آکادمیهای جوانان، اگر به درستی راهاندازی شوند، میتوانند یکی از مفیدترین ابزارهایی باشند که یک تیم فوتبال در اختیار دارد. صرف نظر از شرایط تیم بزرگسالان، یک آکادمی جوانان قوی به این معناست که تیمها میتوانند هر فصل جریان ثابتی از استعدادهای جوان و مستعد را وارد تیم اصلی کنند.
وفاداری یک کالای نادر است، بهویژه در دنیای فوتبال مدرن. به همین دلیل، بسیاری از تیمهایی که در جمع تیمهای بزرگ و معتبر قرار ندارند، اغلب شاهد این هستند که بهترین استعدادهایشان توسط تیمهای بزرگتر ربوده میشود. با این حال، در این شرایط، یک باشگاه فرصت دارد تا از فروش یک بازیکن که هیچ هزینهای برایش نداشته، سود فوقالعادهای به دست آورد، چرا که امروزه پول زیادی در این ورزش وجود دارد.
با تمام اینها، نمیتوان انکار کرد که دهها آکادمی جوانان ستارهساز در دنیای فوتبال وجود دارند. در ادامه این مطلب شما را با ۱۲ آکادمی فوتبال برتر جهان آشنا میکنیم.
عوامل رتبهبندی
تهیه فهرستها معمولاً کاری سلیقهای است و این امکان بسیار محتمل خواهد بود که دو فهرست درباره یک موضوع مشابه، بسته به نظر نویسنده، نامهای متفاوتی را در خود داشته باشند. با در نظر گرفتن این نکته، فهرست بهترین آکادمیهای فوتبال جهان بر اساس معیارهای زیر رتبهبندی شده است:
کیفیت بازیکن؛ یک عامل واضح، اما مهم. بازیکنانی که هر آکادمی تولید میکند چقدر خوب هستند؟
ارزش؛ بهویژه در ریخ و پاش مالی دنیای فوتبال مدرن، قیمت اهمیت دارد. هر یک از استعدادهای تولید شده چه میزان پول برای باشگاههایشان به ارمغان آوردهاند؟
تاثیر؛ حضور بازیکنان جوان چقدر در موفقیت هر آکادمی تاثیرگذار بوده است؟
ماندگاری؛ بازیکنان تکباشگاهی به طور فزایندهای نادر شدهاند، اما هر استعداد جوان تا چه مدت برای باشگاه اولیه خود بازی کرده است؟
۱۲. لیدز یونایتد
انگلیس
شاید باشگاهی باشد که بلافاصله برای بسیاری اسمش به ذهن نیاید، اما لیدز یونایتد تاریخی طولانی در تولید ستاره از آکادمی جوانان خود دارد. در دوران طلایی دان رِوی، بهترین دوران باشگاه، بسیاری از ستارگان برجسته آن تیم، مانند بیلی برمنر، جک چارلتون، ادی گری، پیتر لورایمر و پل مادلی، از آکادمی باشگاه آمدند. ارکان اصلی تیم رِوی همگی توسط باشگاه پرورش یافته بودند.
در سالهای اخیر، با وجود اینکه باشگاه لیدز عملکردی نوسانی داشته، هنوز خط تولید ثابتی از بازیکنان جوان داشته است. جاناتان وودگیت، مدافع سابق رئال مادرید، دیوید باتی، هافبک پرتلاش، پل رابینسون، دروازهبان تیم ملی انگلیس و جیمز میلنر، که هماکنون برای برایتون بازی میکند، همه در یورکشایر غربی پرورش یافتهاند.
کالوین فیلیپس و آرچی گری، دو نام شناختهشده و جدیدترین استعدادهایی هستند که از آکادمی لیدز به عرصه فوتبال راه یافتهاند. فیلیپس هماکنون بهصورت قرضی از منچسترسیتی در تیم ایپسویچ تاون بازی میکند و گری، که هنوز نوجوان است، توسط توماس فرانک به عنوان گزینهای برای استراحت دادن به بازیکنان اصلی تیم استفاده میشود و در چندین پست مختلف برای تیم تاتنهام هاتسپر به میدان رفته است.
۱۱. فلامینگو
برزیل
فلامینگو یکی از دو باشگاه برزیلی است که به همراه سائوپائولو هیچگاه از لیگ برتر فوتبال برزیل سقوط نکردهاند و به عنوان یکی از بهترین و پرطرفدارترین تیمهای برزیل شناخته میشوند، شاید حتی پرطرفدارترین تیم کل کشور.
فلامینگو هشت بار قهرمان سری آ برزیل شده و تاریخچهای طولانی در تولید استعدادهای ناب فوتبالی دارد. از دوران حضور زیزینیو، بازیکن تیم ملی برزیل در دهه ۱۹۵۰، تا اسطوره و متخصص ضربات ایستگاهی، زیکو در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، فلامینگو همواره قادر به شناسایی و پرورش استعدادهای مستعد بوده است.
در دوران مدرن، این باشگاه بزرگ برزیلی که سه بار قهرمان کوپا لیبرتادورس شده، بازیکنانی چون آدریانو و جولیو سزار را پرورش داده است که هر دو با اینتر میلان موفقیتهای زیادی کسب کردند، و وینیسیوس جونیور و لوکاس پاکتا که اکنون به ترتیب برای رئال مادرید و وستهام یونایتد بازی میکنند نیز از محصولات آکادمی فلامینگو هستند.
۱۰. پورتو
پرتغال
«آکادمی پورتو بازیکنان را به شکلی بینقص برای بازی در بالاترین سطح فوتبال آماده میکند.»
این سخنان ژوزه مورینیو، مربی گذشته فنرباغچه و سرمربی کنونی بنفیکا است که با این تیم در سالهای ۲۰۰۳ لیگ اروپا و ۲۰۰۴ لیگ قهرمانان اروپا را به دست آورد. پورتو هم در گذشته و هم در حال حاضر تاریخچهای طولانی از پرورش استعدادهای جوان داشته است.
در طول سالها، پورتو بازیکنانی چون ژوائو پینتو (مدافع راستی که در سال ۱۹۸۷ با این باشگاه قهرمان جام باشگاههای اروپا شد)، ریکاردو کاروالیو و پهپه را پرورش داده است که هر دو برای رئال مادرید بازی کردهاند. پورتو هرگز اهمیت آکادمی جوانان خود را فراموش نکرده و تا به امروز، فارغالتحصیلان آن در ترکیب تیم اصلی حضور دارند.
در تیم کنونی پورتو، دیوگو کاستا، دروازهبان تیم، شناختهشدهترین ستارهای است که از آکادمی باشگاه فارغالتحصیل شده است. در فصلهای اخیر، باشگاه بازیکنانی با کیفیت مشابه یا بهتر مانند روبن نوس، هافبکی که اکنون برای الهلال بازی میکند، ویتینیا که برای پاریسنژرمن به میدان میرود و فابیو ویرا عضو تیم آرسنال را نیز پرورش داده است.
۹. چلسی
انگلیس
اگرچه تمام استعدادهای آکادمی چلسی به تیم اول نمیرسند، بسیاری از آنها مسیر حرفهای محکمی در فوتبال طی میکنند. این همان چیزی است که آکادمی آبیها را به یکی از سودآورترین آکادمیها در جهان تبدیل کرد. در اوت ۲۰۲۵، آرماندو بروخا با قراردادی ۲۰ میلیون پوندی به برنلی منتقل شد، به این معنی که باشگاه تنها در سه سال ۲۵۰ میلیون پوند از فروش بازیکنان آکادمی خود درآمد کسب کرده است.
در واقع، نامهای آشنای زیادی از آکادمی چلسی در حال بازی در سراسر اروپا هستند، مانند میسون مانت، ایان ماتسن، کانر گالاگر، تامی آبراهام، لوئیس هال، ناتان آکه و روبن لوفتوس-چیک که همگی در سالهای اخیر از آکادمی چلسی به تیمهای بزرگ پیوستهاند. دکلان رایس نیز برای مدتی عضو آکادمی چلسی بود، اما در سن ۱۴ سالگی به دلیل عدم برخورداری از ویژگیهای جسمانی لازم از باشگاه کنار گذاشته شد.
جان تری شاید معروفترین نامی باشد که از آکادمی این باشگاه به عرصه فوتبال جهانی رسید. او همچنین نمونه برجستهای است از بازیکنی که پس از خروج از آکادمی، تأثیر زیادی در چلسی گذاشت، نه در تیمهای دیگر. کاپیتان فعلی تیم چلسی، ریس جیمز، امیدوار است که در مسیری مشابه تری گام بردارد. سایر بازیکنان بزرگ سابق آکادمی چلسی شامل بابی تامبلینگ، جیمی گریوز، تری ونبلز و روی هریس هستند.
۸. آرسنال
انگلیس
در ۲۳ اوت ۲۰۲۵، پیش از بازی خانگی آرسنال مقابل لیدز یونایتد، این باشگاه به تماشاگران حاضر در ورزشگاه امارات اعلام کرد که ابرچی ازه را به خدمت گرفته است. این بازگشت احساسی برای بازیکنی انگلیسی بود که در سن ۱۳ سالگی از باشگاه کنار گذاشته شد.
این روز همچنین برای آکادمی هیل اند (Hale End) آرسنال نیز روز مهمی بود، زیرا در حالی که ازه از سکوها به تماشای بازی میپرداخت، فارغالتحصیلان آکادمی مانند بوکایو ساکا، اتان نوانری، مایلز لوئیس-اسکلی و مکس داومن همگی در پیروزی ۵-۱ تیمشان در زمین حضور داشتند. نکته قابل توجه این است که داومن برای اولین بار برای تیم اصلی وارد زمین شد و این او را به دومین بازیکن جوان تاریخ لیگ برتر تبدیل کرد؛ تنها کمی مسنتر از دیگر بازیکن تیم، نوانری.
این پنج فارغالتحصیل آکادمی آرسنال، همراه با ازه، میتوانند پا جای پای برخی از اسطورههای دیگر آرسنال بگذارند. اگر این بازیکنان مسیری مشابه تونی آدامز، لیام بریدی، پل مرسون، دیوید روکاستل یا اشلی کول داشته باشند، در سالهای آینده به عنوان اسطورههای فوتبال انگلیس شناخته خواهند شد.
۷. لیون
فرانسه
سالهای اخیر برای المپیک لیون بسیار سخت بوده است. در سال ۲۰۲۵، اعلام شد که این باشگاه در صورت حل نکردن مشکلات مالی به لیگ ۲ فرانسه برده خواهد شد. خوشبختانه آنها توانستند وضعیت مالی بحرانی خود را بهبود بخشند و به این ترتیب در لیگ ۱ باقی بمانند، اما این نشان میدهد که اوضاع برای غولهای فرانسوی اخیراً چقدر دشوار بوده است.
با این حال، همیشه اوضاع لیون اینگونه نبوده است. به ویژه در قرن بیست و یکم، آکادمی لیون برخی از بهترین بازیکنان تاریخ فرانسه و جهان را پرورش داده. کریم بنزما، اسطوره رئال مادرید و برنده جایزه توپ طلا، از آکادمی لیون آمده است، همانطور که الکساندر لاکازت، مهاجم سابق آرسنال و بردلی بارکولا، وینگر فعلی پیاسجی که به عنوان یکی از بهترین وینگرهای جوان جهان شناخته میشود، نیز در جوانی عضو این آکادمی بودهاند.
رایان شرکی، نیز که بعد از درخشش در لیون به منچستر سیتی پیوست، محصول آکادمی این باشگاه است. کاستلو لوکبا، مدافع میانی آر بی لایپزیگ و آنتونی مارسیال، مهاجم سابق منچستریونایتد نیز از این آکادمی آمدهاند. بنابراین اگر بدترین اتفاقات برای لیون بیفتد، در تئوری آنها آکادمی قدرتمندی برای اتکا خواهند داشت.
۶. رئال مادرید
اسپانیا
آکادمی لا فابریکا (La Fabrica) قطعاً به اندازه دیگر آکادمیهای جوانان در اسپانیا شناخته شده نیست، اما آکادمی جوانان رئال مادرید بسیار قویتر از آن چیزی است که شاید در ابتدا فکر کنید. به ویژه تحت هدایت فلورنتینو پرز، تمرکز مادرید بر کهکشانیها و نامهای بزرگ میتواند باعث شود که فراموش کنیم که ساختار جوانان این تیم چقدر قوی است.
نه تنها رئال مادرید اکنون یک آکادمی قوی دارد، بلکه این آکادمی برای دههها در حال تولید استعدادها بوده است. در دهه ۱۹۸۰، گروه موسوم به «لا کینتا دل بویتره» تعدادی از بازیکنان جوانی بودند که به طور مداوم در دوران موفق باشگاه حضور داشتند، با بازیکنانی چون امیلیو بوتراگنئو، چِندو و میشل که سالهای زیادی برای این باشگاه به میدان میرفتند.
در سالهای اخیر، لا فابریکا بازیکنانی چون ایکر کاسیاس، گوتی و دنی کارواخال را پرورش داده است، و دیگرانی همچون اشرف حکیمی و داوید سیلوا نیز از دروازه آکادمی جوانان مادرید عبور کردهاند، هرچند که موفقیتهای مهم خود را در تیمهای دیگر جهان به دست آوردهاند.
۵. بنفیکا
پرتغال
بنفیکا یکی از سه تیم بزرگ پرتغال است که همراه با پورتو و اسپورتینگ لیسبون، مدتهاست نیروی غالب در بالاترین سطح فوتبال پرتغال به شمار میآید. برای تکمیل این تسلط، بنفیکا آکادمی جوانان قدرتمندی تأسیس کرده که به طور مداوم بازیکنان بااستعدادی را پرورش میدهد. حضور بازیکنی چون اوزهبیو در فهرست جوانان پرورش یافته در بنفیکا، کافی است تا رتبه این باشگاه را در این ردهبندی بالا ببرد.
در سالهای گذشته، آکادمی بنفیکا مسئول پرورش بازیکنانی چون شئو، روی بنتو و روی کاستا بوده است، اما سطح استعدادهای آنها به ویژه در قرن کنونی بسیار بالاتر رفته. دهه ۲۰۰۰ شاهد جذب تعدادی از بازیکنانی بود که بنفیکا آنها را در آکادمی خود توسعه داده بود، بازیکنانی مانند گِدسون فرناندز، ژوائو کانسلو و سه بازیکن فعلی منچسترسیتی، روبن دیاز، ادرسون و برناردو سیلوا.
از نظر مالی، بنفیکا در دهه گذشته به شدت از فروش تعدادی از استعدادهای خود سود مالی داشته است. ویکتور لیندلوف، نونو تاوارس و به ویژه سهگانه ژوائو فلیکس، گونچالو راموس و ژوائو نوس صدها میلیون پوند درآمد برای این باشگاه به ارمغان آوردهاند.
۴. اتلتیک بیلبائو
اسپانیا
برای یک باشگاه داشتن عمر ۱۲۶ ساله، بسیار چشمگیر است. این موضوع زمانی قابل توجهتر میشود که بدانید این باشگاه تنها از بازیکنانی استفاده میکند که در منطقه باسک متولد و یا پرورش یافتهاند. بنابراین وقتی به این نکته توجه میکنید که اتلتیک بیلبائو از زمان تأسیس لیگ اسپانیا در سال ۱۹۲۹ هیچگاه از بالاترین سطح فوتبال اسپانیا به دسته پایینتر سقوط نکرده، میتوان آن را به عنوان یک آکادمی استثنایی در نظر گرفت.
بیلبائو سیاست سختگیرانهای در مورد بازیکنانی که میتوانند در تیم بازی کنند دارد و هیچ بازیکنی که اهل منطقه باسک نباشد، پیش از این برای آنها به میدان نرفته است. با وجود سیاستی که به ویژه در فوتبال مدرن میتواند به عنوان مانعی برای موفقیت محسوب شود، بیلبائو همواره تیمی شکوفا و موفق بوده و همواره برای جواز حضور در رقابتهای اروپایی تلاش کرده است.
نمونههای مدرن از بزرگان تربیت شده در آکادمی بیلبائو شامل برادران ویلیامز، ایناکی و نیکو، کاپیتان فعلی تیم، اسکار د مارکوس، اویان سانست و دروازهبان اونای سیمون هستند. آنها همچنین برخی از استعدادهای خود را با مبالغ نجومی به تیمهای دیگر فروختهاند، مانند آیمریک لاپورته که به منچسترسیتی منتقل شد، خاویر مارتینز که به بایرن مونیخ پیوست یا کپا آریزابالاگا، که اکنون در آرسنال است، و پیشتر با مبلغی رکوردشکن به چلسی منتقل شد.
۳. منچستریونایتد
انگلیس
اگر شما تعداد فارغالتحصیلان آکادمی منچستریونایتد را در تیم فعلی با تیمهای گذشته مقایسه کنید، ممکن است به نظر برسد که کاهش اندکی داشتهایم. این به معنای کاهش اهمیت بازیکنانی چون مارکوس راشفورد و کوبی ماینو نیست، اما آکادمی جوانان منچستریونایتد در دهههای گذشته چیزی کمتر از شگفتانگیز نبوده است.
در روزهای سر مت بازبی، بازیکنانی چون سر بابی چارلتون، جورج بست و دانکن ادواردز از ردههای آکادمی شیاطین سرخ بیرون آمدند. اما شاید معروفترین بازیکنان آکادمی باشگاه، گروه موسوم به کلاس ۹۲ باشد؛ گروهی از بازیکنانی که در حدود سال ۱۹۹۲ از تیم جوانان منچستر فارغالتحصیل شدند و پایهگذار تیم منچستریونایتد تحت هدایت سر الکس فرگوسن در دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ بودند.
نیکی بات و فیل نویل از جمله این بازیکنان بودند، اما شاید چهار نفر معروف کلاس ۹۲ شامل دیوید بکهام، پل اسکولز، رایان گیگز و گری نویل باشند که تمام دوران حرفهای خود را در اولدترافورد گذراندند. همه آنها در کسب سهگانه معروف منچستریونایتد در فصل ۱۹۹۸/۹۹ نقش حیاتی داشتند.
۲. آژاکس
هلند
یوهان کرویف، رینوس میشل، مارکو فان باستن، فرانک رایکارد، دنیس برگکمپ، ادوین فن در سار. فهرست فارغالتحصیلان آکادمی افسانهای آژاکس تقریباً بیپایان است. این باشگاه آمستردامی در دنیای فوتبال، همواره به دلیل استعدادهایی که میتواند پرورش دهد شهرت داشته است.
در دوران کرویف و میشل، آژاکس از ایدئولوژی “فوتبال تهاجمی” یا همان “فوتبال کامل” پشتیبانی میکرد و تیم آنها عمدتاً از فارغالتحصیلان آکادمی تشکیل شده بود. با پیشرفت بازی فوتبال، آژاکس همچنان این ارتباط را با آکادمی خود حفظ کرد. نسل طلایی دهه ۱۹۹۰ این باشگاه، از جمله بازیکنانی چون برگکمپ و فن در سار، به همین شیوه وابسته به بازیکنان جوانی بود که کمک کردند تا این باشگاه در سال ۱۹۹۵ لیگ قهرمانان اروپا را فتح کند.
حتی در دوران مدرن که میتوان گفت آژاکس نسبت به سطح گذشته خود افت کرده است، بازیکنانی چون ماتیاس دی لیخت، فرانکی دی یونگ، دالی بلیند و رایان گراونبرخ از درهای آکادمی این باشگاه عبور کرده و در تیم اصلی بازی کردهاند، پیش از اینکه به تیمهای دیگری انتقال یابند.
۱. بارسلونا
اسپانیا
در شمال اسپانیا، ساختمانی که به انگلیسی به نام “The Farmhouse” شناخته میشود، در سراسر جهان بیشتر با عنوان «لا ماسیا» شناخته میشود، آکادمی معروف جوانان بارسلونا و بهترین آکادمی جوانان در دنیای فوتبال. به عنوان یک باشگاه، بارسلونا ارتباطی جداییناپذیری با لا ماسیا دارد زیرا بازیکنانی که در این آکادمی پرورش مییابند، اغلب به ستارگان تیم اصلی تبدیل میشوند.
ایده تأسیس لا ماسیا توسط رئیس پیشین باشگاه بارسلونا، خوسپ لوئیس نونز، مطرح شد که این آکادمی را به منبعی استثنایی برای تولید استعداد برای غولهای کاتالان تبدیل کرد. بازیکنانی چون پیکه، کارلس پویول، سرخیو بوسکتس، ویکتور والدس و پپ گواردیولا همگی از آکادمی لا ماسیا فارغالتحصیل شده و قبل از حضور در تیم اول، تجربه بازی در آنجا را داشتند.
اما بهترین استعدادهای فوتبالی آمده از لا ماسیا را باید ژاوی، آندرس اینیستا و لیونل مسی دانست، سه بازیکنی که با کمک به گواردیولا در مقام سرمربی تیم، بارسلونا را به بهترین تیم تاریخ تبدیل کردند. این سه نفر در رقابت برای توپ طلا در سال ۲۰۱۰ در سه رتبه اول قرار گرفتند، اولین باری که چنین اتفاقی افتاده بود، که گواهی است بر شایستگی این آکادمی فوقالعاده دنیای فوتبال.
بدون نظر