفه‌ای به مهاجم مرکزی تبدیل شد. توانایی رونالدو برای انجام هر کار ممکن در زمین، در کنار شش توپ طلا و لقب بهترین گلزن ملی تاریخ فوتبال، حضور او را در این فهرست تضمین می‌کرد.
گزینه ذخیره آن‌ها، ستاره برزیلی رونالدینیو است. پیش از آن‌که مسی و رونالدو صحنه فوتبال را تصاحب کنند، رونالدینیو در اوج بود و برای مدتی بهترین بازیکن جهان به‌شمار می‌رفت. «جوگا بونیتو» در رگ‌هایش جاری بود، و بازی زیبای فوتبال با او معنا پیدا می‌کرد. این ستاره پیشین بارسلونا با تکنیک، حرکات غیرقابل پیش‌بینی و فریبندگی خاص خود، مدافعان را سال‌ها به زانو درآورد.
مهاجمان نوک
پایان این فهرست با ترکیبی کاملاً برزیلی همراه است. پله، نخستین ابرستاره واقعی دنیای فوتبال، به‌عنوان انتخاب اصلی در صدر قرار دارد. با وجود قامت نسبتاً کوتاهش، سه قهرمانی جام جهانی و مجموعه‌ای حیرت‌انگیز از گل‌ها، او را به رقیبی ترسناک برای هر حریفی تبدیل کرده بود. پله همچنین شش بار قهرمانی سری آ برزیل را به‌دست آورد – که پنج تای آن به‌صورت متوالی بود.
هفت توپ طلا – از جمله چهار عنوان پیاپی – پله را به بهترین بازیکن تاریخ فوتبال برزیل تبدیل کرد. در فصل ۱۹۶۵، او موفق شد ۶۴ گل در ۴۶ بازی به ثمر برساند که یکی از بهترین عملکردهای انفرادی تاریخ فوتبال به‌حساب می‌آید. پله همچنان جوان‌ترین بازیکن تاریخ است که جام جهانی را برده و دومین گلزن برتر تاریخ تیم ملی برزیل پس از نیمار محسوب می‌شود.
اگر مصدومیت‌ها نبودند، احتمالاً رونالدو نازاریو می‌توانست از پله عبور کند – کسی که حالا به‌عنوان ذخیره پدرخوانده فوتبال برزیل در این ترکیب قرار دارد.
📊 آمار کلیدی: پله هنوز هم بهترین میانگین گل در هر بازی را در بین تمام بازیکنان تیم ملی برزیل دارد؛ با میانگین ۰.۸۴ گل در هر بازی با پیراهن تیم ملی کشورش.
رونالدو، که از نگاه عمده کارشناسان و فوتبال‌دوستان بهترین تمام‌کننده تک‌به‌تک تاریخ فوتبال شناخته می‌شود، دوران حرفه‌ای‌اش را با درخشش در تیم کروزیرو و در سن تنها ۱۷ سالگی آغاز کرد. سپس رونالدو وارد دوران ۱۴ سالهای در فوتبال اروپا شد که در آن ۸ جام معتبر به‌دست آورد، دو جام جهانی، دو کوپا آمریکا و یک جام کنفدراسیون‌ها را نیز با تیم ملی برزیل کسب کرد.
هوش مصنوعی او را به‌عنوان «شماره ۹ کامل» توصیف می‌کند؛ با ویژگی‌هایی چون سرعت، قدرت، دریبل‌زنی و تمام‌کنندگی که همگی بخشی از توانایی‌های او بودند. اگر آسیب‌دیدگی‌های زانو در اینترمیلان در میانه دهه سو زندگی‌اش پیش نمی‌آمد، چه بسا رونالدو در فوتبال مدرن به جایگاهی دست می‌یافت که تصورش هم دشوار باشد.
بازیکنان شایسته اما غایب
چند نام بزرگ با بدشانسی از راهیابی به فهرست بهترین ترکیب تاریخ فوتبال بازمانده‌اند. یوهان کرویف یکی از آن‌هاست که تنها به دلیل درخشش بی‌حدوحصر مسی و رونالدو جا مانده؛ در حالی که آندرس اینیستا نیز در رقابت با ژاوی و زیدان – به‌دلیل تفاوت‌های سبک بازی‌شان – از این فهرست کنار رفته است.
هوش مصنوعی همچنین به نام‌هایی چون جورج بست، تیری آنری، دنی آلوز، پاتریک ویرا و رود گولیت اشاره می‌کند که به‌دلیل رقابت بسیار نزدیک، از حضور در ترکیب نهایی بازمانده‌اند؛ اگرچه در جایگاه خود، همگی شایسته و اسطوره بودند.
بدون نظر