یک چت‌بات هوش مصنوعی فوق‌العاده پیشرفته، ریاضی‌دانان جهان را شوکه کرد؛ نخبگان ریاضی جهان معتقدند شرکت‌های فناوری در آستانه طراحی یک ربات نابغه هستند. در اواسط ماه مه، ۳۰ نفر از برجسته‌ترین ریاضی‌دانان جهان به‌طور محرمانه در شهر برکلی، کالیفرنیا گرد هم آمدند تا در یک رقابت ریاضی با این ماشین هوشمند قرار بگیرند.
این چت‌بات از یک مدل زبانی بزرگ به نام o4-mini استفاده می‌کند که توسط شرکت OpenAI، خالق ChatGPT، توسعه یافته است. به گفته کن اونو، ریاضی‌دان دانشگاه ویرجینیا و یکی از داوران و برگزارکنندگان این رقابت، عملکرد این هوش مصنوعی حتی از برخی نخبگان فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها نیز بهتر بوده است.
این مدل توانست در عرض چند دقیقه به برخی از پیچیده‌ترین معادلات ریاضی پاسخ دهد؛ مسائلی که حل آن‌ها برای یک کارشناس (انسانی) ممکن بود هفته‌ها یا حتی ماه‌ها زمان ببرد. OpenAI از مؤسسه Epoch AI خواسته بود تا ۳۰۰ مسئله ریاضی را طراحی کند؛ مؤسسه Epoch AI که عملکرد مدل‌های هوش مصنوعی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد، مسائلی را طراحی کرد که تاکنون پاسخ آن‌ها در هیچ منبعی منتشر نشده بود. به این ترتیب، هوش مصنوعی نمی‌توانست پاسخ‌ها را از اینترنت جست‌وجو کند؛ در نتیجه مجبور بود تا به‌تنهایی مسائل را حل نماید.
گروهی از ریاضی‌دانان، که توسط الیوت گلیزر، فارغ‌التحصیل دکترای ریاضی و از اعضای تازه‌وارد تیم Epoch AI، به‌صورت گزینشی انتخاب شده بودند، مأمور طراحی دشوارترین معادلات ممکن شدند. تمام شرکت‌کنندگان موظف بودند تا توافق‌نامه عدم افشای اطلاعات (NDA) را امضا کرده و ارتباطات خود را تنها از طریق پیام‌رسان رمزگذاری‌شده سیگنال انجام دهند. این اقدام برای جلوگیری از دسترسی هوش مصنوعی به مکالمات و در نتیجه، تقویت عملکرد خود بود.
در سراسر جهان تنها یک گروه کوچک از افراد توانایی طراحی چنین پرسش‌هایی (فارغ از حل آن‌ها) را دارند. تا ماه آوریل ۲۰۲۵، گلیزر متوجه شد که o4-mini توانسته حدود ۲۰ درصد از این پرسش‌های بسیار دشوار را حل کند. در جریان جلسه حضوری و دو روزه‌ای که در ماه مه برگزار شد، شرکت‌کنندگان آخرین مجموعه پرسش‌های سخت و دشوار خود را نهایی کردند. ۳۰ ریاضی‌دان حاضر در این رویداد به گروه‌هایی شش‌نفره تقسیم شدند و رقابت آن‌ها بر سر طراحی مسائلی بود که خودشان توانایی حل آن را داشتند اما هوش مصنوعی از پس آن‌ها برنمی‌آمد. تا پایان شنبه شب، توانایی شگفت‌انگیز این چت‌بات در حل مسائل ریاضی به‌وضوح آشکار شده بود.
کن اونو، ریاضی‌دان دانشگاه ویرجینیا و داور این رویداد، به رسانه Live Science گفت:
مسأله‌ای طراحی کردم که متخصصان حوزه ما آن را به‌عنوان یکی از پرسش‌های باز در نظریه اعداد می‌شناسند؛ یک مسئله در سطح دکتری.
کن اونو صبح روز یک‌شنبه، سایر شرکت‌کنندگان را از نتایج شگفت‌انگیز عملکرد این چت‌بات مطلع کرد و گفت:
من آماده مواجهه با چنین مدل زبانی پیشرفته‌ای نبودم. تاکنون چنین شیوه‌ای از استدلال را در مدل‌های هوش مصنوعی ندیده بودم. این همان کاری است که یک دانشمند انجام می‌دهد. واقعاً ترسناک است.
در طول این دو روز، مدل o4-mini توانست برخی از دشوارترین مسائل ریاضی جهان را حل کند. کن اونو همچنین ادامه داد:
برخی از همکارانم صراحتاً گفتند که این مدل‌ها در حال تبدیل شدن به ربات نابغه هستند. من بارها به همکارانم یادآور شدم که صحبت در مورد اینکه هوش مصنوعی هرگز به واقعیت نمی‌پیوندد و فقط یک کامپیوتر محسوب می‌شود، یک اشتباه بسیار بزرگ است. نمی‌خواهم بر ترس موجود بیفزایم، اما واقعیت این است که این مدل‌های زبانی در برخی موارد عملکردی بهتر از بسیاری از دانشجویان نخبه‌ی دکتری در جهان دارند.
بنا به گفته پژوهشگران، فقط ۱۰ سؤال وجود داشت که این ربات هوش مصنوعی نتوانست به آن‌ها پاسخ دهد. یانگ هوی‌هه، ریاضی‌دان مؤسسه علوم ریاضی لندن و از پیشگامان استفاده از هوش مصنوعی در ریاضیات، گفت: «این دقیقاً همان کاری است که یک دانشجوی دکتری بسیار زبده انجام می‌دهد؛ حتی فراتر از آن.»
بدون نظر